Shineka Gray (15): verkracht en afgeslacht

Irwin Meadows is een buitenwijk van Montego Bay, waar woningen keurig in rijtjes staan langs lanen met wuivende palmbomen. Dat de buurt ondanks alle slagbomen, prikkeldraad en hoge muren niet immuun is voor Jamaica’s misdaadepidemie blijkt in de namiddag van 1 februari 2017. Buurtbewoners hebben het ontbindende lijk van een tienermeisje gevonden, verscholen in een dichtbegroeide berm. Zelfs de geharde detectives uit ‘MoBay’ zijn geraakt door de akelige aanblik van het jonge slachtoffer vol steek- en snijwonden. Haar huid is zo geblakerd door de zon dat ie nauwelijks te onderscheiden is van haar zwarte blouse. Ze ligt, gekleed in een rokje met luipaardprint, voorovergebogen. Alsof de dader bewust haar ontblote geslachtsdelen heeft tentoongesteld. Naast haar ligt een gebruikt condoom. Welk monster heeft haar dit aangedaan? Wie is deze ongelukkige ziel?

Het antwoord komt van vermissingsposters die in de buurt aan lantaarnpalen hangen. Onder de tekst ‘MISSING’ staat de naam Shineka Gray. De 15-jarige scholiere is ‘laatst gezien in een zwarte blouse met lange mouwen en rokje met luipaardprint’. Het slachtoffer heeft een naam. Spoedig zal heel Jamaica haar kennen.

Robottaxi

Shineka is drie dagen eerder, op 29 januari, voor het laatst gezien. Ze heeft die zondag een begrafenis van een klasgenootje bijgewoond. Na afloop eet ze wat met vriendinnen bij de KFC in Montego Bay. Daar is ze rond half zeven ’s avonds door haar moeder gezien. Hierna stapt Shineka bij de standplaats in een ‘robottaxi’, een soort illegale Uber. Wanneer Shineka niet komt opdagen, zetten verontruste familieleden een zoekactie op touw en laten vermissingsposters drukken.

Na de vondst van Shineka’s lichaam gaat de politie gelijk op zoek naar de snorders. Chauffeur Gregory Roberts (31) en zijn kompaan Mario Morrison (23) zijn snel gevonden. Het zijn oude bekenden van de politie. Mario is onlangs vervroegd vrijgelaten voor moord. In zijn bizarre verklaring erkent hij dat hij seks heeft gehad met het minderjarige meisje en dat hij haar moord heeft gefilmd. Maar de moord zelf? Die heeft zijn maat gepleegd.

Op Gregory’s telefoon vinden rechercheurs behalve belastende tekstberichten inderdaad een ‘thumbnail’ van een video waarop het meisje in haar luipaardrok te zien is. Het bestand zelf is gewist, maar er is iemand die het bestaan ervan kan bevestigen.

Bizar motief

Gregory laat op de avond van de moord, met bebloede handen en kleding, trots het filmpje zien aan een getuige die van justitie de bijnaam ‘Gangster’ meekrijgt. “Op het scherm zag ik hem een meisje in het bovenlichaam steken,” aldus Gangster. “Het was een groot keukenmes, het bloed spatte overal.” De omschrijving van de steekpartij komt overeen met het forensische bewijs. Ondanks zijn kleurrijke bijnaam achten de aanklagers hem geloofwaardig.

Datzelfde geldt voor Mario die in september 2022 schuld bekent en na zijn veroordeling tot levenslang als kroongetuige optreedt in de zaak tegen Gregory.

Uit het politieonderzoek komt een duidelijk maar bizar motief voor de moord naar voren. Spil in dit verhaal is de niet nader genoemde ex-vriendin van Gregory. Zij zou hem, met behulp van haar moeder, 10.000 dollar hebben afgetroggeld. Uit telefoongegevens blijkt dat Gregory de twee herhaaldelijk heeft bedreigd. Op de dag van Shineka’s verdwijning schrijft hij: “Jullie gaan iets lezen waarvan Jamaica zal opkijken. Dan zien jullie pas hoe gek ik ben.”

Taxichauffeur Mario erkent dat hij seks heeft gehad met Shineka (15) en dat hij haar moord heeft gefilmd. Maar de moord zelf heeft zijn maat gepleegd…  

‘Mi a killer’

Op basis van het verzamelde bewijs schetsen de aanklagers een vreselijk beeld van Shineka’s laatste momenten. Na haar bezoek aan de KFC stapt Shineka in Gregory’s robottaxi. Mario zit op de achterbank. Vaststaat dat beiden seks met haar hebben. Omdat Shineka minderjarig is, kan dat per definitie niet vrijwillig zijn geweest. Mario verklaart zelf dat ze bang is en naar huis wil. Vanaf het landweggetje bij Irwin Meadow sms’t Gregory om 20.22 uur zijn ex: “Nu ga je me echt leren kennen. Ik maak er een video van.” Hij geeft zijn mobieltje aan Mario. “Dawg, film even,” zegt Gregory terwijl hij de doodsbange Shineka vastgrijpt. Wanneer Shineka het keukenmes ziet, smeekt ze: “Please don’t kill me!” Terwijl Gregory op haar insteekt, richt ze haar blik wanhopig naar boven: “Lieve God, is dit uw plan voor mij?” Gregory kijkt naar zijn vriend en zegt in Jamaicaans Engels: “Dem think mi a fool, now dem know mi a killer.” De moord is dus een boodschap aan Gregory’s vermeende oplichters, met Shineka als kind van de rekening. Om 21.07 uur schrijft de ex: “Ik zal alles terugbetalen.” Twaalf minuten later volgt Gregory’s kille antwoord: “Te laat, baby... Ik heb zojuist mijn offer gemaakt.”

De verdediging heeft genoeg munitie om de geloofwaardigheid van de criminele getuigen onderuit te halen. Maar ondanks dat het publiek zijn gezicht nooit te zien krijgt, is Gregory Roberts uitgegroeid tot een van de meest gehate personen in Jamaica. Is er genoeg bewijs voor een veroordeling?

Dag des oordeels

Het hooggerechtshof van Kingston, 25 januari 2024. Bijna zeven jaar na de moord is de dag des oordeels aangebroken. De rechter geeft de zevenkoppige jury, vier mannen en drie vrouwen, een duidelijke opdracht mee: “Bij enige twijfel moet u in het voordeel van de verdachte beslissen.” Toch zijn de juryleden er binnen anderhalf uur uit: “Schuldig!”

De strafoplegging volgt op 7 maart. Op papier is de doodstraf mogelijk, al dateert de laatste ophanging alweer van 1988.

Moord in Jamaica

Behalve zandstranden, hete kip en reggae is Jamaica ook het land van duizelingwekkende misdaadcijfers. Met zo’n 1500 moorden op een inwonertal vergelijkbaar met dat van Noord-Brabant, heeft Jamaica het hoogste moordcijfer ter wereld. Het laat ‘hotspots’ als Colombia en Zuid-Afrika ver achter zich. Vorige maand gaf de Amerikaanse overheid een negatief reisadvies voor Jamaica. Want: “Gewelddadige misdrijven als inbraken, gewapende overvallen, seksueel misbruik en moord zijn schering en inslag. Ook in all-inclusive resorts vinden regelmatig verkrachtingen plaats.” Op moment van schrijven hanteert de Nederlandse regering voorzichtig ‘code geel’: “Let op, er zijn risico's.” Buitenlandse Zaken adviseert reizigers onder meer om na zonsondergang geen bus te pakken.