Wordt Amber Koelewijn straks Miss World?

Amber Koelewijn haalde de titel Miss World Nederland al binnen in 2022, maar toch gaat de wereldverkiezing, waarin zij strijdt tegen 130 andere dames, pas van start op 18 februari. Dit omdat het festijn een aantal keer verplaatst is, maar uiteindelijk komt het er dan toch van in New Delhi, de hoofdstad van India. De finaleavond vindt plaats in Mumbai op 9 maart.

Er is heel wat op de 19-jarige Spakenburgse afgekomen sinds ze werd gekroond tot mooiste Nederlandse vrouw. Allereerst is het goed om te weten dat er in Nederland twee organisaties zijn die de mooiste Hollandse kiezen: Miss Nederland, dat verbonden is aan het internationale Miss Universe, en Miss World Nederland, dat gelieerd is aan – verrassend - Miss World. De winnares van de eerstgenoemde organisatie, Rikkie Kollé, kwam breed in het nieuws omdat zij een transgender is - zij werd geboren als jongen. In de nasleep van dat mediageweld raakte Amber wat op de achtergrond.

Inmiddels staat ze elke maandag achter de bar bij Vandaag Inside, maar dat kwam per toeval tot stand. Ze zat daar een keer in het publiek toen ze hoorde dat er vraag was naar een bardame. Nadat zij aangaf dit graag te willen zijn, mocht ze een paar keer invallen en nu mag ze wekelijks komen.

“De gekste dingen die ik tot nu toe heb meegemaakt zijn denk ik toch wel de evenementen waar beroemde mensen zijn, tegen wie ik eerst heel erg opkeek,” vertelt ze, als we afspreken bij een hotel in Vinkeveen, waar haar moeder Annelies ook aanschuift. Er is een wereld voor haar opengegaan. “Ik ben een meisje uit een klein dorpje, Spakenburg. Een vissersdorpje met brood, koek en voetbal, dan ben je dat alles helemaal niet gewend. Mensen zijn hier heel nuchter. Ik zat altijd in Spakenburg op school, dus ik kwam eigenlijk nooit buiten die plaats. Ineens zag ik de wereld op een hele andere manier.”

Met school is ze inmiddels klaar. Afgelopen najaar haalde ze haar diploma voor allround schoonheidsspecialiste. “Ik heb mijn mbo 4-opleiding (het hoogste niveau in het mbo, red.) versneld gedaan, dus in plaats van drie in twee jaar. Verder heb ik vorig jaar nog de hbo-opleiding beïnvloedingspsycholoog afgerond aan de Academie voor Gedragskennis. Wat ik hierna wil gaan doen weet ik nog niet zo goed. Ik vind het heel leuk om met huidziektes en acne te werken, omdat ik vroeger van dat laatste zelf veel last had. Het lijkt me heel leuk om me daarin verder te specialiseren.”

Amber is nog helemaal puur natuur, wat eigenlijk tegen de trend ingaat die wil dat steeds meer meisjes op jonge leeftijd al van alles aan zichzelf laten doen, bijvoorbeeld de lippen opspuiten. “Ik snap wel dat als je ergens onzeker over bent je dat wil veranderen, maar ik weet niet of dat de oplossing is. Op den duur merk je dat het er niet mooier op wordt, want na verloop van tijd gaat het weer vervagen. Zelf zou ik daarom niet zo snel voor fillers kiezen, maar botox begrijp ik wel, dat is gewoon een spierverslapper.”

Bij de missverkiezing zijn er ook missen die iets aan zichzelf lieten doen. “In bepaalde landen zijn grote borsten, grote billen en neplippen in, zoals in Brazilië. Ook echt dat zandloperfiguur, maar niet iedereen heeft dat van zichzelf. Ik zie meiden die meedoen en dan denk ik: oh, ik heb niet zulke lippen of zulke perfecte of witte tanden als zij. Dat is soms wel lastig, maar ik denk dat het juist heel mooi is als je dat allemaal niet nodig hebt, dat je gewoon je natuurlijke zelf bent.”

Gepest op school

Een miss zet zich uiteraard in voor een maatschappelijk doel en Amber koos voor online pesten, want geloof het of niet: Amber werd vroeger gepest. “Waarom, dat is iets wat ik me altijd heb afgevraagd,” zegt ze. “Ik was niet per se voller en ik had ook geen gekke bril, maar ik merkte wel dat als je een beetje buiten de boot valt, andere kinderen daar iets op aan te merken hebben. Ik was altijd bezig met modellenwerk. Ik vond dat heel leuk: reclames, fotoshoots, daar was ik al best jong mee bezig.”

Haar zussen gaven haar daarvoor op. “Ik was altijd heel verlegen, maar als ik dan voor de camera stond, leek het wel alsof er een soort knop omging. Ik merkte dat bepaalde kinderen die hobby van mij helemaal niet konden hebben en misschien dachten: je zoekt aandacht. Ik wilde ook altijd jurkjes aan. Ik was echt een meisje-meisje, dus ik sprong er in het dorp altijd wel een beetje uit.”

Het commentaar van anderen deed haar soms twijfelen aan zichzelf. “Ik dacht: misschien moet ik toch maar zijn zoals de rest en me zo kleden en gedragen. De andere meiden hadden gewoon een spijkerbroek en een T-shirtje aan, en ik wilde altijd weer een rokje met een leuk blouseje erop, met parelknoopjes. Altijd net even wat anders.” Misschien was het ook wel afgunst. “Ik denk dat je het wel zo kan noemen. Maar het is soms heel lastig om de oorzaak van pesten te vinden.”

De pesterijen vonden op de middelbare school vooral plaats in appgroepen. “Dan zat ik leuk met iemand te praten en kreeg ik achteraf een screenshot doorgestuurd waarin die persoon iets naars over mij zei. Dat soort dingen. Op dat soort momenten weet je niet zo goed wie je kunt vertrouwen. Of er werden lelijke dingen gezegd, stickers gemaakt of foto’s gestuurd in de groepen waar ik niet in zat.”

En dan was het ook nog zo dat degenen die haar screenshots doorstuurden de namen van de daders doorkrasten. “Zodat ze het niet helemáál verklikten, want zij wilden ook niet gepest worden.” Voor haar moeder was dat soms lastig. “Ik heb er een keer een moeder op aangesproken,” zegt Annelies, “maar er werd gezegd dat het aan Amber zelf lag.” Daarbij is Spakenburg een klein dorp en daardoor komt Amber deze meiden nog steeds tegen. “Hoewel ik normaal met ze omga en het wel oké is, besef ik dat ik niet meer bevriend met ze hoef te zijn.”

Als ambassadrice tegen online pesten pleit ze ervoor om niet alles maar op internet te kwakken. “We leven in een tijd waarin we heel veel online delen. Aan de ene kant is dat leuk, want heel veel mensen laten hun leven zien, en ik deel zelf ook heel veel. Aan de andere kant: ik vind ook niet altijd iedereen even leuk en aardig en ik kan met de een beter door een deur dan met de ander, maar dan denk ik altijd bij mezelf: je kan het denken, maar waarom moet je het zeggen of online zetten? Als iets online wordt gezet, gaat het er vaak niet meer af. Het blijft altijd terug te vinden. Dat is wat mensen niet altijd inzien.”

Geen transgenders 

Amber reist in haar eentje af naar de missverkiezing in India. “Ik vind dat wel spannend. Ik ben nog nooit zolang weggeweest van huis en ben er alleen als Nederlandse, niemand anders spreekt daar onze taal. Ik zit er een maand en mijn ouders komen de laatste twee weken. Ze willen natuurlijk wel bij de show zijn.”

In dat traject van een maand krijgt ze allerlei trainingen en tests, zoals een sporttest waarbij er onder meer zwemmen op het programma staat. “Want je hebt ook meiden uit landen waar ze niet goed Engels spreken. Die zijn weer minder goed in presenteren omdat ze een tolk nodig hebben. Zij hebben met sport toch de kans om hoog te eindigen.”

Ook worden er veel bezoeken afgelegd aan mooie plekken in India en is er een Engelse test. “Dan krijg je 24 uur van tevoren een onderwerp, moet je je inlezen en de volgende dag krijg je daar vragen over. Ook wel persoonlijke vragen, dus dat is best wel een pittige en spannende ronde. In Nederland hebben we die ook gehad. En je wil geen gekke dingen zeggen, want het wordt natuurlijk opgenomen.”

Amber denkt dat het met de concurrentiestrijd ter plekke wel meevalt. “Het is niet zoals in films dat je elkaars jurken doorknipt of zo. Uiteindelijk zitten we allemaal in hetzelfde schuitje. Maar het is wel zo dat het in bepaalde landen belangrijker is om te winnen. In sommige landen kun je als vrouw geen rechter of dokter worden, dan merk je dat het winnen voor hen meer prioriteit heeft. Terwijl: ik heb hierna ook nog gewoon werk.”

De Miss Universe 2023-verkiezing is al achter de rug, die was in El Salvador. Rikkie Kollé viel niet in de prijzen. Er deed nog een andere transgender mee, Miss Portugal Marina Machete Reis, en zij haalde de top 20. Bij Miss World doen er geen transgenders mee. Annelies: “Ik heb geprobeerd om Amber na haar uitverkiezing in bepaalde programma’s te krijgen, zoals de talkshow Renze, maar er kwam geen reactie. Tegenwoordig is het interessanter wanneer iemand buiten het gebruikelijke valt. Amber is gewoon zichzelf en dat is jammer genoeg minder opvallend voor de media.”

Voor iedereen die zit te wachten op de bikinironde in India: die komt er niet. “Bij Miss World heb je geen bikinironde,” zegt Amber. “Vroeger was een missverkiezing meer een vleeskeuring dan nu, denk ik. Het ging wat meer over uiterlijk. Door de aanpak zonder bloot doen er meer landen mee. Voornamelijk vanwege hun cultuur en geloof. Ik kan mij voorstellen dat als je moslim bent, je mogelijk wat terughoudender bent om in een bikini te verschijnen.”

Nu is het zo dat de missen moeten presenteren en vertellen waar ze voor staan. “Mensen denken misschien: ze staan allemaal voor wereldvrede en voor de rest zal het allemaal wel, maar er komen heel veel mooie dingen bij kijken. Als ik mezelf als voorbeeld mag nemen: ik was hiervoor heel verlegen en durfde nooit voluit te spreken. Als ik mezelf nu vergelijk met een jaar geleden, dan ben ik door wat ik heb moeten doen, een heel ander persoon geworden. Dus je leert hierdoor ook heel veel en je ontwikkelt jezelf. Ik denk dat mensen dat vaak niet weten, omdat ze niet in dat wereldje leven, terwijl ze er wel vaak een oordeel over hebben.”

Het was eigenlijk per toeval dat Amber bij Miss World terechtkwam. “Ik werd gescout en toen was ik eigenlijk nog te jong, want op dat moment was ik 16. Miss World is van 18 tot 28 jaar. Dus ik vroeg me af: zal ik dit wel doen? Maar twee weken voor de casting dacht ik: ik ga het gewoon proberen, want modellenwerk en die wereld heb ik altijd leuk gevonden. Ik ben alleen niet lang, dus bij modellenwerk merk ik toch al snel dat het moeilijk wordt, maar bij de missverkiezing hoef je geen bepaalde lengte te hebben.”

Sugardaddy’s

Een foto- of catwalkmodel moet minimaal tussen de 1,74 en 1,82 meter zijn. “Ik ben 1,65 meter. In het begin dacht ik: op een foto zie je toch niet hoelang iemand is? Maar ik merk dat ze echt zoeken naar die lengtes. Er komt steeds meer verandering in de modellenwereld met de wat vollere modellen en qua huidskleur, wat nu als heel mooi en speciaal wordt gezien, maar lengte blijft een probleem.”

Ten tijde van haar uitverkiezing had Amber een relatie, maar die behoort tot het verleden. “Ik heb al een tijdje geen vriend meer,” zegt ze. Haar moeder voegt eraan toe: “Ze is nog jong, en er kunnen nog wel tig mannen in haar leven komen.” Amber: “Wat ik merk als miss is dat mijn agenda behoorlijk vol is. Het is moeilijk om dat te combineren met een relatie. Vooral in de weekenden ben ik vaak weg. Het klinkt superstom, maar ik kan het wel willen, maar ik moet er ook tijd voor hebben. Daarbij ligt mijn prioriteit op dit moment gewoon niet bij jongens. Wie weet komt dat na de verkiezing wel weer.”

Op Instagram krijgt ze veel aandacht. “Soms krijg ik gekke berichten van die sugardaddy’s, die me met geld willen sponsoren. Of ze vragen of ik voetfoto’s wil maken. Dan moet ik foto’s van mijn voeten sturen en daar geven ze dan geld voor… Ja, echt belachelijke dingen. Dat zijn wel de raarste berichten die ik krijg, over mijn voeten. Ik denk dat dat het gekste is wat ik ooit heb gehad. Of mannen die hele teksten sturen over hoe mooi ik ben. Dan denk ik: je kent me eigenlijk niet.”

Haar moeder springt in. “Had je toen ook niet iemand die hulp nodig had? Weet je nog? Zo’n gek bericht.” “Ja,” herinnert Amber zich. “Die schreef: Je moet echt reageren, want ik kan het niet meer aan. Ik ga kapot van binnen. Ik ben zó verliefd. Dat soort dingen. Dat is wel heel apart.” Het is niet zo dat ze deze heren als vanzelf negeert. “Nee, want ik heb weleens gereageerd. Maar op een gegeven moment wordt het heel veel en dat blijft maar doorgaan. Ik heb toen wel gezegd: Ik denk niet dat ik hiermee verderga. Maar ik blijf natuurlijk altijd netjes. Ik wil niet iemands gevoelens kwetsen.”

In de regel kan, wie haar een bericht stuurt, een reactie verwachten. “Eigenlijk wel. Maar soms krijg ik zoveel berichten, dan is het wel heel lastig om op alles te reageren, en op hele gekke berichten reageer ik natuurlijk niet, maar ik probeer dat op de meeste wel te doen. Als het maar netjes blijft. Soms denk ik ook: wat moet ik schrijven? Want ik zou zelf nooit zoiets naar iemand sturen. Lastig. Maar ik denk wel dat het juiste iets goeds heeft als ik reageer. Zo heb ik wel contact met mensen.”

Amber wil gewoon en toegankelijk zijn. “Dat iedereen gewoon tegen me kan praten. Ik ben een miss, maar dat betekent niet dat ik geen contact kan hebben met mensen of dat ze me ineens moeten pleasen om tegen me te mogen praten. Dat is onzin. Ik ben natuurlijk ook gewoon hartstikke normaal.”

Tot op heden hebben al die berichten niet tot leuk contact geleid. “Nee. Wel heel veel meiden die zeggen van: Ik volg jou al een tijdje en je lijkt me echt superleuk. Dat wel, maar nog niet echt van mannen. Wel mannen die reageren, maar niet dat iemand vroeg: zullen we een keer wat doen? Maar ik denk ook dat ze dat niet echt durven, want ik zou dat zelf ook niet durven. En wat je ook hebt online, je kunt screenshots maken van het gesprek en die weer aan anderen doorsturen. Ik denk dat ze daar ook bang voor zijn.”

Maar daar hoeven de heren bij onze Miss World Nederland echt niet voor te vrezen, want zij strijdt immers tegen online pesten. Ze beaamt: “Dat is waar.”