De moord op Haarlemmer Dirk Schaap is al dertig jaar een raadsel; 15.000 euro voor de gouden tip

Haarlem is vandaag de dag een keurige stad waar veel toeristen op afkomen. Vooral buitenlandse bezoekers vallen voor de charme van dit ‘mini-Amsterdam’. Op het Spaarne is het een komen en gaan van sloepen en plezierjachten. En in de straatjes rond de Grote Markt vechten talloze koffiezaakjes en restaurantjes om de gunst van de consument. Qua criminaliteit heeft Haarlem weinig reden tot klagen, vooral sinds het plaatselijke chapter van de Hells Angels, onder leiding van de beruchte Lisander de R., is kaltgesteld.

Toch heeft ook het nette Haarlem heel andere tijden gekend. Vooral in de jaren 80 en 90 waren er stevige problemen op het gebied van drugsoverlast en kleine criminaliteit als auto-inbraken, dealen en berovingen. Het is in dit tijdsgewricht dat er een einde komt aan het leven van de 28-jarige Dirk Schaap. De zaak komt op maandag 4 oktober 1993 aan het licht, als de politie wordt gealarmeerd over de vermissing van de drugsverslaafde Haarlemmer. Schaap is dan al een week niet komen opdagen bij de verslavingszorg. In de badkamer van zijn woning aan de Hooimarkt 8 ontdekken de agenten al snel waarom: Dirk is met veel geweld vermoord.

Ook al was het slachtoffer in de ogen van veel mensen ‘maar een junk’, zijn dood komt hard aan bij zijn oudere zus, die zich juist over Dirk had ontfermd en hem had overgehaald om in Haarlem te komen wonen. Zo kon ze tenminste een oogje in het zeil houden. Meer en meer leek het de goede kant op te gaan met Dirk. In 1992 was hij voor het eerst oom geworden en dat had voor Dirk, die nooit echt een warm gezinsleven had gekend, een nieuwe wereld geopend. Hij was dol op zijn neefje en het inspireerde Dirk om een afkickprogramma te volgen. In de loop van 1993 kreeg de Haarlemmer te horen dat hij in aanmerking kwam voor opname in een afkickcentrum, om zo definitief af te rekenen met zijn drugsverslaving. Tot die tijd moest Dirk zich drie keer per week melden bij het centrum voor de ambulante zorg en methadonverstrekking. Hij was trouw in die bezoekjes.

Maar eind september komt er dus opeens een einde aan die regelmaat. Het is een medewerkster van verslavingszorg die bij de politie aan de bel trekt. De recherche stelt vast dat Dirk vermoedelijk het slachtoffer is geworden van roofmoord, want op 27 september heeft iemand geprobeerd om met zijn pinpas geld op te nemen. De politie denkt dan ook dat Schaap op die datum is omgebracht. Maar door wie?

Het antwoord daarop wordt niet gevonden. Het rechercheteam bijt de tanden stuk op een wereld van junkies en dealers die vaak nauwelijks weten wat voor dag het is, laat staan wat er een dag eerder is gebeurd. En dan is er ook een categorie die gewoon weigert om met de politie te praten. Uiteindelijk rest de recherche niets anders dan het dossier als onopgelost op de plank te leggen.

Toch zijn er dertig jaar na dato nog losse eindjes. Wie en waar is bijvoorbeeld de geheimzinnige ‘Elias’, over wie wordt gezegd dat hij geregeld bij Dirk over de vloer kwam en zelfs vanuit zijn woning aan de Hooimarkt dealde? De man zou van Marokkaanse afkomst zijn en vanwege een oogafwijking ‘Schele’ zijn genoemd. Opvallend was dat hij vanuit zijn woonplaats Den Haag steevast naar Haarlem reisde om drugs te verkopen en daar na de moord op Dirk opeens mee stopte, ondanks dat meerdere mensen hem nog geld verschuldigd waren. De politie heeft deze ‘Elias’ nooit kunnen vinden. Er staat een beloning open van 15.000 euro voor de gouden tip.