Sportcolumn: 'Een hattrick binnen acht minuten'

Edwin Struis

Toen ik het programma van deze en volgende week in de Champions League besnuffelde, schoot me bij het zien van het tweeluik Ajax- Napoli één naam als eerste te binnen. Diego Maradona denk jij waarschijnlijk, of anders Ruud Krol, nog steeds een grote meneer in Napels. Of misschien wel het Haarlemse restaurant waar Mino Raiola zijn carrière als zaakwaarnemer begon. Maar nee, het is Ruud Suurendonk. Ik meen nu enige vertwijfeling in je ogen te zien. Eh, Ruud wie? Voordat ik de wedstrijd googelde, kan ik me een hoofdrol herinneren voor deze unsung hero, zoals de Engelsen plegen te zeggen, in een editie van Ajax-Napoli, ergens begin jaren zeventig. Om hem als onvervalste onedayfly te bestempelen is wat al te respectloos, feit is wel dat zijn naam niet meteen opborrelt als je denkt aan het grote Ajax uit die tijd. Hij kwam midden jaren zestig over van de amateurs van JOS, waar hij Ruud Michels meemaakte als hoofdtrainer en hield het toch nog vijf seizoenen uit in de Meer. Hij maakte bijna alle successen mee van het grote Ajax, maar wel als vaste reserve.

Zo ook op die voor hem zo glorieuze dag: woensdag 21 januari 1970, de return in de derde ronde van de Jaarbeurssteden Cup, de voorloper van de UEFA Cup, dat weer een voorloper is van de huidige Europa League. Ajax ontmoet Napoli, plaats van handeling is het Olympisch Stadion. Vanuit Italië had Napoli een 1-0-zege meegenomen uit de heenwedstrijd, aan Ajax de taak om die achterstand om te buigen in plaatsing voor de volgende ronde. Veel aandacht ging dat seizoen uit naar Feijenoord (toen nog met lange ij) en hun route naar het winnen van de belangrijkste Europa Cup, maar in Amsterdam werd ondertussen de basis gelegd voor een elftal dat Europa de jaren erop zou domineren.

Ajax heeft de overhand dat duel, maar weet het heiligdom van Dino Zoffmaar één keer te doorboren via Sjaak Swart. Cruijff is ook van de partij, net zoals de cracks Keizer, Krol, Hulshoff, Suurbier, Vasovic en Van Dijk. En dus Ruud Suurendonk. Die weer eens mag invallen, als vervanger van Dick van Dijk aan het begin van de noodzakelijke verlenging. In de tweede helft van de extra tijd barst de Suurendonk-furie los. Van 1-0 wordt het 4-0: drie keer Suurendonk, met op z’n rug nummer 14 nota bene. Een hattrick binnen acht minuten. Tegenwoordig genoeg voor een transfer naar Manchester United. Toen niet. De wedstrijd erop zat Suurendonk gewoon weer op de bank.

Micha Jacobs

Mooi hè: de wereld staat in brand, het water staat iedereen aan de lippen, maar toch zijn er nog mensen die denken aan een bankzitter van Ajax waar, grove schatting, 99,9 procent van de voetballiefhebbers inderdaad van denkt: Ruud wie? Daar hoor ik uiteraard ook bij, want mijn voetbalherinneringen zijn allemaal in kleur. Ik heb ook geen idee hoe de man eruitziet, en ik ga ’m ook niet googelen, om zijn mythe in stand te houden, snap je? Nu denk ik nog dat hij een imposante verschijning moet zijn geweest, anders maak je geen hattrick tegen Napoli. Zul je net zien dat ie een bochel op zijn rug had en een manke poot, en dat hij daarom nooit in de basis startte. Afijn.

Bedankt in ieder geval voor deze geschiedenisles, en vooral ook voor het feit dat je de beste man niet als ‘historisch’ bestempelt. Daar was ik even bang voor namelijk. Het woord historisch, ik kan het niet meer horen. Alles is ‘historisch’ tegenwoordig, let er maar eens op hoe vaak het wordt gebruikt. Nederland organiseert volgend jaar de Final Four van de Nations League: historisch! Karolien Florijn wint goud in de skiff: historisch! De elleboog van Annemiek van Vleuten: historisch! En niet alleen in de sport wordt het te pas en te onpas gebruikt, alsof we maar één woord hebben om uit te drukken dat iets histo... nog nooit is vertoond. De droogte van afgelopen zomer: historisch! De inflatie: historisch hoog! Het miljardenpakket waarmee het kabinet de koopkracht repareert: historisch, jazeker!

Als we het dan toch over inflatie hebben: niks is zo aan inflatie onderhevig als het woord historisch. En een minuut stilte trouwens. Queen Elizabeth dood? Minuut stilte tijdens Lazio Roma-Feyenoord. Alsof bij Manchester City-FC Kopenhagen een minuut stilte in acht wordt genomen als koning Willem-Alexander net daarvoor overlijdt. Wel als de hond van Pep Guardiola voor het laatst heeft geblaft, dan speelt iedereen waarschijnlijk met een rouwband en worden er niet één, maar twee minuten stilte gehouden. Waarna het publiek als eerbetoon zelf nog even gaat blaffen, wedden? Maar goed, ik mag hopen dat good old Ruudje Suurendonk – de man is inmiddels 79 (stiekem toch gegoogeld) – nog lang en in een goede gezondheid onder ons blijft, maar hij zal zich ongetwijfeld gesterkt voelen door het feit dat ook voor hem ooit een minuut stilte zal worden gehouden. Opdat we zijn hattrick nooit, maar dan ook nooit zullen vergeten.