Sportcolumn: 'Giet it dan toch oan?'

Micha Jacobs

Ik hou van sneeuw, maar ik haat ijs. Dat komt waarschijnlijk omdat ik bijna twaalf jaar geleden, nota bene in mijn eerste week bij Panorama, mijn enkel brak tijdens een schaatsreportage, wat de eerste en ook de laatste keer was dat ik schaatsen onder mijn voeten had. De temperatuur hoeft maar in de buurt van het vriespunt te komen of ik voel het plaatje en de bouten in het bot die de boel bij elkaar houden. En hoe meer ik mijn enkel voel, hoe slechter mijn zin.

Ik zal dus de laatste persoon op aarde zijn die aan Elfstedenkoorts lijdt en begrijp ook werkelijk niet dat iemand er wel mee besmet kan raken. Tweehonderd kilometer lang over een bevroren sloot schaatsen, klunen als het ijs ophoudt, een paar stempeltjes halen (o wee als je er eentje mist!) en dan aan de finish maar hopen dat je nog een neus, vingers en tenen over hebt.

Folklore, traditie, het zal allemaal wel. Het is gekkenwerk waar een weldenkend mens zich niet aan waagt.

Waar ik nog veel minder van begrijp is dat als het vriest je de televisie amper kunt aanzetten of dat verschrikkelijk clichématig en zeer oubollige giet it oan-mantra word je door je strot geduwd. Piet Paulusma die op het bruggetje van Bartlehiem staat en naar het water schreeuwt dat het dicht moet vriezen. Erben Wennemars die elke avond bij Jinek, Beau of Op1 zit en dan nog woorden tekort komt om zijn liefde voor de Tocht der Tochten te etaleren. En dan, als het dan tóch niet oan giet zoals in de afgelopen 23 jaar, dikke tranen huilt, omdat hij er zo naar had uitgekeken.

Hoe blij was ik vorige week dat we nu al weten dat er aankomende winter sowieso geen Elfstedentocht zal plaatsvinden door de coronamaatregelen die waarschijnlijk nog een hele winter van kracht zullen zijn. Dat we dus nu al, het is nog geen december, van dat gejank af zijn. Geen extra Elfstedentocht-journaals, geen Gerri Eickhof en Rutger Castricum die wekenlang de stemming gaan peilen in Sneek en Hindeloopen, geen Henk Kroes, de voorzitter van de Vereniging Friesche Elf Steden tijdens de laatste Elfstedentocht die weer mag vertellen hoe bijzonder het was, geen Erik Hulzebosch die nog steeds niet kan verkroppen dat Henk Angenent sneller was: niks van dit alles. Ik ben een gezegend mens, jij?

Jochem Davidse

Een gezegend mens? Een gezegend mens!?! Ze pakken ons verdomme álles af! Uitgerekend nu de weermodellen van Piet Paulusma een winter voorspellen waarvan een eskimo spontaan een trui gaat breien. Als je het mij vraagt is er hier meer aan de hand. Is het weer dat duivelse 5G of zit de geheime ingang van die seksbunker, waar hoogwaardigheidsbekleders bij satanische rituelen massaal kinderen verkrachten, toevallig net onder het bruggetje van Bartlehiem?

Afijn, terzake. Eerlijk gezegd moest ik er in eerste instantie ook hard om lachen, om het bij voorbaat uitsluiten van een Elfstedentocht. Hoe open kan een deur zijn? Qua nieuwswaarde kon het wat mij betreft wedijveren met krantenkoppen als Arjen Robben niet fit en Max Verstappen knap derde.

Maar toch ben ik bang dat ik slecht nieuws voor je heb. Verblind door je schaatshaat heb je het bericht volgens mij niet goed gelezen. Wat de voorzitter van de Vereniging De Friesche Elf Steden, Wiebe Wieling, zei – waarom hebben die mensen trouwens altijd een naam alsof ze een eigen stripreeks ambiëren? – was niet dat er deze wínter geen Elfstedentocht komt, maar dat er de komende máánden geen Elfstedentocht komt. En dat is iets anders. Hij had het namelijk nadrukkelijk over de maanden december en januari, een periode waarin de anderhalvemetermaatschappij volgens hem vrijwel zeker intact zou blijven. En een Elfstedentocht met anderhalve meter afstand was, zo stelde hij, zowel voor de toeschouwers als voor de deelnemers schier onmogelijk.

Maar verder dan dat wilde Wieling voorlopig nog niet kijken. Mocht het straks in februari alsnog vriezen dat het kraakt, en die anderhalve meter afstand is dan eindelijk afgeschaft, dan kón het wellicht alsnog, erkende het Friese opperhoofd. Sterker nog, hij schatte de kans op een Elfstedentocht deze winter in op vijf procent. Vijf procent!

Ik heb het even voor je opgezocht, maar dat is dus nauwelijks lager dan de mathematische kans op een Elfstedentocht zoals die begin dit jaar was, nog voordat corona in Nederland überhaupt een issue was. Die was namelijk zes procent.

Met andere woorden: corona verkleint de kans op een Elfstedentocht nauwelijks.

Of, zoals Erben Wennemars zou zeggen: it giet oan!