Dodelijke decibellen: 'Fred van Leer werd er zelfs zo gek van dat hij zelfmoord overwoog'

Deze week is het de Week van Oorsuizen, internationaal ook wel Tinnitus Awareness Week genoemd, waarin aandacht wordt gevraagd voor het steeds groter wordende probleem dat tinnitus heet. Naar het schijnt hebben zo’n twee miljoen (!) Nederlanders er last van, en zo’n 15 procent van hen lijdt aan continu oorsuizen. Niet de minsten overigens: Fred van Leer, om maar iemand te noemen, werd er zelfs zo gek van dat hij ooit zelfmoord overwoog.

‘Geluidsoverlast werkt op je zenuwen en dat is weer slecht voor je rikketik’

En zo kun je nog wel een blik BN’ers en internationale sterren optrekken die door tinnitus tot waanzin worden gedreven: Arjen Lu-bach, Waldemar Torenstra, Sander de Kramer, Ellen ten Damme, Chris Martin van Coldplay, Phil Collins, allemaal hebben ze het. Niet voor niks worden er tegenwoordig oordoppen tijdens concerten en festivals uitgedeeld, omdat het steeds hardere geluid tot gehoorschade van de bezoekers kan leiden, ook al hebben ze dat niet meteen in de gaten. Maar goed, daar waarschuwden wij 24 jaar geleden al voor. Wij doken destijds wat dieper in de materie na een uitspraak van toenmalig milieuminister Jan Pronk die vond dat maatregelen tegen geluidsoverlast, zoals geluidswallen langs de snelwegen en isolatie van huizen rond Schiphol te veel geld kostten: “Ik geef de centen liever uit aan bestrijding van luchtverontreiniging, want aan geluid ga je niet dood.” O nee, Jan? Dat was nogal een misvatting, bleek uit een wetenschappelijke studie van de universiteit van Berlijn die als een boemerang terugkaatste in het gezicht van de minister. Want wat bleek nou? Lawaai had wel degelijk ‘een ongunstig effect op sommige stresshormonen’ die ervoor zorgden dat de hartspier verouderde en de kans op een hartinfarct toenam. Geluidsdeskundige Rein Muchall: “Simpelweg samengevat werkt geluidsoverlast op je zenuwen. En dat is weer slecht voor je rikketik.”

Als je de uitkomsten van het Duitse onderzoek zou omrekenen naar een stad als Amsterdam, dan zaten er vlak vóór de millenniumwisseling 100.000 Amsterdammers in de gevarenzone: de kans op een hartkwaal door voortdurende schadelijke geluidsbelasting van bijvoorbeeld het verkeer steeg met maar liefst 20 procent ten opzichte van tien jaar daarvoor. En niet alleen daar: ook frequente discotheekbezoekers zouden op den duur het haasje zijn. Zoals we toen al schreven: “Over een jaar of tien zal er waarschijnlijk een hele generatie gabbers met een gehoorapparaat rondlopen.”

Nu hebben we nog geen gabber zo zien rondlopen, maar toch luidden ook de onderzoekers van TNO de noodklok. Volgens hen krijgt iedereen – ook jij! –vroeg of laat met oorsuizen te maken, omdat dat nu eenmaal een ouderdomskwaal is. Dat verval begint al vanaf je 30ste, maar kan worden versneld door concerten, koptelefoons, airpods en ook vliegverkeer waar je wordt blootgesteld aan extreem hard geluid, zeker op bijvoorbeeld Sint-Maarten waar de vliegtuigen zo laag overvliegen dat je ze vanaf het strand bijna kunt aanraken (zie foto). Tinnituspatiënten zouden je wel door elkaar willen rammelen als ze je daar op het strand zien staan, maar waarschijnlijk doe je het zelf ook niet meer na deze Week van het Oorsuizen. Maar wie niet horen wil, moet maar voelen.