Misdaadklassieker: De mannen van 72 miljoen

De grote diamantroof op Schiphol

De mannen van 72 miljoen

De Diamantroof op Schiphol is een van de meest spectaculaire roven uit de Nederlandse geschiedenis. Weinig mensen weten wie de verdachten zijn geweest en hoe het met hen afgelopen is. Een reconstructie.

Tekst Sjerp Jaarsma, Foto istock

Schiphol, vrijdag 25 februari 2005, 10.00 uur. Een wit KLM Cargobusje met een lading kostbare diamanten is onderweg naar een vliegtuigje dat klaarstaat voor vertrek naar vliegveld Deurne bij Antwerpen. Op het moment dat men de diamanten wil overladen in het toestel, komt een blauw KLM-busje aanrijden. Uit het busje springen twee mannen in werkkleding van de KLM. Ze dragen zwarte bivakmutsen en dwingen met hun automatische wapens twee KLM-medewerkers en de piloot, die op het punt staan de diamanten in te laden, op de grond te gaan liggen. De twee mannen nemen het Cargobusje met de lading juwelen en diamanten mee en weten via platform B34 het terrein te verlaten. Door vlak achter een andere auto aan te rijden, lukt het hen zonder pasje de slagboom te passeren. 

Bestelbus

Waarschijnlijk had de diamantenroof op Schiphol al twee weken eerder, op donderdag 10 februari 2005, moeten plaatsvinden. Die dag stelen twee mannen een witte KLM-bestelbus waar ze het platform B34 mee oprijden. Er staat een waardetransport met diamanten naar de luchthaven van Antwerpen gepland. Maar de twee mannen worden ontdekt door ‘KLM-collega’s’ die hun busje zoeken. Met een smoes weten de mannen dan te ontkomen. Ze verlaten in het busje het terrein via hek B54 en rijden naar een parkeerterrein voor KLM- personeel. Daar laten ze het busje achter. 

Vijftien dagen later, op vrijdag 25 februari, proberen ze het opnieuw. Het lukt de twee mannen opnieuw zonder pas het terrein te betreden dat normaliter alleen toegankelijk is voor luchthavenpersoneel. Ze dragen opnieuw KLM-kleding. Kort voor negen uur die ochtend stelen ze bij Gate F4 een blauwe KLM-bus met nummer 34 erop. Rond 10.00 uur duikt die weer op als de diamanten worden overgeladen. In het busje ligt voor maar liefst 72.679.687,81 euro aan juwelen en diamanten. Een deel is afkomstig van een sieradenbeurs in Texas. De daders rijden met hoge snelheid richting Hoofddorp. Bij industrieterrein De Hoek in Hoofddorp aan de N201, wacht een handlanger hen op in een rode Renault Express met kenteken VP-HN-04. Het is een bestelbusje van de dienst Waterbeheer, met twee zitplaatsen. Ze laden de buit over in de Renault en rijden met hoge snelheid weg. Om 10.07 uur treft de politie het KLM-busje aan. Zo professioneel als de daders op de luchthaven toeslaan, zo slordig gaan ze even later te werk. Bij het overladen van de buit laten ze namelijk een paar plastic zakken achter in de auto, met daarin een groot deel van de buit: ruim 29 miljoen euro aan diamanten. 

Ze dragen opnieuw KLM-kleding. Kort voor negen uur die ochtend stelen ze bij Gate F4 een blauwe KLM-bus met nummer 34 erop.

Rockteam

Het is de grootste roof uit de Nederlandse geschiedenis. De koninklijke marechaussee vormt een opsporingsteam van 25 rechercheurs, het zogenoemde Rockteam. Het is een raadsel hoe de criminelen zo gemakkelijk op het vliegtuigplatform konden komen en dat net zo simpel weer konden verlaten. Het binnenterrein met de vrachtloodsen is een van de strengst bewaakte onderdelen van de luchthaven. Hiervoor zijn de marechaussee, de douane en het beveiligingspersoneel van diverse luchtvaartmaatschappijen verantwoordelijk. De beveiliging in zijn geheel heeft enorm gefaald, zo luidt een eerste conclusie. Er wordt niet uitgesloten dat de overvallers hulp van binnenuit kregen. De Koninklijke Marechaussee legt de verantwoordelijkheid voor het transport bij de KLM. Verschillende rechercheonderzoeken in de afgelopen jaren hebben aangetoond dat er nogal wat mankeert aan de beveiliging op de luchthaven. Het personeel blijkt het grootste veiligheidsrisico te zijn. In het verleden zijn mensen aangenomen die niet goed gescreend zijn. De mogelijkheid bestaat dat er personeel met een strafblad rondloopt en op cruciale posten is geplaatst, waar de verleidingen groot zijn. In het ergste geval op plekken waar geld en diamanten worden overgeladen. Mogelijk zijn er nog tientallen toegangspasjes van ex-personeelsleden in omloop. Hiermee kun je zo de luchthaven op. Minister Henk Kamp, als minister van Defensie verantwoordelijk voor de veiligheid op Schiphol, neemt de diamantenroof hoog op en belooft de onderste steen boven te krijgen. 

Een aantal rechercheurs van het Rockteam verdiept zich in de wereld van de diamanten. Ze krijgen hulp van de Antwerpse diamantenpolitie, de Diamond Squad. Deze collega’s leren hun onder meer het nodige over de vier belangrijke C’s. De Cut, de manier waarop de diamanten geslepen zijn, de Clearity, over hoe helder ze zijn, de Carats, het aantal karaats en de kleur, de Colour. Met deze kennis moet de recherche, als ze op een partij diamanten stuit, kunnen achterhalen of deze afkomstig zijn van de roof. De politie houdt er rekening mee dat de diamanten mogelijk worden ingezet als betaalmiddel in de drugshandel. In de uitzending van Opsporing Verzocht van 21 maart 2005 worden twee compositietekeningen getoond, van de bestuurder van de gestolen KLM-bus en van de man bij de vluchtauto. Dit is een circa 30 à 35 jaar oude blanke man met een slank postuur, langer dan 1.80 meter en met donkerblond haar. 

De Cut, de manier waarop de diamanten geslepen zijn, de Clearity, over hoe helder ze zijn, de Carats, het aantal karaats en de kleur, de Colour.

Eerste arrestatie

Er worden al snel een paar arrestaties verricht, maar die mensen blijken later niets te maken te hebben met deze roof. Pas in oktober 2005 volgen arrestaties die wat ‘harder’ lijken. Het gaat om zes verdachten. Drie van hen worden beschouwd als hoofdverdachten. Het gaat om de neven B.D. en M.D. en een zekere R.M. De drie maken deel uit van een bende die bestaat uit Nederlanders van Surinaamse komaf. Op hun cv staan onder meer ripdeals, drugshandel, gewelddadige incasso’s en overvallen. Enkele bendeleden waren betrokken bij moord en een schietpartij met dodelijke afloop. Op 9 november 2005 denkt justitie nóg een belangrijke slag te slaan met de arrestatie van de 41-jarige Amsterdammer E.P. Hij voldoet aan het signalement van een van de daders. Bij doorzoeking van de woning van deze verdachte vindt de marechaussee onder meer een vuurwapen, kogels en een kogelwerend vest. Op 4 december wordt opnieuw iemand opgepakt. Het gaat om de 44-jarige August Wijnand B. Volgens justitie komt het idee voor de roof bij hem vandaan. De politie heeft hem al langer in beeld en luistert al enkele maanden zijn telefoon af, maar dit alles levert niets op. Omdat hij op het punt staat naar het buitenland te vertrekken, gaat justitie toch maar over tot arrestatie. August Wijnand B. heeft heel goed in de gaten dat de politie hem in het vizier heeft. Dit is mede te danken aan zijn vrouw. Zij werkt bij het Kadaster van de gemeente Amsterdam. De marechaussee vraagt er tijdens het onderzoek een plattegrond op van de woning van August. 

@backlink(157531)

De Lange

August Wijnand ‘de Lange’ B. is eerder veroordeeld voor een overval met een nagebouwde waardetransportauto. Met de deels van hout nagemaakte geldwagen halen ze op 1 november 1988 2 miljoen gulden op bij een vestiging van de Nederlandse Middenstandsbank (NMB) op de Centrale Markthallen in Amsterdam-West. De politie heeft August en zijn mededaders echter al een half jaar vóór die overval op de korrel. De politie komt de mannen door puur toeval op het spoor. Een agent in burger ziet een groepje mannen met grote houten platen en raampjes uit een bouwmarkt lopen. Hij vermoedt dat de mannen bij de bouwmarkt een ontvoering beramen en houdt ze daarom nauwlettend in de gaten. De jaren daarvoor zijn er in Nederland een aantal grote ontvoeringen, zoals die van biermagnaat Alfred Heineken in 1983 en Gerrit Jan Heijn in 1987. De agent ziet dat de mannen naar een loods in Zwanenburg rijden. Deze wordt bewaakt door een pitbullterriër. Een paar weken voordat de mannen toeslaan bij de NMB-vestiging wordt het de politie duidelijk dat het niet om een ontvoering gaat, maar dat de mannen een geldwagen tot in de puntjes hebben nagebouwd. De politie weet dan nog niet waar en wanneer ze willen toeslaan. Ze observeren de mannen dag en nacht.  Dinsdag 1 november is het zover. De rechercheurs zien dat de nagebouwde geldauto die ochtend even na zes uur wegrijdt bij de loods. Hij rijdt eerst een paar rondjes door het Westelijk Havengebied in Amsterdam. De politie volgt op gepaste afstand, maar het lijkt erop dat de mannen in de gaten hebben dat ze worden gevolgd. Ze stoppen een aantal keren plotseling en keren om. Waar de overvallers geen rekening mee houden, is dat de politie met een vliegtuigje en een helikopter de situatie ook vanuit de lucht in de gaten houdt. De geldwagen doet er bijna vier uur over voor hij tegen tienen aankomt bij de bank. Ze zijn er tien minuten eerder dan de echte geldwagen. Conform de gebruikelijk procedures rijden ze de wagen tegen de gevel aan. Een ‘geldloper’ stapt uit de geldwagen en gaat de bank binnen. Daar reikt een nietsvermoedende bankmedewerker hem een paar volle geldcassettes aan. Vervolgens stapt hij hiermee in de geldwagen, waarna deze rustig wegrijdt. Later wordt de geldwagen op de Haarlemmerweg ter hoogte van station Sloterdijk klemgereden. De politie lost daarbij twee waarschuwingsschoten. In totaal worden negen verdachten tussen de 23 en 31 jaar opgepakt. Onder hen bevindt zich ook de 31-jarige Jan D. Hij werkt bij geldtransportbedrijf Brinks-Nedlloyd en hielp de bende aan uniformen en informatie over het rijschema van de geldwagen. 

Conform de gebruikelijk procedures rijden ze de wagen tegen de gevel aan. Een ‘geldloper’ stapt uit de geldwagen en gaat de bank binnen.

Frusty-team

Het zogenoemde Frusty-team verricht onderzoek naar de overvallers. Dit is een speciaal team rechercheurs dat zich enkel en alleen bezighoudt met overvallen op banken en geldlopers. Deze eenheid bestaat nog geen jaar, maar heeft al verbluffende resultaten geleverd. Hoewel het jaar nog niet voorbij is, lijkt het erop dat het aantal bankroven en overvallen op geldwagens voor het eerst in jaren afneemt. In 1988 zijn er circa tachtig minder dan het jaar ervoor. Dit is mede te danken aan het feit dat het Frusty-team twee bendes oppakt. Met de aanhouding van August en zijn mannen hopen ze een derde bende te hebben opgerold. De roof met de nagebouwde geldwagen kost August Wijnand B. uiteindelijk acht jaar cel. 

Hij is nog maar een paar jaar op vrije voeten als hij opnieuw zijn geluk beproeft bij een bank. Vrijdagmiddag 23 januari 1998 laat hij zich samen met een vriend insluiten in de kluisruimte van het bankfiliaal van de ABN Amro aan de Vestdijk in Eindhoven. Ze verstoppen zich achter een metalen wand in een kleine ruimte tussen twee rijen kluisjes in. Bij het afsluiten van de kluisruimte merken de bankmedewerkers hen niet op. Dat weekend breken ze maar liefst 583 van de bijna 2000 particuliere kluisjes met grof geweld open. Als gereedschap gebruiken ze een koevoet, beitels en enkele zware vuisthamers. Zondagochtend komen twee bewakers poolshoogte nemen in de bank omdat er een alarm is afgegaan. Zij ontdekken niets verdachts en gaan weer weg, waarna de brutale rovers onverschrokken verder gaan. Pas wanneer het bankpersoneel op maandagochtend 23 januari arriveert, gaan de beide mannen er als een speer vandoor. Ze weten te ontkomen op twee gereedstaande scooters. Als de politie honden inzet voor sporenonderzoek lijken de overvallers daar rekening mee te hebben gehouden. In de kluisruimte blijkt flink met een peperbus gestrooid te zijn, om zo de honden op een dwaalspoor te zetten. Er is geen enkel spoortje te vinden. Zelfs hun urine en ontlasting nemen ze mee, om te voorkomen dat dit op DNA kan worden onderzocht. De totale buit bedraagt volgens een officiële lezing van de bank 5,5 miljoen gulden aan gestolen geld, waardepapieren, sieraden en goudstaven. Justitie meent echter dat het bedrag vele malen groter moet zijn, omdat lang niet alle gedupeerden aangifte doen. Slechts 287 kluisjeshouders maken de gang naar het politiebureau. Justitie schat de hoogte van de buit tussen de 20 en 30 miljoen gulden. 

Als de politie honden inzet voor sporenonderzoek lijken de overvallers daar rekening mee te hebben gehouden.

Geld moet rollen

De politie vermoedt dat de daders zelf ook een kluisje gehuurd hebben en stuiten op de naam August Wijnand B. Hij huurt inderdaad een half jaar voor de roof een kluisje. Na uitgebreid onderzoek en aan de hand van verklaringen van getuigen pakt de politie August en zijn vriend Errol H.V. op. 

August blijkt in de periode voorafgaand aan de roof de bank maar liefst elf keer te hebben bezocht, vermoedelijk om de kluisruimte uitvoerig te bestuderen. Van Errol staat vast dat hij kort voor de roof een van de scooters heeft aangeschaft. Beide verdachten geven kort na de spectaculaire bankroof bakken met geld uit. August, die met zijn gezin officieel rond moet komen van een bijstandsuitkering, boekt een vakantie naar New York. In zijn woning vindt de politie bovendien 70.000 gulden aan contanten en een legergroene plunjezak. In de zomer van 1998 huren August en Errol een dure limousine, waarmee ze naar het wereldkampioenschap voetbal in Frankrijk rijden.

Hoe hard het Rockteam ook werkt om de grootste diamantenroof uit de Nederlandse geschiedenis op te lossen, het lukt ze niet om voldoende bewijs te vergaren om de verdachten voor de rechter te brengen.

Op vrije voeten

Bijgestaan door de advocaten mr. Bram Moszkowicz en mr. Jon Mul komen ze in december 1998 voor het gerecht. De eis tegen beide mannen bedraagt vijf jaar. In hoger beroep krijgt August uiteindelijk vier jaar celstraf. Hem wordt vooral aangerekend dat hij ook al eerder crimineel actief was. Errol krijgt dertig maanden celstraf. Van de buit wordt niets teruggevonden. 

Diezelfde Errol H.V. is inmiddels 41 jaar oud als hij ook in beeld komt als betrokkene bij de diamantroof op Schiphol. Hij wordt hiervoor begin januari 2006 aangehouden. Justitie arresteert nóg twee verdachten, de 37-jarige E.L. en de 39-jarige R. ten H. Men verdenkt deze twee van het witwassen van een deel van de buit. Hoe hard het Rockteam ook werkt om de grootste diamantenroof uit de Nederlandse geschiedenis op te lossen, het lukt ze niet om voldoende bewijs te vergaren om de verdachten voor de rechter te brengen. De teleurstelling bij het onderzoeksteam is erg groot als begin maart 2006, een dik jaar na de roof en drie maanden na zijn arrestatie, ook het vermeende brein August Wijnand B. moet worden vrijgelaten. Alle verdachten zijn weer op vrije voeten. In augustus 2006 heft men het onderzoeksteam op. Daarmee lijkt een oplossing voor Nederlands meest opzienbarende diamantenroof heel ver weg.  ■

De link met slachtpartij Hooge Zwaluwe

Van August en de overige verdachten vernemen we weinig in de jaren na de roof. Daar komt voor een van de verdachten in 2015 verandering in als op donderdag 15 oktober twee dode mannen worden gevonden in een vakantiehuisje in Hooge Zwaluwe. Een van de mannen is Brian Dalfour (47). Hij is captain van de Amsterdamse afdeling van de motorclub No Surrender. Pas na zijn dood wordt bekend dat hij ook verdachte was in de Schiphol-zaak. Na zijn arrestatie stond hij alleen met zijn initialen B.D. in de krant. Wat zich precies in het vakantiehuisje heeft afgespeeld is nog steeds niet helemaal duidelijk. Het zou gaan om een uit de hand gelopen drugsdeal met een groep Belgen. Wel staat vast dat Brian Dalfour en zijn vriend Muljaim Nadzak een dag eerder verkleed als agenten het huisje zijn binnengestormd. In de paniek die uitbreekt worden Dalfour en Nadzak neergeschoten. Het lukt Dalfour nog om met zijn Blackberry een PGP-bericht te sturen aan vrienden en familieleden. Hij meldt daarin dat iemand hem zwaargewond heeft achtergelaten: ‘Ik ben zwaargewond, hij heeft me laten liggen.’ Dalfour en Nadzak staan bij de Amsterdamse recherche in elk geval wel te boek als gevreesde en beruchte rippers. Dat een neef van Brian Dalfour, die ook verdachte was bij de Schipholroof, nog leeft mag een wonder heten. Deze man wordt in 2009 in Amsterdam-West met een machinepistool onder vuur genomen. Maar liefst 34 kogels worden van dichtbij op hem afgevuurd. Hij wordt meerdere malen getroffen. Vier leden van een gewelddadige bende die de naam ‘de Tattookillers’ draagt, worden hiervoor tot lange celstraffen veroordeeld.

Roven en overvallen

Dit is een voorpublicatie uit het boek Handen omhoog! Dit is een overval! van Sjerp Jaarsma. In het boek staat een verzameling verhalen van bijzondere roven en overvallen door de jaren heen. Van de oudste in Winschoten, dit jaar precies honderd jaar geleden, tot de grootste roof uit de Nederlandse geschiedenis, tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook illustere namen als brand-kastkraker Aage Meinesz en Dennis P. komen voorbij. 

Voor 19,95 euro te koop bij de boekhandel.