De macht van Kevin Spacey

Kevin Spacey (57) maakt er geen geheim van dat hij regelmatig het gevoel heeft overtroefd te worden door de werkelijkheid. In een Netflix-panel vorig jaar liet hij weten dat House of Cards hem niet ver genoeg ging. Zijn rol als president van de Verenigde Staten, Frank Underwood, is een van de grootste boeven in de tv-geschiedenis. Zonder met zijn ogen te knipperen moordt hij, laat hij vermoorden en speelt hij psychologische spelletjes om maar aan de macht te blijven. ‘Soms kom ik na een uitputtende opnamedag terug in mijn hotelkamer en vraag ik me af of het ethisch wel verantwoord is,’ aldus Spacey, ‘en dan zet ik de tv aan om het nieuws te checken en zie ik dat het nog erger kan. Politici vertellen me dat House of Cards te cynisch is, maar anderen geven toe dat het dichter bij de werkelijkheid ligt dan ze willen toegeven.’

Volgens Spacey is het succes van de serie mede te danken aan de langetermijnvisie van Netflix. Normaal gesproken wordt er eerst een pilot gemaakt van een nieuwe serie, maar toen de schrijvers hun ideeën presenteerden werd er meteen een contract voor twee seizoenen getekend. Dat House of Cards uiteindelijk de populairste serie van de streamingdienst werd, blijkt uit het feit dat Spacey nu zelfs in China op straat herkend wordt. ‘Een vriend vertelde me dat de serie een hit was daar en dat Frank Underwood mateloos populair is bij de kijkers. Hij wordt niet gezien als een tiran, maar als iemand die vooroploopt in de strijd tegen corruptie. Zo is het: de serie is niet alleen interessant voor mensen die de Amerikaanse politiek op de voet volgen. Het gaat over politiek in elke vorm van leven: van bedrijfsleven tot internationale betrekkingen.’

/ OSCARS

Hoewel Spacey in 2015 een Golden Globe won voor zijn rol als Frank Underwood, had hij zijn sporen al 20 jaar daarvoor verdiend. Desondanks begon hij zijn speech met de woorden ‘Dit is slechts het begin van mijn revanche’, uiteraard een quote van Underwood. Doelend op de zeven eerdere (niet verzilverde) nominaties voor een Golden Globe. Daaronder een recente voor de Netflixserie, maar ook zijn grootste acteerprestaties in American Beauty (2000) en The Usual Suspects (1995) waren niet genoeg voor een Globe. Niet dat Spacey daar ook maar één nacht van wakker lag, want voor beide rollen won hij een Oscar. Met name als de raadselachtige crimineel Verbal Kint in The Usual Suspects was hij meesterlijk, het is niet voor niks de favoriete film van Remy Bonjasky (zie pagina 8).

Spacey begon in 1982 op het toneel van Broadway als Oswald in Ghosts van Henrik Ibsen. Hij is dan net een jaar gestopt met zijn opleiding aan het conservatorium van Juilliard; toen al net zo ongeduldig als Underwood. Zonder geld, zonder diploma, zonder agent en zonder baan schopte hij het in 1986 toch tot een rol in het toneelstuk Long Day’s Journey Into Night, tegenover Jack Lemmon. De tweevoudig Oscarwinnaar werd een mentor voor de gedreven Spacey. ‘Ik had het geluk om aan het begin van mijn carrière Jack te ontmoeten, hij moedigde me aan om acteur te worden.’ In korte tijd wist Spacey zich op het witte doek te ontpoppen tot een ware karakteracteur, met als vroeg hoogtepunt dus die Oscar voor zijn rol in The Usual Suspects.

/ RIDDER SPACEY

Het duurde nog vier jaar voordat Kevin Spacey het wereldwijd schopte tot vele ‘favoriete acteur’-lijstjes. In American Beauty veroverde hij menig mannenhart als de depressieve vader in een Amerikaanse buitenwijk, wiens midlife crisis de overhand krijgt. Alleen al zijn doodgebloede voice-over: ‘I feel like I’ve been in a coma for the past twenty years. And I’m just now waking up.’ Spacey was de eerste keuze van regisseur Sam Mendes, ondanks dat filmmaatschappij DreamWorks aandrong op een bekendere acteur. American Beauty werd een bioscoophit. Het cynisme dat Spacey op de mat legt als de depressieve Lester Burnham was spot on. Het leverde hem opnieuw een Oscar op, evenals een ster op de Hollywood Walk of Fame.

In plaats van te cashen in Hollywood, richtte Spacey zich weer meer op het toneel. In 2004 werd hij directeur van het ooit vooraanstaande Londense theater, de Old Vic. ‘Ik begon het gevoel te krijgen dat ik niet nog eens tien jaar hetzelfde pad wilde volgen,’ sprak Spacey bij zijn aantreden als artistiek directeur. Hij werkte aan een economisch model en verzamelde een team om zich heen. De Old Vic bloeide in de tien jaar onder hem weer op tot een respectabel theater. In 2015 werd de Amerikaan zelfs door koningin Elizabeth geridderd voor zijn verdiensten voor het Britse theater en de internationale cultuur. Op dat moment manipuleerde Spacey alweer twee seizoenen lang de Amerikaanse regering in House of Cards. Op zo’n overtuigende manier dat hij zelfs model stond als de slechterik in de videogame Call of Duty: Advanced Wargame. Een opvolger van de game die Frank Underwood speelt in zijn vrije tijd.