Esther moest boeten(longread)

De dijk langs het Veluwemeer is lang. Wie er fietst ziet een landschap waar Nederland zo beroemd om is: eindeloze dijken die aan de horizon verdwijnen. Een stel fietsers beproeft dit traject op 30 april 2017 als ze een object zien dat daar is aangespoeld. Het ligt aan de oever halverwege de Harderbosweg, de lange dijk aan de Flevolandse kant van het Veluwemeer. Ze stoppen om het beter te bekijken. Niet veel later staan politieagenten gebogen over het stoffelijk overschot van Esther Paul. De 43-jarige vrouw, zo blijkt al snel uit naspeuringen, verbleef in vakantiepark Rivièra Beach, acht kilometer verderop. Het complex is vooral bekend onder families die er met de kinderen op uit willen voor een dagje Walibi. Bezoekers van het vakantiepark vertellen de politie naderhand dat Paul zich daar niet extreem verborgen houdt. Ze bezoekt enkele malen de Spar-winkel om er boodschappen te doen. Ze onderhoudt contact met vrienden en familie en klaagt over de slechte wifi-ontvangst in haar chalet. Ze wordt door andere bezoekers voor het laatst gezien op 29 april 2017 om vijf uur in de middag. De politie gaat er op basis van bewakingsbeelden vanuit dat een of meerdere daders diezelfde avond met de auto naar het park zijn gekomen om haar op te halen.

‘Ze was een golddigger’

Esther Paul heeft een heleboel vrienden die niets van haar drugshandel moeten weten. Tegenover hen doet ze zich voor als een vrouw die het ook maar allemaal overkomen is, de liefde heeft haar immers hier gebracht. Meestal gaat Paul het heikele onderwerp uit de weg en richt ze zich met haar volle aandacht op de ander. Maar achter die ogenschijnlijk vriendelijke, sociaal actieve, goedlachse vrouw schuilt dan toch nog steeds een persoon die wisselende stemmingen heeft. Iemand die het in de kern moeilijk vindt om verantwoordelijkheid te nemen voor de fouten die ze heeft gemaakt. In een psychiatrisch rapport dat in handen is van justitie staat dat ze borderline-achtige kenmerken heeft. Goed en fout, wit en zwart, het loopt bij haar door elkaar. Vermoedelijk door dat opmerkelijke leven reageren mensen online heel emotioneel wanneer de details over deze moordzaak via diverse misdaadsites naar buiten komen: Negatief over Esther Paul: “(...) Heel Almere kende haar, ze is algemeen bekend en zeker niet positief. (…) Ze was een golddigger. Het ging haar enkel om geld. Was het geld op, dan kreeg de man een schop. En mocht een ander komen met geld. En mensen die nu schrijven: Ze was geliefd. Beetje hypocriet. Want dat was ze niet!” Positief over Esther Paul: “(…) Als er een goede moeder was, dan was het Esther wel. (…) Iemand die zelfs voor de zoon van F.G. altijd klaarstond en zorgde. Ook stond ze klaar als meneer het te druk had met zijn werk, vrienden en vriendinnen.”

Wat weten we van Esther Paul? Ze is in de periode 2010-2012 drugsverdachte in het Colorado-proces. Daarin staat ze samen met haar toenmalige vriend Frank G. terecht als lid van een organisatie die op grote schaal in wiet handelde, zo betoogt justitie. Het criminele bedrijf van Frank zou vestigingen hebben gehad in Heerhugowaard, Uithoorn, Almere en Groningen. Paul wordt naar aanleiding van dit onderzoek veroordeeld voor witwassen. Zij moet voor vijf maanden de gevangenis in en zit die straf ook daadwerkelijk uit. In 2014 komt ze weer vrij. De uitspraak in het Colorado-proces wordt gedaan nadat er bij een inval in de woning waar ze dan nog met Frank samenwoont 200.000 euro is gevonden. Opgeteld bij andere vondsten die justitie doet, komt de rechter tot de slotsom dat het stel over een onverklaarbaar vermogen van 453.826 euro beschikte. Daar hoorde ook een Audi A3 bij waar Paul in Almere mee rondreed. De sportieve vierwieler was een cadeautje van Frank. Maar die had de wagen als witwasobject aangeschaft, zo stelt justitie. Justitie blijft ook ná hun veroordeling achter het duo aan zitten. De wietcrimineel Frank, die vierenhalf jaar gevangenisstraf krijgt opgelegd, hoort in februari 2016 dat hij 900.000 euro aan drugswinst moet betalen aan de staat, verkregen met het runnen van hennepplantages en witwassen. En dit staat los van een ander bedrag van 4,7 miljoen euro aan terug te vorderen drugsopbrengsten, waar justitie nu nog aan werkt. November 2018 zal deze grote ontnemingszaak van Frank G. behandeld worden door het hof in Amsterdam. 

Duidelijk in shock

Op het moment dat de politie bekendmaakt dat Esther Pauls stoffelijk overschot is gevonden, is ze zeker geen veelbesproken persoon in de media. Al is de Almeerse dus wel drugsverdachte geweest in het Colorado-proces. Het is dan ook niet ondenkbaar dat haar dood te maken heeft met de nasleep van dit proces en de spanningen die ermee gepaard zijn gegaan. Na het overlijden van Paul haalt de politie bekenden van Frank en Esther naar het bureau voor een gesprekje. Daarbij komt een incident naar voren dat weleens een belangrijke rol kan hebben gespeeld bij haar dood. Het is december 2016 als er een drietal personen voor de deur staat bij een woning in Almere. Hier woont de moeder van Frank. Het gezelschap voor haar deur bestaat uit twee mannen en een vrouw. De vrouw belt aan. Nog voordat de moeder van Frank in de deuropening iets heeft kunnen uitbrengen, overmeesteren de drie haar, binden haar mond af met tape en zetten haar op een stoel. Vervolgens gaan ze gericht af op een plek in de woning waar zich een grote partij geld zou moeten bevinden. De moeder van Frank kan ondertussen niks uitbrengen. Zodra de drie klaar zijn met hun handelingen verlaten ze de woning, de vrouw achterlatend in haar huis. De werkster vindt het slachtoffer, dat er op dat moment al in geslaagd is de tape van haar mond los te trekken. Hulpdiensten arriveren kort daarop en treffen een vrouw aan die duidelijk in shock is. Ze wordt meegenomen ter observatie. Eenmaal in het ziekenhuis constateren artsen dat ze weliswaar hardhandig is aangepakt, maar dat ze geen zware verwondingen heeft opgelopen, zo staat in het dossier dat opgemaakt is in deze zaak en waarin onder meer een rittenrapport van de ambulancedienst is opgenomen. De rechercheurs die de zaak onderzoeken noteren ook: “Op de vraag of de overvallen vrouw aangifte wil doen, antwoordt ze ontkennend. Haar zonen zullen dit zelf wel oplossen, zo zegt ze.”

In de groenvoorziening

Het Parool noemt Frank G. in 2012 de grootste wiethandelaar van Nederland. Iemand die volgens zijn eigen advocaat in een artikel in dezelfde krant ‘pioniert’ in deze branche op basis van een zeer geavanceerde bedrijfsvoering. Frank houdt niet van verklikkers en al helemaal niet van mensen die hem willen ‘naaien’. Op de koelkast in een Almeerse woning die wordt gebruikt door zijn organisatie hangen voor iedereen ‘herinneringen’, papiertjes met teksten als: “Ik beroep me op mijn zwijgrecht.” En: “Dat kan ik niet verklaren.” Die briefjes komen terecht in het Colorado-dossier, dat justitie vanaf 2008 samenstelt op basis van het onderzoek naar Frank G. en zijn handlangers, onder wie dus ook zijn toenmalige vriendin Esther Paul. In hetzelfde dossier zit ook een homevideo die in beslag is genomen tijdens een huiszoeking bij G. in Almere. Daarop is Frank te zien als hij met zijn busje bij een Britse douanepost staat. De ‘cameraman’, die zelf al voorbij de controle is, geeft triomfantelijk commentaar: “Kijk, daar heb je Frank. Al jarenlang een hardwerkende jongen in de groenvoorziening. En zelfs hier laten ze ’m gaan. Heeft ie weer mazzel. Ik ga ook bij de groenvoorziening. Lam achter het stuur, drugs in de auto en je mag gewoon doorrijden!” Dan vraagt de cameraman hardop wat hierop het commentaar is. Meerdere stemmen roepen in koor: “Zwijgrecht.” Een getuige in dat destijds opgestelde Colorado-dossier zegt over de drugshandel van G.: “Frank was echt een leuke man, kon je mee lachen. Was hij maar een kleine speler gebleven.”

Esther het feestbeest

Esther Paul en Frank G. zijn beiden diepgeworteld in de gemeenschap van Almere. Paul komt oorspronkelijk uit Nijmegen, maar verhuist op jonge leeftijd met haar ouders naar Amsterdam, en later naar Almere, waar ook andere leden van de familie Paul zijn neergestreken. Frank en Esther zijn totaal verschillend van karakter, met één overeenkomst: beiden zijn flamboyante persoonlijkheden. Esther is het feestbeest, een gangmaakster in een ruime kring aan vrienden. Vast trefpunt: Café 1e Rang in Almere. Frank is sporter in hart en nieren. Hij doet op hoog niveau aan powerlifting en wordt veel gezien in fitnesscentra, waar hij kickbokstrainingen volgt. De twee ontwikkelen ondanks hun verschillen een diepgaande afhankelijkheidsrelatie. Esther staat Frank bij in het huishouden. En Frank ondersteunt Esther financieel, ook in de periodes dat hij vastzit. Op Esther Pauls buik staat vlak bij haar schaamstreek getatoeëerd dat zij zijn eigendom is: Property of Frank G. Augustus 2016 gaan Esther en Frank uit elkaar. Ze zijn dan twaalf jaar bij elkaar geweest. Esther begint daarna aan een nieuwe affaire met Alan ‘Bad Boy’ B., een man uit de omgeving van Rotterdam. Haar leven is op dat moment nogal turbulent. Wat het duo Frank en Esther uit elkaar gedreven heeft, weten we niet. Maar wat uit het dossier over de roofoverval op de moeder van Frank in Almere wel naar voren komt, is dat Esther Paul in deze periode kort na de scheiding ‘mogelijk’ een motief heeft om kwaad te zijn op haar ex. Die heeft de maandelijkse toelage die ze al een poosje ontvangt vanuit de gevangenis nagenoeg stopgezet, het is immers ‘uit’. Paul heeft in haar ogen ‘recht’ om daarover boos te zijn, zeggen bronnen bij de Criminele Inlichtingendienst van de Amsterdamse recherche. Boos is zwak uitgedrukt: Esther is woedend. Ze voelt zich als zondebok behandeld in de strijd die justitie tegen Frank en haar heeft aangespannen.

‘Laten verkrachten’

In het opnieuw opgestarte onderzoek naar de roofoverval op de moeder van Frank G. – kort na de dood van Paul – doet de politie een aantal interessante bevindingen. Getuigen in het Almeerse onderwereldcircuit beweren tegen de politie dat er een bedrag van 600.000 euro mee is gegrist uit de woning van de moeder van Frank. Onderdeel van het nieuwe elan waarmee de politie aan deze zaak werkt, vormt een bezoek aan ene Iris K., een vrouw uit Almere. Zij zou er volgens mensen die zijn verhoord meer vanaf weten. Ja, ze is betrokken geweest bij de woningoverval, geeft deze vrouw toe, die volgens dezelfde politiebronnen in softdrugs dealt. Ze zegt ook dat ze een ‘vriendin’ is van Paul. Ze wil er ook wel wat meer over vertellen, ze kan er zelfs heel veel over kwijt. Maar daar wil ze wel een tegenprestatie voor hebben, zo stelt ze. Ze weet de politie en het OM zo ver te krijgen dat die afzien van strafvervolging in de roofovervalzaak. Een soort kroongetuigendeal. Althans, dit stellen de advocaten van de twee verdachte mannelijke overvallers Giliamo M. en Alan B. Advocaat Manon Aalmoes, die Giliamo M. bijstaat, legt uit: “Het is heel simpel, er staat letterlijk in het getuigenverhoor dat door de politie bij Iris K. is afgenomen: Wij zullen jou niet vervolgen als jij info geeft over die overval op de moeder van Frank G.” Wat de vrouw te verklaren heeft, speelt justitie in deze zaak in ieder geval in de kaart. Iris K. zegt in de officiële verklaringen die ze bij de politie aflegt dat zij degene is geweest die heeft aangebeld bij de moeder van Frank. En dat zij degene is geweest die het woord heeft gevoerd namens de mannen; ze geeft kortom de hele overval toe en beschrijft de omstandigheden. Haar verhaal kent wel een opmerkelijke wending: want kort na de roof, waarbij het drietal volgens justitie voor honderdduizenden euro’s heeft meegenomen, is ze door de twee andere overvallers Giliamo M. en Alan B. zelf in de slachtofferrol gedwongen, zo beweert Iris K. Ze hebben haar in de auto op de weg terug klemgezet en toegebeten dat ze haar leven niet zeker was als ze ooit over deze overval zou praten. “We zullen je door tien negers laten verkrachten,” voegen ze haar toe. Het Openbaar Ministerie ontkent het getuigenverhoor waaruit de verdediging citeert niet. Maar de officier van justitie zegt juni 2018 bij een pro-formabehandeling van deze zaak bij de rechtbank in Lelystad dat nog ‘in beraad’ wordt gehouden of Iris K. niet alsnog aangehouden en vervolgd zal worden. Inmiddels is de zaak als geheel afgedaan. In een begin juli opgesteld ‘einddossier’ is door het OM vermeld dat de zaak van Iris K. is geseponeerd omdat er geen advocaat bij de verhoren was. Zij wordt dus niet vervolgd. Op 17 augustus zal er weer een nieuwe regiezitting in deze roofovervalzaak plaatsvinden. De inhoudelijke behandeling staat gepland voor 9 november. De twee mannelijke roofovervalverdachten ontkennen overigens iedere betrokkenheid. Er is geen dna-materiaal van hen in de woning van de moeder van Frank aangetroffen, noch is er tastbaar bewijs dat zij geld hebben meegenomen, zo stellen hun advocaten.

No Surrender-hesjes

Een klein stapje terug in de tijd. In de weken na de overval op zijn moeder – rond oud en nieuw 2016/2017 – heeft Frank G. bepaald niet stil gezeten, zo hoort de politie in het onderzoek naar de dood van Paul. Informatie die vervolgens weer in het overvaldossier van Giliamo M. en Alan B. is beland. Ingewikkeld? Dat is het zeker; want de politie gebruikt alle informatie die naar voren komt in het onderzoek naar de moord op Paul, dus ook de kennis die men opdoet bij deze oudere overvalszaak. Getuigen vertellen de Criminele Inlichtingendienst dat Frank langs is gegaan bij No Surrender-leden en via deze weg wilde uitzoeken wie er nou precies achter ‘die luizenstreek’ zitten waardoor zijn eigen bijna 80-jarige moeder doodsangsten heeft uitgestaan. De reden voor Frank dat hij zijn oor te luisteren wil leggen in de hoek van de motorclubs is dat algemeen bekend is dat zijn ex Esther Paul nu een vriendje heeft die actief is bij deze MC. En laat Esther Paul op haar beurt nu een van de weinigen zijn die wist waar Frank geld bewaarde: bij zijn moeder thuis. De twee overvallers die justitie in beeld krijgt – Giliamo M. en Alan B. – zijn in deze periode daadwerkelijk lid van of ‘gelieerd aan’ het Amsterdamse chapter van No Surrender. De politie vindt bij een inval in Rotterdam namelijk bij een van hen No Surrenderhesjes.

De druk vanuit de onderwereld op Alan B. en Giliamo M. wordt pas na de dood van Esther Paul concreet. Dat heeft een logische reden. Eerder is slechts bij een enkeling bekend dat zij mogelijk betrokken zijn geweest bij de roofoverval op de moeder van Frank. Maar die wetenschap breidt zich uit als een inktvlek wanneer de politie zich erop stort. De politie waarschuwt Giliamo M. in mei 2017 – drie weken na de vondst van het lichaam van Paul – op een Amsterdams bureau dat hij gevaar loopt. Frank G. is naar hem op zoek. Hij reageert kalm. Hij zegt zelf ‘geen idee’ te hebben uit welke hoek de dreiging kan komen. Kort daarop wijkt hij samen met Alan B. voor een paar maanden uit naar Suriname. De politie pakt beide mannen op zodra ze eind 2017 weer in Nederland zijn.

Is Esther gemarteld?

In oppervlakte is Almere een kolossale gemeente, een van de grootste van Nederland. Maar in sociale zin is het een dorp. Esther weet dan ook al snel dat haar naam genoemd is in de affaire rond de overval op de moeder van Frank. Het is haar in maart, april 2017 dan ook duidelijk dat haar leven gevaar loopt en dat ze moet oppassen waar ze gaat en staat. Tegen vrienden gedraagt ze zich nogal eens stoer en roept ze dat ze ‘de kogel wel wil pakken’, zo blijkt uit na haar dood in beslag genomen telefooncommunicatie. Maar wat ze werkelijk denkt of voelt, blijft verborgen achter haar felle, blauwe ogen. “Het liefst deed ze of er niets aan de hand was. Zei ze juist dat anderen goed op zichzelf moesten passen,” zegt een vriendin. Eind april duikt ze onder op het vakantiepark in Biddinghuizen. Ook dan klinkt ze nog opgewekt, fier als de bijna lichtgevende witte haren die altijd in een kuif op haar hoofd staan. Paul appt een familielid dat alles goed zal komen en dat ze snel weer thuis zal zijn.Het is nu zomer 2018, bijna anderhalf jaar na de dood van Esther Paul en de Recherche Midden-Nederland jaagt volop op verdachten in dit moordonderzoek. Pal voor de deadline van dit stuk komt er zelfs nog een bericht binnen van een zeer goed ingevoerde bron bij No Surrender dat er drie verdachten zijn opgepakt. Maar het OM-Midden-Nederland wil dat niet bevestigen. Het zegt wel dat er voortdurend mensen worden verhoord in deze zaak. De jacht op de daders is kortom nog volop aan de gang. Iedereen die zich betrokken voelt bij deze zaak wil weten wat er nu precies met Esther gebeurd is. De politie heeft een tapgesprek in het dossier gestopt waarin intimi van Frank en Esther met elkaar wetenswaardigheden uitwisselen. Esther zou gemarteld zijn, haar tenen zouden zijn afgeknipt. Ook zou ze onder druk hebben gezegd dat het inderdaad Giliamo en Alan zijn geweest die het geld hebben meegenomen bij de moeder van Frank, zo beweren de afgeluisterde ‘intimi’ van Frank en Esther. Zodra de tapgesprekken begin 2018 via Het Parool uitlekken, roepen ze online weer veel reacties op. Panorama loopt alle berichten op social media dagenlang na en leest dat de familie van Paul op een dag met haar eigen verhaal wil komen; een verklaring waarin bepaalde zaken moeten worden rechtgezet, zoals de geruchten over hoe Esther is aangetroffen, met haar tenen nog intact. Maar afgeknipt of niet, de vrouw uit Almere is op enorm gewelddadige wijze om het leven gekomen. “De details daarvan zullen naar voren komen als deze zaak voor de rechter komt, tot die tijd doen wij hierover geen mededelingen,” zo laat een woordvoerder van het Parket Midden Nederland weten.