Kogelregen voor sympathieke sjacheraar Toon Sweegers

Toon Sweegers (51) uit Eindhoven móest dood, ook al was het midden in een woonwijk en met grof geweld. Maar de vraag is nog altijd waarom en door wie. Dochter Viviana rust niet voordat de daders worden gevonden en looft daarom een forse beloning uit. “Dat de moordenaar rustig slaapt terwijl mijn leven kapot is, nee, daar kan ik niet mee leven.”

“Wat had mijn vader gedaan dat hij op zo’n vreselijke manier moest sterven?” Het is een van de vragen die dagelijks bij Viviana (28) door het hoofd spoken. Die vader was de 51-jarige Toon Sweegers uit Eindhoven. Sweegers was geen doorsnee man, dat weet Viviana best, een boefje zelfs die algauw ergens handel in zag. Maar een grote crimineel was hij zeker niet, al kende hij er genoeg in het Brabantse milieu.

“Wat ze ook over hem zeggen, voor mij was hij gewoon mijn vader,” zegt de Eindhovense geëmotioneerd. “Ik was zijn enige kind, zijn oogappel. Elke avond stuurde ik hem voor het slapen gaan twee x’jes, als een welterusten. Altijd kreeg ik een x’je terug. Zo ook op de avond van woensdag 11 april 2018, niet beseffend dat het de laatste keer zou zijn.”

Twee jaar zijn verstreken sinds Toon Sweegers werd vermoord. Zicht op een snelle oplossing van de zaak is er nog niet. De recherche in de zuid-oostelijke hoek van Brabant heeft het druk met een behoorlijk aantal liquidaties, van onder anderen Aran de Jong, Johan van Boxtel en Dennis Struijk, maar ook met de bestrijding van de drugshandel en -productie. Er zijn momenten waarop Viviana en haar man Mo twijfelen of de zaak wel prioriteit heeft. “Zijn ze er überhaupt nog mee bezig? Ligt het stil? We hebben geen idee. We horen in ieder geval niets meer,” aldus Viviana. De Eindhovense hoopt dat aandacht voor de zaak in dit blad en een fikse beloning, waarover later meer, de zaak een nieuwe impuls kunnen geven.

“Mijn vader las de Panorama elke week voor de misdaadverhalen.

En nu komt hij er zelf in, dat is natuurlijk erg wrang. Maar ik móet iets doen.”

Niet thuisgekomen

Het is donderdag 12 april als de moord op Toon Sweegers wordt ontdekt. Dat begint met een telefoontje naar Viviana, om 07.00 uur. Het is haar moeder. Toon is die nacht niet thuisgekomen, zo vertelt ze, en dat is hoogst ongewoon. “Op zich was ons pap wel iemand die vaak op pad was, maar hij sliep altijd thuis,” vertelt Viviana.

“Omdat hij door een motorcrossongeluk in het verleden veel pijn had, sliep hij al jaren beneden op de bank, zodat mijn moeder rustig kon slapen. Daardoor ontdekte ze zijn afwezigheid pas ’s ochtends toen ze naar beneden ging.”

Viviana vertrouwt het niet en stapt in haar auto. Ze rijdt naar het autobedrijf van haar man Mo aan de Hurksestraat in Eindhoven. Toon helpt zijn schoonzoon weleens in de zaak en misschien is hij daar te vinden. Maar de deuren zijn dicht en de klassieke Mercedes van zijn broer waarin Toon al een tijdje rijdt is nergens te zien. Onverrichter zake keert Viviana terug naar huis. Intussen is ook Mo in zijn auto gestapt. Hij rijdt langs een paar andere adressen waar zijn schoonvader zou kunnen zijn, maar ook dat levert niets op. Dan maar naar Den Bult, een straat in het Philipsdorp, waar een vrouwelijke kennis van Toon woont bij wie hij nogal eens ’s avonds op bezoek gaat. Meteen bij het binnenrijden van de straat ziet Mo de Mercedes cabriolet staan. Het is dan inmiddels 07.30 uur. “Ik stapte uit en dacht in eerste instantie dat Toon over zijn stuur in slaap was gevallen, dat was in het verleden namelijk weleens gebeurd. Ik zag eigenlijk niets bijzonders. Totdat ik naar de bijrijderskant van de auto liep.

Toen zag ik dat het glas totaal was versplinterd en dat er bloedvlekken op Toons kleding zaten.

Even nog dacht ik dat hij was gestoken, totdat ik overal hulzen zag liggen. Toon was met héél veel schoten, misschien wel uit een automatisch wapen, in onderwereldstijl geliquideerd. Het klinkt cru, maar iemand wilde hem écht heel graag dood hebben.” 

Mo zwijgt even en zegt dan:

“Terwijl ik naar het dode lichaam van mijn schoonvader keek, stond een paar auto’s verderop een man op zijn gemak zijn kind in een kinderstoeltje te helpen. Dat contrast... Ik zie het nog voor me.”

Niemand iets gemerkt

Als even later de politie de zaak in onderzoek neemt, rijzen bij Mo en Viviana meteen al de eerste vragen. Hoe laat is dit gebeurd?

Hoe kan het dat niemand in deze straat iets heeft gezien of gehoord? De vrouw bij wie Toon op bezoek was geweest had niets gemerkt, zo verklaart ze later, omdat ze in bad had gezeten.

Maar er waren meer buren die vanuit hun huis recht op de Mercedes uitkeken en toch kwam er die avond en nacht bij 112 geen enkel telefoontje binnen.

Mo vindt het allemaal maar vreemd, maar kan er verder geen conclusies aan verbinden. “Het is een van de vele raadsels in deze zaak.”

Wel staat vast dat de daders blijkbaar wisten dat Toon op gezette tijden op dit adres bij iemand op bezoek ging. Hadden de daders hem een tijdlang gevolgd of waren ze door iemand getipt? Mo kan er alleen maar naar raden. “Er was in ieder geval wel werk van gemaakt.” Met dit laatste doelt Mo op de resultaten van eigen onderzoek.

De Eindhovenaar wist de hand te leggen op bewakingsbeelden uit de directe omgeving van zijn bedrijfspand, waarop niet alleen Toon in de laatste uren van zijn leven te zien is, maar ook de bewegingen van enkele zeer verdachte voertuigen (zie kader). De beelden tonen onder meer hoe Toon op woensdag 11 april om 19.30 uur bij het bedrijfspand van Mo wegrijdt. Hij was daar geweest om de verkoop van een auto af te ronden.

Wat Sweegers bij zijn vertrek niet weet is dat om de hoek van de straat een zwarte Renault Clio RS op de uitkijk staat, een auto die hem al een tijdje was gevolgd. Zodra de bestuurder van de Clio de Mercedes voorbij ziet rijden, komt hij na wat onhandige parkeerbewegingen in actie. Een paar seconden later verdwijnt zowel de Mercedes als de Clio uit beeld. Uiteraard heeft Mo de beelden gedeeld met het rechercheteam, maar tot op heden is er nog niets van naar buiten gebracht. “Voor Opsporing Verzocht waren de beelden niet nodig,” zo kreeg ik te horen, “er was genoeg ander materiaal om mee naar buiten te treden.”

Professionele liquidatie

De moord op Toon Sweegers heeft dus alles weg van een zorgvuldig geplande en gecoördineerde actie. De wijze waarop hij vermoedelijk ’s avonds laat, na het bezoek aan zijn kennis, onder vuur werd genomen doet sterk denken aan andere professioneel uitgevoerde liquidaties in de regio. “Iemand heeft daar waarschijnlijk uren op de uitkijk gestaan,” vermoedt Mo.

“Het was een kwestie van wachten tot het moment dat Toon in de auto zat en even geen kant op kon. Echt een laffe moord.”

Maar waarom? Het is vooralsnog volstrekt onduidelijk wat het motief kan zijn geweest. Dat Toon geen modelburger was, daarover doen Mo en Viviana niet ingewikkeld. “Hij was een sjacheraar, dat kun je rustig zeggen,” aldus zijn dochter. “Hij zag al snel handel. Voor een buurvrouw die van een oud Perzisch tapijt af wilde, had hij bijvoorbeeld snel een oplossing. Hij rolde het op, stak het onder zijn arm en verpatste het nog diezelfde dag aan iemand. Maar hoe en waarmee hij zijn geld de laatste jaren precies verdiende en hoe hij zijn dagen vulde, ik durf het niet met zekerheid te zeggen. Ik denk dat ik mijn vader voor 60 procent kende. Hoewel hij erg veel contacten had in Eindhoven en omgeving, ook onder zware criminelen, was hij zelf echt geen zware jongen. Daar was hij te goeiig voor.”

Toch zijn Mo en Viviana niet naïef. Ze beseffen heel goed dat de moord geen vergissing is geweest en dat iemand, om wat voor reden dan ook, per se van Sweegers af wilde. Juist omdat Viviana geen zicht had op de overige 40 procent van Toons leven kan niet worden uitgesloten dat hij toch ongewild ergens in betrokken is geraakt. Misschien heeft hij vanuit zijn grote kennissenkring partijen bij elkaar gebracht voor een ‘zakelijk’ avontuur met wellicht een minder geslaagde afloop. Toon kan zich zomaar hebben vertild aan iets waarvan hij de consequenties niet overzag. De politie sluit een verband met enkele andere liquidaties in de omgeving, of pogingen daartoe, dan ook niet uit. De geweldsgolf zou het gevolg zijn van een hoogopgelopen conflict in het drugsmilieu.

Toch houden Mo en Viviana er ook rekening mee dat het kan gaan om een uit de hand gelopen conflict in de privésfeer. Mo heeft daar wel ideeën over, maar het gaat hem net te ver om die te uiten. “Dan ga ik mensen beschuldigen en dat wil ik niet. Ik hoop alleen dat de politie daar ook naar kijkt.”

Hoge beloning

Omdat het onderzoek naar de moord op Toon Sweegers nog wel een flinke impuls kan gebruiken, hopen Viviana en Mo dat ze met een hoge beloning de tongen weer los kunnen maken. In de politie hebben ze weinig vertrouwen meer. Het steekt hen dat voor sommige grote zaken alles uit de kast wordt getrokken, terwijl het onderzoek naar de moord op Toon volledig stil lijkt te liggen. “Alsof de dood van Toon er minder toe doet. Maar helemaal wanhopig zijn we niet, de boel komt echt wel weer een keer in beweging.”

Er moeten namelijk mensen zijn die meer weten, zo is de overtuiging van Mo en Viviana. “Dat kán niet anders,” aldus Mo. “Daarom hebben we als familie besloten een beloning uit te loven van 50.000 euro. Daar zijn natuurlijk wel voorwaarden aan verbonden. Het gaat echt om de gouden tip, dus niet om goedbedoelde suggesties of adviezen. De tip moet echt leiden tot aanhouding en berechting van de daders.”

Voor Viviana zou het een afsluiting betekenen van een onzekere periode, al krijgt ze haar vader er natuurlijk niet mee terug. “Het idee dat de moordenaar ’s avonds rustig kan gaan slapen, terwijl ons gezin kapot is gemaakt is onverdraaglijk. Dus ik rust pas als de daders achter de tralies zitten.”