In de rechtbank van Utrecht stonden deze week Roeland M. (53) en Paolo P. (54) terecht. Justitie beschuldigt hen van bedreiging, afpersing en dreigementen met geweld tegen agenten en een deurwaarder. De mannen eisen gesprekken met politie en niet zonder dreigementen.
"Wij blijven niet waarschuwen: als jullie nu niet met ons aan tafel gaan kom dan straks ook niet aankloppen als er onder agenten doden of gewonden zijn gevallen", schreven ze in een e-mail. Justitie ziet de zaak als een signaal aan de autonome beweging: je mag denken wat je wil, maar niet alles zeggen en doen wat je wil.
Wie zijn autonomen en soevereinen?
De termen autonomen en soevereinen zijn voor veel mensen onbekend. Toch vormen deze bewegingen een groeiend fenomeen in Nederland.
De autonomen streven naar volledige persoonlijke vrijheid en wil zich losmaken van overheidsregels. Veel autonomen komen in opstand tegen bijvoorbeeld belastingen en huisuitzettingen. Ze zien zichzelf vaak als activisten die strijden tegen wat zij als onrecht beschouwen.
De soevereinen geloven in een alternatieve rechtsorde gebaseerd op 'natuurrecht' of 'common law.' Zij beschouwen de Nederlandse rechtsstaat als illegitiem en benoemen zichzelf tot rechtshandhavers, zogenoemde ‘common law sheriffs.’
Hoewel niet alle aanhangers radicaliseren, ziet de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) een zorgwekkende trend. Een klein deel van de beweging zou niet bang zijn om geweld te gebruiken om hun ideeën kracht bij te zetten.
Dreigementen en 'burgerarrestaties'
Roeland M. en Paolo P. zijn prominente figuren binnen de autonome wereld. Roeland stond jarenlang bekend als 'adviseur' voor mensen die door schulden met huisuitzetting werden bedreigd. Maar toen gesprekken met politie en deurwaarders mislukten, sloeg de situatie om.
Eind 2023 stuurden de mannen brieven naar politiebureaus in Amsterdam en Nijmegen. Daarin eisten ze gesprekken en dreigden met boetes van maar liefst 1 miljoen euro. In een bijgevoegde brief werden verwijzingen gemaakt naar kogels en "de hoogste boom." Het OM ziet dit als dreiging en afpersing. "Wie bent u dat mensen met u in gesprek zouden moeten gaan als ze dat niet willen?", vroeg de officier van justitie in de rechtszaal.
De mannen spraken ook over 'burgerarrestaties' door een 'common law sheriff-team', waarbij gewone mensen zichzelf als agenten zien en de wet op eigen houtje handhaven.
Protest of intimidatie?
In de rechtbank probeerde Roeland M. zijn acties te nuanceren. "Ik ben tegen geweld", verklaarde hij. "Ik gaf alleen het sentiment van de samenleving door." Volgens hem was het een roep om aandacht voor maatschappelijke misstanden zoals huisuitzettingen en politiegeweld. Maar voor de officier van justitie is die uitleg niet overtuigend. "Er is een grens aan wat je kunt doen in een rechtsstaat."
Het OM eist een gevangenisstraf van 40 maanden voor Roeland M. en 24 maanden voor Paolo P., deels voorwaardelijk. Volgende maand doet de rechtbank uitspraak.
- AD
- NL Beeld / Regiofotografie