Portret van horrorkoning Stephen King: 'Niemand heeft zo waanzinnig veel drugs gebruikt als hij'

Als Stephen King (77) een jaar of veertig is, besluiten zijn vrouw Tabitha, hun drie kinderen en hun beste vrienden om de bestsellerauteur van bloederige horrorverhalen te confronteren met zijn ongekende drugsgebruik. Ieder anders mens die zo waanzinnig veel drugs tot zich neemt zou allang overleden zijn, maar King heet niet voor niets King. Zodra de schrijver slaapt, wat hij maar een paar uur per dag doet – hij schrijft tot diep in de nacht, soms dagen en nachten achter elkaar door – verzamelen ze alle lege cocaïne-seals, cannabiszakjes, hasjpijpjes, drankflessen waaronder lege flessen wodka, whisky en gin, lege doosjes Xanax (zwaar verdovende pillen), lege doosjes valium, een lawine aan bierblikjes en eindeloos veel lege pakjes sigaretten. De oogst leggen ze op en rond de keukentafel neer. De grote tafel is te klein om alle gevonden drugsresten uit te spreiden.

Als King wakker wordt en in zijn landhuis naar beneden loopt, de keuken in, staan zijn familie en vrienden hem op te wachten. Stephen ziet wat hij de afgelopen weken zoal zijn lichaam heeft ingepompt -en gesnoven. “Mja,” is zijn ogenschijnlijk onderkoelde reactie. “Dat is misschien wel wat veel.” Toch lijkt hij er later erg van geschrokken te zijn. Hij kickt maanden na de confrontatie zelf af van de drugs. Alcohol blijkt voor hem het moeilijkste te zijn om te laten staan. Maar uiteindelijk lukt ook dat. Een vriend van King zou later vertellen: “Het was een indrukwekkende hoeveelheid. Dat ie nog overeind stond… en dat hij nog al die boeken kon schrijven… Dat is razend knap. Maar we zijn blij dat hij er vanaf is. Toch staat buiten kijf: volgens mij is er niemand op de wereld die zoveel drugs heeft gebruikt, als Stephen.”

Het begin van The King

Welkom in de wereld van horrorauteur Stephen King. De boeken van King zijn verre van normaal. Er worden mensen in afgeslacht, mensen gemarteld, mensen langzaam vermoord, er wordt meer bloed vergoten dan ademgehaald, er komt bijna geen normaal mens in voor, doodenge buitenaardse wezens wel. En dan zijn er ook bizarre paranormale gebeurtenissen, personages die volkomen doordraaien, naargeestige geesten, nietsontziende beulen, vervloekte huizen… Maar het leven van de nu 77-jarige King is ook verre van gewoon. We duiken er even in, omdat zijn eerste horrorroman, Carrie, exact 50 jaar geleden verscheen.

Volgens King is Carrie ‘het allerslechtste’ dat hij ooit heeft gemaakt. Zijn vrouw Tabitha King moet het manuscript zelfs uit de vuilnisbak vissen. Zij vindt Carrie wél goed – en het lezerspubliek in 1974 ook. Carrie wordt na een wat aarzelend begin eerst een hit en daarna een enorme bestseller. Het is het begin van de carrière van de meest succesvolle horrorauteur die er ooit heeft bestaan. En dat terwijl King lange tijd zo arm was als een kerkrat en zijn verhalen door uitgeverij na uitgeverij in eerste instantie werden afgewezen. Dat roept de vergelijking op met de rijkste schrijfster ter wereld, J.K. Rowling. Haar fantasieverhalen over het jongetje Harry Potter, die ze schrijft terwijl ze in de bijstand zit, worden ook keer op keer door uitgeverijen naar haar teruggestuurd. Inmiddels zijn de boeken over Harry Potter op de Bijbel en de Koran na, de meest verkochte boeken ter wereld en is Rowling goed voor minimaal 1 miljard euro. King haalt dat net niet, hij bezit anno 2024 ruwweg een half miljard. En jaloers op Rowling is hij niet, integendeel, King is groot fan van de Potter-reeks.

Het ‘bloedgeld’ begint te stromen, maar niet vanzelf. King werkt er, zeker vanaf medio jaren 80, keihard voor. Dat moet ook wel, want na zijn derde horrorverhaal, The Shining, is het even sappelen. Het doodenge The Shining uit 1977, is een succes, maar daarna zakt de boel wat in, mede omdat King om onbegrijpelijke redenen gaat schrijven onder het pseudoniem Richard Bachmann. The Shining werd wel wereldberoemd en kent een bijzondere ontstaansgeschiedenis. King zei hierover:

“Ik verhuisde met mijn gezin in december 1974 naar Boulder, Colorado. Het was ijskoud. Onderweg bleven we overnachten in het afgelegen hotel Stanley. In dit reusachtige hotel waren we de enige logees voordat het, vanwege het winterweer, gesloten zou worden. Toen mijn vrouw Tabby naar bed was gegaan, raakte ik na een bezoek aan de bar de weg kwijt. Ik dwaalde door ijskoude, eindeloze gangen vol deuren. Per ongeluk kwam ik in een badkamer terecht met zo’n ouderwetse badkuip op voeten en een roze douchegordijn. Ik stelde me meteen voor dat hier iemand dood was gegaan. Op dat moment wist ik dat ik een nieuw boek had.”

King wordt op hoge snelheid aangereden en vliegt vier meter door de lucht. Als hij op de grond neerkomt, mist hij een rotsblok op een haar

Dat boek heeft in eerste instantie de titel The Sine, totdat King ingefluisterd krijgt dat dat een scheldnaam is voor de gekleurde medemens.

Ook het tweede boek van King, Bezeten Stad uit 1975, verkoopt lekker. Dat is onder andere te danken aan de, voor die tijd, opzienbarende cover. Die is inktzwart, met een klein meisjesgezicht erop, waarbij een druppel bloed uit haar mondhoek vloeit. Maar in 1977 weigert zijn uitgeverij zijn nieuwe manuscript. En ook het volgende.

Pure horror

Pas na het Bachman-debacle, met vier boeken waarvoor nauwelijks promotie wordt gemaakt, vindt King definitief de weg omhoog. Cujo, It (met die enge clown in de hoofdrol), The Green Mile, De Donkere Toren, Mr. Mercedes: het worden alle wereldwijde hits. Even lijkt aan het succes van King een einde te komen, en aan King zelf ook, als hij in de zomer van 1999 betrokken raakt bij een zeer zwaar auto-ongeluk. Je zou gerust kunnen zeggen: een horror-ongeluk. King wordt op hoge snelheid aangereden en vliegt vier meter door de lucht. Als hij op de grond neerkomt mist hij een rotsblok op een haar. In de ambulance naar het ziekenhuis krijgt hij een hartstilstand en een klaplong. In het hospitaal blijkt dat hij nog leeft, dat zijn rechterbeen op meerdere plaatsen gebroken is, net als zijn heup, dat zijn knie is verbrijzeld en dat zijn ruggengraat ernstig is beschadigd. Er is een hele serie operaties nodig om de auteur een beetje op te knappen. En dat alles omdat de chauffeur van de auto die hem aanreed, ene Bryan Smith, in zijn auto even werd afgeleid door zijn hond.

Voor de onbedoelde moordaanslag krijgt Smith slechts zes maanden voorwaardelijke gevangenisstraf. En dat in Amerika. Ondanks dat King de jaren na zijn ongeluk maximaal veertig minuten achter elkaar kan tikken omdat de pijn in zijn rug daarna ondragelijk wordt, schrijft hij door. Zijn eerste boek na zijn eigen horrorervaring is Achtbaan (2001), dat verschijnt als e-book. Tot vandaag aan toe is het ’t best verkochte e-book ooit.

In januari 2002 schokt King zijn fans en de rest van de wereld door zijn pensioen aan te kondigen. Hij is dan 56 jaar. Maar het schrijven met een haast versleten rug is voor hem pure horror. En met een gemiddelde van twee wereldwijde bestsellers per jaar is het misschien ook wel mooi geweest. Voor het geld hoeft King het al lang niet meer te doen. Dus wat zou hij zich nog vermoeien? Moet hij nog meer bloedvergieten op papier zetten? Nog meer vampiers, nog meer moordlustige idioten, nog meer krankzinnige gekken? Moet hij zijn publiek nog meer angst aanjagen als hij al heeft gedaan? King denkt van niet.
Maar. Als er zo ontzettend veel commotie ontstaat dat zelfs CNN zich ermee gaat bemoeien, keert King op zijn schreden terug. Goed, oké, hij blijft zijn horrorverhalen afleveren.

King zit er niet mee dat hij niet elke zin zelf meer op papier zet. ‘Het gaat niet om mij, niet om de schrijver, niet om de schrijvers, het gaat maar om één ding: het verhaal’

Voortaan wordt hij daarbij wel geholpen door zijn twee zoons. Naar verluidt schrijven er achter de schermen nog meer mensen met King mee. Dat kan verklaren waarom het stilistisch allemaal misschien net wat minder is geworden, hoewel elke nieuwe titel kan rekenen op juichende recensies. King zelf zit er niet zo mee dat hij niet elke zin zelf meer op papier zet. “Het gaat niet om mij, niet om de schrijver, niet om de schrijvers, het gaat maar om één ding: het verhaal.’

Dit artikel is mede tot stand gekomen dankzij de informatie van de Nederlandse Stephen King Fanclub, de anekdotes uit Stephen King: Biografie, geschreven door de Amerikaanse journaliste Lisa Rogak en columns door Stephen King. Ook hebben we dankbaar gebruik gemaakt van de autobiografie van King: On Writing. Dat boek is in het Nederlands verschenen onder de titel Over leven en schrijven.