Kickboksscheidsrechter en oud-bajesklant Joop Ubeda: 'Je moet van je afslaan. Knokken!'

Ineens is de lach verdwenen en gaat Joop Ubeda rechtop zitten in zijn tuinstoel. “Als ik Opsporing Verzocht kijk, zit ik soms trillend op de bank,” zegt hij dan. “Van woede. Die vuile smeerlappen die oude mensen beroven in hun huis. Die gouden kettingen zo van de hals grissen. Ik hoop weleens dat ze het lef hebben om bij mij aan te bellen. Dan laat ik ze vriendelijk binnen, maar ze komen alleen nog naar buiten op een brancard. Smeerlappen zijn het. Vroeger zouden die gasten in de bajes nog een paar beuken krijgen. Tegen de kop. Van oude mensen blijf je af. Net als van kinderen. Ik heb in de bajes die pedofielen ook een lesje geleerd als ze gingen douchen. De bewakers wisten het, maar iedereen hield zijn mond. Gewoon even een knietje in de rug, zo tegen de muur aan en een paar beuken tegen de kop. Viespeuken.”

Al eerder in het gesprek heeft de inmiddels 75-jarige Nijmegenaar gewaarschuwd dat hij soms explosief kan reageren. Hij is altijd al een beetje agressief geweest, stelt Ubeda, maar drie jaar geleden heeft hij een hersenbloeding gehad en sindsdien lijken die explosies erger te zijn. “Mijn dochter zegt ook weleens: Pap, praat eens een keer normaal, man. Dan word ik in één keer heel kwaad. Even daarna is het ook weer goed.” Praten over de huidige criminele wereld is blijkbaar een trigger. En dan te bedenken dat hij zelf ook bepaald geen lieverdje was. Hij geniet vooral bekendheid als scheidsrechter in de kickboksring – met steenkolenengelse opmerkingen als ‘back to your hoek’ –maar het gros van zijn levensjaren besteedde Ubeda aan de grimmige kant van de samenleving. Als portier van discotheken, hoerenkasten en casino’s, en als incasseerder van schulden waande hij zich vaak genoeg zelf boven de wet. “Maar ik pakte alleen mensen die het verdienden. Als je werd afgeperst, had je erom gevraagd. Dan was je al een schooier. Normale mensen, om het zo maar even te zeggen, liet ik met rust.”

In je biografie vertel je dat je drie keer hebt vastgezeten voor mishandeling. Die mensen hadden het allemaal verdiend?

“Ja. Ik heb een keer acht maanden gezeten, een keer drie maanden en een keer twee maanden. Ik heb zeven jaar voor de deur gestaan bij L’Ambassadeur, de linkste tent van Nijmegen. Daar kon je niet over je heen laten lopen. We zeiden in die tijd: als je voor de deur staat, sta je met één poot in de bajes en met één poot in het graf. Zo was het gewoon. Je kreeg louche aanbiedingen en als je iemand de tent had uitgegooid, kon ie later terugkomen met een pistool of mes om de rekening te vereffenen. Ik ging dan niet gezellig het gesprek aan, ook niet als iemand begon te dreigen. Dan was het meteen een volle rechter, zonder waarschuwing. Zo had ik dat ook geleerd: je moet van je afslaan. Knokken.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Bekijk 'm in de nieuwste Panorama of check het via Blendle.