Oekraïense vluchtelingen worden met open armen ontvangen in het ‘reservaat’

In huize Van Vuuren is het een drukte van jewelste. Boele huilt op de bank, terwijl zijn broertjes Philippe en Gijs gillend door de kamer rennen. Ze zijn 1,3 en 5. In de keuken bakt Tanya (49) pannenkoeken voor iedereen. Ze is nog maar vier dagen te gast in Bussum, maar lijkt al helemaal geïntegreerd. Boven, op zolder, speelt het 9-jarige Oekraïense jongetje Kiril met de PlayStation, gekregen van de buren. “Iedereen is zo toeschietelijk en behulpzaam,” zegt Juliette (36), terwijl ze Boele op schoot neemt. “Mensen brengen kleren, we kregen een paar fietsen, er is een tolk voor ons geregeld en buren bieden aan op de hei te wandelen met Tanya en Kiril. Hartverwarmend.”

En dat in het Gooi, ook wel ‘het reservaat’ genoemd, waar rijke mensen vooral in zichzelf geïnteresseerd zijn en hun luxeleven niet graag laten verstoren door vluchtelingen uit een oorlogsgebied. Schijn bedriegt, want niet alleen tonen Gijs en Juliette hun barmhartige inborst, ook Allard Droste uit Huizen, de neef van de vrouw des huizes, heeft vier (!) Oekraïners opgevangen. Een opa, die helaas stervende is, een moeder en twee jonge jongens. Als hij met die twee mannetjes even komt buurten is de drukte helemaal niet meer te overzien. Zijn ‘logeetjes’ Tim en Alex klauteren in de bomen en hebben de grootste lol. Kiril komt van zolder en is zichtbaar blij twee landgenootjes in zijn buurt te hebben. Juliette: “Dit is zo mooi om te zien. Die lieve jongen heeft de eerste drie dagen niet één keer gelachen. Nu is hij in zijn eigen community en springt ie open.”

Onoverbrugbare taalbarrière

De grote vraag is wel: waarom doen ze dit? Waarom haalt een gezin met drie jonge kinderen Oekraïners in huis? In één keer staat je leven op z’n kop en is alle privacy weg. En dan krijg je er een schier onoverbrugbare taalbarrière gratis bij. “Wij volgen het nieuws rond de invasie op de voet,” zegt vastgoedtaxateur/jurist Gijs van Vuuren (37). “Zo schokkend om te zien hoe die mensen op de vlucht moesten voor geweld uit de koker van één persoon, omringd door een klein groepje mensen. Er ontstond woede in me, woede op Poetin... Hoe kon één man ervoor zorgen dat er zoveel problemen in een land konden ontstaan? Onbegrijpelijk nog steeds. En toen zag ik op tv oud-minister van Defensie Joris Voorhoeve vertellen dat hij naar de grens van Oekraïne was gereden om een gezin op te halen. De volgende ochtend heb ik Juul letterlijk op een stoel gezet en gezegd: je moet even gaan zitten. En toen heb ik verteld dat ik een gezin wilde ophalen en hier in huis wilde laten wonen. Ik vroeg of zij het ermee eens was als ze op zolder zouden slapen, die gebruikten we toch weinig. Je hebt tot twaalf uur om het me te laten weten, zei ik.”

Juliette: “Het was toen negen uur dus ik had drie uur. Ik vond dat hij eerst moest uitzoeken wat er allemaal bij komt kijken. Ik heb als orthopedagoog-generalist ervaring met getraumatiseerde mensen en ik ben op Lesbos geweest om Afghaanse vluchtelingen te helpen. Dat is niet niks, zacht uitgedrukt. En omdat ik weet dat het lang kan duren voor ze weer terug kunnen, wilde ik weten hoe de gemeente hierin staat, of het zomaar kan, mensen in huis halen en hoe gaat het met scholing? Ik keek meteen naar het grotere plaatje; Gijs wilde alleen maar in actie komen.”

En dus pleegde Gijs die ochtend in de auto naar zijn werk telefoontje na telefoontje. “Ik heb gebeld met het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers, red.), met Vluchtelingenwerk en ik deed een eerste rondje met vrienden om te vragen wie er met mij mee wilde gaan. Ik had uitgezocht of er medische hulp mogelijk is, hoe ik een extra rekening kon openen, allemaal praktische zaken die snel geregeld konden worden. Het enige wat ik nog nodig had was een go van mijn vrouw. Ik had goede hoop, want we hebben vaak Airbnb gedaan terwijl we zelf thuis waren. Een stel maffe Israëliërs in huis gehad, vijf Chinezen, vier weken een bejaard stel uit de VS, mensen uit Kiev ook… Ik belde haar en zei dat ik alles had uitgezocht en alles in orde was. Toen zei ze ja.”

Juliette: ‘Mensen brengen kleren, fietsen, er is een tolk voor ons geregeld en buren bieden aan op de hei te wandelen met Tanya en Kiril. Hartverwarmend’

Chaos en onrust

En hij hoefde niet alleen. Gijs vond collega en vriend Stefan van Uffelen bereid om samen het hachelijke avontuur aan te gaan. “Ik heb de volgende dag de wekker om kwart voor drie gezet en haalde hem op in Amsterdam. We wilden in eerste instantie naar Jaroslaw rijden in Polen, vlak bij de grens met Oekraïne, want daar hadden veel vluchtelingen zich verzameld. Onderweg las Stefan in een van de Facebook-groepen over de vluchtelingencrisis, waar hij tijdens de rit lid van was geworden, een oproep van een meisje uit Geleen. Zij liet weten dat haar stiefmoeder en -broertje vanuit Zaporizja, waar die kerncentrale ligt die door de Russen was geraakt, gevlucht waren naar Polen. Na 24 uur lopen en 24 uur staan in de trein waren  ze in Warschau aangekomen en daar door een collega van haar opgevangen.

Ik heb dat meisje gebeld, Stefan reed, om te kijken of ze betrouwbaar was. Ze bleek extreem lief en aardig.”

Ze legde vanuit Geleen meteen contact met moeder en zoon, maar die wilden niet mee. Te spannend, ze durfden niet. Ze bleven liever in Polen. En Gijs had juist de route al aangepast: niet naar Jaroslaw maar naar Warschau, wat ook nog twee uur rijden zou schelen. De stiefdochter uit Geleen zat te huilen aan de telefoon toen ze het Gijs vertelde.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.