Als je snel even iets zegt over De Zwakste Schakel, dan hebben we dat meteen gehad.
“Tjongejonge, ik weet inderdaad wel wat er in mijn necrologie komt te staan. Voordat ik überhaupt aan dat programma begon, werd mij al gevraagd of ik niet bang zou zijn voor het Swiebertjeeffect. Mijn antwoord: Ik mag hopen dat het zo’n groot succes wordt! Twintig jaar later praten we er nog over, dus dat is wel gelukt. Ik vind echter dat je in het leven moet blijven groeien, zonder te blijven hangen in het trucje dat je al kent. Mijn man Marc zei me gisteren nog: Ik vind je nu veel meer aan de top staan dan toen ik je leerde kennen. In die jaren kwam ik vier keer per week op tv, was veel beroemder en verdiende tien keer meer dan nu. Wat ik vandaag de dag doe, is echter inhoudelijk veel interessanter. Dat ziet hij ook.”
Hoe kijk je terug op die periode?
“We namen soms wel vier afleveringen per dag op. Tegen vijf uur weet je dan echt niet meer wie er tegenover je staat en ben je helemaal kapot, dat kan ik je wel vertellen. Desondanks was het een waanzinnige tijd die ik voor geen goud had willen missen. Een van de leukste weken had ik in aanloop naar De Zwakste Schakel in Londen. Daar, waar het programma oorspronkelijk vandaan komt, werd ik door de bedenkers voorbereid op mijn nieuwe rol. Ik logeerde er in een supergaaf hotel in de wijk Kensington, tegenover zo’n Notting Hill-achtig parkje.”
Toe maar...
“Zonder route op zak ben ik gaan wandelen richting de Theems en kwam ik op King’s Road bij zo’n typische charityshop uit. Een iets chiquere variant op een kringloopwinkel. Voor 11 pond kocht ik een zwart fluwelen jasje, getailleerd tot op de knie en in de stijl van Sergeant Pepper’s Lonely Hearts Club. Dat stond wel stoer. Precies wat ik nodig had voor De Zwakste Schakel. Ik droeg ’m meteen de eerste uitzending, met daaronder een leren broek. Hij hangt nog steeds bij me in de kast. Ik hou wel van een beetje keten en dat mocht in dat programma.”
‘Ik kwam vier keer per week op tv, was veel beroemder en verdiende tien keer meer dan nu. Wat ik vandaag de dag doe, is echter inhoudelijk veel interessanter’
Is het een afgesloten hoofdstuk?
“Jawel. Mensen zien me ook niet meer zo dikwijls in de rol die ik daar speelde. Ik ben overigens altijd al meer bezig geweest met mijn identiteit dan met m’n imago. Daarom zit ik ook niet op Twitter.
Het gevaar bestaat dan namelijk dat je op een gegeven moment geen mens meer bent, maar enkel een stroom berichten. Het beeld dat mensen mogelijk van mij hebben valt onmogelijk te nuanceren in maximaal 280 tekens, dus dat doe ik dan ook niet.”
Op welke manier komen we daar wel achter?
“Als mensen echt willen weten hoe ik in het leven sta en waar mijn interesses liggen, dan nodig ik ze uit om naar mijn tv-docu’s te kijken, mijn radioprogramma’s te beluisteren en podcasts te streamen. De NTR-serie over Giacomo Puccini toont mijn liefde voor opera. De podcast Madame Machiavelli ging over de vraag of de wereld leuker wordt van vrouwelijke leiders. Goed Ingelichte Kring, een knipoog naar het vroegere programma Welingelichte Kringen, is dan weer een wekelijks terugkerend programma waar mij door de zenderleiding geen strobreed in de weg wordt gelegd. Laatst las ik daar een fragment van de Russische schrijver Fjodor Dostojevski voor, over hoe iemand naar de galg gaat. Tegelijkertijd zat tegenover mij de Estse schrijfster Sana Valiulina met tranen in haar ogen te luisteren. Haar vader was in het verleden namelijk vijf tien jaar lang te werk gesteld in strafkamp Goelag Archipel, wat het voor haar heel herkenbaar maakte. Waar in omroepland krijg je zo vaak en lang de kans je passie te etaleren? Ik prijs me gelukkig dat ik dat mag doen.”
Welke prijs betaal je daarvoor?
“De concessie is dat ik een kleiner publiek bereik en minder geld verdien. Maar ik word over twee jaar ook zestig, dan is het ook wel tijd om vooral een beetje jezelf te worden. Door heel bewust mijn eigen weg te bewandelen, ben ik geen voormalige tv-ster geworden die alleen nog maar bekendstaat om gemene uitspraken, alcoholmisbruik of een gevangenisstraf. Dat soort categorie beroemdheden gaat over het algemeen slecht om met roem en geld, raken paranoïde en hebben om de haverklap een burn-out. Nou, mij niet gezien.
Ik heb altijd een plan B.”
En dat is?
“Mocht mijn werk in de media morgen stoppen, dan kan ik altijd nog voor de klas gaan staan en Franse les geven. Zo voeden we onze dochter Jasmijn ook op. Hartstikke leuk dat ze heeft meegedaan aan The Voice Kids, maar ze maakt wel netjes haar gymnasium af. Ook leren we haar verstandig met geld om te gaan. Ik ben zelf geen krekel, maar een mier, wat wil zeggen dat ik mijn verdiende centen uit mijn RTL-tijd er niet doorheen gejaagd heb. Opzij leggen en investeren in plaats van coke snuiven op Ibiza. Daar heb ik nu nog steeds profijt van.”
Nooit spijt gehad dat je je lucratieve tv-contracten vaarwel hebt gezegd?
“Ik ben heus niet zo stoer om te zeggen dat ik me nooit achter de oren heb gekrabd. Destijds stond de taxi altijd klaar en kreeg ik kleding en make-up cadeau. Nu moet ik zelf naar Hilversum rijden en schaf ik mijn eigen spullen aan.
Ik wilde echter stoppen met programma’s als Char (met het Amerikaanse ‘medium’ Char Margolis, red.) om me meer op het moederschap te richten en onderwerpen vast te pakken die me echt iets doen. Je betaalt een hoge prijs voor vrijheid, maar je moet ook weten dat mijn Tunesische vader uit een werelddeel komt waar mensen een nog veel hogere prijs betalen om zichzelf te zijn. Dus waar hebben we het dan eigenlijk over? Als je een beetje verstandig leeft, dan heb je in ons land in principe weinig reden tot klagen.”
Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.
- Ivo van der Bent