René, je hebt een lange traditie in het schrijven van sinterklaasliedjes. Dat gaat al meer dan tien jaar terug. Geloof je nog in Sinterklaas?
“Ik geloof er heilig in dat dit een schitterend Nederlands volksfeest is, waar ik als groot kind nog helemaal in opga.”
Met drie van de in totaal achttien liedjes die in de nieuwe sinterklaasfilm voorkomen, mag je jezelf hofleverancier noemen.
“Ja, klopt. Ik vind dat ontzettend leuk natuurlijk, ik heb veel voorpret bij het schrijven van de liedjes. Maar net zo goed geniet ik van de rol die Frans Duijts in de film speelt als bakker, waarbij hij een eigen liedje zingt. Ik ben ook naar de première geweest. Veel van de andere liedjesschrijvers zie je daar dan niet, maar ik ga vanuit Drenthe wel gewoon. Het was geen rodelopermoment of zo, dat je daar moet zijn omdat alle media er ook zijn. Ik vond het gewoon leuk om te komen. Ik heb wat met Sinterklaas.”
Ook Zwarte Piet-fan?
“Ja, maar het is niet zo dat ik ervoor op de barricaden ga. Ik heb er vrede mee dat mensen er problemen mee hebben. Ik begrijp het wel, maar aan de andere kant vind ik het ook wel heel ver gezocht. Dat stuit me wel een beetje tegen de borst. Maar ach: als ik een ander er een plezier mee doe door het er niet meer over te hebben… Dan maken we er toch gewoon roetveegpieten van.”
Toch raakt het je zichtbaar.
“Weet je? Ik dacht in eerste instantie: het sprookje gaat hierdoor dood. Het hele sinterklaassprookje. Vanaf het eerste moment dat ik kon nadenken, hoorde dit bij mijn leven. Dat is wel een dingetje. Iemand zei laatst: Ik heb nooit slaven gehouden, en jij hebt nooit katoen geplukt. Waarom doen wij dan moeilijk tegen elkaar? Dat zijn dingen die me wel bezighouden.”
Het inspireerde je tot een protestlied in 2016.
“Ja, ik heb Zwarte Piet huilt geschreven omdat ik het jammer vond dat er zoveel discussie over was. Ik wilde met dit lied alleen maar een statement maken, maar heel Nederland viel over me heen. Ik kon het hebben. Ik ben nog steeds een groot liefhebber van Sinterklaas en Zwarte Piet en voelde me in die tijd een beetje machteloos. Het greep me aan en het deed me pijn als er zo negatief over Zwarte Piet werd gepraat.”
Als abt van Het Klooster van Sinterklaas had je natuurlijk wel wat in de melk te brokkelen.
“Verdraaid, dat weten niet veel mensen! Ik heb hier in Hoogeveen bijna tien jaar lang een klooster gehad, dat ik tot Het Klooster van Sinterklaas omdoopte met vierhonderd vrijwilligers. Dat is van de ene op de andere dag doodgebloed toen ik het Zwarte Piet-liedje schreef. Het ochtendprogramma Wakker Nederland vergeleek mij met Trump en Wilders, omdat ik zou hebben aangezet tot rassenhaat. Maar dat was helemaal niet mijn bedoeling.”
Toch heb je het serieus aangepakt; de clip was erg professioneel.
“Je ziet Zwarte Piet huilen, die traan is echt viraal gegaan. En te pas en te onpas wordt de foto daarvan weer gebruikt, ieder jaar opnieuw. Het was mijn dochter Ychelle die we hadden geschminkt tot Zwarte Piet. De traan die je ziet is echt, maar is ontstaan door puur de ogen open te houden zonder knipperen. We hebben die traan dus opgeroepen, voor de clip. Maar het was wel een echte traan.”
Waarom voelden jij en je dochter de noodzaak om dit liedje en bijbehorende clip te maken?
“Ik voelde een einde van een bepaald tijdperk. Ik bedoelde het ook echt wel zo. Het werd breed gedragen, want het lied heeft inmiddels zo’n 2 miljoen views.”
Denk je dat je haters hebt gecreëerd? Jullie hebben thuis meerdere aangestoken autobranden te verduren gekregen.
“Nee, ik heb nooit een verband gelegd tussen die branden en mijn goede gevoelens voor het sinterklaasfeest. Dan zouden het aanslagen zijn geweest. Het is een kinderfeest en het gaat er helemaal niet om wat wij daar als ouderen van vinden. Ik heb nooit gedacht dat ik er iemand pijn mee zou kunnen doen, met mijn liedje over Zwarte Piet, mijn liedjes voor de sinterklaasfilms of mijn gedachten die ik erover ventileer in interviews.”
Toch wordt er ieder jaar weer door fanatiekelingen van beide kanten geprotesteerd en gedemonstreerd met ernstig geweld als gevolg. Men steekt elkaar met het schuim op de bek een mes tussen de ribben over dit onderwerp. Hoezo zou je zo zeker weten dat die branden niet zijn veroorzaakt door tegenstanders van Zwarte Piet?
“Ik ga er nog steeds van uit dat het niet persoonlijk was, dat ze onze auto’s in de fik hebben gestoken. Er werden meer auto’s in brand gestoken in Hoogeveen en onze branden vielen daar ook onder. Ik heb niet het gevoel dat het met dat onderwerp te maken heeft gehad. Ik kan me niet voorstellen dat mensen zich zo verlagen.”
Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.
In de rest van het artikel lees je meer over waarom René altijd iets anders probeert te doen dan de rest. Of het nu in z'n muziek is, of de bril die hij op z'n neus draagt. “Dat is daar wel een voorbeeldje van, ja. Ik zou misschien weleens een andere bril op willen zetten, maar waarom hou ik deze bril op? Omdat iedereen het erover heeft!”
Ook valt te lezen hoe belangrijk René's moeder voor hem is geweest. “Weet je, de scherpe randjes gaan eraf. Maar het litteken blijft. Zo voel ik het. Ik mis mijn moeder nog elke dag. Met haar kon ik heel mooi sparren. Als ze weer een tekst had gemaakt, gingen we daar eerst een uur over praten, zodat ik beter in de juiste sfeer kwam om er muziek bij te maken.”
- Andries Jelle de Jong