Maarten Lamers: Satanist van de Wallen

Als Zwarte Joop de Vries met zijn Casa Rosso de koning van de Wallen in Amsterdam is, dan is Maarten Lamers zijn puberende opstandige kroonprins van de nacht.

Maarten Lamers is oprichter van het eerste echte Sex Theater op de Wallen in 1969, maar hij is ook de leider geweest van de Kerk van Satan. Later in zijn leven vaart hij mee in het kielzog van een van de eerste Nederlandse 06-lijnen-pioniers en belandt Lamers tussen de jetset van Monaco, is kind aan huis bij de Grimaldi’s en noem maar op. Nu woont hij in Frankrijk in een kasteel (zie kader). Lamers spreekt zeven talen waaronder Italiaans, Frans, Duits en Enochiaans natuurlijk, ofwel de taal waarmee men aan het hof van koningin Elizabeth I in de 16de eeuw meende met de engelen te kunnen communiceren. Maarten is componist en houdt van klassieke muziek. Hij speelt zelf piano, orgel en gitaar.

Het occulte

Maarten Lamers begon als acteur in Amsterdam. Zijn vader was ook acteur en maakte daarna de switch naar dagbladverslaggever. Hij schreef onder andere rechtbankverslagen. Vooral de boekenkast van vader Lamers is belangrijk voor de jonge Maarten. Zijn vader was vrijmetselaar met een interesse voor het occulte. Het is waarschijnlijk die boekenkast die ook bij Maarten de interesse heeft gewekt voor het occulte, wat later naar alle waarschijnlijkheid heeft uitgemond in de oprichting van de Kerk van Satan.

Als zijn moeder scheidt van zijn vader begint ze een lesbische relatie en emigreert ze naar Mallorca. Ze neemt Maarten mee. Van 1959 tot 1964 brengt hij zijn dagen door op het eiland. Hij drinkt als 13-jarige cola-cognac en speelt gitaar in uitgaansgelegenheden. Maarten geniet heel veel vrijheid in zijn jeugd. Daardoor kan hij zich in zijn latere leven nooit conformeren aan autoriteit of gezag.

Als Maarten terug in Amsterdam komt, richt hij in 1965 een toneelgezelschap op dat optreedt in de Cave Toulouse Lautrec, de uitgaanskelder onder de befaamde stripteaseclub Moulin Rouge op het Thorbeckeplein. In een bewaard gebleven tv-interview met het gezelschap zien we in eerste instantie een van Maartens collega’s zo goed en zo volledig mogelijk antwoorden op vragen van de verslaggever. Als Maarten geïnterviewd wordt, merk je meteen dat het hele gesprek onder spanning komt te staan. Maarten zegt niets overbodigs, kiest zijn woorden zorgvuldig en kijkt met een zeker dedain naar de man die de vragen stelt. De beroemde Franse schrijver Sartre komt ter sprake omdat Maarten een satire over hem geschreven heeft. Lamers uit wat kritiek op Sartre: schrijven kan hij wel, maar filosoferen moet hij toch echt aan een ander overlaten.

“Ik ontken namelijk dat Sartre überhaupt een filosoof is,” zo zegt de jonge Maarten in het interview.

In 1975 schopt de Kerk van Satan het tot de Panorama-cover.

Studenten op het podium

In 1969 richt hij op de Wallen het Sex Theater op. Maarten heeft daarvoor de toestemming nodig van de destijds bekende Amsterdamse penozefiguur Haring Arie. Als Maarten in San Francisco Anton LaVey ontmoet, gebeurt er iets. LaVey is de oprichter van de Church of Satan en op de een of andere manier liggen de twee elkaar wel. Wanneer Maarten terugkeert naar Nederland zit hij in zijn vliegtuigstoel met een opdracht: hij richt in 1971 de eerste Nederlandse Kerk van Satan op. Zoals valt te verwachten, is de Kerk van Satan een geliefd onderwerp in de media. Ook een afvaardiging van Panorama gaat bij Maarten op bezoek. In 1975 staat in editie 19 een grote reportage over de Kerk van Satan. De actualiteitenrubrieken zoals Hier en Nu komen ook bij hem langs. Maarten lijkt in die opnamen te genieten van de aandacht. Hij zit achter zijn bureau, met zijn halflange haar lijkt hij net uit een clip van een rockgroep weg te zijn gelopen. Maarten speelt het spel met verve. Op iedere vraag van de verslaggever neemt Maarten overdreven lang de tijd om zijn antwoord te formuleren. Als hij spreekt, doet hij dit langzaam en zorgvuldig articulerend. Als de interviewer vraagt of hij met zijn camera even de kerk in mag om wat beelden te schieten, zegt Maarten dat er geen elektriciteit is toegestaan in de rituele kapel.

Vreemd, want in een andere reportage zien we dat de kerk verlicht wordt met peertjes aan de muur...

De interviewer vraagt Maarten ook wat zijn eerdere professie was. Hij antwoordt acteur. Daarop vraagt de interviewer of hij nu soms ook acteert. Hoewel er een meewarig lachje om Maartens lippen speelt, antwoordt hij dat dit vanzelfsprekend geen act is.

Maarten komt op het lumineuze idee om bezoekers een glas te laten huren. Dit glas wordt à 50 cent per minuut gratis bijgevuld. Zo kan hij de horecavergunning omzeilen

Op beelden uit 1976 zien we Maarten en enkele dames die in de toen net geopende nachtbar Le Boudoir werken. Waar Casa Rosso, in het algemeen gesproken, mensen van een lagere sociale klasse inzet, werkt Maarten in zijn sekstheater met jonge twintigers, studenten die op de UvA zitten. Het is erg lastig om deze dames nu op te sporen en ze te interviewen over deze tijd omdat de meiden van destijds vrijwel alleen bij de voornamen bekend zijn. Veel vrouwen willen hier ook niet meer aan herinnerd worden. Zij zijn de advocaten of doktoren van nu.

Geen wonder dus dat ze liever niet over hun wilde jaren willen spreken.

De meisjes die vanaf 1978 in de Walburga Abdij werken, hebben wel weer vrijwel allemaal een verhaal. Een moeilijke jeugd, of ze zijn weggelopen of misbruikt. Er is een Thaise vrouw die als 12-jarige moest werken in een staatsbordeel van Thailand. Ze kon daar op een gegeven moment weg, en komt in Amsterdam bij de Walburga Abdij terecht waar ze in de weer kan met sigaren en bananen. Dat is voor haar een manier om een treetje hoger te komen in de wereld. Nu hoeft ze namelijk niet meer aan seks te doen.

Commerciële seksshows

Ook Tros Aktua komt in 1984 langs. Het is de tijd dat de Belastingdienst voor het eerst in het leven van Maarten Lamers komt kijken. Er wordt in diverse media geschreven dat Maarten commerciële seksshows faciliteert, dat het niets te maken heeft met een religie of geloof in een figuur als Satan, maar alles met geld verdienen zonder belasting te betalen. Zo is het voor Maarten Lamers belangrijk dat de Kerk van Satan ook echt als kerk gezien wordt omdat je als kerkgenootschap geen belasting hoeft te betalen. Maar er zijn meerdere creatieve vondsten. Zo komt Maarten bijvoorbeeld op het lumineuze idee om bezoekers een glas te laten huren. Dit glas wordt dan gedurende de tijd dat de bezoekers binnen zijn à 50 cent per minuut gratis bijgevuld. Zo kan hij de horecavergunning omzeilen, want er wordt in die zin geen drank verkócht.

Dat idee introduceert Maarten al in 1975, ten tijde van Le Boudoir.

Al deze mooie en creatieve ideeën ten spijt: Maarten verliest die zaak tegen de Belastingdienst. Belastinginspecteurs gaan kijken in de Walburga Abdij en de Kerk van Satan en zien shows met vrouwen en drank die geschonken wordt. Ze trekken de conclusie dat er miljoenen omgezet moeten worden. Vanaf dat moment ziet de Belastingdienst de Kerk van Satan gewoon als een commercieel bedrijf. Niet lang daarna neemt Maarten Lamers afstand van zijn zelf opgerichte kerk.

06-lijnen

De Nederlandse Kerk van Satan heeft van december 1971 tot en met december 1988 bestaan. Geen enkel ander project van Maarten Lamers kent zo’n lange tijdspanne. In december 1988, als de Kerk van Satan zijn deuren definitief sluit, nu dus precies dertig jaar geleden, vertrekt Maarten naar Frankrijk. Hij richt zich na zijn avontuur met de Kerk van Satan op de opbloeiende 06-lijnenindustrie. In mei 1986 begint Lamers met Language Leasing zijn eerste 06-bedrijf. De dienst Teleheks begint in 1987. Op uitgetypte vellen papier staat beschreven wat de vrouwen van de Kerk van Satan nu allemaal weer voor geils meegemaakt hebben.

Er zijn 06-lijnen met recepten, met het gebed van de dag, maar het beste lopen de lijnen met seks. Elke maand komen er miljoenen binnen

Maarten kiest voor zijn nieuwe 06-bedrijf Curaçao als vestigingsplek. Mooi weer en in die tijd heeft dat eiland nog de naam een belastingparadijs te zijn. De toenmalige minister-president van Curaçao Don Martina ziet grote economische voordelen voor Curaçao als Maarten zich daar gaat vestigen. Martina wil graag Maartens bedrijf Lipscomb, met de handelsnaam Antillephone, binnenhalen. Dit gaat niet zonder slag of stoot. In november 1988 wordt het contract ondertekend, maar een week later ontdekken de autoriteiten op Curaçao namelijk dat Maarten eigenlijk de leider van de Kerk van Satan is. Maarten doet zogenaamd afstand van zijn functie, maar blijft uiteraard betrokken bij het bedrijf. Antillephone gaat in 1990 van start. Er zijn 06-lijnen met recepten, met het gebed van de dag, maar het beste lopen de sekslijnen. Elke maand komen er miljoenen binnen. Maarten Lamers krijgt iedere maand zo’n 30.000 dollar bijgeschreven op zijn bankrekening. Hij zit in pak om de tafel met regeringsleiders en zakenmannen. De tijd van zwart-rode capes is definitief voorbij.

In deze wereld worden deals gesloten maar word je ook bedrogen als je even niet zit op te letten. Vooral de hebzucht, het egoïsme en het achterbakse gedoe tussen de aandeelhouders speelt Maarten parten. Niets voor de verheven Maarten Lamers, dat gekrakeel. Na een paar jaar is hij het dan ook zat en wil hij eruit. De andere aandeelhouders stellen 20 miljoen voor om hem uit te kopen.

Een astronomisch bedrag natuurlijk, maar Maarten blijft cool en zegt dat hij het met zijn vrouw gaat overleggen. Hij belt terug en zegt dat hij 40 miljoen wil krijgen. Uiteindelijk komen ze uit op 36 miljoen en is Maarten multimiljonair.

Nu brengt hij zijn dagen door in een kasteel in Montbrun, in Frankrijk, met een aantrekkelijke en jonge violiste naast zich. Maarten Lamers is een man die het leven groots en meeslepend leeft en daarbij het liefst zo min mogelijk belasting wil afstaan. Niets menselijks is de leider van de Kerk van Satan vreemd...

Kijktip: Andere Tijden over Maarten Lamers en de Kerk van Satan. Zaterdag 15 december op NPO2.

CV VAN EEN RIJKE REBEL

Maarten Lamers wordt op 21 maart 1947 geboren.

Tot 1969 is Maarten toneelspeler, cabaretier en regisseur. Hij richt in 1965 een eigen toneelgezelschap op: Hades Toneelmanifestaties. Hij opent een eigen theatertje op het Thorbeckeplein, in 1966 een zogenoemd Pauzetheater, in 1967 en 1968 doet hij pogingen om in Amsterdam een permanent theatergebouw te verkrijgen, in 1968 trekt hij door Nederland en België met een eigen gezelschap dat middeleeuwse wagenspelen vertoont, in 1969 begint hij het kroegtheater Prinsheerlijk.

November 1969: opening van het eerste Sex Theater op de Wallen. Met dit kleine erotische theater op de Oudezijds Voorburgwal begint Maarten Lamers’ succesvolle business op de Wallen. Een jaar later opent hij een tweede Sex Theater op de Oudezijds Achterburgwal. Dat theater sluit zijn deuren alweer in 1973. Het eerste Sex Theater verandert in 1988 van naam: Blue Angel Theater. Een jaar later wordt het door Henk de Vries ingelijfd bij zijn The Bulldog.

1971: oprichting van de Kerk van Satan, dan nog gesitueerd aan de Keizersgracht in Amsterdam.

30 april/1 mei 1975 (Walpurgisnacht): Kerk van Satan verhuist naar Etersheim vlakbij Hoorn. Dit is het onderkomen dat ook een bezoek krijgt van Panorama.

1975: opening Le Boudoir op de Oudezijds Achterburgwal, als nachtbar.

Maart 1978: opening van de Walburga Abdij. Tegenwoordig is dit de Bananenbar.

1980: Kerk van Satan opent de deuren op de Wallen.

1984: problemen met de Belastingdienst. Invallen FIOD en politie.

1986: Language Leasing begint, pioniers in 06-sekslijnen.

1986-1987: Directeur van Casa Rosso.

1988: Lipscomb/Antillephone, Curaçao, 06-lijnen (audiotex, informatie en erotiek).

1988: Kerk van Satan stopt abrupt wanneer Maarten naar Frankrijk vertrekt.

1993: Monacall, Monaco 06-lijnen (audiotex en informatie).

1995: Maarten koopt kasteel Montbrun. Dit is natuurlijk geen bedrijf, eerder een onroerendgoedinvestering.