Haalde Kurt Cobain echt zelf de trekker over?

Op 8 april 1994 ontdekt een elektricien die beveiligingsverlichting zou komen installeren het dode lichaam van Kurt Cobain, in de broeikas boven de garage van de zanger van Nirvana. Heel even denkt hij nog dat Cobain slaapt, tot hij bloed bij diens oor ziet. Uit onderzoek blijkt later dat Cobain, drie dagen voor hij gevonden wordt, zichzelf al met een hagelgeweer in het hoofd heeft geschoten. Bij zijn lichaam ligt een zelfmoordbrief waarin, onder andere, te lezen is: It’s better to burn out then to fade away.

Kurt Donald Cobain wordt 20 februari 1967 geboren in Aberdeen, een stadje vlakbij Seattle, een plek waarvan wel gezegd wordt dat het twee weertypes heeft: het begint er net te regenen of het is net gestopt met regenen. Kurt is enig kind van een serveerster en een automonteur. Dankzij muzikale ooms en tantes komt hij al op jonge leeftijd in aanraking met muziek. Kurt is een blij en opgewekt kind dat graag tekent en al op vierjarige leeftijd liedjes zingt terwijl hij op de piano speelt. Als hij veertien is, krijgt hij van een oom een gitaar cadeau en vanaf dat moment is dat zijn instrument.

Kurt is een erg gevoelig en druk kind. Om dat drukke gedrag wat te beteugelen, krijgt hij vanaf zijn zevende Ritalin, een medicijn dat wordt verstrekt aan ADHD’ers. De afhankelijkheid van een kalmerend medicijn als Ritalin zou, volgens sommigen, later de drempel hebben verlaagd voor zijn gebruik en verslaving aan heroïne.

Rebels en mensenschuw

Als hij negen jaar oud is, gaan zijn ouders uit elkaar. Een gebeurtenis die bij Kurt hard aankomt. Zijn moeder papt daarna ook nog eens aan met een gewelddadige man.

En hoewel hij haar diverse malen mishandelt – hij breekt zelfs eens haar arm – blijft de moeder van Kurt bij hem. Pa Cobain daarentegen gaat een heel andere kant uit; hij wordt een born again Christian. Als hij het rebelse gedrag van zijn zoon niet langer aankan, brengt hij Kurt op de dagen dat die bij zijn vader verblijft, naar een vriend en zijn zeer gelovige familie. Kurt wordt enige tijd een devoot christen en gaat braaf mee naar de kerk. Later neemt hij weer afstand van het geloof. Uiteindelijk voelt hij zich nergens meer thuis en verandert hij in een stil en teruggetrokken kind, introvert, mensenschuw en vol wantrouwen naar anderen. Hij belandt bij een therapeut die constateert dat hij er baat bij zou hebben als de ouders weer bij elkaar kwamen. Ondanks pogingen van de familie daartoe, gebeurt dat echter niet. Ook op de middelbare school is Kurt rebels en wordt hij meerdere malen gearresteerd, onder andere voor het bekladden van auto’s en muren. Vaak schrijft hij God is gay. Hij laat medescholieren expres in de waan dat hij homoseksueel is, omdat, zo zegt hij later in een interview, ‘ze hem dan met rust zouden laten’ en ook ‘om homofoben op te fokken’. Homoseksualiteit blijft altijd een kwestie in zijn leven. Ook tijdens de succesperiode van Nirvana blijft hij zich uitspreken tegen homofobie. In 1993 vertelt hij in een interview dat hij waarschijnlijk biseksueel is en dat hij waarschijnlijk ook relaties met mannen zou hebben gehad als hij Courtney Love niet was tegengekomen.

In 1985 gaat Kurt van school, zonder diploma op zak. Dat is voor zijn moeder aanleiding om hem voor een keuze te plaatsen: of werk zoeken of het huis verlaten. Kurt weigert een baantje te zoeken en vindt zijn koffers vervolgens ingepakt voor de deur. Op zijn zestiende verlaat hij het ouderlijk huis van zijn moeder. Hij woont bij verschillende vrienden, maar sluipt ’s nachts ook wel de kelder van zijn moeder in om daar stiekem te slapen. Uiteindelijk vindt hij een eigen appartementje.

Cobain was een blij en opgewekt kind.

Eten bij elkaar stelen

Kurt heeft dan Krist Novoselic al leren kennen, een bassist die net als Kurt groot fan is van punkrock.

Ze beginnen samen een band. Na diverse naamswijzigingen en verschillende bezettingen ontstaat daaruit in 1987 Nirvana. Ze treden vooral in de regio veelvuldig op en krijgen enige bekendheid met hun grunge/punkrockmuziek. Maar financieel houdt het allemaal niet over. Geregeld moeten ze onderweg hun eten bij elkaar stelen.

In 1989 brengen ze hun eerste album uit, Bleach, dan nog met Chad Channing op drums. Critici zijn best positief over de plaat, maar de verkoop is niet geweldig. Cobain is steeds minder tevreden over de kwaliteit van Channings drumspel en zijn inzet. In 1990 vervangt Dave Grohl hem. Datzelfde jaar tekenen ze een platencontract bij Geffen Records, een groot platenlabel. Een jaar later is de band opeens een wereldwijde sensatie als het album Nevermind uitkomt. Vooral dankzij de wereldhit Smells Like Teen Spirit. Datzelfde jaar krijgt Kurt ook een relatie met Courtney Love, met wie hij op 24 februari 1992 – gekleed in een pyjama – trouwt.

‘Als ik mijn maagpijn niet zou kunnen verdoven met heroïne, had ik allang mijn kop eraf geknald’

Kurt is dan al verslaafd aan drugs. Hij gebruikt op zijn dertiende voor het eerst marihuana. Daarna blijft hij geregeld marihuana en lsd gebruiken. Vanaf 1990 neemt zijn gebruik fiks toe en stapt hij over op heroïne.

Cobain heeft zijn hele leven last van chronische bronchitis en pijn in zijn maag. Zelf zegt hij eens dat hij voornamelijk heroïne gebruikt om die pijn in zijn maag niet te voelen. “Als ik mijn maagpijn niet zou kunnen verdoven, had ik allang mijn kop eraf geknald,” zegt hij eens in een interview.

Het succes is voor Cobain een zware last. Altijd was hij de underdog en de buitenstaander, nu is hij opeens het middelpunt van de belangstelling en een god voor zijn fans. Hij kan daar maar moeilijk mee omgaan. Hij voelt zich achtervolgd door de pers en vindt ook dat het publiek misschien wel fan is van zijn muziek, maar dat ze zijn teksten en boodschappen niet begrijpen. Drugs zijn een uitvlucht. Het feit dat Courtney ook een flinke drugsgebruiker is, helpt Kurt ook niet. De twee gebruiken samen steeds meer en steeds vaker. Desondanks krijgen ze in augustus 1992 een dochter: Frances Bean. Maar ook dat weerhoudt Cobain niet van zijn drugsgebruik. Zijn verslaving begint inmiddels ook invloed te krijgen op zijn functioneren binnen de band. Vaak valt hij onder invloed in slaap terwijl het ook zijn toch al wantrouwende en depressieve aard vaak versterkt.

De band met Grohl en Novoselic wordt slechter, maar het succes maakt het onmogelijk afstand te nemen. Er staan immers optredens op het programma en er moet een nieuwe plaat worden opgenomen.

Champagne en Rohypnol

Op 1 maart 1994 gaat het helemaal niet goed met Cobain. Tijdens een tour wordt hij in München medisch gecheckt en blijkt dat hij bronchitis heeft en een ernstige strottenhoofdontsteking. Om zich te laten behandelen, vliegt hij de volgende dag naar Rome. Daar voegt Courtney zich bij hem. Als zij 3 maart naast Kurt wakker wordt, ligt hij bewusteloos op de grond. Een combinatie van champagne en Rohypnol (een slaapmiddel) is hem te veel geworden.

Hij wordt met spoed naar het ziekenhuis gebracht, waar hij pas een dag later ontwaakt. Hij verblijft vijf dagen in het ziekenhuis en vertrekt dan naar zijn huis in Seattle. Love zal na de dood van Cobain beweren dat dit zijn eerste – bewuste – zelfmoordpoging is geweest. Maar ze beweert ook dat ze Cobain vijftig pillen Rohypnol heeft zien nemen de voorgaande avond. “Hij bleef ze maar doorslikken.” Dat aantal pillen wordt echter bij lange na niet aangetroffen in de maag van de zanger, zo vertelt later de arts die zijn maag heeft leeggepompt. Er zijn er die geloven dat Love de pillen door de champagne zou hebben gemixt, juist om Kurt te vermoorden.

Maar als dat zo zou zijn, waarom belde ze dan om hulp toen ze hem de volgende dag vond?

Zaken beginnen flink uit de hand te lopen, ook tussen Love en Cobain. Op 18 maart belt Love het noodnummer omdat Kurt zich in een kamer heeft opgesloten met enkele geweren. Hij zou suïcidaal zijn. Als de politie ter plekke komt, treffen ze Cobain inderdaad aan in een afgesloten kamer en met meerdere vuurwapens, die ze allemaal in beslag nemen. Kurt zegt echter niet suïcidaal te zijn, maar zich in de kamer te hebben opgesloten om aan Love te ontsnappen. Op 25 maart organiseert Love een interventie. Met tien anderen komt ze bijeen om Kurt ervan te overtuigen dat hij moet afkicken. Cobain reageert woedend, en sluit zichzelf opnieuw op in een kamer.

Uiteindelijk stemt hij er na een lange dag mee in zich te laten behandelen. Op 30 maart checkt hij in bij het Exodus Recovery Centrum in Los Angeles. Bij de kliniek weet alleen niemand van zijn depressiviteit. En als Kurt op 1 april zegt buiten een sigaretje te willen roken, laten ze hem dan ook gaan. Cobain klimt over de muur van het complex en ontsnapt.

Hij neemt een taxi en vliegt dezelfde nacht terug naar Seattle. Hoewel hij de volgende dag op meerdere locaties in Seattle wordt gesignaleerd, hebben vrienden en Love geen idee waar Cobain is. Love huurt een privédetective in om haar man te vinden.

Volgens privédetective Grant werd Cobain met drugs geïnjecteerd door de moordenaar, waarna deze hem door het hoofd schoot

Geen vingerafdrukken

Na 2 april ziet niemand Cobain nog levend. Op 7 april cancelt de band een optreden op het Lollapalooza Music Festival. Op internet circuleren berichten dat de band uit elkaar is. Niemand weet op dat moment dat Kurt dan al enige tijd dood is. Wat zich die laatste dagen in het leven van Kurt Cobain precies heeft afgespeeld, blijft onduidelijk.

Alleen in zijn huis, waarschijnlijk zwaar onder de invloed van heroïne zijn de depressies hem wellicht te veel geworden. In eerste instantie wordt zijn dood als zelfmoord afgedaan. Het afscheidsbriefje en de hele voorgeschiedenis geven eigenlijk geen enkele aanleiding hieraan te twijfelen. Toch neemt bij velen de twijfel al snel toe, zij denken dat Cobain is vermoord. Daarvoor zijn ook wat aanwijzingen. Zo worden nergens in de ruimte waar Cobain wordt gevonden, vingerafdrukken aangetroffen, zelfs niet op het geweer dat hij gebruikte. Volgens Tom Grant, de privédetective die door Love is ingeschakeld om Cobain na zijn verdwijning te vinden en die zich in de kwestie vastbijt, roept ook de zelfmoordbrief vragen op. Hij krijgt deze onder ogen en ziet er eerder een boodschap in dat Cobain afstand wilde nemen van de muziekbusiness. Volgens hem lezen pas de laatste vier regels als een zelfmoordbrief. En precies die vier regels zijn mogelijk geschreven in een ander handschrift. In de brief stelt Cobain dat hij worstelt met zijn beroemdheid, dat hij er niet meer van kan genieten, dat optredens voor hem voelen alsof hij in- en uitklokt op het werk. Hij verafschuwt dit van zichzelf, maar geeft aan dat hij zijn onschuld is verloren en zijn kinderlijk enthousiasme.

Volgens Grant was de aangetroffen hoeveelheid verdovende middelen in het bloed van Cobain (1,52 milligram per liter bloed) ook dusdanig groot dat hij niet in staat moet zijn geweest om de trekker zelf over te halen. De deuren van zijn huis zouden bovendien van buitenaf zijn afgesloten. Volgens Grant werd Cobain met drugs geïnjecteerd door de moordenaar om hem te verdoven, waarna deze hem door het hoofd schoot. De verdenking richt zich vooral op Courtney Love. Cobain zou bezig zijn met een scheiding van haar en wilde Love ook uit zijn testament verwijderen. Dat zou een motief zijn geweest. Er zijn nog steeds fans en betrokkenen die willen dat de politie het onderzoek als moordzaak heropend. Maar tot op heden houdt zij het op zelfmoord.

Op 16 juni, amper twee maanden na de dood van Cobain, kreeg Forever 27 alweer uitbreiding toen Kristen Pfaffna een overdosis heroïne overleed. Opvallend, omdat Pfaffeen goede vriendin was van Cobain en volgens sommigen zelfs enige tijd zijn minnares. Bovendien speelde ze langere tijd bas in Hole, de band van, jawel, Courtney Love.