Vergismoorden in Nederland: een ontluisterend overzicht

1: Hassan Aït Khouda

23 SEPTEMBER 2008

De 29-jarige Amsterdammer Hassan Aït Khouda verlaat zijn ouderlijke woning en loopt richting Febo aan de Amsteldijk op de hoek met de Vrijheidslaan, zijn favoriete hang-out. Hij heeft zojuist de iftar gebruikt (de maaltijd direct na zonsondergang tijdens de ramadan). Weinig later verlaat ook zijn broer Mohammed de woning, met dezelfde bestemming.

Als de laatste harde knallen hoort, begint hij te rennen. Op het pleintje voor de Febo ziet hij zijn broer Hassan op de grond liggen, op zijn buik. Mohammed ziet dat Hassan stervende is en bidt, maar weet dat het te laat is.

Getuigen zien twee mannen er op een scooter vandoor gaan. De daders ontkomen in het donker.

Alles doet een liquidatie in de onderwereld vermoeden. Hassan heeft immers een strafblad met gewelds- en vermogensdelicten. Maar nu is hij onderwijsassistent op het TeCollege en lijkt zijn leven op de rails te hebben; iedereen – leerlingen en collega’s – is positief over hem. Uiteindelijk blijken de kogels dan ook niet voor hem, maar voor broer Mohammed bestemd. Die was in conflict gekomen met de beruchte bendeleider Gwenette Martha.

De moord op Hassan was de eerste fatale persoonsverwisseling deze eeuw en kon niet worden opgelost. Inmiddels kennen we de daders: Saïd Amhaouch (geliquideerd in 2010) en Redouan Boutaka (in 2012). Gwenette Martha werd in 2014 doodgeschoten.

2: Tanja Gurskaja

25 OKTOBER 2012

Haar graf is al gegraven. Letterlijk: de recherche vindt na de moord op Tanja Gurskaja een vers gedolven graf in de buurt waar ze is doodgeschoten.

De 39-jarige Gurskaja komt na de val van de muur uit Belarus naar het Westen.

In Limburg ontmoet ze Wilmo R., trouwt en krijgt drie kinderen met hem.

Of ze geweten heeft dat hij in cocaïne handelde, is onduidelijk. Maar dat doet hij. In ieder geval verlaat ze op donderdagavond 25 oktober 2012 haar woning aan de Lovendaalseweg in het kerkdorp ’t Ven (Venlo) om de honden uit te laten. Bij terugkomst op het landgoed knallen schoten. Ze sterft ter plaatse. Maar het graf blijft onbenut. De schutters zijn in paniek.

Aanvankelijk gelooft de politie niet in een fatale persoonsverwisseling. Dat wil zeggen: niet ondenkbaar is dat Wilmo R. als drugshandelaar een conflict heeft met deze of gene en dat zijn Tanja is doodgeschoten omdat zijn tegenstanders hem niet te pakken konden krijgen.

Wilmo R. heeft inderdaad een (financieel) conflict, en wel met John B., eigenaar van Bergs Helden BV. Deze B. handelt in vastgoed én in drugs. Volgens het Openbaar Ministerie runnen hij en R. een cokelijn vanuit Brazilië.

Om dat conflict op te lossen huurt John B. de Let Janus V. en de Nederlander Dennis W. in, amateurcriminelen. Beiden bekennen op Gurskaja te hebben geschoten, maar onduidelijk blijft wie haar heeft gedood. W. bekent dat ze Wilco hadden moeten doodschieten. John B. blijft alles ontkennen. Hij krijgt 28 jaar, V. twintig jaar en W. veertien jaar.

De moord op Rob Zweekhorst maakt de politie duidelijk dat de tijden zijn veranderd: huurmoordenaars zijn niet langer professionals, maar amateurs. Niet in staat om een handvuurwapen te hanteren, laat staan een Kalasjnikov

3: Abdiraham Hussein

7 SEPTEMBER 2013

Op 7 september 2013 wordt de Somalische asielzoeker Abdiraham Hussein doodgeschoten in Amsterdam-Zuidoost. Een jaar later houdt de politie de Antilliaan Jermaine W. en de Senegalees (en illegaal) Ismail L. aan. Die arrestaties zijn het gevolg van onderzoeken naar een reeks andere geweldsmisdrijven.

Een samenvatting: bij de overval op een woning in de flat Groesbeekdreef in Amsterdam-Zuidoost denken W. en L. 2 miljoen euro buit te maken. De drie slachtoffers worden beschoten. Later berooft W. samen met anderen (maar nu zonder L.) iemand met geweld van zijn ketting, telefoon, autosleutels en horloge. Ze slaan hem drie tanden uit zijn mond. Als duo steken W. en L. vervolgens iemand met een mes onder zijn oog omdat hij de twee ‘gedisrespecteerd’ heeft. En omdat ze toch bezig zijn, rukken ze hem zijn gouden ketting af.

Een meevaller voor het OM is dat L. graag foto’s van zichzelf maakt. Hij poseert onder meer met een vuurwapen en een telefoon. En geeft zich daarmee weg. Met dat vuurwapen is Hussein doodgeschoten en die telefoon was van hem geweest. W. wordt vrijgesproken van doodslag op Hussein, L. krijgt 15 jaar voor het doden van Hussein en voor de andere misdrijven.

De twee zagen Hussein aan voor iemand met wie ze ruzie hadden. Hussein droeg die avond een geleende, blauwe bodywarmer.

4: Rob Zweekhorst

1 JANUARI 2014

De term vergismoord dateert van 2014 en wordt voor het eerst gebruikt voor de moord op Rob Zweekhorst. Het is een term die nabestaanden niet graag horen.

“Ach, stelt niet zoveel voor: vergissing.

Kan de beste gebeuren.” Zoiets.

Rob Zweekhorst is interim-directeur Personeelszaken bij GGZ inGeest in Amsterdam en laat die avond zijn honden uit. Het is donker, en het regent in Berkel en Rodenrijs.

De buurt weet meteen dat ze de verkeerde hebben doodgeschoten. En ook wie ze hadden willen doodschieten: Dennis van den B., die op Zweekhorst lijkt, twee straten verderop woont en ook honden heeft.

Toch wordt de echtgenote van Zweekhorst veertig uur verhoord. Een complete werkweek. Alleen om te kijken of haar man toch niet ergens een scheve schaats heeft gereden. Schulden? Conflicten?

Maîtresse?

Uiteindelijk blijkt dat Dennis van den B. door een groep Colombianen verantwoordelijk wordt gehouden voor de inbeslagname van een partij coke in de Rotterdamse haven. Iedereen in die zaak wordt veroordeeld, behalve de moordenaar van Zweekhorst.

5: Mohammed Alarasi

20 JANUARI 2014

Nog diezelfde maand wordt de 25-jarige Mohammed Alarasi in Amersfoort doodgeschoten. Geen crimineel, althans niet van enige omvang. Hij is bevriend met het beoogde doelwit, de 38-jarige Samir Jabli, die ook in Amersfoort woont, en komt in dezelfde sportschool. En hij rijdt in een auto die ook in gebruik is bij Jabli, die bekendstaat als ripper.

Jabli wordt datzelfde jaar alsnog geliquideerd. Op een huls die naast hem ligt, zit dna van Redouan Taghi.

6: Stefano Eggermont

13 JULI 2014

Ook de auto van Stefan Eggermont (30) wordt hem fataal. Bewoners van de Conradstraat in Amsterdam-Oost horen twaalf schoten, Eggermont wordt dood in zijn blauwe Fiat Punto aangetroffen. Hij werkt bij een evenementenbureau, heeft met vrienden een voetbalwedstrijd op televisie bekeken en denkt weer bij vrouw en kind (2) thuis te komen.

De kogels zijn bedoeld voor Ameur L., die zich Omar noemt en de jongere broer is van Youssef Lokhorf, een van de slachtoffers van de dubbele liquidatie in de Staatsliedenbuurt (2012). Ameur L. woont om de hoek bij Eggermont.

De politie houdt de Antilliaan Eaneas Lomp (26) aan. Bij hem thuis wordt het moordwapen gevonden. De vermoedelijke schutter is Massod Amin Hosseini, wiens dna op het moordwapen zit. Beiden leven niet meer. Hosseini werd in 2014 geliquideerd, Lomp in 2015.

Omar zit inmiddels levenslang uit.

7: Beyhan Demirci

14 JANUARI 2015

De Turkse Beyhan Demirci (60) staat op het balkon van haar woning op de vierde verdieping in Amster-dam-Geuzenveld te roken met een deken om haar heengeslagen als ze vanaf de straat wordt doodgeschoten. Buurtbewoners horen zo’n veertien schoten. De schutter weet hoe hij met het vuurwapen om moet gaan. Slechts twee ruiten achter haar zijn stuk. Vermoedelijk verhult die deken dat ze niet haar criminele schoonzoon is, Mehmet D., die daar ook weleens staat. Al denkt de politie aanvankelijk dat ze haar hebben gepakt omdat ze D. niet te pakken konden krijgen. De zaak wordt niet opgelost.

8. Augustine Nyantakyi

28 JANUARI 2015

Augustine Nyantakyi is naar Nederland gekomen om het beter te krijgen. Hij wordt bordenwasser in een restaurant en in de nacht van 27 op 28 januari 2015 doodgeschoten. Het slachtoffer is gelovig en bezoekt de Jesus Christ Foundation Church in Zuidoost. Hoewel getrouwd heeft hij een relatie met een vrouw die in de flat woont waarvoor hij wordt doodgeschoten. Daarbij kijken de schutters niet op een kogel meer of minder: meer dan tachtig zijn verschoten.

De Telegraaf meldt dat die kogels bestemd waren voor kickbokser K., die in de flat woont, maar moet dat bericht terugnemen. K. verklaart in Het Parool dat er zeker twee mensen wonen die ook in aanmerking komen… En de recherche bevestigt dat.

Of het waar is? In 2009 was zijn vader ontvoerd, in 2020 wordt de kapperszaak van K. beschoten. De moord op de bordenwasser staat nog open.

9. Youssef el Kahtaoui

13 MEI 2015

Youssef el Kahtaoui (25) rijdt in zijn Volkswagen Polo op de De Clercqstraat in Amsterdam als het stoplicht op rood springt. Hij remt af, stopt en hoort schoten. Hij stapt uit, wordt onder vuur genomen en sterft ter plekke.

De dodelijk schoten zijn afgevuurd door de Surinamer (en illegaal) Quincy S., die met een kompaan een naburige coffeeshop was binnengestormd om een getuige van de dubbele liquidatie in de Staatsliedenbuurt (2012) te liquideren. Maar die is er niet. Buitengekomen zien ze Youssef staan en schieten. Zonder na te denken. Want ook een zuidelijk type. Over de kruising rijdt op dat moment een tram, die door verschillende kogels wordt getroffen. Beide daders krijgen 25 jaar.

10. Haydar Zengin

15 OKTOBER 2015

De gewezen advocaat en vader van twee dochters Haydar Zengin (37) werkt bij een bouwbedrijf in de Derkinderenstraat in Amsterdam-West en wordt doodgeschoten door een bezoeker die doelgericht op zijn bureau afloopt.

Zengin had geen strafblad, geen conflicten, geen vijanden. Dus denkt de politie al snel dat de schutter de verkeerde heeft doodgeschoten. Ook al omdat Zengin eerder achter een ander bureau zat.

Dat vermoeden wordt versterkt als kort daarop in hetzelfde pand de eigenaar van het bouwbedrijf wordt beschoten, Zeynel Er. En bevestigd als deze Er weer later in Leiden alsnog wordt doodgeschoten. Zeynel Er (50) had een bijverdienste: incasso, een bezigheid die niet alleen vrienden maakt.

De daders van de moord op Er – Leon N. en Mohamed H. – worden gepakt, maar het motief blijft onduidelijk. Het lijkt ze verstandiger hun opdrachtgevers niet te ontrieven. De moord op Zengin blijft onopgelost.

11. Djordy Latumahina

8 OKTOBER 2016

De moord op Rob Zweekhorst in januari 2014 maakt de politie duidelijk dat de tijden zijn veranderd: huurmoordenaars zijn niet langer professionals, maar amateurs. Niet in staat om een handvuurwapen te hanteren, laat staan een kalasjnikov. Ogenschijnlijk goed voorbereid, maar volstrekt ongeschikt: mentaal, intellectueel en qua vaardigheden. Zelfs het besturen van een auto is soms te veel gevraagd, zoals bij de moord op Djordy Latumahina. De bocht in de Kruisweg bij de McDonald’s in Hoofddorp levert de vluchtauto een platte band op.

De politie meldt in de pers dat met Latumahina de verkeerde is doodgeschoten. Desondanks komt De Telegraaf met het verhaal dat Laumahina als dj weleens betrokken zou kunnen zijn bij de duistere kanten van het nachtleven in Amsterdam: drugs en zwart geld. Niets van dat al. Laumahina werd doodgeschoten omdat hij in een soortgelijke auto als het beoogde doelwit reed en in dezelfde flat woonde. Een van de twee schutters is nog niet veroordeeld.

Update: op vrijdag 4 februari 2022 heeft het gerechtshof in Amsterdam drie mannen celstraffen tot 23 jaar opgelegd voor de moord op Djordy Latumahina.

Wendell R. (50) en Ulrich B. (48) zijn in hoger beroep tot 20 jaar cel veroordeeld. Tony D., in 2018 nog vrijgesproken door de rechtbank, heeft alsnog 22 jaar en 11 maanden celstraf gekregen. Volgens het hof is hij wel degelijk de tweede schutter.

In 2018 veroordeelde de rechtbank al vier mannen tot 30, 26, 18 en 15 jaar. Twee van hen trokken het hoger beroep in, onder wie een van de schutters.

12. Hakim Changachi

12 JANUARI 2017

Hakim Changachi is de eerste crimineel die slachtoffer wordt van een fatale persoonsverwisseling. Hij is uit geweest met collega-crimineel Khalid H. als hij bij thuiskomst om 01.45 uur wordt doodgeschoten. De daders hebben het op Khalid H. gemunt, die in hetzelfde complex in Overvecht woont, maar de schutters –Ferrel T. (32) en Guyno O. (26) – halen Changachi en H. door elkaar.

De chauffeur van Ferrel en Guyno wordt twee weken later ook geliquideerd: Justin Jap Tjong, waarbij – althans volgens het Openbaar Ministerie – Ferrel en Guyno eveneens een rol spelen. Pas daarna worden ze opgepakt. Voor het doodschieten van Changachi krijgen ze 26 jaar. Met andere woorden: allen zijn gestraft. Alleen de opdrachtgever nog niet.

DE ZAAKSOFFICIER: ‘EEN DEEL VAN DE VERDACHTEN GING DE AVOND VÓÓR DE LIQUIDATIE NOTA BENE SAMEN PAINTBALLEN. DAT ZEGT EEN HOOP, ZE ZIJN KEIHARD.’ OF OLIEDOM NATUURLIJK

13. Mohammed Bouchikhi

26 JANUARI 2018

Twee mannen met bivakmutsen op komen om 19.15 uur het buurthuis op de Oostelijke Eilanden in Amsterdam-Oost binnen en beginnen meteen te schieten met een kalasjnikov en een handvuurwapen. Daarna roepen ze op zoek te zijn naar een ‘nigger’. Maar het is Mohammed Bouchikhi (17) die dood achterblijft. Hij geeft er als stagiair kookles en vlucht een kamertje in, waar hij ineenduikt en zijn handen voor zijn gezicht houdt. Daardoor zien de daders niet dat hij niet ‘de Surinamer’ is die ze zoeken. Een van de schutters is bekend.

14. Dairon Alberto

28 OKTOBER 2018

Er zijn altijd mensen die zonder handschoenen aan een vuurwapen laden, handschoenen aantrekken als ze de moord gaan plegen en later toch verbaasd zijn dat hun dna op de hulzen wordt aangetroffen.

Of, zoals in deze zaak: te laat hun helm opzetten en te vroeg weer af.

Getuigen zien die avond na de schietpartij een ‘dikkige jongen’ met een helm op achterop een scooter stappen, bestuurd door een man die ook een helm draagt. Op de stenen van de Rechthuislaan op Katendrecht ligt de 32-jarige Dairon Alberto, getroffen in hoofd, hals, buik, benen en armen. Maar voor en na de schietpartij zijn de daders door beveiligingscamera’s vastgelegd. Zonder helm. En op de aansteker waarmee de vluchtscooter in brand is gestoken, zit ook nog eens het dna van de schutter. Dikkig en dom dus. Hij krijgt 24 jaar. In amateurisme wordt hij alleen overtroffen door de schutter die ergens in de jaren tachtig zijn pieper naast het slachtoffer liet liggen… Overigens is er enige twijfel of dit wel een fatale persoonsverwisseling is. Alberto stond in een groep en het kan dat de daders ruzie hadden met die groep en domweg een van hen wilden doden.

16. Mehmet Kiliçsoy

6 JULI 2020

Hij is klusjesman en voor sommigen alleen daarom al verdacht. Hij is bovendien een Turk met sympathie voor de Grijze Wolven. Het duurt kortom even voordat iedereen ervan overtuigd is dat Mehmet Kiliçsoy slachtoffer van een fatale persoonsverwisseling is.

Die ochtend heeft Kiliçsoy zijn Volkswagen Passat op de Burgemeester Gerardts- laan te Breukelen geparkeerd om er aan het werk te gaan. Ongetwijfeld heeft hij niet gemerkt dat hij door een bestelbus en een personenauto werd gevolgd. Waarom zou hij daar op gelet hebben? Maar vanuit die bestelbus wordt hij doodgeschoten.

De politie arresteerde tot nu toe vijf mannen, bekend uit de Amsterdamse onderwereld. En een volgende arrestatie lijkt aanstaande. Rappers met een voorliefde voor wapens. Volgens de zaaksofficier zijn het keiharde lui: “Een deel van de verdachten ging de avond vóór de liquidatie in Beuningen nota bene samen paintballen. Dat zegt een hoop, ze zijn keihard.”

Of oliedom natuurlijk.

16. Serdar Ay

20 OKTOBER 2020

In de nacht van 13 op 14 oktober 2020 plaatsen twee mannen rond 03.00 uur een peilbaken onder de Volkswagen Polo van een Amsterdammer. Een week later leent Serdar Ay (30) die Polo; hij is met de eigenaar bevriend. Een paar uur later is hij dood.

Het is niet onmiddellijk duidelijk dat hier sprake is van een fatale persoonsverwisseling. Ay zou namelijk twee weken later terechtstaan in de drugszaak.

Maar dan duiken beelden op van twee mannen die een peilbaken onder de Polo plaatsen, lang voordat Ay die leent. Eind maart 2021 worden ze opgepakt: de 26 jarige Dominique K. uit Haarlemmermeer (daarvoor Sierra Leone) en de 23-jarige Amir M. uit Amsterdam (daarvoor Egypte). Maar de schutters lopen nog vrij rond.

K. en M. kochten die peilbaken overigens in Weesp, bij een Spy Shop. Dus niet even de moeite genomen het ding ietsje verderop aan te schaffen. Na de moord vluchten ze naar Egypte, waar ze bij de ouders van M. onderduiken. Als ze terugkomen, staat de recherche ze op te wachten.

17. Ayla Mintjes

16 MEI 2021

Zonnestudiomedewerkster Ayla Mintjes (27) wordt op 16 mei 2021 in Amsterdam doodgeschoten achter het stuur van de Mercedes AMG van haar criminele vriend Anis B. (26), die naast haar zit en ongedeerd blijft. Volgens justitie was haar vriend het eigenlijke doelwit van de schietpartij en joegen criminelen al een half jaar op hem.

In januari werden twee mannen al gearresteerd voor het voorbereiden van de liquidatie op hem, zo meldde Het Parool. Justitie had een heel team op de korrel: er waren ‘plakkers’ van peilbakens om een doelwit mee te kunnen volgen, ‘spotters’ die het doelwit observeerden en ‘hitters’ die hem uiteindelijk moesten doodschieten. Na hun arrestatie – en nadat de politie Anis B. op de hoogte stelde van de moordplannen – werd een nieuwe liquidatiegroep samengesteld. Daarvan werden in maart wéér twee man gearresteerd nadat ze betrapt werden toen een van hen een peilbaken onder de auto van Anis B.’s neef plaatste. Een derde team kwam dus wel tot een moord, maar schoot de verkeerde neer. Wat een geknoei.

Vergismoorden worden altijd al gepleegd, maar in de eerste twintig jaar van deze eeuw zijn het er al meer dan in de hele vorige eeuw. Hoe kan dat?

Het heeft vooral te maken met de selectiecriteria voor huurmoordenaars. Vroeger werden buitenlandse specialisten ingevlogen, tegenwoordig lijken er zelfs geen selectiecriteria meer te zijn. Jongeren bieden zich aan of krijgen de belofte van geld en doorstartmogelijkheden binnen de georganiseerde criminaliteit – en schieten maar. Met desastreuze gevolgen. Sinds 2008 werden minimaal vijftien mensen vermoord van wie hun moordenaars dachten dat ze het beoogde doelwit waren. Bij vergissing de verkeerde doodgeschoten. Maar wel met opzet. Geen verdwaalde kogels, maar gerichte.

Natuurlijk, ook die specialisten maakten fouten. Zo werd begin jaren tachtig in Amsterdam een taxichauffeur vermoord die de nachtdienst van een collega had overgenomen. Het slachtoffer had een leeg strafblad, zijn collega handelde in drugs.

In 1985 worden in Rijswijk drie leden van een muziekband in hun oefenruimte vermoord, door iemand die vermoedelijk een deur verderop had moeten zijn, waar de Bevrijdingsraad van Suriname vergaderde.

In 1997 wordt Alouis Meijerink in Beckum doodgeslagen. De daders hadden te horen gekregen dat hun doelwit in het vijfde huis aan de rechterkant woonde. Maar ze waren via de andere kant de straat binnengekomen... En in 1999 stapt Deborah Horstman in Amsterdam in de auto van haar Joegoslavische (en criminele) vriend Momo P. De bom onder de auto was voor hem bedoeld. Of voor iemand anders, maar niet voor haar. De volgende dag zou ze 27 zijn geworden. Met andere woorden: stap niet in de auto van een crimineel met vijanden. Dat was in 1992 al zo, toen Edwin van Houten werd doodgeschoten in de auto die hij even van Geurt Roos had geleend, de bodyguard van Klaas Bruinsma. En dat is nu nog zo.

De moorden sinds 2008 hebben een paar overeenkomsten. Om te beginnen: alle slachtoffers werden doodgeschoten.

Twee van hen waren zelf crimineel (Hakim Changachi en Serdar Ay); vijf, zes anderen waren aan criminelen gelieerd. Als broer, echtgenote of werknemer.

En in alle gevallen leken de slachtoffers op een bepaalde manier op het beoogde doelwit. Fysiek (gedrongen, zuidelijk type), qua gewoonte (roken op het balkon, honden uitlaten) en dus wat merk en type auto betreft.

Amsterdam is ook wat fatale vergissingen betreft hoofdstad: elf van de zeventien.

In twee gevallen werd degene die gedood had moeten worden, later alsnog vermoord. In drie zaken werden de moordenaars later zelf vermoord, vijf in getal. Straf voor het geblunder of vergelding.

In slechts vijf zaken bleven de daders ongestraft, dat wil zeggen: werden niet zelf vermoord of veroordeeld. Hoopvol is dat het oplossingspercentage in de laatste zaken hoger is dan in de eerste.