Ex-politieman Klaas Wilting: 'De overheid heeft de misdaad gefaciliteerd'

U bent kritisch over het huidige politieapparaat, wat schort er precies aan?

“Er is een groot tekort aan politiemensen, dat was in mijn tijd ook al zo en dat is het grootste probleem. Het horeca-interventieteam verrichtte goed werk, het aantal coffeeshops werd teruggedrongen, maar dan wordt zo’n team weer opgeheven vanwege een tekort aan personeel. Dat is alleen maar erger geworden. Ik zie Ivo Opstelten (oud-minister van Veiligheid en Justitie, red.) nog staan met zijn duimen omhoog, toen het nationale korps werd geïnstalleerd. Het zou adequater worden, de politie zou dichterbij de burger staan en vul het allemaal maar in. Daar is niets, maar dan ook helemaal niets van terechtgekomen. De politie staat alleen maar verder van de burger af. Er wordt geroepen dat de criminaliteit is gedaald, maar dat is kolder. Er zouden meer wijkagenten komen, maar dat zijn er nog veel te weinig. Kijk, de georganiseerde criminaliteit begint in buurten en wijken. Goede wijkagenten zijn een aanspreekpunt voor ouders en de oren en ogen van de buurt. Zij zien het als een jongen opeens een duur horloge of dure auto heeft. Als je dat vanaf het begin goed aanpakt, zul je zien dat daarmee de georganiseerde criminaliteit wordt gedempt. Toen ik nog bij de politie zat, had je overal wijkteams en bureaus. Nu moet je in Amsterdam echt zoeken naar een politiebureau. Heel veel zijn er gesloten en dat is rampzalig. Mensen voelen zich fijner en veiliger met politie om zich heen.

‘De politie staat alleen maar verder van de burger af. Er wordt geroepen dat de criminaliteit is gedaald, maar dat is kolder’

Die reorganisatie is een mislukking, maar dat neemt niet weg dat ik heel veel respect heb voor politiemensen die nu hun werk moeten doen, zoals ik dat ook had voor de mensen die dat in mijn tijd deden. In een periode die overigens veel zwaarder was.”

Waarom?

“Kijk naar de avondklokrellen.

Was even vreselijk, maar hoelang hebben ze geduurd? Een dag of twee. Wij hadden de krakersrellen, de kroningsrellen; heeft jaren geduurd. Bij banken werden molotovcocktails naar binnen gegooid, straten werden opengebroken, winkels geplunderd, een tram in brand gestoken. Op een gegeven moment konden we het niet meer aan, kwam de marechaussee de stad binnen. Die periode is onvergelijkbaar met nu en dat is geen ouwemannenpraat zoals altijd wordt gedacht. Neem het voetbal. Als Ajax in de Meer speelde, moesten supporters van de tegenstander begeleid worden vanuit Diemen. In de trein was alles al gesloopt en daarna was het vechten met de politie. Bij de wedstrijden in het Olympisch Stadion ging dat ook zo. Kwamen supporters aan op station Zuid, werden ze daar ingekapseld door de ME, gingen ze over de Stadionkade naar het stadion. Aan de auto’s die ze onderweg tegenkwamen, zat geen spiegel of ruitenwisser meer vast. Dat gebeurde niet één keer zoals nu, maar íédere keer.

Als je het zo bekijkt, leven we nu in een rustige tijd, los van de coronarellen. Misschien heeft het ermee te maken dat de jeugd minder op straat is en meer binnen achter een telefoon of iPad zit. Ik vraag me wel af hoelang de jongelui zich gedeisd houden met de grote woningnood die we nu hebben. Op woningen, gezondheidszorg, scholen en politie is allemaal bezuinigd. Ik ben verder een gelukkig mens, maar daar kan ik weleens de pest over in krijgen.

De overheid heeft er een grote bende van gemaakt. Niet alleen het kabinet-Rutte, ook de kabinetten daarvoor. Er wordt met geld gestrooid, 9 miljoen euro verdwijnt zomaar naar iemand die zegt alles voor niks te doen. Dat is toch van de zotte? Het geld is er dus wel, maar toch wordt overal op bezuinigd. Daarom mag je de overheid een groot verwijt maken.”

Ondanks de rellen in uw tijd lijkt het alsof agressie tegen agenten juist toeneemt en er minder respect is voor de politie.

“Dat hoor ik ook vaak als ik een lezing geef, dat er geen respect meer is voor de politie. Dan kaats ik de bal altijd terug. Is er nog respect voor de pastoor? Dominee?

Burgemeester? Onderwijzer?

Ouders?

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.