Hoe is het nou écht in gevangenissen?

Maar is dat nu zo? Is het werkelijk een hotel?

De redactie van toen stelde een uitgebreide vragenlijst samen waarin alle aspecten van het gevangeniswezen aan bod kwamen. Welk cijfer van 1 tot en met 10 geven de gedetineerden aan de uren die ze doorbrengen in hun cel? Wat vinden ze van het werk dat ze kunnen doen? Wat denken ze van het luchten? Het eten? De mogelijkheden van het volgen van een opleiding? Medische zorg? Bewakers? Recreatie?

Die vragenlijst werd vervolgens verspreid via allerlei wegen. Via een stichting die opkomt voor de belangen van gedetineerden tot diverse advocaten.

Een advocaat die met name genoemd wordt als dank voor zijn inspanningen is advocaat Theo Hiddema, die momenteel zijn geluk beproeft in de politiek. Zoals zo vaak in de geschiedenis van dit blad waren de ideeën misschien beter dan de uiteindelijke uitwerking. Want wat zouden mensen in het algemeen van hun omgeving vinden waarin ze gedwongen worden om een periode van hun leven door te brengen? Het is een straf die je uitzit in een gevangenis dus de meeste respondenten vinden hun tijdelijke onderkomen natuurlijk op z’n zachtst gezegd ruk. Er wordt in het artikel dan ook een respondent beschreven die als cijferlijst alleen maar nullen gaf. Maar eerlijk is eerlijk: er zaten ook echt afgewogen oordelen bij. In de verantwoording staat dan ook dat een gevangenis pas werd opgenomen in de lijst als er op zijn minst zes beoordelaars waren. Wel zo sterk.

Het leverde de volgende conclusies op in een artikel dat maar liefst tien pagina’s telde:

Het beste werk was te vinden in De Schie in Rotterdam. Het slechtste in de PI Zwolle.

Esserheem in Veenhuizen had de beste bezoekregeling (een 8,0!), de slechtste was in de Boschpoort in Breda.

Het mooiste uitzicht was er voor gedetineerden die zitten in de gevangenis Almere Binnen, het slechtste uitzicht zagen we vanuit de PC Scheveningen.

Het lekkerste eten consumeerden gedetineerden in Esserheem te Veenhuizen (daar is ie weer!).

Het smerigste eten werd geserveerd in De Schie in Rotterdam.

Het zal geen verrassing zijn dat Esserheem te Veenhuizen de beste gevangenis was. De slechtste was Overmaze in Maastricht.

En die vraag die opgeworpen wordt in de kop? Het antwoord daarop was voor alle deelnemers natuurlijk overduidelijk en unaniem: hel.