Zeven bloederige jaren - De trieste dieptepunten van de Mocro Oorlog

Sinds het uitbreken van ‘de oorlog in de Mocro Maffia’ telt de lijst in totaal zo’n zestig dodelijke slachtoffers. Soms is er direct verband en een duidelijk motief, soms is er alleen een vermoeden dat het iets met een bestaand conflict te maken heeft. Veel slachtoffers zijn loopjongens. Meelopers die voor geld of om erbij te horen een opdracht hebben uitgevoerd.

De directe aanleiding staat in geen verhouding tot waar het allemaal toe gaat leiden: de verdwijning van een grote partij cocaïne in de haven van Antwerpen, in 2012. Er is in geïnvesteerd door verschillende partijen, met name uit Amsterdam. Elk met hun eigen belangen, het is overduidelijk een gelegenheidsgezelschap.

Die partij is ‘weggenomen’. Maar door wie? Heeft de douane het achtergehouden, of is er een deel van op de markt gekomen? Daar gaan allerlei verhalen over. Wat is de waarheid? Degenen die het echt weten, zullen het niet vertellen, om zichzelf niet te belasten. Hebben de beruchte Antwerpse Turtles er wel of niet wat mee te maken gehad? De Turtles staan bekend als een drugsbende uit de Antwerpse wijk Borgerhout. Toen het mis dreigde te gaan met het transport zouden zij in een laat stadium ingeschakeld zijn om de partij alsnog uit de haven weg te halen. Daar gaan verschillende verhalen over: hebben ze zich laten betalen en niks gedaan? Hébben ze wel wat weggehaald?

Er is naderhand een hoop gedoe over geweest en het is nog steeds ingewikkeld.

Je kunt één ding vaststellen: aan die kant – bij de Turtles – zijn in elk geval geen dodelijke slachtoffers gevallen.

De boel opnaaien

Waar wel? Het eerste wapenfeit is de moord op Najeb Bouhbouh (34), bij het Crowne Plaza-hotel aan de ringweg in Antwerpen, op donderdag 18 oktober 2012. Er zijn in hoofdlijnen twee strijdende partijen. Aan de ene kant de groep van Houssine Ait-S. (‘Hoes’) en zijn zwager Benaouf, aan de andere kant de groep van Gwenette Martha. Hoes en Gwenette waren ooit vrienden, maar zouden zijn gebrouilleerd. Toen Gwenette in de gevangenis zat, runde Hoes zolang de tent. Toen Gwenette weer terugkwam, waren de bakens verzet: Hoes was niet meer de loopjongen, Gwenette niet meer de grote baas.

Volgens een contactman uit ‘kamp-Hoes’, met wie Panorama onlangs contact had (zie kader), ging het in Antwerpen niet om de vaak genoemde 200 kilo coke, maar om 300 kilo. “Dat is helemaal geëscaleerd, er zijn te veel mensen gesneuveld. Het is ontvreemd, en het is zo naar buiten gebracht dat iedereen elkaar de schuld gaf. Het leek of iedereen op elkaar aan het jagen was.”

Een betrokkene: 'Het is zo naar buiten gebracht dat iedereen elkaar de schuld gaf van de gestolen coke. Het leek of iedereen op elkaar aan het jagen was'

De contactman vermoedt dat de partij drugs is weggenomen op initiatief van de Criminele Inlichtingen Eenheid. Al vanaf het begin ging het verhaal dat de douane de partij in beslag had genomen zonder dit naar buiten te brengen. Of dat opzet was of slordigheid, is nooit duidelijk geworden. Ook wat er precies met die partij is gebeurd, blijft onduidelijk. Was het een partij van 200 kilo, of ging het om 300 kilo, waarvan een deel in beslag is genomen en een ander deel op de markt is gekomen? De contactman: “We gaan er nu vanuit dat het allemaal opzet is geweest, dat er bewust een scenario is geschetst waarbij iedereen elkaar is gaan wantrouwen. Om de boel op te naaien en om ervoor te zorgen dat Gwenette en Benaouf elkaar de schuld zouden geven. Dat beginnen we nu in te zien. Dat ze op deze manier van die mensen af wilden komen.”

Behoorlijk verhit

Dat gaat nogal ver: de politie die doelbewust onrust veroorzaakt. Als het inderdaad de bedoeling was opschudding te veroorzaken in dit voor de politie gesloten deel van de onderwereld, dan is dat in elk geval aardig gelukt. Feit is dat de gemoederen behoorlijk verhit waren toen er een eerste bemiddelingspoging werd gedaan. Er werd een ontmoeting gearrangeerd in het Crowne Plaza-hotel in Antwerpen, op 18 oktober 2012. Het initiatief zou zijn uitgegaan van de groep Gwenette. Die stuurde zijn vertrouwelingen Chris Bouman en Najeb Bouhbouh. Geen handige zet: Bouman gold als een ongeleid projectiel, die al veel problemen had veroorzaakt. Hij stuurde tijdens de ontmoeting een sms’je naar de groep- Benaouf: ‘We komen eraan’. Even later was Bouhbouh dood. Niet alleen Gwenette en zijn groep waren boos, ook de groep-Benaouf. Die nam hem het sms’je kwalijk omdat ze door deze ‘stommiteit’ in beeld waren gekomen bij de politie. Agenten achterhaalden namelijk het sms’je: de enige directe link tussen een van de aanwezigen bij de moord en de groep-Benaouf.

Benaouf werd later tot twaalf jaar celstraf veroordeeld voor het opdracht geven voor de liquidatie van Bouhbouh. Voor Chris Bouman was het vooruitzicht hopeloos: hij was aangehouden en had nu helemaal geen vrienden meer, beide kampen zagen hem als verrader. In augustus 2013 pleegde hij op 36-jarige leeftijd zelfmoord in de koepelgevangenis in Haarlem.

Dood van Gwenette

De eerste liquidaties staan nog duidelijk in verband met het conflict over de verdwenen drugspartij, gaandeweg ontaardt dit in een oorlog tussen groeperingen.

Het omslagpunt ligt in de periode rond de aanslagen op Gwenette Marta. Op 27 december 2013 wordt er een mislukte aanslag op hem gepleegd in AmsterdamZuid. Als hij met een vriend staat te praten in een zijstraat van de Amstelveenseweg, komt er een man aanlopen die van heel dichtbij een vuurwapen op hem richt, maar het wapen ‘klikt’. Alleen dankzij het weigerend wapen ontsnapt Gwenette, maar hij leeft in geleende tijd. De volgende aanslag op hem is wel raak. Op 22 mei 2014 wordt hij bij een shoarmazaak in Amstelveen met kogels uit een automatisch wapen doorzeefd. Is hij gelokt door vertrouwelingen? Dat is nooit helemaal duidelijk geworden, maar er zijn daarna verscheidene liquidaties geweest die hiermee in verband worden gebracht.

Na de dood van Gwenette is de chaos compleet. Er ontstaan tal van conflicten, vooral door grepen naar de macht. Het verband met waar het ooit om begonnen was, is steeds verder te zoeken. Het toneel verplaatst zich dan ook meer naar Utrecht en de groep rond Ridouan Taghi en naar Spanje, waar ‘de erven Martha’ hun toevlucht hebben gezocht.

Er waren wel signalen dat Derk Wiersum gevaar liep, maar net als bij de broer van Nabil B. had niemand er serieus rekening mee gehouden dat ze zó ver zouden gaan

Eerst nog even terug naar het begin. Na de moord op Bouhbouh, in oktober 2012, kan het meedogenloze antwoord niet lang op zich laten wachten. Het zou een goed voorbereide aanslag op Benaouf, de hoofdman van de tegenpartij, moeten zijn. Het wordt een volstrekte mislukking, die helemaal uit de hand loopt. In de Amsterdamse Staatsliedenbuurt worden op 29 december 2012 Yousseff Lkhorf (28) en Saïd el Yazidi (21) dodelijk geraakt, terwijl het eigenlijke doelwit Benaouf ontsnapt. Dat het moordcommando tijdens de achtervolging gericht schiet op achtervolgende motoragenten is een van de vele schokkende details.

Het is een godswonder dat de agenten niet worden geraakt. Ondanks wat twijfel over het bewijs worden beide schutters tot levenslang veroordeeld. De agenten vertellen tijdens de rechtszaak dat ze een ernstig trauma hebben overgehouden aan deze doelbewuste aanslag op hun leven.

De eerste vergismoord

Op 13 juli 2014 – twee maanden na de dood van Gwenette Martha – is Stefan Regalo Eggermont (30) het eerste slachtoffer van een vergismoord in deze oorlog. Als hij na een avondje voetbalkijken naar huis rijdt, in de Conradstraat in Amster-dam-Oost, wordt hij na het parkeren van dichtbij doodgeschoten. De aanslag is bedoeld voor Omar Lkhorf, broer van de in december in de Staatsliedenbuurt vermoorde Yousseff. Stefan en Omar woonden bij elkaar in de buurt en reden in dezelfde soort auto. De aandacht voor deze moord staat in schril contrast tot die op Derk Wiersum. Eén van de factoren die meespeelt is dat vier dagen later de ramp is met de MH-17, die al het andere nieuws overschaduwt.

De zomer van 2014 is sowieso een hete.

Op 28 augustus is Samir B. alias ‘Scarface’ het volgende slachtoffer. Hij is een van de kopstukken binnen ‘de erven Gwenette’; in een restaurant buiten het Spaanse Marbella wordt hij in het gezelschap van goede vrienden – onder wie ‘Ziggy’ – geliquideerd. Ziggy wordt gezien als lokker en opdrachtgever, die hiermee een greep naar de macht wilde doen. Het wordt hem niet in dank afgenomen: kort daarna verdwijnt hij spoorloos in Spanje. Hij zou zeer zwaar gemarteld zijn voor zijn dood, van zijn lichaamsdelen zal nooit iets worden gevonden. Zijn Braziliaanse partner Luana Luz Xavier gaat hem in Spanje zoeken, tevergeefs. Op 8 december is zij het volgende slachtoffer: ze wordt voor de ogen van haar kinderen doodgeschoten bij haar woning in Amstelveen.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk in de Panorama van 25 september 2019. Lees het verhaal verder op Blendle.