De gruwelijke PlayStationmoorden

Hé man, alles goed? Je spreekt met Ed, fijn dat ik je even kan bellen,” zegt de joviale, welbespraakte Ed Zandstra (48) tijdens ons eerste contact in de zomer van 2017. Hij belt vanuit de gevangenis in Zwaag. Via een andere gedetineerde is Panorama met hem in contact gekomen. Zandstra is in 2003 door het gerechtshof in Den Haag veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor de zogenoemde ‘PlayStationmoorden’, een vreselijke zaak waarbij een vrouw en twee 16-jarige kinderen zijn doodschoten in een appartement in Dordrecht. De medegedetineerde, die het contact met Zandstra tot stand heeft gebracht, is verbaasd over de situatie van Zandstra. “Ik begrijp er niets van. Hoe kunnen ze nou iemand levenslang opsluiten voor iets wat hij niet heeft gedaan?” Om dat te begrijpen, moeten we terug naar 2001.

Het is vrijdagavond 23 november 2001. Kort na 23.30 uur komt er een melding binnen bij de politie dat er is geschoten in een appartement aan de Giessenstraat in Dordrecht. De melder is de bewoner. Zijn naam is bij Panorama bekend, maar in verband met zijn privacy noemen we hem Gerard. Gerard is niet meer in z’n eigen woning op het moment dat hij de alarmlijn belt, zo blijkt uit het politiedossier, maar hij zegt dat zijn vrouw en twee kinderen nog wel binnen zijn. Als de politie om 23.48 uur bij de woning arriveert, doen ze binnen een schokkende ontdekking. In het appartement liggen twee dodelijke slachtoffers, een zwaargewond meisje zal niet veel later ook overlijden. De slachtoffers zijn de vrouw (39) van Gerard, zijn 16-jarige dochter en haar eveneens 16-jarige vriendje. Ze zijn alle drie door hun hoofd geschoten; een gruwelijk tafereel. Gerards tweede dochter (11) is ook in de woning, maar zij is ongedeerd. Wat is hier gebeurd? En waarom is Gerard de woning ontvlucht?

Illegale handel

Gerard woont met zijn vrouw en kinderen in het appartement. Hij heeft in die tijd een lucratief handeltje.

Gerard bouwt namelijk spelcomputers – PlayStations – om zodat er gekopieerde spellen op afgespeeld kunnen worden. Het ombouwen kost eenmalig een bepaald bedrag, maar vanaf dan kun je voor een tientje gekopieerde spellen kopen en afspelen. Verder handelt hij ook in de spelletjes. Die illegale handel levert Gerard veel geld op, want het ombouwen van PlayStations is populair in die tijd. Waarom zou je dure spellen in de winkel kopen als het ook op deze manier kan? Gerard runt z’n handeltje vanuit zijn woning, dus er komen veel mensen bij hem over de vloer. Ook op de avond van de drievoudige moord komt een aantal klanten langs.

Later blijkt dat drie ‘klanten’ betrokken zijn geweest bij de slachtpartij in het appartement. De politie komt de mannen op het spoor door de eerste verklaringen van Gerard. In de nacht van vrijdag 23 november op zaterdag 24 november – een paar uur nadat Gerard de politie belt – wordt hij voor het eerst gehoord. Hij vertelt de agenten dat er die avond drie mannen bij hem waren om een PlayStation te laten ombouwen. Een van de mannen kent hij, want met hem had hij vaker zaken gedaan. Gerard was een dag eerder nog door hem gebeld. Zijn (echte) naam is alleen onbekend bij Gerard.

De politie besluit het telefoonnummer te tappen en komt er al snel achter dat het gaat om de – op dat moment – 19-jarige Rutger M. uit Schiedam. Als M. met zijn zus in de auto onderweg is van een familiefeestje, wordt hij gearresteerd. Het is dan zondag 25 november, twee dagen na de drievoudige moord.

Daarna gaat het snel. Rutger M. vertelt de politie al in het eerste verhoor dat een Turkse man, bij wie hij in huis woont, ook betrokken is geweest bij de drie moorden in Dordrecht. Het gaat om de op dat moment 33-jarige Ugur ‘Teala’ U., iemand die ook in de illegale handel in spelcomputers zit. De jonge M. heeft onderdak van U. gekregen nadat hij eerder uit huis is gegooid. Ugur U. heeft hem dus min of meer van de straat gehaald.

In de ochtend van maandag 26 november valt de politie kort voor 04.00 uur de woning van Ugur U. binnen, maar de Turk is op dat moment niet thuis. Er wordt meteen een grote zoekactie opgestart. Maar de politie is ook nog op zoek naar een derde persoon: Ed Zandstra, die op dat moment 29 jaar is. De politie is via Rutger M. ook bij hem uitgekomen. Het duurt dan ook niet lang voordat hij wordt aangehouden. Dat gebeurt op maandagmiddag in Rotterdam, als hij net zijn zoon van school heeft gehaald. Twee dagen later meldt Ugur U. zich zelf op het politiebureau, waar hij alsnog wordt aangehouden voor betrokkenheid bij de zogenoemde PlayStationmoorden.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.