De gekste, verrassendste en onnozelste feiten over de pingel

De VAR-profiteur: Teun Koopmeiners

In het eerste VAR-seizoen, 2018-’19, werd gelijk een penaltyrecord verbroken in de eredivisie. 103 keer ging de bal op de stip. In de twintig seizoenen daarvoor lag het gemiddelde op ongeveer 75. Als de competitie vorig jaar niet was stilgelegd vanwege corona was het record al aangescherpt en ook dit seizoen zijn we op recordkoers. En als er iemand profiteert van het VAR-tijdperk is het Teun Koopmeiners wel. De verdedigende middenvelder van AZ kan de statistieken van een behoorlijke spits overleggen. Dat komt enerzijds doordat AZ bijna geen wedstrijden meer speelt zonder een strafschop te mogen nemen, anderzijds schiet Koopmeiners de buitenkansjes vaak onberispelijk binnen. In zijn nog prille carrière tekende hij al voor een streak van veertien rake penalty’s. Sommige databureaus nemen de pingels uit strafschoppenreeksen niet mee in de officiële statistieken. Als wij dat ook niet doen, is de reeks van Koopmeiners pas beëindigd na achttien voltreffers. 2020 was wel een minder penaltyjaar voor de 22-jarige. Hij miste vier van zijn zestien kalktrappen.

Madrileense slager én penaltyfenomeen: Sergio Ramos

Sergio Ramos staat vooral bekend als spijkerharde en soms ook zeer gemene verdediger, maar de Spanjaard heeft ook een andere kant. Hij verstuurt passes met buitenkant rechts en schaamt zich niet voor een hakballetje meer of minder. Die stilistische inslag komt ook mooi tot uiting in zijn strafschoppen. Cristiano Ronaldo nam alle penalty’s bij Real Madrid, maar toen de Portugees in 2018 vertrok, stak Ramos zijn hand op om de penaltyvacature te vervullen. Tot veler verbazing neemt de aanvoerder ze nóg beter dan Ronaldo. Ramos heeft het lef om te wachten op de keeper, om de bal vervolgens in de andere hoek te schieten. En af en toe stift hij à la Panenka. Het maakt allemaal niet uit, het is altijd raak, liefst 25 keer op rij. Groot waren dan ook de headlines toen hij onlangs niet één, maar twee keer miste in dezelfde wedstrijd. Dat deed hij in het shirt van Spanje. Het waren twee dure missers, want Spanje kwam tegen Zwitserland niet verder dan 1-1. Bondscoach Luis Enrique heeft hem snel vergeven. “Het zou oneerlijk zijn om nu kritiek op hem te hebben. Als er drie of vier strafschoppen waren gegeven, zou hij die ook hebben genomen. Hij heeft 25 strafschoppen op rij raak geschoten, dus we gaan hem nu niet afvallen. Hij miste, dat kan gebeuren.”

De schepper van een meesterwerk: Antonín Panenka

De ultieme strafschop is natuurlijk een panenka. De techniek voor een trage stift heeft de hoogste moeilijkheidsgraad en bovendien sta je gigantisch voor schut als het mislukt. Maar hoe kwam de bedenker van de stiftpenalty nou op het idee? Tsjech Antonín Panenka miste in clubverband enkele strafschoppen na elkaar, hij had een nieuwe tactiek nodig. De denksessies hielden hem zelfs uit zijn slaap. “Tot ik me realiseerde dat een keeper zo lang mogelijk wacht om te kunnen anticiperen op de baan van de bal. Ik besloot dat het makkelijker was om een schot te veinzen, en ’m dan rustig in het midden van het doel te plaatsen.” In de Tsjechoslowaakse competitie is het trucje van Panenka al succesvol geweest, maar daar heeft de rest van de wereld dan nog geen weet van. Dat is na de EK-finale van 1976, die wordt beslist via strafschoppen, wel anders. Uli Hoeness heeft net over geschoten namens de West-Duitsers, Panenka kan het vonnis voltrekken. Dat doet hij dus met een magnifieke boogbal, keeper Sepp Maier ligt al in de hoek als het trage balletje nog onderweg is. Precies zoals Panenka het had bedacht. Critici vonden het een belediging voor Maier, maar zo was het niet bedoeld. “Ik koos deze variant omdat ik wist dat dit de makkelijkste en eenvoudigste manier was om een doelpunt te maken. Het is een simpel recept.” Maar niet zonder risico. “Ik wist dat onze communistische regering zou denken dat het een politiek gebaar was, als ik zou missen. Dan zou ik misschien eindigen in de uraniummijnen.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.

De statistieken in dit artikel komen voornamelijk van transfermarkt.de, de site die penalty’s het best documenteert. De site neemt strafschoppenseries niet mee in de cijfers.