Interview met Ronald de Boer

Het is een zonovergoten dag als Playboy heeft afgesproken met oud-Ajacied Ronald de Boer op het terras van café-restaurant Jack Dish aan het Stadionplein in Amsterdam. Hij heeft de zomer in zijn bol. Op zijn dooie gemak komt de 47-jarige voetbalmiljonair, getooid met een Ray-Ban zonnebril op de neus en gehuld in een bermuda, op een hippe zwarte mountainbike aanfietsen. De Oranje Leeuwinnen zijn de zondag ervoor Europees Kampioen geworden. Zou hij daarom zo breed lachen? 

Heb je genoten van het EK Vrouwenvoetbal? 

Van mij geen onvertogen woord over het vrouwenvoetbal. Ik ben van meet af aan groot voorstander geweest van professionalisering van het vrouwenvoetbal in Nederland. Bijna alle vrouwenteams in de Eredivisie trainen al jaren minstens vijf keer per week en die investeringen beginnen zich nu terug te betalen. De beste speelsters spelen nu in betere buitenlandse competities. Het vrouwenvoetbal is een grote sprong voorwaarts aan het maken. 

Wanneer was jij om? 

Ik geloof al een tijdje in de grote potentie van het vrouwenvoetbal. Maar echt perplex stond ik toen ik enkele jaren geleden een benefietwedstrijd speelde in een vriendenteam van oud-Barcelona-spelers Ronaldo en Figo. De Braziliaanse international Marta Vieira da Salvia deed ook mee. En ineens snapte ik hoe ze aan die bijnaam van de vrouwelijke Ronaldinho kwam. Ze was van alle markten thuis: no look passes, verfijnd balgevoel, spelinzicht en een geweldige traptechniek. Die Marta zou niet misstaan bij een Nederlandse Hoofdklasser. Inmiddels is ze allang geen uitzondering meer, er zijn tientallen speelsters bijgekomen van minstens hetzelfde niveau. Dit fantastische resultaat van de Oranje Leeuwinnen gaat werken als een accelerator. Over pakweg vijftien jaar moet je er niet gek van opkijken als de Oranje Leeuwinnen zich kunnen meten met een redelijk hoog geklasseerd amateurteam. 

Nu is dat nog uitgesloten? 

Van Ajax B1 zouden ze dik verliezen. Dat is niet alleen een kwestie van fysiek verschil, maar ook in technisch en tactisch opzicht zijn ze een paar maatjes te klein. Tegelijkertijd is het volslagen onzinnig om vrouwelijke en mannelijke topsporters met elkaar vergelijken. Dat doen we toch ook niet met onze hockeyvrouwen die de afgelopen jaren duidelijker succesvoller zijn geweest dan de hockeymannen? Vrouwelijke topsporters zullen het altijd afleggen qua kracht en snelheid tegenover hun mannelijke collega’s. Maar deze constatering doet niets af aan het feit dat het vrouwenvoetbal op het hoogste niveau zich evolueert tot een echte topsport. Interessant is de vraag wat het effect van het succes van de Oranje Leeuwinnen op de lange termijn zal zijn voor het vrouwenvoetbal. 

En wat is het antwoord op deze vraag? 

Meisjesvoetbal is de snelst groeiende sport in Nederland. Hopelijk gaat het straks in heel Nederland doodnormaal worden dat de beste meisjes met de beste jongens in een clubteam terechtkomen en gemengde competitie gaan spelen. Voor de voetbalontwikkeling van die meiden is dat alleen maar goed. Die worden dan extra getriggerd om nog beter te worden. 

Er ging een golf van ontzetting en medeleven door de voetbalwereld na het hersenletsel van Abdelhak Nouri. Ook jij liet je niet onbetuigd. ’Appie, altijd het eerste op het trainingsveld’, twitterde je. ‘Leergierig, bijdehand, nieuwsgierig, doortastend en ongelooflijk talentvol. Ik hou van je, Appie.’ Hoe goed kende je Nouri? 

Toen ik individuele jeugdtrainer bij Ajax was, heb ik vier jaar intensief samengewerkt met Appie. Hij was 14 jaar toen ik voor het eerst training aan hem gaf. Ik had meteen al een zwak voor die jongen. Hij was niet alleen een supertalent maar ook een supersympathieke jongen. En bijzonder correct. Hij sprak me altijd aan met 'u'. Hij wilde ook voordurend het fijne weten van bepaalde sleutelmomenten uit mijn voetballoopbaan. Hoe ik mijn doorbraak in het eerste van Ajax beleefde en mijn debuut in Oranje en mijn latere transfer naar Barcelona. Je merkte aan alles dat hij hieruit lering wilde trekken voor zijn latere voetbalcarrière.

Nouri stond te boek als het supertalent uit de eigen kweek. Was hij echt zo goed? 

Nou en of. Bij Ajax lopen er heel wat kritische jeugdtrainers rond, maar over een ding waren we het roerend eens: Nouri was al op z’n vijftiende het grootste voetbaltalent van Nederland. En toch werd Appie niet geselecteerd voor Jong Oranje. In Zeist vonden ze hem te licht en te klein. Verbijsterd waren we hierover. Alsof we bij Ajax niet kunnen inschatten hoe groot een talent is. Op jeugdtoernooien werd Nouri met de regelmaat van de klok tot beste speler uitgeroepen en vorig seizoen werd hij nog verkozen tot beste speler van de Jupiler League. Nou, als je je als klein mannetje staande houdt in een competitie waar het er fysiek flink aan toe gaat, dan kun je wel aardig voetballen hoor. Appie dacht altijd een paar zetten vooruit. 

Talenten met een Marokkaanse achtergrond blijken vaak net niet de top van Ajax te halen. Nouri zou een uitzondering zijn geweest op deze ongeschreven regel? 

Ja, bij Appie dacht ik meteen: laat jij nou de eerste Marokkaanse Nederlander van Ajax zijn die de wereldtop gaat bereiken. Ik weet niet precies waarom jongens met een Marokkaanse achtergrond bijna nooit de internationale top halen. Dat heeft toch vermoedelijk iets met de cultuur te maken. Ik heb Marokkaanse jongens van een jaar of zeventien die barsten van het talent voorbij zien komen. Maar dat waren dan wel bijna allemaal supertalenten met prinsjesgedrag en te weinig geduld. Die willen de kapitein zijn van de groep. En als het dan even tegenzit, gooien ze de kont tegen de krib. Vervolgens krijgt alles en iedereen de schuld van hun mindere prestaties, maar aan henzelf ligt het nooit. Zo was Appie absoluut niet. Die bleef kritisch naar zichzelf kijken en bleef geduldig wachten op zijn kans om het eerste van Ajax te halen. En nooit een verkeerd woord. Dat maakt het allemaal extra triest. Appie Nouri had een wereldtopper kunnen worden, een wereldgozer was hij al. 

Ajax maakt nog steeds een aangeslagen indruk. Wordt het toch nog een mooi seizoen voor de Amsterdammers? 

Zo’n tragedie als met Nouri kan er ook toe leiden dat er saamhorigheidsgevoel in de ploeg sluipt, waardoor er mysterieuze krachten vrijkomen. Ik ben ervan overtuigd dat ze bij Feyenoord ook voor elkaar door het vuur gingen om de landstitel te veroveren als een soort steunbetuiging aan Vilhena, die in de loop van het seizoen werd geconfronteerd met de terminale ziekte van zijn moeder. In 1994 maakte ik met Ajax onder Louis van Gaal iets soortgelijks mee. Zijn eerste vrouw Fernanda overleed in januari van dat jaar aan de gevolgen van kanker. Zoiets verschrikkelijks raakte de hele ploeg. Louis had heel graag gewild dat zijn vrouw nog een kampioenschap van Ajax met hem als coach zou meemaken. Toen we dat wisten, gingen we helemaal tot het gaatje en werden we landskampioen. Dit seizoen zou Ajax dit weer kunnen overkomen. En dat zou dan gelijk landstitel nummer 34 zijn, niet toevallig ook het rugnummer van Appie Nouri.

Staat Ajax er niet minder goed voor zonder de naar Everton vertrokken routinier Davy Klaassen?

Het wordt wel even spannend hoe Ajax dit gaat oppakken. Een team zonder scorende middenvelders wordt bijna nooit landskampioen, zo luidt een ongeschreven wet in het topvoetbal. Klaassen was altijd goed voor 10 tot 15 doelpunten per seizoen. Ik ben benieuwd of Donny van de Beek dit gaat halen. Die scoorde aanmerkelijk minder goals in de Ajax-jeugd dan Klaassen. 

Hebben de Amsterdammers een groot risico genomen met het benoemen van een relatief onervaren trainer als Marcel Keizer als opvolger van Peter Bosz? 

Dat is een verantwoord risico wat mij betreft. Ik was al fan van hem toen hij vorig seizoen nog hoofdtrainer was van Jong Ajax. Hij slaagde erin om die ploeg aantrekkelijk en aanvallend te laten spelen in de Jupiler League. Jong Ajax is sowieso een heel moeilijk team om te coachen. Je moet steeds weer met andere jonge spelers een team smeden. Maar iedereen binnen Ajax is dolenthousiast over Keizer. Over zijn visie, zijn oefenstof, zijn omgang met de spelers. Bosz zou hem beslist aan zijn staf hebben toegevoegd als hij was gebleven. 

Maar Jong Ajax coachen is toch heel iets anders dan Ajax? 

Ach, zeiden we dat ook niet toen Zidane bij Real Madrid doorschoof van de jeugd naar het eerste? Die wint meteen twee Champions Leagues-finales en de landstitel. Bij Real weten de spelers zelf wat ze moeten doen. Jong Ajax is veel moeilijker. Marcel heeft er een succes van gemaakt, en bij het eerste kan hij dat hij ook. Natuurlijk is het afwachten of hij ook de druk aan kan en het hoofd koel kan houden als hij met het eerste van Ajax twee of drie wedstrijden achter elkaar verliest, maar ik heb er alle vertrouwen in. 

Zit er voor Feyenoord nog een succesvol seizoen in zonder Dirk Kuyt? 

Feyenoord is wat mij betreft naast Ajax favoriet voor de titel. Misschien wel meer dan PSV. Het middenveld van Feyenoord met Toornstra, Vilhena en El Ahmadi is intact gebleven en dat is toch wel het fundament. Ik vind ze in de breedte juist beter geworden in vergelijking met afgelopen seizoen. Ze hebben slimme aankopen gedaan. Feyenoord moet zich niet laten gek maken door de omgeving, die zegt dat ze wel even punten gaan pakken in de Champions League. Die poulefase moet een leerproces zijn. Ze moeten zich dit seizoen vooral blijven focussen op de competitie. 

De titelstrijd zal weer gaan tussen Feyenoord, Ajax en PSV? 

Ja, met FC Utrecht als grootste kanshebber op de vierde plek. Ondanks het feit dat er daar een aantal topspelers zijn vertrokken, verwacht ik veel van trainer Erik Ten Hag. Met zijn visie en speelwijze heeft hij bewezen dat FC Utrecht nog lang niet zijn eindstation is. 

Bij de wedstrijden die door SBS6 en Fox Sports worden uitgezonden, ben je vaste voetbalanalist. Stel: je wordt gevraagd om regelmatig aan te schuiven bij Studio Voetbal of Voetbal Inside. Welk programma heeft dan jouw voorkeur? 

Dan liever Studio Voetbal. Dat is weliswaar minder spraakmakend dan Voetbal Inside, maar het is uiteindelijk wel veel inhoudelijker. Vroeger had ik overigens een bloedhekel aan Voetbal Inside. Het was voornamelijk slechte satire en afzeik-tv. De laatste jaren praten ze met wat meer respect over voetballers en gaat het over relevante voetbalzaken in plaats van alleen maar ongein. Dat komt ook doordat Johan Derksen minder negatief is en minder op de man speelt. Al heb ik de laatste tijd het idee dat hij zijn voetbalkennis steeds vaker uit de oude doos haalt en zich te weinig verdiept in hoe het er echt aan toe gaat in het huidige topvoetbal. 

WK-kwalificatie is voor Oranje verder weg dan ooit. Afgezien van Ajax doen Nederlandse clubs het belabberd in Europa. Moeten we niet eens accepteren dat we zijn afgegleden naar een tweederangs voetbalnatie? 

We moeten niet gelijk gaan doemdenken als Nederland het WK in Rusland niet haalt. Natuurlijk is het een domper als we na het EK wéér een eindtoernooi mislopen, maar het is echt niet zo dat er te weinig voetbaltalent rondloopt in ons land. De KNVB heeft een cruciale fout gemaakt door destijds een toptrainer als Ronald Koeman over te slaan. Met Koeman als bondscoach had Oranje er beter voorgestaan. Desalniettemin is er geen reden tot paniek. Als je ziet wat er rondloopt in de hoogste elftallen van de jeugdopleidingen van Ajax en Feyenoord, dan komt het heus wel weer goed met Oranje. Qua jeugdopleidingen en scouting behoort Nederland nog steeds tot de wereldtop. En net als België moeten we als relatief klein voetballand roeien met de riemen die we hebben. Eens in de zoveel tijd zit er een gouden generatie tussen. Zo ver is Nederland nog niet, maar er staat weer een aardige lichting van jonge twintigers klaar. Ik verwacht dat we nog veel plezier gaan beleven aan jonge internationals als Kongolo, Tete, Karsdorp en Locadia. Ik verwacht dat Nederland pas echt weer meetelt op het WK van 2022 in Qatar. 

Over Qatar gesproken: jij hebt je voetballoopbaan in het schatrijke mini-woestijnstaatje afgesloten, om vervolgens als ambassadeur van het WK 2022 in Qatar op te treden. Was dat nou wel zo’n goed idee? 

Als je doelt op de berichten dat de toewijzing van Qatar mede te danken is aan smeergeld, kan ik je met de hand op mijn hart zeggen: van praktijken die ook maar iets van corruptie zouden kunnen vermoeden heb ik nooit iets gemerkt. En ja, ik vind nog steeds dat het WK in Qatar perfect gehouden kan worden. En ik zal je uitleggen waarom. Ik heb er zeven jaar met plezier gewoond en gewerkt en met mijn gezin heb ik het er fantastisch naar mijn zin gehad. De regio is helemaal maf van voetbal. Als de nationale ploegen spelen, zitten de stadions vol. Ik denk dat de wereld moet meemaken hoe het daar is, want er bestaan teveel misverstanden. Dan hoor ik dat het een gloeiendhete zandbak is. Klopt niet, want het WK wordt in november gehouden. Dan is het daar ’s avonds 12 graden en overdag is het er tussen de 20 en 30 graden, wat heel normaal is voor een woestijnklimaat. Dan wordt er geroepen dat het een soort Saoedi-Arabië is waar niks kan en mag. Onzin. Qatar is een gematigd moslimland en biedt werkgelegenheid aan tienduizenden Europeanen, Arabieren en Aziaten. Je kunt in Qatar als vrouw zonder hoofddoek rondlopen en alcohol is er niet verboden. Vervolgens gaat het over doden die zouden zijn gevallen bij de bouw van de stadions. Die verhalen verschenen in de media toen ze met de bouw van het eerste stadion bezig waren. Dan moet je niet zeggen dat er veel arbeiders doodgaan bij bouw van de stadions, want daar kun je gewoon nog niets over zeggen als ze nog maar met een stadion bezig zijn. 

Het valt dus allemaal wel mee met de werkomstandigheden van die contractarbeiders in Qatar? 

Die werkomstandigheden zijn nog lang niet goed genoeg en daar heb ik ook kritiek op. Maar ik weet wel dat de organisatoren en de mensen in Qatar ongelooflijk bereid zijn om het zo goed mogelijk te doen. Ze gaan alleen soms veel te snel. Ik heb weleens gekscherend gezegd: dertig jaar geleden reden ze daar op kamelen, nu in Ferrari's. Dan gaan er weleens dingen mis. 

In de Nederlandse sportpers word je verweten je kop in het woestijnzand te hebben gestoken in ruil voor een dikke stapel oliedollars. 

Wat een kulverhaal. Het klopt dat ik 750 duizend euro aan het promotiewerk heb verdiend. Maar ik deed het niet zozeer voor het geld, maar ook omdat ik geloofde in het verhaal van de organisatoren. Voor tien procent van dit honorarium had ik het ook gedaan. 

Jij en Frank zijn nooit een dief van jullie eigen portemonnee geweest? Edwin Evers steekt er nog steeds de draak mee als hij jullie imiteert in zijn radioshow Evers Staat Op. 

Dat doet Edwin Evers niet meer. Maar toen hij met die Ronald en Frank De Boer-imitaties begon, ging het er te vaak over dat geld een grote rol speelt in ons leven. Frank en ik baalden hier flink van. Het slaat ook nergens op. Als er twee spelers van het grote Ajax van de jaren negentig zijn geweest die niet direct voor de centen hebben gekozen, dan zijn het Frank en ik wel geweest. Pas toen wij in 1998 van Ajax naar Barcelona verhuisden, gingen we echt serieus verdienen. 

Jullie vinden het ook niet erg dat Evers jullie persifleert als twee lompe boertjes? 

Welnee. Frank en ik moeten er vaak vreselijk om lachen. Die De Boertjes-persiflage waarin de rapsong van Memphis Depay en Quincy Promes wordt gedist vonden we allebei hilarisch. En we vinden het ook een hele eer dat we nog steeds een hit zijn in Evers Staat Op. Ik hoor ook nog steeds van mensen dat ze hun auto aan de kant van de weg zetten als er weer een nieuwe imitatie voorbijkomt, omdat ze niet meer bijkomen van het lachen. Dat is toch ook wel een hele eer voor twee voetbalbroers die hun profloopbaan allang hebben afgesloten, maar kennelijk nog bekend genoeg zijn bij het grote publiek. 

In de loop der jaren zijn jullie wel steeds meer van elkaar gaan verschillen. Om te beginnen qua uiterlijk. 

Ja, ik heb een haartransplantatie ondergaan en laat mezelf af en toe met botox injecteren. Daar heb ik nooit een geheim van gemaakt. Komt ook omdat mijn nieuwe vriendin de dochter van een arts is die toevallig dé botoxspecialist is van Amsterdam. Voor een man is het nooit leuk om kaal te worden. Wat is er dan verkeerd dan om dit tegen te gaan met een volkomen veilige cosmetische ingreep? Ik ben juist dankbaar dat je dit tegenwoordig kan laten doen. 

Hier zit dus een ijdeltuit? 

Niet bovengemiddeld of zo. Maar ik hecht er wel aan om er verzorgd uit te blijven zien en zo’n gezond mogelijk leven te leiden. Afgezien van een versleten linkerknie gaat me alles redelijk nog soepel af. Ik ben heel matig met alcohol, heb nooit gerookt, afgezien van heel en af toe een sigaartje, ben altijd van de drugs afgebleven, ik let op wat ik eet en laat me twee keer per week afbeulen door een personal trainer. Ik wil namelijk nog een tijdje meegaan. Niet alleen voor mijn vriendin die tien jaar jonger is, maar ook als vader van vijf dochters, waarvan er twee nog zeer jong zijn. En in september hoop ik vader te worden van een zoon. 

Misschien wordt hij dan wel net zo gek op voetballen als zijn vader. 

Daar kijk ik wel naar uit moet ik bekennen, om als vader op zaterdagmorgen langs de zijlijn staan om je zoontje te zien voetballen. Dat lijkt me heel bijzonder. Ik heb fantastische dochters maar hun interesses liggen buiten het sportveld. Het zou toch wel heel mooi zijn als ik een voetbalvader zou mogen worden. 

Je bent ook de vader van drie inmiddels volwassen dochters. Stel dat Maxime, Brooke of Demi besluit uit te kleren te gaan in de Playboy, wat zou je daarvan vinden? 

Zoals elke vader zou ik daar met gemengde gevoelens naar kijken. Dat heeft niks met preutsheid te maken. Zo’n reportage in Playboy is weliswaar weinigverhullend, maar het blijft allemaal tamelijk netjes en stijlvol. Maar ze moeten niet in hun blote kont gaan staan voor het geld of voor wat media-aandacht, ze moeten wel een gemotiveerd verhaal hebben. Doen ze het uit esthetische overwegingen dan heb ik daar minder moeite mee. 

Je was bijna de schoonvader van Feyenoord-speler Tonny Vilhena. Met welke andere topvoetballers mogen je dochters altijd thuiskomen? 

Tegen Xavi en Iniesta zou ik nooit nee zeggen. Of anders met Davy Klaassen. Dat zijn niet alleen zeer goede voetballers, maar ook sympathieke en slimme gasten zonder sterallures. Minder blij zou ik worden van Memphis Depay. Die komt op mij toch over als een jongen die in zijn eigen wereld zit, helemaal toen hij met die hoed op en sjaal om het spelershotel van het Nederlands Elftal binnenwandelde. Toen dacht ik gelijk: "Jongen, waar ben je nu mee bezig? Ga nou eerst eens een tijdje goed voetballen.” Maar misschien heb ik het wel helemaal mis, want ik ken Depay verder niet. 

Je bent zelf voor het eerst vader geworden op je 23ste. Zou je jonge profvoetballers ook aanraden om vroeg te beginnen met huisje, boompje, beestje? 

Als ik het over mocht doen, zou ik liever later beginnen met een gezin. Jongere spelers zou ik juist adviseren om nog even te wachten. Ben je eenmaal een beetje gesetteld als profvoetballer, ga dan eens serieus rondkijken naar een geschikte vrouw. Ik weet dat menig trainer juist graag ziet dat spelers zo jong mogelijk gaan samenwonen en een gezin stichten omwille van een stabiel bestaan, maar ik geloof ik daar niet zo in. 

Zeg je dat ook omdat je eerste huwelijk stuk is gelopen? 

Zo heb ik er nooit tegenaan gekeken. Mijn eerste vrouw en ik leerden elkaar kennen toen ik nog aan het begin stond van mijn profcarrière en in de daaropvolgende jaren kom je toch in een soort achtbaan terecht. Ik heb met haar een fantastische tijd beleefd, maar een groot deel van ons leven stond wel in het teken van mijn voetbalcarrière. En dan kun je toch uit elkaar gaan groeien. Dat is uiteindelijk ook gebeurd tussen ons. 

Frank heeft, nadat hij jarenlang succesvol trainer was bij Ajax, nu zijn handen vol als coach van Premier League-club Crystal Palace. Jij doet het rustig aan: beetje golfen, analyseren op tv, lezingen houden in het bedrijvencircuit en een wedstrijdje spelen met oud-ploeggenoten. Bevalt dat allesbehalve hectische leventje? 

Ik ben wel van plan om dat zeker nog vijf jaar zo vol te houden. Al is het alleen maar omdat ik genoeg tijd wil overhouden voor mijn vriendin en mijn kinderen. Met mijn gezin woon ik nu al een tijdje in Amsterdam OudZuid en dat bevalt me prima. Ik ben een echt stadsmens geworden: ik voel me direct thuis in Londen, Barcelona of Parijs. Maar ik ben ook nog steeds dezelfde jongen uit Grootebroek die gewoon al gek genoeg vindt. Zet mij in de zomer neer voor mijn caravan op de camping in Garderen en je ziet een gelukkig mens. Dat geldt net zo hard voor mijn ouders en mijn broer die daar ook nog steeds een stacaravan hebben. 

Begint het bij jou niet te kriebelen als je Frank vol passie ziet coachen in de Premier League? 

Voorlopig niet. Maar Frank en ik koesteren nog wel een jongensdroom: samen trainer worden van een mooie club of samen trainer worden van het Nederlands Elftal. Dat moet dan wel op het juiste moment op ons pad komen. De gebroeders Koeman zijn dat ook niet gaan forceren. Dat moet ook voor ons gelden. Maar ik ben ervan overtuigd dat dit puzzelstukje voor Frank en mij nog een keer op zijn plaats valt.

C.V. 

15 mei 1970. Geboren in Hoorn. 

1987 – 1991 Ajax 1 × kampioen 

1991 – 1993 FC Twente 

1993 – 1999 Ajax 4 × kampioen, Champions League, Wereldbeker 

1999 – 2000 Barcelona (Spanje) 1 × kampioen 

2000 – 2004 Glasgow Rangers (Schotland) 1 × kampioen 

2004 – 2005 Al-Rayyan (Qatar) 

2005 – 2008 Al-Shamal (Qatar) Erelijst — 67 interlands. — Voetballer van het Jaar Eredivisie: 1994 en 1996. 

Ronald woont samen met zijn vriendin Suze en twee dochters Fenna en Linda in Amsterdam. In september verwachten ze hun eerste zoon. De oud-voetballer heeft uit een eerder huwelijk drie inmiddels volwassen dochters: Brooke, Maxime en Demi. In 2013 werd Ronald de Boer opa van kleindochter Gigi.