Arne Slot: Messias aan de Maas

Oud-klasgenoot Rik van der Velde tegenover RTV Rijnmond:

‘Als ik hem nu op tv zie, dan zie ik nog steeds die jongen van toen. De Hollandse nuchterheid’

In de vluchtige vaart der volkeren van de voetballerij, waarin iemand de ene week top is en de andere week een flop, is Arend Martijn Slot, zoals zijn officiële voornamen luiden, een betrouwbaar anker in woelige tijden. Hij is rustig. Bescheiden. Analytisch. En bovenal voorzien van een gezonde portie Hollandse nuchterheid. Maar wat wil je? Slot, 44 jaar oud intussen, komt uit Bergentheim, een Overijssels kanaaldorp bij de Duitse grens. Verwacht in het 3500 inwoners tellende plaatsje geen borstklopperij of breedsprakigheid. Nee, wie inzoomt op Bergentheim, ziet Nederland zonder wokeism. Toen geluk nog heel gewoon was. Er is een supermarkt (de Plus), een snackbar (Mies), een buurthuis (Veur Mekaar), een jachtclub (’t Hijgend Hert) en er staan twee kerken, de Gereformeerde Kerk Bergentheim en de Oosterkerk.

Slot, zoon van een onderwijzer, beleefde er een onbezorgde jeugd met zijn broers Edwin en Jakko. Ook op school, basisschool De Koningsberger, kon hij prima meekomen. Adjunct-directeur Kitty Koiter herinnert hem als slimme, populaire jongen, die goed in de groep lag en hard werkte. “Intelligent, positief en vriendelijk,” omschreef Koiter haar voormalig leerling bij TV Rijnmond. En ja, ook de christelijke noot was nooit ver weg op De Koningsberger. Zo leerde Slot in zijn jongste jeugd wekelijks psalmverzen en werden er stukjes uit de Bijbel voorgelezen. Elke zondag werd trouw de kerk bezocht in Bergentheim.

In het kleine dorp zijn ze vanzelfsprekend beretrots op Slot. Maar of hij de grootste Banthummer aller tijden is? Nee, wie de geschiedenis van het grensdorp kent, weet dat dat een te boude uitspraak is. “Niets ten nadele van Slot,” zei Bert Nijenhuis, voorzitter van de lokale voetbalclub V.V. Bergentheim. “Maar in oorlogstijd waren er bij ons machtig veel verzetstrijders. Die verdienen nog meer eer.” Waarvan akte.

Bert Nijenhuis, voorzitter van voetbalvereniging V.V. Bergentheim tegenover TV Rijnmond:

‘Het gezin ademde voetbal’

Goed bewaard geheim: niet Arne, die in zijn latere carrière zou spelen voor PEC Zwolle, NAC Breda en Sparta, maar diens vader Arend wordt in Bergentheim gezien als beste voetballer die het dorp ooit heeft voortgebracht. Echter, vaderlief trapte tegen een bal in een tijd waarin er nog een taboe rustte op het betaald spelen van voetbal – vooral in de kerkelijke sferen van Bergentheim. Arend Slot schopte het tot het Nederlands amateurelftal, maar daar bleef het dan ook bij. Een loopbaan als schoolmeester lag voor hem in het verschiet. Toch legde Slot senior onbewust de kiem voor de latere trainer Arne Slot. Arend coachte namelijk verschillende amateurclubs in de regio. “En als vader Slot de teams instrueerde, zat Arne daar als kleine jongen bij,” zei V.V. Bergentheim-voorzitter Bert Nijenhuis tegen TV Rijnmond. “Zijn vader trainde altijd heel conditioneel. Je ziet aan Feyenoord ook dat de spelers conditioneel sterk zijn.”

Met een sportgekke vader en drie zoons ging het aan de eettafel vroeger over niets anders dan voetbal in huize Slot. Na het eten werd de praktijk vaak opgezocht. Als hun buurmeisje vanuit haar slaapkamerraam naar buiten keek, dan zag ze vaak een jonglerende Edwin, Jakko en Arne, die onder toeziend oog van vader Arend de mooiste trucjes en aannames lieten zien. Uiteraard af en toe voorzien van een tip of aanwijzing. Bij V.V. Bergentheim, een bescheiden amateurclub, bleef het talent van Slot niet onopgemerkt. “Scoren, dribbelen, passen, aannames waren goed. Super. Met nog een aantal andere jongens samen behoorde hij tot een goede generatie,” herinnert oud-ploeggenoot Rik van der Velde. Zijn oud-trainer Jan Ophof sluit zich daarbij aan. “Technisch was hij enorm begaafd,” zei hij tegen TV Rijnmond. “Voordat hij de bal had, wist hij al waar ie naartoe moest.” Bergentheim, een dorp met overwegend sympathie voor FC Twente, zou al snel te klein blijken voor de voetballer Slot. Als tiener werd hij gescout door eerstedivisionist FC Zwolle, tegenwoordig bekend als PEC Zwolle. Daar begon zijn carrière als profvoetballer.

Oud-trainer Jan Everse tegenover de NOS:

‘Hij vond zichzelf wel goed, hoor. Hij twijfelde niet over zijn eigen kwaliteiten’

Wie Arne Slot op YouTube intypt, ziet nog wat schaarse beelden van zijn tijd als voetballer. Een profielschets is zo gemaakt. Slot was een stilist, iemand die met technische vaardigheden zijn gebrek aan loopvermogen compenseerde. Bij hem geen vies broekje of bloeddoorlopen shirt. Nee, bij de ‘nummer 10’ zien we eerder subtiele stiftjes, oogstrelende aannames en afgemeten steekpassjes.

Als 17-jarige krijgt Slot een plek in de A-selectie van het toen geheten FC Zwolle. Hoewel er over zijn techniek en inzicht weinig klachten zijn, oogt het lichaam van Slot nog wat iel. Als een robuuste verdediger de mouwen opstroopt, dan wordt Slot vaak weggeblazen. Met als gevolg dat hij soms moest bankzitten. “Arne was jong en een beetje eigenwijs, dus ik zei: investeer in jezelf, anders blijf je altijd een twijfelgeval,” bracht zijn toenmalige trainer Jan Everse in herinnering bij de NOS. Al wilde Everse wel meteen een hartgrondig misverstand de wereld uit helpen. “Veel mensen hadden het idee dat Arne lui en flegmatiek was, dat hij er niet veel voor deed,” stelde hij. “Maar dat klopte niet. Je moest van Arne alleen geen slidings verwachten.”

Als Slot de raad van zijn trainer ter harte neemt, groeit de middenvelder uit tot een onbetwiste basisspeler in Zwolle. Hij is fit en zijn lichaam mannelijker. Zijn zevende seizoen, waarin hij alle 34 competitiewedstrijden zou spelen, sluit Slot af met promotie naar de eredivisie. Een mooi moment om te vertrekken uit de veilige omgeving van Overijssel. In 2002 tekent Slot een mooi contract bij NAC Breda, dat op dat moment Europees voetbal speelt.

Ook in Brabant heeft Slot moeite om een basisplaats te veroveren. Opnieuw komt het vrijblijvende in zijn spel bovendrijven. In Breda noemen ze hem op de tribunes gekscherend juffrouw Slot. De onzekerheid over een basisplaats knaagt aan hem. Zeker omdat hij totaal bezeten is van het spelletje. “Tegen Arne zei ik weleens: Allez vooruit, zullen we nu even stoppen met over voetbal praten?” lachte oud-ploeggenoot Bart Van den Eede eens in de Volkskrant. “Vond ie prima, hij wilde ook wel even dom kletsen met een biertje erbij. Hij zat niet super in zijn vel, omdat hij niet altijd speelde. Voetbal is alles voor hem.”

In 2009, na twee seizoenen bij Sparta, keerde Slot terug naar Zwolle. Bij PEC, opnieuw uitkomend in de eerste divisie, was hij gebrand op succes. En langzaam ontpopte zich de trainer in hem, ontdekte voormalig ploeggenoot Bram van Polen. “Arne was continu bezig met jongens in de ploeg op de training,” vertelde Van Polen bij de NOS. “Toen al duidelijk een trainer in wording.” Slot beleeft het afscheid wat hij wenste. In 2012 wordt hij kampioen met PEC Zwolle, waarna hij een jaar later zijn kicksen opbergt na een seizoen in de eredivisie. En, grappige ontboezeming van de trainer Slot, die onlangs in Voetbal International nog eens terugblikte op zijn actieve loopbaan: “Ik zou mezelf niet opstellen.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Bekijk 'm in de nieuwste Panorama of check het via Blendle.