Kunstdetective Arthur Brand is van onschatbare waarde

Het bloed van Jezus

Wanneer: juli 2022

Ding dong. Ondanks het late tijdstip – half elf ’s avonds – wordt er aangebeld bij de woning van Brand in Amsterdam. Dit is het moment waarop hij dagenlang heeft gewacht. Nieuwsgierig trekt de kunstdetective de deur open.

Er is niemand te zien, maar er is wel iets anders dat zijn aandacht trekt. Op de stoep ligt heel mysterieus een doos. Met een steeds sneller kloppend hart neemt Brand hem in zich op. Zal dit hem zijn? Is dit het pakketje waarover een anoniem persoon hem de afgelopen weken heeft gemaild? En met wie hij de afspraak heeft gemaakt dat hij hem deze week bij hem aflevert?

Met beide handen tilt Brand de zware doos op en brengt hij hem mee naar binnen. Daar pakt hij hem voorzichtig uit. Hij kan zijn ogen niet geloven. In zijn handen heeft hij opeens het eeuwenoude relikwie dat een maand geleden uit de kathedraal van Fécamp in Frankrijk is gestolen. Een prachtig gouden kistje met binnenin twee metalen buisjes, waarvan katholieken geloven dat er iets héél bijzonders in zit: het bloed van Jezus. Bloed dat na de kruisiging zou zijn opgevangen en sindsdien zou zijn bewaard. Met dank aan zijn onbekende contactpersoon krijgt Brand het religieuze kunstwerk nu zomaar in zijn schoot geworpen. Aan De Telegraaf legt hij uit hoe dat in vredesnaam kan: “De dief had het relikwie doorgegeven aan een heler, die in paniek raakte toen hij besefte wat hij in handen had. Gelovig of niet, heb je een voorwerp als dit illegaal in huis, dan roep je een vloek over jezelf af, dat vreest zelfs de hardste crimineel nog. De heler dumpte het dus bij de mailer, en deze wilde het retourneren, maar was bang voor camera’s bij de kerk. Daarom benaderde hij – of zij – mij als tussenpersoon. Enige voorwaarde was dat ik de politie niet zou inschakelen, anders zou het vernietigd worden. Binnen een week zou er drie keer kort achter elkaar bij me worden aangebeld, en dan stond het op mijn stoep.” En dat is dus gebeurd. Kijk, dat noemen we pas een godsgeschenk.

De verloren gewaande Picasso

Wanneer: maart 2019

Onbekenden breken in 1999 in op het meterslange jachtschip van de Saoedische zakenman Abdul Mohsen Abdulmalik al-Sheikh in de haven van de Franse stad Antibes en trekken een peperdure Picasso van de muur. Het gaat om de Buste de Femme uit 1938, een portret van Dora Maar, de minnares van de beroemde Spaanse schilder. Omdat het een van zijn lievelingsschilderijen was, heeft Picasso het nooit verkocht, maar hing het tot aan zijn dood in 1973 bij hem in huis. De steenrijke sjeik kocht het in de jaren tachtig van een kunsthandelaar in New York, die het weer had overgenomen van de erfgenamen van Picasso. Na de hondsbrutale diefstal looft de sjeik een beloning uit van 400.000 Engelse ponden, maar dat leidt niet tot de gouden tip. Jarenlang wordt er niets meer van het kunstwerk vernomen. Er wordt van uitgegaan dat het is vernietigd. Dat gebeurt met het overgrote merendeel van alle gestolen kunst, omdat het niet te verkopen is. Maar op een gegeven moment krijgt Brand een interessante tip aangereikt uit de onderwereld. Hem wordt aangeraden om eens te gaan praten met een zekere vastgoedman. Zodra Brand dit doet, onthult de beste man direct iets opvallends: dat hij het kunstwerk jaren geleden als onderpand voor een vastgoeddeal in zijn bezit heeft gehad. En dat hij zich uiteindelijk het lazarus is geschrokken toen hij ontdekte dat het was gejat, waarop hij het als de sodemieter van de hand heeft gedaan. Zodoende ontvouwt zich het scenario dat het kunstwerk misschien toch níét is vernietigd.

Brand besluit zich in de zaak vast te bijten. Verder speurwerk brengt hem na enkele jaren in contact met twee mannen die hem zeggen te weten in wiens handen de Buste de Femme inmiddels zou zijn. In de handen van een zakenman, die er dolgraag vanaf wil, maar uit angst voor represailles er niet mee naar de politie durft te stappen. De twee mannen beloven Brand om te proberen de zakenman ertoe te bewegen dat hij het kunstwerk dan maar aan hém afstaat. En dat lukt.

Op donderdag 14 maart 2019 leveren ze het schilderij – met inmiddels een geschatte waarde van 25 miljoen euro – bij Brand thuis af. In goede staat, ook dat nog. Voordat het kunstwerk door de verzekeringsmaatschappij wordt opgehaald en teruggaat naar de sjeik, besluit Brand om er nog één nacht uitgebreid van te genieten. Tegen de NOS zegt hij:

“Ik heb de Picasso bij mij aan de muur gehangen. Volgens mij zou Picasso dat ook wel leuk hebben gevonden, dat het schilderij een nachtje onverzekerd aan mijn muur hing. Daarmee was mijn huis voor even het meest waardevolle van heel Amsterdam.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.