Ondergedoken Robert Horselenberg: ‘Ik zou de perfecte moord hebben gepleegd’

Een zomerse middag in Zuid-Limburg. Enthousiast gekef klinkt vanachter een voordeur, die kort daarna opengaat. Dit is de plek waar de 49-jarige Robert Horselenberg inmiddels ‘gewoon’ weer woont, maar dat is een aantal maanden geleden wel anders geweest. De in Hengelo geboren strafrechtdeskundige, die in menig rechtbank en gerechtshof in Nederland en het buitenland tijdens zittingen moet opdraven, gaat in zijn tuin zitten op een houten bankje. Hij drinkt een slok van zijn bakje pleur, net vers gezet in zijn moderne keukenblok.

Horselenberg heeft net zijn vakantie achter de rug. Daar was-ie ook wel aan toe: hij heeft een rottige en evenzo bizarre tijd achter de rug. Een strijd met onder andere het opsporingsapparaat, over een zeer geruchtmakende cold case die praktisch iedereen in Nederland kent: de zaak-Tanja Groen. Voor één keer wil de ervaren rechtspsycholoog vertellen wat hem overkomen is. Hoe een zorgeloos leventje veranderde in een wereld vol met bedreigingen, beschuldigingen, een zoektocht naar bescherming en heimelijke contacten met politie en justitie. Waardoor er problemen ontstonden op zijn werkplek en de ervaren rechtspsycholoog zelfs heeft moeten onderduiken.

‘Als ik op de fiets zat, keek ik toch wat meer achter me. Ik had mezelf in mijn oren geknoopt dat mocht ik die man zien, dan bel ik on-mid-del-lijk de politie’

Horselenberg gaat er eens goed voor zitten en steekt van wal: “Een familielid van Tanja Groen, een achterneef, heeft zich vastgebeten in het adagium van Peter R. de Vries: 2022 is hét jaar van Tanja Groen. Dan móet deze zaak worden opgelost. Dan wordt-ie volgens hem opgelost. Ik kende dat familielid niet. Hij wilde met mij praten, over de theorie die hij had in de zaak van Tanja. Hij dacht te weten wie er achter de verdwijning van haar zat. En was ontzettend gefrustreerd over hoe het Limburgse coldcase-team onderzoek in deze zaak verricht had.”

De perfecte moord

De interesse van de rechtspsycholoog en speurneus is op dat moment vrijwel onmiddellijk gewekt. “Wat ik áltijd doe, is dat soort gesprekken met zijn tweeën voeren. Omdat wij het project ‘Gerede Twijfel’ over moordzaken draaien, doe ik dit met mijn collega Peter van Koppen vaker. Om te kijken of wij hier iets mee konden, of er iets in zat om verder te onderzoeken, spraken wij met die tipgever in het najaar van 2020. Wat wij toen niet wisten: dat familielid van Tanja nam dat gesprek op. Stiekem dus.” Hét begin van alle ellende.

Er gebeurt ook nog iets opmerkelijks: “Tijdens de plaspauze van dat gesprek vroeg de achterneef van Tanja aan mij of ik in Maastricht woonde. Ik antwoordde bevestigend en zei hem dat ik daar al sinds mijn studie gezondheidswetenschappen begin jaren negentig woonachtig ben. Oorspronkelijk ben ik overigens afkomstig uit Hengelo in Overijssel. Dáár moet bij die man het idee zijn ontstaan van: wacht eens even, ik, dus Robert Horselenberg, deed in 1993 dezelfde studie als Tanja Groen, in dezelfde tijd was hij dus tijdens de verdwijning van Tanja ook nog eens in Maastricht. Dat klopt overigens helemaal. En: hij is de coördinator bij de universiteit in Maastricht. Dat was ik volgens die man geworden zodat ík, wanneer het coldcase-team deze zaak zou gaan bestuderen, als belangrijkste verdachte compleet uit beeld zou blijven. Zodat ik dus nooit in het vizier van politie en justitie zou kunnen komen. Waardoor ik de perfecte moord zou hebben gepleegd. Dát was dus de theorie van die man geworden tijdens ons gesprek, voor alle duidelijkheid. Hier kwam ik overigens pas een tijdje later achter. Ik kreeg na ons gesprek steeds meer mails, bijna altijd ’s nachts verstuurd, van deze achterneef van Tanja.”

De sfeer in deze computerbrieven wordt steeds grimmiger en intimiderend. Waardoor Horselenberg zich er niet prettiger over gaat voelen. De beschuldigende vinger priemt flink in zijn richting. Over niet zomaar een aantijging: betrokkenheid bij een mysterieuze verdwijning en moord. “Bizarre mails, waar ik op een gegeven moment niet meer op reageerde omdat ik dan zijn gedachtegang meer en meer zou voeden. Ons heimelijk door hem opgenomen gesprek leverde hij overigens in bij de leider van het coldcase-team Limburg met daarbij de letterlijke boodschap: Hierop bekent Robert Horselenberg dat hij Tanja Groen heeft vermoord.”

Verbruid bij opsporingsdiensten

Een zeer zware aantijging aan zijn adres. “Wat schetst nog altijd mijn verbazing: ondanks dat het coldcase-team nooit ergens geld en tijd voor heeft, had de politie dat gesprek van in totaliteit een uur onmiddellijk woordelijk laten uitwerken op schrift. Peter van Koppen zei in dat gesprek stevige dingen over hoe er gewerkt werd in Limburg op opsporingsgebied en hoe men het dossier-Tanja Groen had aangepakt. Via mijn contacten begreep ik enige tijd na dat desbetreffende gesprek dat dát verkeerd was gevallen bij de politie. Ik corrigeerde die woorden van Van Koppen niet, zo werd mij door politie en justitie verweten. Oud-studenten van mij, die op dat moment bij de politie werkten, waarschuwden mij dat ik het bij de opsporingsdiensten verbruid had. Ik weet dat dat ik een luis in de pels ben, maar dit...?”

Robert Horselenberg is hierdoor compleet van zijn stuk gebracht. “Ik dacht: what the fuck is hier aan de hand? Ik ben immers rechtspsycholoog en van mij wordt als getuige-deskundige in rechtszaken juist verwacht dat ik kritisch naar dingen kijk en daar mijn oordeel over geef. In september 2021 kreeg ik een mailtje van mijn baas op de Universiteit in Maastricht dat men dringend een gesprek met mij wilde. Omdat we op dat moment middenin de coronatijd zaten, vond dit gesprek via Zoom plaats. De boodschap die ik daarin van mijn meerderen kreeg was kort maar krachtig: Robert, je bent van het coldcase-project afgehaald, je mag dat niet meer doen.”

Een conflict tussen de deskundige en de opsporingsdiensten was geboren. “Ik was verbijsterd, snapte er helemaal niets van. Als verdere uitleg kreeg ik dat het Openbaar Ministerie en de politie in Limburg niet meer met mij wilden samenwerken. Dat was dus op dat moment het verhaal dat mij verteld werd. Ik baalde van dat besluit, want als er met één instantie lastig valt samen te werken, is dat het OM in Limburg. Het kán wel. Ik had juist altijd mijn stinkende best gedaan, waardoor mijn studenten iedere jaar weer een coldcase-zaak kregen waar zij hun licht op mochten laten schijnen.”

Horselenberg maalt dagenlang over wat hem overkomt. “Toen begon mij steeds meer iets te dagen. Ik had namelijk een mailtje van dat familielid van Tanja Groen gekregen waarin stond dat als politie en justitie niks met mijn ‘bekentenis’ zouden doen, dat hij dan de ‘knecht van Van Koppen’, daar bedoelde hij dus mij mee, kapot zou maken En: ‘Als er vóór 15 december 2021 niks gebeurt, dan ga ik het allemaal zelf oplossen’. Rond dat moment kreeg ik te horen dat ik verdachte in de zaak-Tanja Groen zou zijn. Ik weet helaas niet meer van wie ik dat precies hoorde.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.