De dramatische en criminele jeugd van de verdachte kindermoordenaar Donny M.

Sanderbout, een echte volkswijk in Sittard. Hier krijg je het met elkaar op straat leven met de paplepel ingegoten. Een dreumes van dik anderhalf jaar oud heeft er niet lang na de millenniumwisseling zijn nieuwe thuis gevonden. Het gaat om Donny M., in oktober 1999 geboren in een nest dat al behoorlijk bevuild is geraakt. De kleine Donny is zeker niet in een gespreid bedje terechtgekomen. Moeder is zwaar drugsverslaafd als hij wordt geboren. Dat tekent zijn leven vanaf minuut één, want hij is daardoor verslaafd ter wereld gekomen. Al snel wordt besloten om Donny in een pleeggezin te plaatsen. Om hem meer huiselijkheid en genegenheid te kunnen bieden. Weg van de verdovende middelen en alle bijbehorende ellende.

Donny groeit geruime tijd op in een pleeggezin met nog twee andere kinderen. De pleegmoeder bestiert beroepsmatig een kinderopvang. Donny worstelt al op jonge leeftijd met het ontwikkelen van een eigen persoonlijkheid. Als 12-jarige zou hij zelfs piepjonge kinderen van het oppasadres onzedelijk hebben betast, zo gaat het hardnekkige gerucht. Tot een aangifte en strafzaak zal het echter nooit komen, omdat gesteld wordt dat hij op zoek is naar de vorming van zijn eigen seksualiteit.

Psychisch gaat het hem als kind, op zijn zachtst gezegd, dus niet echt voor de wind. Zijn ontwikkeling stagneert en Donny heeft geen andere keuze dan naar een school voor speciaal onderwijs te gaan, om hem enigszins op de rails te houden en hem nog wat van zijn leven te laten maken. Tussendoor krijgt hij wat medicatie voor zijn psychische problemen. De keuze valt op de Xaveriusschool, een basisschool voor leerlingen tot maximaal 13 jaar die door sociale en emotionele problemen extra ondersteuning nodig hebben, gelegen in een andere Sittardse wijk: Limbrichterveld. Donny krijgt maatwerk en komt in een kleine klas terecht. Na school gaat hij naar de opvang. Op zijn 15de verliest Donny zijn biologische vader. Rond diezelfde tijd vertrekt zijn biologische moeder naar het midden van Nederland.

Geen enkel mededogen

Het gaat pas echt gruwelijk mis met Donny als hij 17 jaar is. Hij lijkt veranderd te zijn in een crimineel die geen enkel mededogen kent met kinderen en hen barbaars behandelt. Alsof zij een stuk vuil zijn. Donny heeft op 28 juni 2017 bij een kennis net een voetbalwedstrijd op tv gekeken wanneer hij met diens hond aan het wandelen is en twee jongetjes van 7 en 10 jaar oud tegenkomt. Hij wil macht over hen uitoefenen. Hij dwingt hen mee te gaan naar de zogeheten Eisenhowerflat in Limbrichterveld, niet ver van de plek waar Donny zelf woont. Eén kind krijgt in het trappengat tape op zijn mond geplakt en wordt tegen de grond gemept, terwijl het andere jongetje volgens officiële gerechtelijke stukken seksuele handelingen bij Donny – “Weet je wat trekken is?” – moet verrichten. Donny komt daarbij zelfs klaar, de politie vindt tijdens onderzoek sperma van hem op de plaats delict.

Ternauwernood kunnen de kinderen zijn klauwen ontvluchten. Donny dreigt nog wel dat ze niks aan anderen moeten vertellen omdat er anders ‘boze mannen’ zullen komen. Eenmaal thuisgekomen vertellen de twee slachtoffertjes - nog immer doodsbang en hevig geschrokken - met bibberende stem wat buurtgenoot Donny M. hun voor misselijkmakende dingen heeft aangedaan. Een dag later doet een vader bij de politie aangifte van seksueel misbruik.

Er volgt meteen actie. Agenten slaan Donny in de boeien en zetten hem in de cel. Ook krijgt hij een strafrechtelijke vervolging aan zijn broek nadat de slachtoffertjes in speciale verhoorkamers de gruwelijke feiten verteld hebben. Waarna Donny – die dan inmiddels verblijft in GGzE-instelling de Catamaran in Eindhoven – in september 2017 door een psychiater en een psycholoog wordt onderzocht. Het tweetal deskundigen constateert dat Donny een autismespectrumstoornis en een relatieve hechtingsstoornis heeft.

Daarnaast heeft hij aandachtsproblematiek en ADHD, ook is hij volgens de onderzoekers in het verleden verwaarloosd en ernstig tekortgekomen. Bovendien kan hij ‘zijn zelfcontrole gemakkelijk verliezen en vertoont hij dan impulsief gedrag’. Ook is hij gevoelig voor overprikkeling en heeft hij beperkt zelfinzicht. “Hij is sterk afhankelijk van toezicht en lijkt nauwelijks te leren van straffen. Er is sprake van een antisociale ontwikkeling,” aldus de deskundigen die Donny verminderd toerekeningsvatbaar verklaren.

Matig recidiverisico

Van psychoseksuele problematiek blijkt dan echter geen sprake, ondanks dat hij drie maanden daarvoor één van de jongetjes ernstig seksueel heeft misbruikt. Een opvallende constatering. Het recidiverisico zet men in die tijd op ‘matig’. Een nogal grijs begrip dat duidelijkheid mist.

Na de onderzoeken naar zijn geestvermogens komt Donny M. in het beklaagdenbankje voor de rechter te zitten. Die spreekt de gepakte Limburger, die het kindermisbruik bekent en zelf als ‘dom’ betitelt, meer dan vermanend toe en legt hem uiteindelijk een verblijf in een jeugdgevangenis van dik vier maanden op én een voorwaardelijke klinische behandeling met een proeftijd van twee jaar.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.