Een goudmijn voor justitie: gekraakte chats doen moordende criminelen de das om

‘Sir onze vyanden zyn onze vyanden. We ruimen voor niemand iets op puur onze dingen laat dat duidelyk zyn sir. U weet dit zyn geen spelletjes en met dood spelen of andere helpen doen we nooit! Die Jair is onze vyand al sinds lang met ze grote bek,’ schrijft Ridouan T. volgens justitie daags na de moord op crimineel Jaïr Wessels in 2017 aan zijn jeugdvriend Feno D. Tegen D. en medehoofdverdachten Delano ‘Keylow’ R., ‘godfather’ Greg R., Jermaine B. en Willem B. eiste het Openbaar Ministerie vorige maand een levenslange gevangenisstraf in het omvangrijke Erisproces rond vooral leden van motorclub Caloh Wagoh. Ze worden verdacht van betrokkenheid bij vijf liquidaties en verschillende moordpogingen en -opdrachten. Volgens justitie blijkt uit onderzoek naar de PGP-berichten (Pretty Good Privacy) dat de meeste opdrachten voor het liquidatienetwerk afkomstig waren van Ridouan T. Die zou immers het meeste betalen. De onderschepte chats geven volgens het OM een bijzondere inkijk hoe op zeer professionele wijze dood op bestelling op afstand kan plaatsvinden, en ook plaatsvond.

Volgens het OM zijn de onderschepte PGP-gesprekken ‘bij de wilde spinnen af ’. Het bewijs dat justitie aandraagt, komt vooral uit ontsleutelde PGP-gesprekken van peperdure Blackberry’s, maar ook door een blunder van Caloh Wagoh-president Delano R. Op zijn laptop en harde schijven vinden politie en justitie allerlei belastende screenshots en video’s van lopende PGP-gesprekken. Van die geheime chats maakte hij met een smartphone foto’s en filmpjes en bewaarde die op zijn laptop. Daarnaast ondersteunen de belastende gesprekken volgens justitie de verklaringen van kroongetuige Tony de G., die een liquidatie uitvoerde voor Caloh Wagoh, maar overliep naar justitie toen hij geen uitweg meer zag.

In het Eris-onderzoek zijn bijna 10 miljoen PGP-berichten aangetroffen bij ruim 900 in beslag genomen gegevensdragers. Naast alle chatberichten gaat het om 10,6 miljoen foto’s, ruim 100.000 e-mails, een kleine 200.000 filmpjes en 200.000 documenten.

Het OM noemt de vondst in december 2019 een ‘digitale schat aan informatie’, maar ook een hels karwei, mede doordat elke aangetroffen foto en video handmatig moet worden bekeken.

Tijdens de voorbereiding van een liquidatie van een Amsterdammer in maart 2017 schrijft ‘The Wizzard’ (volgens justitie Jermaine B.) in onderschepte PGP-gesprekken met C-Murder (Delano R., aldus justitie) over een ‘drive-by shooting’. Dat daarbij ook de vriendin en hun dochtertje als collateral damage kunnen worden meegenomen, is kennelijk geen probleem. ‘Vrouw rijdt zwarte golf met zwarte velgen, blondje en heeft dochtertje van 2 a 3 jaar. Als hij wordt opgehaald door seat zwarte moeten ze allebei of thuisgebracht dan pak je wie je kan of allebei. Hun kan je ook een drive by geven bro. Hij gaat uitstappen voor z’n deur pak hem alleen dan bro. Ze kunnen met z’n 3tjes zijn ook, pak je ze alle drie.’

De uitspraak tegen de negentien verdachten in het Eris-proces is op 5 juli 2022.

‘Lyken wel FC Knudde zo’

Vorige maand werd de Utrechts/ Amsterdamse hasjhandelaar Ebrahim Buzhu (52), alias ‘De Slager’, in Zuid-Spanje geliquideerd. Hij gold in het criminele milieu als een aartsrivaal van Ridouan T. en was in de zomer van 2015 de eerste die bij de politie verklaarde over diens organisatie. Buzhu’s verklaringen speelden een sleutelrol in het 26Koper-onderzoek: de strafzaak rond liquidaties en een enorme wapenvondst in Nieuwegein die door justitie gelinkt wordt aan de organisatie van Ridouan T.

Over de achtergrond of daders inzake de moord op Buzhu is niets bekend. Er is dus niet te zeggen of er een link is tussen de liquidatie en het onderzoek naar de groep van Ridouan T. Wel heeft de recherche uit PGP-berichten in het Marengo-proces geconcludeerd dat Ridouan T. met zijn ‘adjudant’ Saïd R. plannen maakte voor de liquidatie van Buzhu. Hij zou aan Saïd R. de volgende berichten hebben gestuurd: ‘Maak je niet druk maar je moet weten als slager gaat slapen moet ook die yoego en chino en zyn broertje!’ Met ‘yoego’ werd waarschijnlijk Ranko Scekic uit Montenegro bedoeld die in 2016 in Utrecht werd doodgeschoten, met hulp van onder meer de latere kroongetuige Nabil B. Na de moord op Scekic zou Ridouan T. aan Saïd R. volgens de politie het volgende PGP-bericht hebben gestuurd: ‘Hahaha, die waterhoofd leeft niet meer. Hij heeft 5 of 6 kogels in zijn kop gekregen’ Uit berichten van een gekraakt PGP-toestel van vermeend huurmoordenaar Gerel P. blijkt volgens de recherche dat hij zeer nadrukkelijk betrokken was bij de voorbereidingen van de moord op Mustapha ‘Moes’ F., een rivaal die Ridouan T. zou hebben geprobeerd om te brengen. Dat schrijft het AD in september 2021. In de telefoon van P. vond de politie het volgende bericht dat door Ridouan T. geschreven zou zijn: ‘Sir, maak heads (schutters, red.) heel duidelyk vol die man geven sir. Vol, ze mogen dit niet verpesten sir.’ P. krijgt ook een bericht van Morad T., een broer van Ridouan. ‘Die man moet slapen. Koste wat kost, broer. Dat moet er gebeuren bro.’

Als het niet lukt om F. bij zijn discotheek in Zoetermeer te vinden, toont Ridouan T. zich volgens de recherche gefrustreerd tegenover Gerel P., die kennelijk in contact stond met de schutters. ‘Lyken wel FC Knudde zo echt, en die heads zeuren als het ochtend is dus begin nare smaak in my mond hier van te krygen sir.’ P. zegt even later dat de liquidatie niet kan worden gedaan omdat er te veel verkeer, ‘petten’ (politie) en beveiligers aanwezig zijn. Om 07.21 uur zou P. aan Ridouan T. hebben geschreven: ‘Sir, we gaan nu weg. Sorry broer, wou het ook anders zien.’

‘Broer het is geklaart’

In januari 2022 werd Iliass K. (34) veroordeeld tot levenslang voor het organiseren van drie liquidaties. Volgens de rechtbank is hij medepleger van de vergismoord op Stefan Regalo Eggermont, die op Alexander Gillis en de moord op Massod Amin Hosseini, allemaal in 2014. De liquidaties passen in het conflict tussen twee criminele groeperingen in Amsterdam. Iliass K. behoorde tot de groep van de eveneens in 2014 vermoorde Gwenette Martha, die een conflict had met zijn voormalige kompaan Houssine ‘Hoes’ A. Het bewijs in de zaak tegen K. en medeverdachten stoelt vooral op door de politie gekraakte PGPberichten van de servers van Ennetcom en PGP Safe.

Op 20 februari 2014, de dag van de liquidatie van Alexander Gillis in Zaandam, stuurt Gökhan C. om 07.47 via een PGP-telefoon aan Iliass K.: ‘Broer het is geklaart.’

Om 08.00 uur reageert K.: ‘Ik ben onderweg na jullie.’ C. stuurt vervolgens een straat door naar K., waar hij en een handlanger opgepikt moeten worden. Hierna wordt C. wat ongeduldig. ‘Bro je moet een beetje haast maken.

Begint heet te worden hier’ en ‘die psycho word helemaal leip’. Gökhan C. heeft bij de rechtbank verklaard dat hij met ‘psycho’ Iraniër Massod Amin Hosseini, alias ‘Jack Sparrow’ bedoelde. Die werd later dat jaar geliquideerd in Amster-dam-Osdorp, omdat hij verantwoordelijk werd gehouden voor de vergismoord op Stefan Regalo Eggermont in Amsterdam-Oost en niet meer loyaal aan de groep zou zijn. Het daadwerkelijke doelwit was de in 2019 tot levenslang veroordeelde crimineel Omar L.

Twee dagen na de moord op Gillis spreken Iliass K. en de tot ruim 24 jaar cel veroordeelde Gökhan C. over ‘het uit elkaar halen van die radio’s’, waarmee volgens de rechtbank het uit elkaar halen van wapens wordt bedoeld, die vermoedelijk bij de bewuste liquidatie zijn gebruikt. Door verschillende advocaten in deze grote liquidatiezaak Himalaya zijn verweren gevoerd over de rechtmatigheid van de verkrijging van de zogenoemde Ennetcom-berichten en de bruikbaarheid daarvan als bewijs. De rechtbank oordeelde echter dat de door politie en justitie gebruikte berichten rechtmatig zijn verkregen.

‘AK’s ook binnen schieten alles plat’

Ook in grote drugszaken blijken gekraakte PGP-netwerken een cruciale rol te spelen in de bewijslast tegen verdachten. Eind vorig jaar werd bekend dat Bredanaar ‘Bolle’ Jos L. internatonaal gesignaleerd staat. Hij wordt door de opsporingsdiensten gezocht voor grootschalige cocaïnehandel via de Antwerpse haven en wordt ook in verband gebracht met de mysterieuze verdwijning van ‘cokemakelaar’ Naima Jillal in oktober 2019. In het onderzoek naar de grootschalige cocaïnehandel rond Jos L. maakt de Belgische politie gebruik van chats die zijn gevoerd via het in maart 2021 gekraakte netwerk Sky ECC. Een chatgesprek van april 2020 trekt de aandacht van de Belgische federale politie. In dat gesprek informeert ene ‘El Pres’ naar de locatie van een ‘Polo’. Ene ‘Tito’ antwoordt dat de Polo in stukken is gesneden, gesloopt en tot schroot is verwerkt ‘zoals u al zes maanden geleden zei’. De verwijzing naar deze periode van zes maanden vindt de recherche interessant, want een half jaar voordat deze chat werd gevoerd, verdween Naima Jillal, toen ze op de Amsterdamse Zuidas instapte in een Volkswagen Polo. De Belgische federale politie vermoedt dat El Pres één van de aliassen is van Jos L.

Bolle Jos is ook verdachte in een Belgisch onderzoek naar het uithalen van 476 kilo cocaïne en de zware mishandeling van een brandwacht in de haven van Antwerpen. De brandwacht betrapt de uithalers in augustus 2020 en wordt vervolgens door meerdere verdachten gewelddadig overmeesterd. Hij ontkomt aan zijn belagers door in het water van het dok te springen en zich te verschuilen achter een container. De verdachten ontsnappen en politieonderzoek leidt naar Jos L. en enkele medeverdachten. In chats die via Sky ECC zijn verstuurd, valt onder meer te lezen hoe corrupt havenpersoneel overlegt met drugshandelaren. Eén van hen is volgens de Antwerpse federale politie Jos L., die de Sky-naam ‘El Presidente’ zou hebben. Volgens de politie stuurde L. met zijn PGP-telefoon aan een beveiligingsmedewerker (‘Secu’) over de brandwacht: ‘Als u straks naar hem toe kan rijden en even babbelen kijken of u hem daar weg krijgt dan is het top. (…) Mannen ik was er langs gereden en hem zei dat ie moest blijven staan. (…) Als ik hem wegstuur gaat hij en ik problemen krijgen. Maar stuur die weg. (…) AK’s ook binnen schieten alles plat dus geen fouten secu.’

‘Ik hoop dat ik ze kan martelen’

Het Openbaar Ministerie eiste op 19 januari bijna achttien jaar cel tegen Roger ‘Piet Costa’ P. wegens grootschalige internationale cocaïnesmokkel en witwassen. Ook tegen acht andere verdachten (onder wie ex-prof-voetballer Rachid Bouaouzan) eiste justitie forse celstraffen. Medeverdachte Robin van O. was er niet bij, hij is volgens zijn advocaat terminaal ziek. De Rotterdamse drugsbende zou volgens justitie verantwoordelijk zijn voor de invoer van grote partijen cocaïne in de havens van Rotterdam en Antwerpen: 1015 kilo in 2015,3776 kilo in 2016 en 1200 kilo in 2020. De criminele organisatie kwam in beeld nadat de politie in het voorjaar van 2020 de berichtendienst EncroChat wist te hacken. In samenwerking met de Franse politie konden de opsporingsdiensten tussen april en juni 2020 drie maanden live meelezen in miljoenen PGP-chatberichten. In het onderzoek naar de organisatie van Piet Costa zijn tienduizenden PGP-berichten in het dossier als bewijs gevoegd, niet alleen van EncroChat maar ook van Ennetcom en PGP Safe. De recherche heeft het bewijs uit deze chats gecombineerd met klassieke methoden zoals observaties en analyse van locatiedata van telefoons. Volgens justitie had Piet Costa vier accounts in gebruik waarmee hij versleutelde berichten verstuurde.

Justitie ziet Piet Costa en Robin van O. eveneens als opdrachtgevers voor het opzetten en inrichten van martelcontainers in een loods in het Brabantse Wouwse Plantage. Volgens justitie was het de bedoeling dat rivalen werden ontvoerd en in deze zeecontainers gemarteld. In één van de zeven zeecontainers vond de politie een oude tandartsstoel, handboeien en kettingen. Ook de martelcontainers werden ontdekt doordat de recherche kon meelezen met geheime PGPgesprekken. Tegen Roger P. eiste justitie in deze zaak vorige week twaalf jaar cel. De strafzaak tegen de andere hoofdverdachte Robin van O. is uitgesteld.

Website NU.nl schreef in december 2020 dat Piet Costa volgens justitie via EncroChat onder het alias Luxury Balloon aan de in mei 2020 geliquideerde Ibrahim Azaim zou hebben geschreven: ‘Plek voor een man of tien. Schone loods, alles komt geïsoleerd, ze mogen schreeuwen.’ Na de moord op zijn handlanger Azaim in Rotterdam zou Piet Costa (die geweld daarvoor schuwde) in een chatbericht hebben geschreven: ‘Ik ben normaal niet zo van deze afdeling, maar nu zijn er een paar… ik hoop dat ik ze kan martelen.’

In onderschepte berichten is volgens het OM te lezen over een ‘speciekuip voor waterboarden’, een ‘kniptang voor vingers en tenen’ en een ‘tangset voor nagels’. In een ander bericht staat: ‘We moeten genoeg riemen hebben om vast te maken.’

Ook hoofdverdachte Robin van O. zou over de plannen hebben geschreven. ‘Maat, ze gaan allemaal vroeg of laat aan de beurt komen. Hoelang willen ze verstoppen? Als de bussen (arrestatiebussen om rivalen te ontvoeren, red.) er zijn, gaan we beginnen. Geen genade.’

‘Hopelijk gaat ie daar diddie’

Twee keer levenslang kregen Amsterdammers Omar L. en Hicham M. voor de liquidaties van Chahid Yakhlaf (Kerkdriel, 2015) en Eaneas Lomp (Krommenie, 2015) én de moordpoging op drie anderen. L. was volgens de rechtbank de opdrachtgever en M. was de schutter bij twee liquidaties.

Het bewijs ziet justitie vooral in gekraakte PGP-telefoons waarmee de verdachten communiceerden. Zo konden rechercheurs lezen hoe Hicham M. kennelijk onderhandelde met Omar L. over de prijs van de liquidatie van Yakhlaf (waarbij diens broer zwaargewond raakte). Hicham M.: ‘Bro je weet deze man was veel waard volgens mij he en 1 is loesoe en die andere is gewond is wel iets ik dacht aan 85 zo maar jij moet het zeggen bro.’

Omar L.: ‘Broer je beseft wel dat dat echt heel veel is he, de vorige x had ik je 60 gegeven omdat ik vond dat je het meeste had gedaan. Echt wollah normaal gaven we hitters 40 a 50 max.’

IJskoud is de laconieke toon en feeststemming die de twee schutters tentoonspreiden in onderschepte PGP-gesprekken op de dag na de liquidatie. Volgens de rechtbank wisselen Hicham M. en Mohamed H. op nieuwjaarsdag 2016 de volgende berichten uit:

H.: ‘Happy new yeaarrrr bro’ M.: ‘Hahahhahaha jo brother’ H.: ‘Hahaha hij is weg haahahha’ M.: ‘Ja broo die andere is gewond’ H.: ‘We hebben het toch goed gedaan gangster shit. Hopelijk gaat ie daar diddie (dood, red.)’ M.: ‘Pffdiekalew (die kale, red.) is weg en die andere hoop ik snel ook’ H.: ‘Ja toch bro ik hoop het’ M.: ‘Ja man’

‘Verneuk het niet’

Het OM gaf in januari ontsleutelde PGP-berichten vrij die de verdachten van de moord op misdaadverslaggever Peter R. de Vries naar elkaar stuurden. De huiveringwekkende berichten zijn aan het dossier toegevoegd en door Het Parool gepubliceerd. Naast vermeend schutter Delano G. en de Poolse chauffeur Kamil E. is in onderschepte gesprekken op de achtergrond ook een derde persoon betrokken. De onbekende communiceerde zowel in het Pools als in het Nederlands. ‘Leeg die ding op hem’ en ‘verneuk het niet’ typt de opdrachtgever aan Delano G. Die antwoordt volgens justitie: ‘Ook al is het daar heet’ (…) ‘ik doe gewoon’ (...) “schijt he gaat zien’ (…) ‘Bro ik schiet die kk ding helemaal door ze kk lichaam heen, die vieze kk hoer, hoofd alles laat hem daar als een sletje achter (...) I love this.’

Na de schietpartij schrijft Delano G. volgens justitie vanuit de vluchtauto: ‘Bro, ahahahah (...) dwars door ze hoofd en lichaam (...) echt, gelukt (...) hij is dood (...) kk dood.’

Schat aan gevoelige informatie

PGP staat voor Pretty Good Privacy. De afgelopen vijfenhalf jaar werden talloze PGP-servers (Ennetcom, PGP Safe, IronChat, EncroChat en Sky ECC) gekraakt door de politie. Hierdoor kregen de opsporingsdiensten een goudmijn aan belastende chats van criminelen in handen. Toen in 2020 EncroChat werd gekraakt en offline werd gehaald, beschikte de politie over 25 miljoen berichten. Vervolgens stapten criminelen over op Sky ECC, waarbij de autoriteiten begin 2021 mee konden kijken met de berichten die verdachten verstuurden via de chatdienst. Op die manier werden in Nederland nog eens 80 miljoen berichten onderschept. In juni 2021 kwam naar buiten dat speciale rechercheteams via informanten, dekmantelfirma’s en undercoveragenten nieuwe cryptotelefoons op de markt hadden gebracht onder de naam ANOM. De toestellen werden verkocht aan criminelen van wie het berichtenverkeer anderhalf jaar lang kon worden meegelezen. Alleen al in Nederland waren er 1200 gebruikers.