Wat is het verhaal van Boris 'Borrel' Johnson en 'partygate'?

Als je niet beter zou weten, zou je denken dat Boris Johnson een illusionist is. Zo’n Hans Klok – hetzelfde haar, maar dan niet geföhnd – die zich in de meest benarde posities manoeuvreert, maar daar steeds weer uit weet te ontsnappen. Vaak met zo’n guitige blik alsof hij wil zeggen: jullie kunnen wel proberen te raden hoe ik het heb gedaan, maar jullie zullen nooit écht weten hoe het zit. Mensen op het verkeerde been zetten, zand in de ogen strooien en er nog applaus voor krijgen ook. Tot het moment dat het publiek het zand uit de ogen wrijft en ziet wat er werkelijk aan de hand is. Zoals nu.

De Britse boulevardbladen hebben zelden moeite om de kolommen te vullen, maar nu komen ze pas echt inkt en papier tekort om premier Boris Johnson neer te pennen. Nieuwste speerpunt: Partygate, de illegale feestjes die in de ambtswoning van de premier werden georganiseerd, terwijl het land zucht onder strenge coronaregels. Het zoveelste schandaal dat Boris tijdens zijn politieke carrière aan zijn broek heeft hangen en waarvan je denkt dat dat hem nu écht ten val brengt, maar waar het vooralsnog slechts bij wankelen blijft. Boris is een koorddanser die nooit het politieke ravijn inkijkt, maar altijd met de blik naar voren de overkant weet te halen. Omdat het crisis is en een premier in crisistijd zelden de afgrond in wordt geduwd: bewijs daarvan zien we in ons eigen Torentje.

BORIS IS EEN KOORDDANSER DIE NOOIT HET POLITIEKE RAVIJN INKIJKT, MAAR ALTIJD MET DE BLIK NAAR VOREN DE OVERKANT WEET TE HALEN

Schaamteloosheid

Borrels organiseren in je ambtswoning terwijl het volk geacht wordt om zoveel mogelijk binnen te blijven en de groepsgrootte zo klein mogelijk te houden: het is van een ongekende schaamteloosheid waar de Engelsen schoon genoeg van hebben. Zoals wij er ook genoeg van hadden toen Ferd Grapperhaus, de voormalige minister van Justitie, in coronatijd ‘gewoon’ zijn eigen bruiloft door liet gaan en zijn schoonmoeder innig omhelsde. Of koning Willem-Alexander die doodleuk op vakantie in Griekenland wilde terwijl wij met z’n allen in lockdown zaten. Of, ook al zo erg, hoe hij onlangs een feestje organiseerde voor de 18de verjaardag van prinses Amalia. Gingen wij uit onze plaat? Een beetje, voor de bühne. Gewoon een traan laten in de Tweede Kamer (Grapperhaus) of zeggen dat je ‘betrokken’ bent, ‘maar niet onfeilbaar’ (Willem-Alexander) en daarmee is voor ons de kous af.

Hoe anders is dat in Engeland waar de messen scherper zijn dan ooit. Het zijn dan ook niet zomaar incidentjes die zich daar voordoen, maar iets dat steeds meer op structurele minachting van de elite voor de coronaregels begint te lijken. Om tot die conclusie te komen hoef je geen raketgeleerde te zijn als je de waslijst van illegale feestjes op Downing Street ziet en waar steeds meer details over bekend worden. Die lijst begint in mei 2020, tijdens de eerste Britse lockdown die veel te laat van kracht wordt, want het coronavirus heeft dan al zeker twee maanden vrij baan om tienduizenden, veelal onnodige slachtoffers te maken. Net als Donald Trump in Amerika komt Boris veel te laat in actie in Engeland. “Een virus? Doden? En de economie dan?” Maar de stapels met kisten buiten de mortuaria reiken zo hoog dat hij niet anders kan dan het land op slot te gooien, inclusief de pubs. Als dat laatste gebeurt, dan weet je dat het menens is.

ALS HEM WORDT GEVRAAGD NAAR DE TUINFEESTJES BIJ ZIJN AMBTSWONING, DAN BEWEERT HIJ MET DROGE OGEN DAT HIJ DACHT DAT HET ‘WERKBESPREKINGEN’ WAREN

Pizza’s en alcohol

Maar blijkbaar niet op Downing Street no. 10. Daar worden in mei 2020 pizza’s bezorgd en vloeit de alcohol rijkelijk bij leden van de Conservatieve Partij, de partij van Boris. Want, zo sijpelt steeds vaker door, dat zouden ze hebben ‘verdiend’ voor het harde werk dat ze leveren in de strijd tegen het coronavirus. En ondertussen staat het water van alle zorgmedewerkers ook in Engeland al tot aan de lippen. Vijf dagen later: een Bring Your Own-feestje ‘om te genieten van het mooie weer’. 13 november 2020: een feestje bij Boris thuis terwijl een paar dagen daarvoor de tweede lockdown van kracht is geworden. 27 november 2020: een afscheidsfeestje voor een gepensioneerd staflid van Boris. 15 december 2020: een kerstborrel waar een heuse eindejaarsquiz wordt gehouden, onder leiding van quizmaster Boris.

Drie dagen later, op 18 december: wéér een kerstborrel waar zelfs een coronapersconferentie wordt gepersifleerd.

Maar dan moet de grootste schandvlek er nog worden ingewreven. Op 9 april van vorig jaar overlijdt prins Philip wiens uitvaart acht dagen later, op 17 april, onder strikte coronaregels zal plaatsvinden. Beelden van een eenzame koningin Elizabeth II, die moederziel alleen in de banken van St. George’s Chapel zit, helemaal in het zwart en met zelfs een zwart mondkapje op, gaan de wereld over. Er mogen maar dertig mensen bij de uitvaart aanwezig zijn, allemaal op anderhalve meter afstand van elkaar, maar gezien het feit dat Elizabeth op dat moment 94 is – vier dagen later zal ze 95 worden – en dus in de hoogste risicogroep valt, is ze geïsoleerd van haar kinderen.

Want regels zijn regels.

Maar wat gebeurt er de avond ervoor op Downing Street no. 10? Daar neemt Boris afscheid van zijn communicatieadviseur en van zijn staffotograaf, met, uiteraard, een gebruikelijke borrel die voor niemand in Engeland meer gebruikelijk is, hoe graag iedereen dat ook zou willen. Vrolijk borrelen, niet alleen tegen de coronaregels in, maar ook nog eens tegen het protocol dat voorschrijft dat ook de regering een periode van rouw inlast als een vooraanstaand lid van de koninklijke familie –nota bene de man van de koningin – overlijdt. Alsof je de koningin een klap tegen d’r majestueuze harses geeft, zo moet het aanvoelen. En zo voelt het ook: niet alleen voor haar, maar zeker ook voor de Britse bevolking bij wie het stoom steeds harder uit de oren komt, nu steeds meer van dit soort details het daglicht zien. Saillant detail: alle boulevardbladen schrijven de vingers blauw, behalve The Sun. Wie daar nu de scepter zwaait? Diezelfde, inmiddels voormalige communicatieadviseur van Boris Johnson.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.