De keiharde terreur van de Haarlemse Hells Angels - 'een beestachtige chapter'

Furieus springt voormalig president van de Haarlemse Hells Angels Lysander de R. (36) op van zijn stoel in de rechtszaal. Met zijn geschreeuw en wilde armgebaren lijkt het even alsof de dreigende situatie uit de hand gaat lopen. De tierende biker torent hoog boven de rechtbank uit. Wat De R. precies roept is niet te verstaan, maar dat hij woest is omdat hij zich niet gehoord voelt door de rechter is wel duidelijk. Even lijkt het zelfs alsof De R. (breed postuur, blauwe sweater, ravenzwart achterover gekamd haar dat glimt van de gel) iemand aan zal vliegen of met stoelen en tafels gaat smijten. Terwijl de vier parketwachters op De R. afgaan, slaat het vuur over naar de publieke tribune van de zwaarbeveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp. Daar springt ook de vader van een van de hoofdverdachten van zijn stoel en schreeuwt naar een parketwachter.

Ik ben samen met deze man als enige present op de laatste zittingsdag van het proces tegen de Haarlemse Hells Angels. In alle chaos proberen beveiligers zowel De R. als de oudere man tot kalmte te manen. Dat lukt deels. Om de boel te sussen, schorst de rechter de zitting direct een kwartier.

Even bijkomen

Bij de koffieautomaat in de bezoekersruimte tap ik een bakkie slootwater wanneer ik ineens oog in oog sta met de vader die zojuist nog door het lint ging. Naast hem staat de verdachte en sergeant at arms Ricardo van der H. (43). Van der H. (gespierd, kaalgeschoren kop, groene sweater, grijze joggingbroek) kijkt me onderzoekend aan. Pers? vraagt ie.

“Jazeker, Panorama,” antwoord ik.

“Zeg maar tegen die tekenaar van jullie dat ie niet kan tekenen. Hij heeft m’n neus veel te groot getekend.” Voordat ik kan antwoorden, zegt zijn advocate:

“Dat was het ANP.”

Van der H. grijnst nog even en daarna raakt hij verwikkeld in een gesprek met zijn advocate. De vader die net nog op de publieke tribune zo tekeerging staat er ook bij. Vlak voordat de zitting weer verder gaat, bijt hij me op de publieke tribune toe. “Ik ben de vader van een van die jongens. Het is allemaal onzin waar zij van verdacht worden!”

Ik vraag van wie hij de vader is. “Dat doet er niet toe,” zegt ie ineens argwanend. “Ga je hierover schrijven? Ik kan het ook lezen, hè.” Alsof hij wil zeggen: schrijf geen bullshit, want ik hou het in de gaten.

Opgejaagd en mishandeld

Anderhalve maand later wordt Lysander de R. veroordeeld tot negen jaar celstraf.

Zijn secondanten Ricardo van der H. (de man die mij aansprak bij de koffieautomaat) en boekhouder Frank L. (38) krijgen respectievelijk zeven en vijf jaar opgelegd. De eisen waren veertien jaar (voor De R.) en tien jaar cel (voor de andere twee), maar vielen lager uit omdat de rechtbank het drietal op onderdelen van de aanklacht vrijprak.

Volgens justitie vormden zij samen met zes andere clubleden en Sylvana P. (34) – de vriendin van De R. – een criminele organisatie die het plegen van geweld als oogmerk had. In Haarlem sloegen ze met harde hand toe. “Geweld is de rode draad,” aldus een van de officieren tijdens de behandeling van de zaak. “Ze hebben als Hells Angels Haarlem het oogmerk misdrijven te bedrijven en hun territorium, de stad Haarlem, met geweld schoon te houden. Dit is een wereld waarin een beklemmende kilte heerst.”

Terwijl vier parketwachters op Lysander afgaan, slaat het vuur over naar de publieke tribune van de zwaarbeveiligde rechtbank

Volgens de rechtbank ontstond nadat De R. in 2014 aan de macht kwam ‘een keihard en beestachtig chapter’. De leden die na zijn verkiezing bleven ‘wisten wat de lijn was en zetten die voort’. In de acht uur durende aanklacht rijgen de gevallen van afpersing, bedreiging, mishandeling, brandstichting, wapenbezit, witwassen, wietteelt en bezit en handel in harddrugs zich aaneen. De misdrijven pleegden ze volgens het OM ofwel gezamenlijk, in wisselende samenstelling, of zelfstandig. Getuigen en slachtoffers durfden niet te verklaren. Ondernemers zouden om onduidelijke redenen zijn afgeperst. Andere motorclubleden die zich in Haarlem vertoonden, werden naar verluidt opgejaagd en mishandeld. Sommige aspirantleden moesten duizenden euro’s ‘boete’ betalen.

Autobrand burgemeester

Ook buiten Haarlem lieten de Hells Angels (afkomstig uit onder andere Alkmaar, Leiden, Gouda en IJmuiden) zich gelden, aldus de aanklagers. Zo vliegt sporthal De Weyver in het Noord- Hollandse Hoogwoud meerdere malen in de fik als motorclub Rogues er een motorshow wil houden en wordt de sporthaleigenaar met zijn gezin bedreigd. De Hells Angels wilden deze shows niet. In Alkmaar krijgt een Satudarah-lid een pak slaag, in Haarlem zelf een No Surrender-lid. Maar daar blijft het niet bij… Drie clubhuizen van motorclubs in Noord-Holland vliegen in 2014 en 2015 in de hens: die van de Bandidos in Heerhugowaard en van de kleinere clubs MC Rogues in Opmeer en Expendables in Obdam. De Haarlemse chapter zou in elk geval achter één van die branden zitten, namelijk die bij Expendables.

Ook zou ‘Haarlem’ achter de aanslagen in 2014 zitten op toenmalig Bandidospresident Harrie Ramakers, wiens woning in het Limburgse Nieuwstadt werd belaagd met een zwaar explosief. Onder meer met afluisterapparatuur in de auto’s van chapterleden verzamelde het OM belastend bewijs tegen De R. en zijn kompanen. Daaruit zou blijken dat de ex-president een rol speelde bij de autobrand van toenmalig burgemeester van Haarlem Bernt Schneiders in de nacht van 14 op 15 juni 2015. De R. en zijn advocaat ontkennen, maar volgens het OM spreken de tapes boekdelen.

Toen De R. in 2015 werd opgepakt voor het bezit van een aantal (vuur)wapens en munitie sprak Schneiders de hoop uit dat daarmee een einde zou komen aan de terreur. In een opgenomen gesprek reageert De R. vervolgens: “Ik zal de burgemeester laten zien wat terreur is!” Kort daarna, als De R. in afwachting van de rechtszaak is vrijgelaten, ontmoet hij Schneiders bij een tankstation. “Hij maakte me toen duidelijk niet blij met me te zijn,” vertelt Schneiders in juni 2015 tegen Haarlems Dagblad.

Enkele weken later zou een van de stromannen van de bikerbaas de klassieke Volvo van de burgemeester in lichterlaaie hebben gezet. Naast cameratoezicht rond de woning wordt Schneiders dan een poos extra beveiligd. Schneiders na die autobrand in datzelfde interview met die krant: “Mijn relatie met de chapter van de Hells Angels hier in Haarlem was altijd prima. Ik was met hen altijd on spreaking terms en belde ook rechtstreeks met de oud-president. Sinds een paar maanden waait er een andere wind. Een ander regime. We hebben geen enkele communicatie.”

De R. reageert voor de rechtbank: “Ik vond het wel fijn wat er gebeurd is, maar heb er niks mee te maken.”

Matpartij met Mongols

In april 2016 raken leden van de Haarlemse chapter betrokken bij een enorme matpartij met de rivaliserende motorclub Mongols in de lobby van het Van der Valk-hotel in Rotterdam- Blijdorp. Op steenworp afstand van Diergaarde Blijdorp gaan de twee gezworen vijanden elkaar als Bokito’s te lijf. Bij de vechtpartij, waarvan vele hotelgasten getuige zijn, klinken buiten ongeveer twintig schoten en valt een zwaargewonde. De politie pakt twintig verdachten op en neemt een vuurwapen en een mes in beslag. Hoewel de Haarlemmers later vrijgesproken worden van het geweld dat door andere Hells Angels-leden zou zijn gebruikt, zijn ze wel aanwezig. De meeste motorclubleden weten op tijd weg te komen, maar vanwaar al dit nietsontziende geweld?

'Lysander is knettergek. Die wordt nog in een tonnetje teruggevonden. Hij lijdt aan grootheidswaanzin'

Ingewijden vertellen in juni 2015 tegen Haarlems Dagblad: “Lysander de R. is alleen maar uit op oorlog. De sfeer is totaal veranderd. ‘Lee’ is knettergek. Zeer gewelddadig en manipulerend. Die wordt op een bepaald moment in een tonnetje teruggevonden. Hij lijdt aan grootheidswaanzin. Zelfs de andere chapters in Nederland hebben schoon genoeg van hem, maar doen niks in de hoop dat het probleem zich vanzelf oplost.” Vier leden werden in 2014 uit de chapter Haarlem geknikkerd omdat ze zich niet wilden conformeren aan de harde lijn van De R. Drie van hen verlieten de club in ‘bad standing’. De chapter opereert volgens hen vrijwel autonoom en van sterke aansturing vanuit van oudsher de belangrijkste chapter in Amsterdam zou geen sprake meer zijn. Insiders zeggen in dezelfde krant dat de Hells Angels ‘vervuild’ raken door het snel aantrekken van nieuwe leden vanwege de onderlinge concurrentiestrijd tussen motorclubs. “De Haarlemse chapter sluit nu allianties met clubs die niets met motoren te maken hebben. Het zijn gewoon ordinaire straatbendes. De oude Hells Angels moeten hier niets van hebben.”

Nietsontziende jonge garde

Het is het generatiekloofverhaal van een oude garde ‘hippies’ en vrijgevochten jongens tegenover een nieuwe lichting van nietsontziende, zeer gewelddadige jongere leden die de macht binnen de chapter naar zich toe trekken.

Op de eerste zittingsdag van het megaproces tegen negen leden van Hells Angels Haarlem zegt vicepresident Matthias de B. voor de rechtbank:

“De jonge garde heeft andere ideeën met de club. Ik werd overal buiten gelaten. De titel vicepresident kreeg ik in mijn schoot geworpen. Een soort ouwemannenfunctie. Of ik een outlaw wil zijn? Het gaat mij meer om de ouwe-jongens-krentenbroodmentaliteit.”

De B. en medelid Ton P. verklaren voor de rechter dat er een generatiekloof was met de jongere generatie en dat ze zich te pletter schrokken van al het geweld dat in het dossier naar voren komt. Ze zeggen zich er totaal niet in te herkennen. “Niet iedereen binnen de club leefde op dezelfde voet met elkaar.” De drie hoofdverdachten zouden volgens meerdere bronnen vorig jaar al uit de club zijn gegooid. “Absoluut niet Hells Angelswaardig en daarom: exit,” aldus een bron. Het drietal liet voor de rechtbank weinig los over of ze wel of geen lid meer zijn. Lysander de R. zegt daarover op een gegeven moment: “Als ik buiten was geweest had ik ook gezegd: hier moet de club niet mee geassocieerd worden. Dat er een reactie kwam, daar sta ik achter. Ik weet niet wie het besluit heeft genomen ons eruit te zetten, maar ik ben niet achterlijk.”

Dreigen met geweld

Hoewel De R. nooit publiekelijk naar voren is getreden als president van de Haarlemse divisie en er over zijn verleden niet heel veel bekend is, wist Panorama toch wat geschiedenis te achterhalen. Zo doet De R. in 1992 als 10-jarige mee aan de A1-pupillencompetitie atletiek in Zaandam waar hij niet onverdienstelijk als 26ste eindigt en de 1000 meter knap in 4.01 loopt. Vijf jaar later is hij als lastige puber te zien in Hart van Nederland, tijdens een item over de zware werkdruk op gezinsvoogden. Ook zijn moeder komt aan het woord. Als we contact leggen met de jeugdbeschermer die hierover destijds een interview gaf, laat hij weten dat hij het zich niet meer kan herinneren.

Uiteindelijk kan dus ook een gezinsvoogd niet voorkomen dat De R. het verkeerde pad opgaat. Twintig jaar later zit hij naast een eerdere veroordeling (zie kader) alweer in voorarrest als in januari 2017 bij invallen in het clubhuis en 23 andere panden alle leden van de Haarlemse afdeling worden opgepakt.

De politie vindt onder meer wapens, drugs, een klein xtc-lab en contant geld. Daar is dan twee jaar onderzoek van justitie aan voorafgegaan. Lysander de R., Ricardo van der H. en Frank L. gelden volgens justitie als de kopstukken van de Haarlemse afdeling. ‘Ordehandhaver’ Van der H. uit Haarlem wordt onder meer gezien als de huisdealer in cocaïne en xtc. In een afgeluisterd gesprek dat voor de rechtbank werd besproken, vertelt hij trots: “Er staat toch niet voor niks al vijf jaar ‘Candyman’ op mijn borstzak?” Voor de rechtbank ontkent hij: “Ik heb nooit gedeald.”

De Alkmaarse boekhouder Frank L. wordt verdacht van meerdere brandstichtingen en beschietingen van sporthal de Weyver in Hoogwoud. Daarnaast handelde hij volgens justitie in wiet en zou hij mensen hebben afgeperst. Zes andere leden en Sylvana P. (intermediair en ‘first lady’ volgens de aanklagers) gaan respectievelijk één jaar (waarvan een deel voorwaardelijk) en twee jaar de bak in. Volgens de politie blijkt uit telefoontaps dat P. (met wie De R. een dochtertje heeft) jarenlang een (hoofd) rol vervulde in de criminele leiding van de Haarlemse Hells Angels. Toen de president in de bajes zat, zou zij opdrachten voor bijvoorbeeld verschillende brandstichtingen hebben doorgegeven. Dat Lysander de R. en Sylvana in hun telefoon- en gevangenisgesprekken erg grove, gewelddadige taal gebruiken, betekent volgens haar niet dat ze ook crimineel zijn. Ook al dreigt De R. geregeld met zwaar geweld of het doodschieten van mensen. Sylvana: “Ik besef dat het soms grof klinkt, maar Lysander is een grofgebekte jongen. Hij praat heel agressief. Wij praten heel grof, maar het klinkt erger dan het is. Hij zegt het uit boosheid. Als hij echt alles moet gaan doen wat hij zegt, heeft hij er een dagtaak aan.”

‘Grootspraak en vriendenhumor’

Die grove taal en bedreiging komt ook ter sprake in een ander getapt gesprek voor de rechtbank, waarbij een lid van supportclub Alcatraz Wanted is afgeperst. “Jij gaat ons vijftien ruggen betalen, anders gaat je kankerkop eraf en die van je vrouw en kind ook!”

Lysander de R. schiet in de lach als de rechter de zin droogjes voorleest. De rechter wil weten waarom hij lacht? Lysander: “Ik vind het grappig om die woorden uit de mond van een rechter te horen. Deze mensen hangen nu het slachtoffer uit, maar dat is mijn manier van praten. We maken gewoon geintjes onderling en we dollen.”

Het OM beklemtoonde in eerdere zittingen al niets te geloven van de verhalen over ‘grootspraak en vriendenhumor’. De drie Angels-kopstukken beschuldigen justitie op hun beurt de afgeluisterde gesprekken steevast ‘uit hun context’ te trekken. Even later zegt De R. tijdens de zitting in de Bunker: “Ik heb lichte problemen met autoriteit.” De rechter kan een lachje niet onderdrukken en zegt:

“Oh, dat was me nog niet opgevallen.”

In een ander afgeluisterd gesprek zegt De R.: “Ik moet crimineel blijven. Ik kan elke avond naar bed en opstaan wanneer ik wil. Ik heb een goed leven. Soms lopen de zaken wat minder, soms beter.” Tegen de rechter verduidelijkt hij deze uitspraak: “Ik heb nooit gewerkt en heb achtenhalf jaar gezeten. Ik heb drugs verkocht in 2003 en daar ben ik ook voor veroordeeld. Normaal werk? Ik zou niet weten wie me aan zou willen nemen.” Overigens: als De R. vastzit stuurt hij in mei 2017 vanuit de bajes een brief naar Telegraaf-misdaadjourna-list John van den Heuvel. In zijn column reageert Van den Heuvel op de brief:

“De brief was op zich niet onvriendelijk van toon, maar de zin Je hebt in elk geval mijn aandacht’kun je in meerdere opzichten uitleggen,” aldus de misdaadjournalist.

'Geweld is de rode draad. Dit is een wereld waarin een beklemmende kilte heerst'

Volgens het OM was er uiteindelijk toch te weinig bewijs voor drie brandstichtingen door de Haarlemse afdeling. Ook voor de beschietingen van sporthal De Weyver in Hoogwoud en brandstichting in de auto van de eigenaar werd geen bewijs gevonden dat de Hells Angels betrokken waren. Desondanks ziet het OM de chapter Haarlem als een criminele organisatie, verweven met de onderwereld. “Dit gaat niet om een hetze van het OM tegen motorclubs. Dit gaat erom dat er clubgerelateerde misdrijven zijn georganiseerd.” Het OM wil dan ook de criminele winsten van motorclubleden afnemen.

Op de achtergrond speelt de wens om alle chapters van de Hells Angels in Nederland te verbieden. Iets wat in 2009 nog mislukte. De Haarlemse strafzaak speelt bij dat doel een belangrijke rol. Wie weet gaat dat na het eerdere verbod van de Bandidos en Satudarah ditmaal wél lukken…

ENORM WAPENARSENAAL

In 2016 verdween Lysander de R. dertig maanden achter de tralies vanwege wapenbezit en mishandeling. De R. werd in april 2015 opgepakt voor betrokkenheid bij een enorm wapenarsenaal dat in september 2014 in een loods in Haarlem werd gevonden. Daarnaast werd hij bestraft voor zijn rol bij een caféruzie in Heemskerk eind 2014, waarbij meerdere mensen verwondingen opliepen. De politie kwam hem op het spoor doordat op enkele wapens zijn dna werd gevonden. Daarbij ging het onder andere om sporen op tape dat om de lanceerbuis van een raketwerper zat. De loods was eigendom van Haarlemmer Frits P., de schoonvader van De R. In het pand vonden agenten een shotgun, raketwerper, uzi, handgranaten en munitie. Ook lagen er hennepstekken, cash geld en gestolen spullen. P. kreeg eveneens dertig maanden opgelegd.

In juli 2018 werd Lysander de R. werd veroordeeld tot negen jaar cel vanwege onder meer afpersing, mishandelingen en bedreigingen. In de gevangenis was hij ondertussen een nieuwe motorclub begonnen, genaamd Hardliners MC. In augustus werd De R. vanuit Justitieel Complex Zaanstad overgeplaatst naar een andere gevangenis. De leider van de Hardliners zou personeelsleden en medegedetineerden intimideren en er zou in zijn cel zelfs een dodenlijst met namen van gevangenispersoneel zijn gevonden.

HAARLEMSE HORRORHISTORIE

De Haarlemse Hells Angels kwamen voor het eerst negatief in het nieuws toen ze tijdens de feestweek van Santpoort in 1982 een groep jongeren tegen het lijf liepen waarmee ze eerder gevochten hadden. Met messen, vuurwapens en traangas bedreigden ze hun rivalen van wie ze eerder klop hadden gekregen. Uiteindelijk werd daarbij de 24-jarige kelner Gerard van der Plas (24) uit IJmuiden doodgestoken. Zeven Hells Angels werden opgepakt, van wie er niet één werd veroordeeld. Wie het roodwit geschilderde - inmiddels verbeurd verklaarde - clubhuis van de Hells Angels Haarlem aan de Baljuwslaan bekijkt, ziet ter nagedachtenis de namen van zes overleden Angels boven de toegangsdeur prijken.

Eén daarvan is Facco Nieuwenhuis (39), die in 2000 met drie andere mannen werd afgeslacht in de Haarlemse seksclub Esther. Tijdens een volledig uit de hand gelopen ruzie schieten Ajax-hooligan Martin van de P. (‘Polletje’) en portier Joey L. (‘Popeye’) Nieuwenhuis, ‘prospect’ Rob Takken (39) en twee anderen dood. Vooral Takken was destijds een ongeleid projectiel, in het Haarlemse uitgaansleven zorgde hij regelmatig voor gedonder. Na een rouwstoet met 800 motoren werden beide Haarlemmers bijgezet in het familiegraf van de Hells Angels in Haarlem-Noord.

Tien jaar later schiet een onbekende man de Haarlemse Hells Angel Rob Schilders (52) in Haarlem dood. Het motief voor de onopgeloste moord zou een conflict in het drugsmilieu zijn. Enkele dagen later trekken honderden Hells Angels in een rouwstoet naar de begraafplaats in Haar-lem-Noord, waar ook Schilders in het familiegraf wordt bijgezet.

Daarna blijft de chapter Haarlem eigenlijk vrijwel buiten het nieuws.

Tót 2015...