Captain Henk Kuipers: ‘Dit is zoveel onrecht bij elkaar’

Je bent enorm afgevallen zie ik. Toch niet door de stress van het proces?

“Nee, ik ben niet afgevallen door het proces, gek... Gewoon lekker sporten, op dieet gegaan, gezond leven. En ik heb een voedingslijn ontwikkeld.”

Een voedingslijn?

“Ja, Outlaw Fat Burner en Bad Standing Pre Workout.”

Ik hoor de officier van justitie al denken: verdient ie weer aan zijn bedenkelijke reputatie.

“Laat ze maar denken.”

Vorig jaar vroegen we je in een interview of er bewijs tegen je was. Jouw antwoord was: “Het enige wat ik daarover kan zeggen is dat het bewijs van justitie niet sluitend is. En dat zal ik aantonen.” Moet je zeggen dat dat misschien niet helemaal gelukt is, als er twaalf jaar tegen je geëist wordt?

“Integendeel. Mijn advocaat (mr. Roy van der Wal, red.) heeft in een zes uur durend pleidooi punt voor punt iedere beschuldiging van tafel geveegd. Justitie heeft in dit proces en het onderzoek ontzettend veel tijd en geld gestopt en er is niets uitgekomen. Niets. Roy heeft bij ieder punt het juiste stukje OVC (Opname Vertrouwelijke Communicatie, door de politie afgeluisterde gesprekken, red.) gezocht. Dan hóór je dus gewoon dat er niks aan de hand is, dat er van de beschuldiging niks klopt.

Ja, je hoort mij schelden, behoorlijk ook. Dat is niet netjes, maar niet verboden of strafbaar.”

Toch zijn je vijf mishandelingen ten laste gelegd.

“Je hoort niks! Geen klappen, geen geschreeuw, je hoort alleen mensen praten, schelden ook zoals ik net zei. Maar ook de personen die volgens justitie mishandeld zouden zijn, hoor je alleen praten en niet schreeuwen van de pijn van de klappen die ze op dat moment volgens de officier zouden krijgen. Geloof me, ik ben een geoefend vechtsporter, als ik klappen uitdeel doet het pijn. Dan schreeuw je wel. Maar je hoort niks. En vier van die vijf mannen die mishandeld zouden zijn hebben verklaard dat ze níet mishandeld zijn. Dat zegt toch genoeg?”

Nou ja, dan zou je zomaar kunnen denken dat ze dat zeggen omdat ze bedreigd zijn. De officier van justitie zei zoiets tijdens het proces ook: “Angst is een rode draad in dit dossier.”

“Onzin. Die mannen hebben aantoonbaar nooit bezoek van ons gehad en zijn ook niet op een andere manier bedreigd. Ze hebben met de politie gepraat omdat de politie dat wilde. Als jij bedreigd wordt door mij en de politie belt aan en vraagt je te komen getuigen, zeg jij dan ja?

Of zeg je ‘doei, echt niet’ en doe je snel de deur weer dicht? Maar ze zijn allemaal gehoord en hebben uit eigen beweging verklaard dat ze niet bedreigd zijn. Eén van hen was een Duitser. Daar zijn ze helemaal heen gegaan om vervolgens van hem te horen dat hij er zelf uit gestapt is en er van mishandeling geen sprake was. Hij zei tegen de politie dat hij het in Emmen maar ‘kinderspiel’ vond. Dan ben je toch niet bang? Integendeel zelfs. En al die mannen kom ik nog regelmatig tegen hè. Ik woon namelijk gewoon in Emmen. En als ze me zien rijden, zwaaien ze. Of zeggen we elkaar gedag. Dat zouden ze toch niet doen als ze bedreigd worden?”

'Als die mannen me zien rijden, zwaaien ze. Of zeggen we elkaar gedag. Dat zouden ze toch niet doen als ze bedreigd worden?'

Eén van hen heeft wel verklaard dat hij door jou mishandeld is. Daar werd je een zware mishandeling voor ten laste gelegd.

“Dat heeft hij verklaard nadat het OVC-fragment waarin die mishandeling te horen zou zijn bij Opsporing Verzocht afgespeeld was. Het staat nog steeds online, je moet het maar eens terugluisteren als je het niet meer weet, maar ook daarin hoor je niks. Sterker, omdat je niks hoort heeft justitie in die uitzending er maar onder gezet wat je volgens hen zou moeten horen. ‘Slachtoffer krijgt klappen’, ‘slachtoffer wordt verder mishandeld’, staat er dan in beeld. En daarna ging hij dus verklaren dat hij mishandeld was. 10 tot 15 minuten zegt hij. Terwijl het hele fragment maar 55 seconden duurt! Waar is de rest dan gebleven? En 10 tot 15 minuten, dat is lang hoor. Als je zo lang mishandeld wordt, door een geoefend vechtsporter... De meeste kickboks- of MMAgevechten duren in totaal niet eens 15 minuten! Bovendien verklaart hij dat ik achter een deur stond en hem toen hij er door liep op zijn achterhoofd sloeg. Terwijl je hoort dat we aan het praten zijn. Hoe en wanneer heb ik hem dan vanachter een deur op zijn hoofd geslagen?! Ja, ik scheld hem helemaal verrot. Hij had gestolen van een brother, en dan moet je oprotten, dan heb je bij de club niks te zoeken. En misschien heeft hij wel een klap gehad, misschien. Van een andere brother. Maar niet van mij en niet in dat gesprek. Wat een onzin allemaal man... Maar justitie zegt dat het zo is, alleen zonder greintje bewijs.”

Daar denkt de officier van justitie in jouw zaak blijkbaar anders over, want die eist voor iedere mishandeling een jaar gevangenisstraf.

“Ook zoiets belachelijks. Voor iedere eenvoudige mishandeling zoals dat juridisch heet, eisen ze een jaar. Een jaar! Echt, ieder ander die aangeklaagd wordt voor een eenvoudige mishandeling hoort een geldboete van 250 of 500 euro of zo eisen. Maar Henk Kuipers krijgt als het aan justitie ligt voor een eenvoudige mishandeling een jaar gevangenisstraf. Net als voor iedere bad standing. Wat geen bad standings waren. Die gasten zijn gewoon de club uitgezet. Hadden de clubregels overtreden en dan moet je er uit, zo simpel is dat. En je hesje inleveren. Zo is dat met je afgesproken toen je lid werd. Als je gaat, lever je je hesje in. Justitie vindt dat diefstal.”

Waren dat geen bad standings?

“Geen idee, ik kan het me niet herinneren hoe die mannen eruit zijn gegaan. We hebben het over de periode 2014-018 hè, dat ik afgeluisterd werd. Wat er in die periode gebeurd is kan ik me echt niet allemaal meer herinneren. Er zouden in die tijd, volgens het dossier in ieder geval, zeven mannen de club verlaten hebben. Waarvan twee in bad standing. Het zal wel, ik weet dat echt niet meer. MC’s houden dat ook niet bij, wie er met bad standing uitgaat en wie niet. Wij in ieder geval niet. Dat is ook niet iets waar je als club trots op bent. Dat wil je het liefst snel vergeten. En er waren natuurlijk weleens andere akkefietjes tussen leden, maar dat werd gewoon uitgesproken. Daar werd niemand voor in elkaar getimmerd. Als je aan de vrouw van een ander zat, iemands spullen had gestolen, of zulke dingen, dan was het klaar.

Dan moest je de club verlaten.

Daar hoefden we niet over te discussiëren. Maar voor de rest werd het gewoon opgelost. Dan moet je grote kerels zijn en je problemen met elkaar uitpraten.”

Dat praten ging blijkbaar wel met veel geweld gepaard. Volgens justitie zijn er op de banden van de afgeluisterde gesprekken van het clubhuis honderd mishandelingen te horen.

“Ook zoiets, honderd mishandelingen! En dan worden er vijf ten laste gelegd! Die andere 95 laat justitie maar gewoon gaan? Wat een onzin, man. En als dat zo is, dat er honderd mensen mishandeld zijn, moeten ze zich bij justitie doodschamen. Ze luisterden een clubhuis af waar een paar brute slagers blijkbaar honderd mensen aftuigen. En dan grijpen ze niet in, nee, ze laten meneer Kuipers gewoon zijn gang gaan. Als je tijdens het afluisteren merkt dat er zoveel mensen mishandeld worden, dan grijp je toch in, als politie? Dat laat je toch niet doorgaan? Nou, hier blijkbaar wel.

Tweeënhalf jaar lang.”

Er waren in getapte gesprekken in het clubhuis, zo blijkt uit het dossier, heel veel bedreigingen te horen.

“Ho, ho, volgens justitie dan hè.

Maar er bleek volgens hen uit die banden ook dat we mensen wilden vermoorden, dat we een drugsbende waren, en dat wij zelfs niet bang waren voor Colombianen. Allemaal stoere praat, dronkemanspraat zelfs. Als die gast dat doet, trek ik zijn kop eraf, dan maak ik hem kapot. Als zoiets wordt geroepen op een avond waarop er bier gedronken wordt, en voor 1 euro per biertje worden er dat weleens veel, dan weet je toch dat iemand dat niet meent, dat ie maar wat roept. Stoerdoenerij joh. Als iemand die duidelijk een slok te veel op heeft roept dat als de Colombianen komen, wij op blote voeten naar buiten gaan om ze aan te pakken, dan weet je toch wel dat je dat niet serieus moet nemen? Maar nee, dat werd door justitie gebracht als ‘Ze wilden mensen vermoorden’ en als ‘No Surrender was zelfs niet bang voor Colombianen’. Als je met z’n allen bij elkaar zit en er wordt wat gedronken, er wordt lol gemaakt, ruzie ook, net als in een gewone kroeg waar 80 tot 150 man zitten, zoveel mensen waren er op clubavonden, dan roep je weleens wat. Ook in een voetbalkantine zal weleens iemand roepen dat iemand een doodsklap wil geven, maar dat is toch niet serieus? Dat is kroegpraat. Maar bij ons was dat gelijk een doodsbedreiging die bestraft moest worden.”

Maar is het niet zo dat geweld tegen leden die iets gedaan hebben wat de anderen niet bevalt heel normaal is in de wereld van de MC’s? En ze ook met elkaar zaken letterlijk uitvechten?

“Ik ben lid geweest van twee grote clubs, heb er zelf één opgericht.

In al die jaren heb ik nog nooit geweld op straat meegemaakt.

Nog nooit oorlog gehad of meegemaakt met andere clubs. Alles werd altijd opgelost met woorden. Ja, je hebt gelijk, tijdens een ontgroening bij No Surrender werd er geslagen. Een nieuwe brother werd met opgerolde hesjes geslagen. Deed dat pijn? Sommigen vonden van wel, anderen van niet. Bij Vindicat vallen doden en zwaargewonden bij ontgroeningen, bij ons niet. Maar daar hoor justitie niet over.”

Voor de mishandelingen, bedreigingen, afpersing, valsheid in geschrifte, leiding geven aan een criminele organisatie, komt justitie opgeteld tot een eis van twaalf jaar cel voor je.

“Ja, meer gevangenisstraf dan sommige kindermoordenaars horen eisen. Ze hebben me neergezet als de grootste crimineel die er ooit geleefd heeft. Dat ik in 56 jaar alleen een keer veroordeeld ben voor rijden onder invloed maar door het Hof in hoger beroep ben vrijgesproken, telde niet mee.

Goed gedrag tijdens de dertien en halve maand in de gevangenis?

Ook niet van belang. Dat ik sinds mijn vrijlating me al een jaar en tien maanden netjes gedraag?

Niks mee te maken. Dat de reclassering tegen me zegt: ik wou dat ik honderd van zulke cliënten had als jij? Wordt geen rekening mee gehouden. Dat ik me aan mijn mediaverbod hebt gehouden? Maakte niks uit. Dat er geen enkele overtreding van de enkelband werd geregistreerd? Totaal onbelangrijk. Sterker, justitie heeft zelfs nog nooit aan de reclassering gevraagd naar die enkelband, of er overtredingen waren. Het is zoals Roy het in zijn verweer zegt: Het is vanaf het begin duidelijk geweest: barbertje moest hangen. Kijk, als je iemand afluistert, eerst via zijn telefoon, dan ook zijn huis en tenslotte ook zijn auto en je hebt na een half jaar of een jaar nog helemaal niks, dan stop je er toch mee? Maar ze zijn doorgegaan en dan bereik je op een gegeven moment een point of no return. Dan heb je er al zo veel tijd en zo veel geld in zitten, dan is doorgaan de enige optie. En ja, dan moet er aan het eind wel wat uitkomen. Al moet je het verzinnen... Weet je, in 2014 werd er door Ivo Opstelten (destijds minister van Justitie, red.) en Fred Teeven (destijds staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, red.), je weet wel, de mannen die een bonnetje van 4 miljoen ‘vergeten’ waren, beleid gemaakt om alle motorclubs in Nederland te verbieden. Dat beleid werd de afgelopen jaren in dit onderzoek door justitie keurig uitgevoerd.”

Opgeteld komt het OM toch tot een behoorlijk aantal strafbare feiten die je gepleegd zou hebben.

“Feiten? Ja, volgens hen wel ja.

Ze hebben alles waar ze mij van beschuldigden in de rechtszaak ook neergelegd als feiten. Ze hadden blijkbaar geen verder onderzoek nodig. Weet je hoeveel vragen de officieren me tijdens het proces gesteld hebben? Hoeveel denk je? Wat zeg je, een stuk of dertig? Nee. Nul. Ze hebben me geen enkele vraag gesteld. Ze hebben hun eigen onderzoeksresultaten als feiten neergelegd en dat was het.

Daar hadden ze geen vragen over.”

Waarom had je eigenlijk een mediaverbod?

“Geen idee, dat vond ik ook vreemd. Waarom zou ik niet met een journalist mogen praten als die vragen stelt? Waarom mag ik mijn mening niet geven? Mijn kant van het verhaal vertellen? Ik zat niet in beperking of zo. En het belachelijke is dat justitie wel uitgebreid in het openbaar over mij en mijn zaak sprak. Terwijl ik mijn mond moest houden...”

‘Dat mediaverbod vond ik ook vreemd. Waarom mag ik mijn kant van het verhaal niet vertellen? Terwijl justitie wél uitgebreid in het openbaar over mij en mijn zaak sprak?’

In zijn slotpleidooi spreekt je advocaat van een ‘nauwe, bewuste samenwerking’ tussen politie/justitie en de media.

Waar blijkt dat uit?

“De media werd sowieso door justitie constant voorgehouden dat ik geen knuffelopa maar een keiharde crimineel was, een gast die een criminele motorclub met bedreigingen en geweld leidde. Daarom werd ik ook vastgezet.

Maar het beste bewijs van een bewuste samenwerking, in dit geval met De Telegraaf, was dat die krant eerder werd geïnformeerd over mijn aanhouding in december 2017 dan mijn advocaat. Roy kreeg ’s morgens vroeg van Mick van Wely van De Telegraaf een mail, of hij wilde reageren op mijn aanhouding. Maar dat ik twee uur eerder in mijn ondergoed mijn huis uit was gehaald en met een kap over mijn hoofd in geblindeerde auto’s met zwaaiende sirenes af was gevoerd naar de gevangenis, wist Roy helemaal nog niet. Van Wely had zelfs al een artikel geschreven en online gezet. Dat had hij al om half acht ’s ochtends gedaan. Maar het persbericht over mijn aanhouding werd pas een uur later verstuurd, om half negen. Nou, een duidelijker bewijs dat politie en justitie met die krant samenwerkten is er volgens mij niet.”

“No Surrender was geen motorclub vol broederschap en plezier, maar een dekmantel voor een keiharde criminele organisatie die zich buiten de democratische rechtsorde heeft geplaatst,” zei de officier in zijn requisitoir.

En: “Binnen de club draaide het om macht, geweld, angst en intimidatie.”

“Nou, wat ik veel erger vind is wat hij daarvoor zei. Hij begon over een bikerwar in Scandinavië waarbij doden zijn gevallen, ergens in de jaren 90. Dat heeft helemaal niks met de MC’s in Nederland te maken man! Hier is nog nooit geweld geweest tussen de verschillende motorclubs, hier wordt alles gewoon uitgesproken als er iets is. Er zijn hier ook nog nooit schietpartijen geweest als die waar die officier over begon. Hij gebruikte bikerwars uit het buitenland om de bikers hier in Nederland als een stelletje randdebielen af te schilderen! Wat een... Nou ja, je begrijpt me.”

Het proces ging grotendeels over No Surrender als criminele organisatie. En daar zou jij de leiding over hebben gehad. Jij zegt dat het ‘ieder chapter voor zich’ was, dat er geen sprake was van een landelijke organisatie, dus zeker geen landelijke criminele organisatie. Dus ook jouw chapter, Emmen, was een ‘stand alone’. Maar waarom was er dan een landelijk bestuur, de National Board, waar jij ook in zat? Je was ook één van de drie World Captains van de MC. Dat klinkt allemaal tegenstrijdig met ‘ieder chapter voor zich’.

“Emmen heeft een voetbalclub, die valt onder de KNVB. En de KNVB valt weer onder de UEFA. Maar de KNVB bepaalt niet hoe laat er getraind wordt bij Emmen, wat de straf is voor te laat komen of wie de aanvoerder van het team is. Ze bepalen wel de spelregels waaronder gevoetbald wordt. Bij ons was dat niet anders. Ieder chapter bepaalde zelf wat het reglement was, wat de regels waren waar je je aan moest houden. Maar er waren ook landelijke regels waar de chapters zich aan moesten houden, bepaald door het landelijke bestuur. Als er één club financieel over de schreef gaat binnen de KNVB, geldt dat niet voor iedere club. Als er één chapter over de schreef gaat, geldt dat niet voor alle chapters. Zo gaat het bij alle clubs in Nederland. Of ze nou aan karate doen, judo, biljarten, vissen, wat dan ook, er is een Nederlandse bond, een Europese bond, een Wereldbond. En daar worden andere zaken geregeld dan bij de clubs. Bij ons is dat niet anders.”

‘Ik heb een ijzersterk gezin. Ik heb de beste vrouw, de beste kinderen, de beste kleinkinderen, die zijn ijzersterk. Die krijgen ze ook niet klein.’

Dus jij deelde niet mee in de opbrengst van een wietplantage van een member in Brabant?

“Ze hebben bij ons in Emmen in het clubhuis nog geen milligram soft- of harddrugs gevonden en nog nooit een wietplantage ontdekt. Bij een member van ons werd 1,3 gram speed gevonden waarna hij door justitie werd bestempeld als huisdealer van ons chapter. Hij had 500 euro op zak en 1,3 gram speed. Daar zouden wij dan met 80 man mee moeten feesten, met 1,3 gram? Lekker feest zal dat worden. En wat een winst zal hij gemaakt hebben, met 1,3 gram van 3 euro inkoop. Hou toch op man. Ik ben 56 jaar, heb nog nooit een cent verdiend aan drugs, heb nog nooit iemand vermoord, nog nooit een journalist bedreigd, nog nooit een burgemeester bedreigd, ik heb een schoon geweten.”

Voorgaand interview vond daags voor de uitspraak plaats, toen Henk Kuipers door de schorsing van zijn detentie nog in vrijheid met ons kon praten. Direct na de uitspraak heeft Kuipers zich gemeld bij de gevangenis in Almelo omdat de schorsing van zijn detentie als onderdeel van de uitspraak opgeheven werd. Vanuit de gevangenis beantwoordde hij, ondanks zijn quarantaine vanwege corona, de volgende vragen.

Laten we beginnen met je reactie op de uitspraak. De rechter achtte alles bewezen, en legde je tien jaar gevangenisstraf op.

Was dat een mokerslag?

“Nee, het was geen mokerslag. Het was te verwachten. Ik heb het vaker gezegd; dit vonnis lag drie jaar geleden al klaar op de plank. Als je officier je nul vragen stelt, als de rechtbank na al die jaren onderzoek in een paar uur – want als je het requisitoir en verweer en zo eraf haalt heeft de zaak niet veel meer dan tien uur geduurd –als de rechtbank dus zo snel klaar is, als geen van je getuigen gehoord mag worden, als die allemaal afgewezen worden, dan weet je wel dat er geen recht gesproken wordt.”

Hoe voel je je nu?

“Vandaag las ik op Teletekst dat er tegen een 47-jarige kerel die jarenlang zijn stiefdochters misbruikte en ze ook door andere kerels liet misbruiken, zes jaar geëist is. Hoe denk je dat ik me dan voel, als ik dat hoor? Iemand zonder strafblad, die niet gedaan heeft waarvan hij beschuldigd wordt, waar geen bewijs tegen is, maar wel tot tien jaar veroordeeld wordt? Ik weet het, de zaken zijn niet te vergelijken, maar het minste wat je er door gaat denken is dat er in de Nederlandse rechtspraak met twee maten gemeten wordt.”

Hoe reageerde je gezin?

“Ik heb een ijzersterk gezin. Ik heb de beste vrouw, de beste kinderen, de beste kleinkinderen, die zijn ijzersterk. Die krijgen ze ook niet klein.”

En wat nu?

“Dat zul je de komende tijd wel horen, wat er nu gaat gebeuren. Dat zal mijn advocaat allemaal duidelijk maken.”

Slotvraag. Met alle kennis die je nu hebt, zou je dan weer in een MC stappen, net als je destijds deed?

“Die vraag kan ik niet beantwoorden. Ik ben ook geen man die terugkijkt, dat heeft geen nut. Ik kijk vooruit. Ik heb ook nergens spijt van, ik heb me behoorlijk gedragen. Nee, ik ben geen koorknaapje, zeker niet. En ik zeg ook niet dat ik de wet nooit overtreden heb, alleen deze beschuldigingen kloppen niet. Ik zeg ook niet dat ik de wet nooit zal overtreden.

Kom niet aan mijn kinderen bijvoorbeeld, sla mijn vrouw niet, want dan ben je van mij. Als mij wat aangedaan wordt, vecht ik terug. Dat heb ik altijd gezegd en zal ik ook blijven zeggen. Maar dit is zoveel onrecht bij elkaar. Ik ben 56 jaar en heb geen strafblad. Als ik zo’n grote crimineel ben als justitie zegt, ben ik wel heel lang onder de radar gebleven, niet?

Ben ik 56 jaar lang constant maar door de mazen van de wet geglipt? En dat terwijl ik toch bepaald niet onzichtbaar was. Dat zou heel knap zijn. Maar dat is niet zo. En ik ga ervanuit dat dit in hoger beroep recht gezet wordt.”

Reactie mr. Roy van der Wal

Verbaasde het vonnis u?

“Het gebeurt me niet vaak dat ik met stomheid ben geslagen, maar de rechtbank in Groningen kreeg het voor elkaar. Bij het lezen van de uitspraak heb ik moeite moeten doen om niet cynisch te worden. Daar ben ik niet helemaal in geslaagd, want de eerste gedachte die door me heenging was ‘het requisitoir van de officieren is her en der wat aangepast en wordt nu een vonnis genoemd’. Ik heb dit niet eerder meegemaakt en hoop dit als advocaat niet nog een keer mee te maken. We richten onze pijlen nu op het hoger beroep en ik heb er het volste vertrouwen in dat het bij het Hof anders uit zal pakken voor Henk.”

Snapt u dat Henk zegt ‘dit vonnis lag al drie jaar klaar’ en dat hij zegt dat het ‘gewoon’ het uitvoeren van het overheidsbeleid is wat de rechter doet?

“Het vonnis bevat geen resumé van standpunten, louter de eigen zienswijze van de rechtbank. Het opstellen van Henks pleitnota heeft bijzonder veel tijd in beslag genomen. Er is uitvoerig en uitdrukkelijk verweer gevoerd op álle onderdelen van de tenlastelegging. Dan is het, op zijn zachtst gezegd, teleurstellend om te moeten constateren dat dit zonder noemenswaardige argumentatie door de rechtbank wordt gepasseerd. Het gevoel van Henk dat het vonnis drie jaar geleden al klaar lag kan ik dus wel begrijpen.”

Tijdens het vonnis werd er gesproken van ‘clubadvocaten’. Hoe voelt dat als u als advocaat door de rechtbank zo weggezet wordt?

“Dat er sprake zou zijn van een verplichting voor members om zich te laten bijstaan door een ‘huisadvocaat’ of ‘clubadvocaat’ is volstrekte onzin. Zou er zo’n verplichting zijn dan moet ik cynisch vaststellen dat deze verplichting helaas niet is nagekomen. Ik voel mij dan ook niet aangesproken.”