Wapen van de week: Scorpion vz. 61

Wie het misdaadnieuws deze week goed heeft bijgehouden die heeft gelezen dat de Scorpion deze week even voorbijkwam. Aan de rechtbank van Den Bosch begon afgelopen donderdag een zaak tegen een criminele organisatie uit de omgeving van Oss. De groepering zou hebben gehandeld in synthetische drugs en in wapens. Daarbij ging het ondermeer om de handel in Scorpions. De politie had in 2014 maar liefst dertig Scorpion-pistoolmitrailleurs gevonden bij een doorzoeking. Lees dat hier nog eens terug. Een lees hier ons eigen stuk over het proces dat deze week is begonnen.

IJzeren gordijn

De klassieke Scorpion vz. 61-pistoolmitrailleur is ontworpen door de Tjech Miroslav Rybář, in een periode dat Tjechië nog verbonden was aan Slowakije, ten tijde dus van Het IJzeren Gordijn en de muur waar alleen maar vogels overheen konden vliegen. De ontwerper was destijds student aan de Technische Hogeschool. We praten nu over de late jaren vijftig van de vorige eeuw. De doelgroep bestond uit beveiligingsbeambten in het Oostblokland, met het idee die uit te rusten met een lichtgewicht pistool waarmee desondanks toch meerdere kogels tegelijk af te vuren zijn.

Romeinse tijd

De naam stamt echter van vele jaren her. Al in de Romeinse tijd bestond er een pijlwerpend artilleriewapen genaamd 'Scorpion'. Zeg maar de katapult op wielen zoals je ze soms ook in oude Asterix en Obelix-stripboeken terug ziet. Daarover is veel geschreven en lees dat eens terug, hier bijvoorbeeld.

Testmodellen

Het oertype van de Scorpion stamt uit 1961, dat is het moment dat Rybář 'zeg' klaar was met het ontwerpen van testmodellen. Vandaar de Tsjechische naam "Samopal Vzor 1961", ofwel 'Machinepistool model 1961'. Daarna ging het snel met dit monster dat 850 kogels per minuut kan afvuren. Het Joegoslavische leger nam het wapen in licentie en begon met de productie van zijn eigen variant, de beruchte M84, ook wel de Scorpion van de Balkan genoemd. Een daarna belandde het wapen al snel op de zwarte markt en werd het een favoriet bij terroristische organisaties. Om twee redenen: de mogelijkheid een geluidsdemper op het wapen te zetten en omdat je er ook gewoon mee aan de slag kan als een handpistool. De Scorpion wordt over het algemeen gezien als een tegenhanger van de Uzi.

Verzwaard

In de loop der jaren is de fameuze CZ-UB-wapenfabriek in het Tsjechische stadje Uhersky Brod Scorpions blijven maken, waarbij het kaliber kogel dat ermee kan worden afgeschoten in de loop der tijd flink is verzwaard. Daarmee is het een echte lompe killer geworden. De Tsjechen hebben tegenwoordig een nieuw model Scorpion in productie dat de vz-modellen naar de achtergrond heeft verdrongen, de zogeheten Evo.