Nog een keer over de Allesweter

De Crimesite-, Elseviers- en Panorama-scoop dat Maruf Mrzic alias 'Paja' de Allesweter is, zoals die door Holleeder is genoemd in het Vandros-proces, heeft heel wat aandacht gekregen. Maar wellicht is het goed om nog enkele punten te benadrukken om uit te leggen waarom het belangrijk is dat we dit nu allemaal weten. Een nieuwsanalyse.

In veel reacties op de primeur zoals die enerzijds door Gerlof Leistra en anderzijds door Vincent Verweij en Vico Olling naar buiten is gebracht, klinkt wat argwaan. Als we dit soort reacties in gewonde volkstaal zouden moeten samenvatten kom je op zoiets uit: Paja de Allesweter? Alsof die zeker alles wist destijds? Haha, laat me niet lachen.

Daarbij wordt er dan verwezen naar het feit dat de naam die nu op tafel ligt, die van de Bosnische Maruf Mrzic, alias 'Paja', wel degelijk iemand was die een rol speelde in het Holleeder-milieu. Maar dat er 'zo' en 'op die manier' wel meer namen te noemen zijn. En bovendien trappen 'we' als toeschouwers daarbij in 'het theater' dat Holleeder als ervaren verdachte in de rechtbank opvoert.

Kolbak-proces

Goed, het is zeker zo dat er in het milieu meerdere allesweters voorkomen. Een dergelijke titel is in zwang gekomen nadat Bas van Hout er ineens over begon als getuige in het Kolbak-proces, nu alweer meer dan tien jaar geleden, zittend in dezelfde rechtbank in Osdorp waar Holleeder morgen ook weer moet voorkomen. Holleeder was destijds verdacht van afpersingen, en die misdaden hadden en hebben volgens justitie veel raakvlakken met de moorden die hem nu worden aangewreven.

Vondst

Zo zouden we nog uren kunnen doorbomen over het begrip 'allesweter'. En het is zeer zeker een populair tijdverdrijf in Amsterdamse kroegen om dat namen op te gooien wie er dan wel 'de echte' allesweter is. Ook online is dat het geval overigens.

Daarmee gaan we aan iets cruciaals voorbij. Nieuw is dat de Panorama deze week onthult dat Bas van Hout - de 'bedenker' - zijn aantekeningen waarop hij zijn vondst gebaseerd heeft deels heeft getoond aan verslaggever Vico Olling. 

Wie het verhaal goed leest, leert dat Van Hout diverse gesprekken heeft gevoerd met Maruf/Paja in een periode dat de moorden die nu worden besproken in de rechtszaal nog 'hot' waren. Het bloed van diverse recente liquidaties was nog niet goed en wel opgedroogd. Iemand als Cor van Hout leefde zelfs nog. De spanning in dit milieu was te snijden. We schrijven de jaren rond de eeuwisseling. En alles van die gesprekken werd op papier vastgelegd.

@backlink(170155)

Wat we tevens leren is dat Van Hout een vrijuit sprekende Paja tegenover zich had die eens even goed uit de doeken deed hoe het nou allemaal zat met hemzelf, Holleeder, Klepper en Mieremet. Het was - to put it mildly - saillante informatie. Van Hout overwoog destijds om deze en andere gesprekken te gebruiken voor een nieuw boek: De Jacht op de erven Bruinsma, deel 2.

In de Hillis-biografie De Kouwe Ouwe onthullen Martijn Haas en Vico Olling dat Bas van Hout vanwege deze journalistieke plannen werd bedreigd met de dood. Hij zou zelfs op een bepaald moment naar een plek zijn gedirigeerd - een bushalte - voor een afspraak, waarbij hij wellicht zijn laatste adem had kunnen uitblazen. Het was Holleeder die er destijds 'voor was gaan liggen', aldus de misdaadjournalist die opgroeide op De Wallen, en die later leerde dat er echt serieuze 'plannen' hadden bestaan hem om te brengen.

Rechtbank

Met zulke gevoelige informatie moet je voorzichtig om gaan. Het boek De Jacht op de erven Bruinsma, deel 2 is er helaas nooit gekomen.

Toen Bas van Hout enkele jaren later op detailniveau in de Kolbak-rechtszaal werd ondervraagd had hij de term 'Allesweter' paraat. Iemand die 'heel veel wist' over Holleeder en de zijnen, zo wist Van Hout de rechtbank te vertellen. Hij had het over een pater familias-figuur, iemand naar wie zelfs Holleeder luisterde. Van Hout stelde zich destijds heel gereserveerd op, veel zal de rechtbank niet van hem hebben opgestoken.

Bedwang

Een niet eerder onthuld aspect is dat Paja Holleeder min of meer voor zijn karretje had gespannen. Dat had hij aan Van Hout uitgelegd tijdens de gespreken die ze jaren daarvoor met elkaar hadden gevoerd. En dat is wat we nu leren uit de aantekeningen zoals die deze week gescand en al in Panorama staan. Door Holleeder 'naar voren te schuiven' kon Paja Klepper en Mieremet bewerken, of in bedwang te houden.

Hij vertelde Van Hout nog veel meer, maar daarvoor moet u gewoon deze week de Panorama kopen. En die aantekeningen? Het zal ons niets verbazen als daar in de rechtszaal straks vragen over gesteld gaan worden. Want diverse betrokkenen hebben op dat punt natuurlijk wel iets uit te leggen. Paja een allesweter? Misschien wel, maar meer nog iemand die veel wist op een moment dat het nog niet bepaald publicabel was.