Hoe de bankoverval verdween: van miljoenenbuit tot één rol muntgeld

Het was rond tien voor drie op vrijdagmiddag 15 oktober 1965 toen zes buitenlandse mannen in twee witte Citroëns traag naar de Amsterdam-Rotterdam Bank aan de Heuvelring reden, een van de drukste plekken in Tilburg. Ze parkeerden, stapten uit, liepen een paar honderd meter langs winkelende Tilburgers.

Vrouwen lachten naar de exotische vreemdelingen, flirtten. De mannen zetten maskers op en gingen naar binnen. Een van hen bleef buiten op de wacht staan. In het gebouw waren één klant en veertig personeelsleden aanwezig. Een rover met een alpinopet en een vreemd accent richtte een pistool op de klant. Een ander pakte zijn stengun om de werknemers te bedreigen en er werden Franse en Duitse bevelen geschreeuwd zoals Heraus!

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

In het gebouw aan de overkant was de redactie van het Nieuwsblad van het Zuiden gevestigd. Journalisten keken uit het raam en dachten dat het een grap was. Een week eerder deden Tilburgse studenten alsof de lokale Credietbank werd beroofd en die neproof leek erg op wat er in de Amsterdam-Rotterdam Bank gebeurde. 

De man met de stengun schoot in de lucht, lampen gingen uit. Bankmedewerkers werden onder schot gehouden en moesten naar een hoek. Vier rovers sprongen over de balie, spaargeld en effecten werden in tassen gepropt. Een van hen verloor zijn masker, volgens getuigen had hij ‘Noord-Afrikaanse trekken’.

Na vijf minuten en vijftig seconden stonden de mannen weer buiten. Ze stapten met gevulde plastic tassen in de Citroëns en reden via het station van Tilburg binnen tien minuten naar de grenspost Goirle/Poppel. Douaniers wilden hun verzekeringskaart zien, maar die hadden ze niet en ze scheurden weg. In het Vlaamse plaatsje Geel botste een van de Citroëns tegen een vrachtwagen van een Coca-Colafabriek, de chauffeur opende het portier, sprong naar buiten en stapte over in de tweede auto.

Belgische agenten hadden een telexbericht vanuit Tilburg gekregen, langs Waalse en Vlaamse wegen werden zwaarbewapende politiepatrouilles opgesteld. De overgebleven Citroën sloeg van de rijksweg af en nam de binnenweg door de plaatsjes Retie en Kasterlee. Daar hadden de Belgische agenten geen rekening mee gehouden en de politie raakte volgens een journalist ‘het spoor bijster’. 

Onwezenlijk kijkspel

De Tilburgse hoofdinspecteur Manders had een snor. Hij constateerde dat er 900.000 gulden en een groot aantal effecten was gestolen. Journalisten uit heel Nederland reden naar de plaats delict. De 18-jarige Hortense en haar 19-jarige vriendin Monique uit Breda vertelden dat ze voor modemagazijn Kruisen stonden omdat ze een jas wilden kopen toen ze in het glas de afspiegeling van de rovers zagen.

Ze droegen manden en de twee zagen stalen papierbakken, Hortense en Monique wisten niet waarom. Een van de mannen droeg geheel witte kleding, hij leek wel een dokter. De roof had uit een film kunnen komen en verliep zo snel dat Hortense ‘na een uur twijfelde’ of het wel was gebeurd. In het AD werd het gebeuren omschreven als een ‘onwezenlijk kijkspel dat achteraf een bankoverval bleek te zijn’. 

Een garagehouder uit de Brusselse wijk Sint-Pieters-Woluwe vond om half tien in de avond een Citroën met draaiende motor langs de stoep. Hij belde de rijkswacht, de kofferruimte werd geopend, agenten vonden nummerborden en 300.000 gulden aan effecten die in twee metalen trommels zaten. De Tilburgse inspecteur Manders vertelde journalisten op een persconferentie dat er arrestaties waren verricht. De rovers behoorden tot ‘een beruchte internationale bende’, die volgens de inspecteur haar hoofdkwartier in Parijs had. Volgens Fransen en Belgische collega’s hadden ze de laatste maanden ook meerdere banken in hun landen beroofd.

De roof in Tilburg wordt algemeen beschouwd als de eerste serieuze bankoverval in Nederland, hoewel er in 1916 al een mislukte overval werd gedaan en er daarna ook geslaagde bankroven zijn gepleegd. Toch voelde dit duidelijk anders, ernstiger, angstaanjagender ook. De rovers van de ‘Citroënbende’ handelden wel erg professioneel, er werden zware vuurwapens gebruikt en de doodsbange bankmedewerkers konden niet lachen om de vele Tilburgse vrouwen die zouden getuigen dat de exotische overvallers zo knap waren. De roof op de Amsterdam-Rotterdam Bank zorgde voor een omslag.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Bekijk 'm in de nieuwste Panorama of check het via Blendle.