Dit is de helse gevangenis waaraan Joran van der Sloot is ontsnapt

Waarom Joran van der Sloot zou worden overgeplaatst naar de horror-jail in El Salvador, is nog steeds niet helemaal duidelijk. Peru zou de Nederlander samen met andere ‘lastige gedetineerden’ naar het Midden-Amerikaanse land hebben willen sturen. Onlangs werd echter, bekend dat ze in El Salvador 2 miljoen voor de deal wilden hebben en dat vonden ze in Peru iets te gortig.

Nu zit hij in de Challapalca-gevangenis in het zuidoostelijke puntje van Peru. Ook geen pretje, want dat cellencomplex bevindt zich op 4600 meter hoogte in het Andesgebergte, waardoor het er vooral ’s nachts erg koud kan zijn. De dichtstbijzijnde stad bevindt zich op 6 uur rijden. Daglicht ziet hij nauwelijks. Maar vergeleken met de beruchte CECOT-gevangenis in El Salvador, waar ruim 100 gedetineerden in een cel zitten en één wc delen en waar in totaal zo’n 40.000 zware criminelen zijn opgesloten, is de gevangenis in Peru een hotel.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

De man die niet alleen is veroordeeld vanwege de moord op Stephany Flores maar ook vanwege drugssmokkel en het afpersen van de moeder van Natalee Holloway, komt dus goed weg. Hij kreeg overigens eerst 28 jaar en daarna nog eens 18 jaar. Toch zal hij niet langer dan 35 jaar vastzitten, de maximale duur van een gevangenisstraf in Peru. Dus met een beetje geluk kan hij in 2047 zijn 60ste verjaardag als vrij man vieren. 

Geluk stond hem echter niet te wachten in de CECOT-gevangenis in El Salvador. Het is de hel op aarde. Ewout Genemans (40), de laatste jaren vooral actief als maker van crime-programma’s, heeft de gevangenis van binnen mogen bekijken. En dat is best uniek, want zelden wordt een journalist toegelaten tot de gevreesde bunker in Midden-Amerika. Het had dan ook nogal wat voeten in de aarde voordat Genemans er naar binnen kon.

“We zijn hier twee jaar intensief mee bezig geweest. Via lokale contacten kwamen we steeds een stapje verder en ook ter plekke was het nog een hele strijd. Eerst mochten we maar twee uur filmen in de gevangenis, maar dat was veel te kort. Toen hebben we de minister van Justitie uiteindelijk gesproken en hem uitgelegd dat we meer tijd nodig hadden om het volledige verhaal goed te kunnen vertellen. Vervolgens werden het uiteindelijk 24 uur.”

Geknield en geboeid

“De hele expeditie heeft diepe indruk gemaakt. Toen ik het bericht las dat Joran van der Sloot mogelijk naar die gevangenis overgeplaatst ging worden, dacht ik meteen: daar staat hem niet veel goeds te wachten.” De programmamaker moet een beetje lachen om z’n eigen understatement. “Hij heeft de afgelopen jaren in heel strenge regimes gezeten, ook in Peru is het geen pretje, maar daar wist hij wel de nodige vrijheden voor zichzelf te creëren. Hij is er vader geworden, hij is getrouwd in de gevangenis en hij heeft contact met de buitenwereld, waar je als gedetineerde ook recht op hebt. 

Wat mij opviel in El Salvador, veel meer dan in iedere andere gevangenis ter wereld waar ik geweest ben, is dat het contact met de buitenwereld vanaf dag één wordt gestopt. Je moet er mee in de waan van de dag en je onderwerpen aan alle strenge regels. Als gevangenen verplaatst moeten worden, zitten ze bijvoorbeeld in de gang, geknield met het hoofd naar beneden. Handen op de rug, geboeid. Ze kunnen niets en mogen niets en hoop op een betere toekomst is er niet: ze blijven hun leven lang in de hangar. 

Dat zou voor Joran een enorme omschakeling zijn geweest. Want op de een of andere manier kon hij in de gevangenis altijd op bepaalde privileges rekenen. Ik gun het niemand om daar in El Salvador vast te zitten. Ook Joran niet, al vind ik het vreselijk wat hij gedaan heeft en waar hij ook voor veroordeeld is. De CECOT-gevangenis is echt mensonterend.”

‘Als gevangenen verplaatst moeten worden, zitten ze in de gang. Geknield en met het hoofd naar beneden. Handen op de rug, geboeid’

Moordende bendes

Een van die strenge regels is dus dat het contact met de buitenwereld wordt verbroken. Dat betekent: nooit meer naar huis bellen, nooit meer bezoek ontvangen. “Je zit 23,5 uur in een grote kooi, met meer dan 100 mensen,” weet Genemans. “In die kooi is dag en nacht het licht aan en er staat ook dag en nacht een rij gemaskerde bewaarders je aan te kijken. Je hebt nooit meer privacy, je kunt nooit meer met iemand spreken zonder dat anderen dat zien of horen.” 

Benieuwd naar de rest van het artikel? Bekijk 'm in de nieuwste Panorama of check het via Blendle.