SPORTCOLUMN: Een dramaserie over Van Basten? Hou op met me

Edwin Struis

Zit ik te wachten op een verfilming van het leven van Marco van Basten, vroeg ik mezelf af toen ik op Facebook verschillende oproepen tegenkwam waarin figuranten werden gezocht voor de tv-serie die momenteel wordt opgenomen. Basta gaat het heten, losjes gebaseerd op het boek van Edwin Schoon dat in 2019 werd gepubliceerd onder dezelfde titel. “Ik kijk ernaar uit dat mijn verhaal nu ook in een dramaserie verteld gaat worden en hopelijk nog meer mensen vermaakt en misschien ook inspireert,” vertelde San Marco bij de aankondiging van de serie die te zijner tijd op Videoland te zien zal zijn.

Tja, was het leven van Van Basten wel zo vermakelijk en inspirerend? De tv-serie over Johan Cruijff destijds bij de VPRO vond ik best te pruimen, maar dat zal ook met de hoofdpersoon te maken hebben. Het sociale, empathische karakter van de beste voetballer die we ooit gehad hebben, ontbreekt duidelijk bij Van Basten.

Misschien dat we in de serie uitgelegd krijgen waarom dat zo is. Het zal wel iets met het voetstuk te maken hebben waarop hij met name door zijn vader al op jonge leeftijd werd geplaatst. Dat leidde tot een enorme eigendunk en misplaatste arrogantie in de rest van zijn loopbaan/leven, variërend van het moment dat zijn vrouw zijn tas moest dragen na een wedstrijd (“Ik heb gevoetbald, zij niet”) tot allerhande bedenkelijke uitspraken waarbij vooral de wereldvreemdheid van de hoofdpersoon naar boven kwam.

Kijk, over Marco van Basten de voetballer zijn we het allemaal eens, die was van wereldklasse. Maar daar zit ’m nou juist de kneep. Voetbalacties komen zelden goed over in films en series, kijk Escape to Victory maar eens terug. Of ken jij een acteur die de omhaal die langs de Sliert van de Vliert suisde of de volley die Rinat Dassaev verschalkte in z’n repertoire heeft?

Misschien lukt net de elleboogstoot waarmee hij Pascal Plovie een gebroken jukbeen en een paar tanden minder bezorgde of de ereronde in San Siro, waarmee hij echt afscheid nam van het voetbal. Maar verder? Dat eeuwige gesukkel met zijn enkel, het bezoek aan Vladimir Poetin, uitgescholden worden voor pannenkoek, z’n vrouw bedriegen met een ander, plompverloren als analyticus Sieg Heil roepen? Het vermakelijke dan wel inspirerende element zie ik niet zo snel voor me. En voor een rol als figurant hoeven ze me ook niet te bellen. Heb jij, als buurman van zijn dochter, misschien interesse?

Micha Jacobs

Heel eerlijk: ik vrees Marco van Basten enigszins. Niet heel erg hoor, klein beetje maar. In onze jaarlijkse Echte Mannen Top 100 zette ik hem eind vorig jaar op plek 73, met de begeleidende tekst: “Als voetballer van een andere planeet, als analist ook.” Dat was vilein, ik geef het toe, maar in de studio van Ziggo is hij dan ook vaak, eh... onnavolgbaar. Toen Hélène Hendriks dat tijdens een uitzending van Rondo (ze viel in voor presentator Wytse van der Goot) tot mijn stomme verbazing voor zijn voeten wierp, haalde hij zijn schouders op. “Ach ja,” zei hij, terwijl ik nog steeds niet weet of hij die sneer als een belediging of een compliment opvatte. Wat ik zeg: de man is de laatste jaren onnavolgbaar.

Nog niet zo lang geleden kwam ik er inderdaad achter dat zijn dochter in hetzelfde pand woont als ik (we kennen elkaar niet, het is een gróót pand), maar elke keer dat zij in onze buren-app om een parkeerplaats in onze parkeergarage vraagt, denk ik nu: Marco, de grote Marco van Basten, zal toch niet op bezoek komen, hè? Stel je voor dat ik hem tegenkom in de parkeergarage, dan voel ik me toch verplicht om mij kenbaar te maken als Schrijver des Sneers. Dan hoef ik niet eens te figureren in zijn serie, hij kan mij dan hoogstpersoonlijk voor mijn bek slaan. 

Maar dat allemaal terzijde. Een dramaserie over Van Basten: hou op met me. Ik zie het inderdaad al voor me, die omhaal in De Meer met een dramatisch muziekje eronder, vanuit driehonderd camerastandpunten opgenomen en dan vertraagd afgespeeld met een spotlight op zijn zwevende lijf, alsof hij aan het kruis op de Golgotha hangt: een grotere verkrachting van zoveel voetbalesthetiek is nauwelijks denkbaar. 

Er is een reden waarom er (nog) geen dramaserie over Maradona is gemaakt. Of over iemand als Michael Jordan. Omdat de echte beelden in de docu van Asif Kapadia (over Maradona) en in de Netflix-serie The Last Dance (over de Chicago Bulls van Jordan) zoveel mooier en bizarder zijn dan wat acteurs ervan kunnen maken. Omdat je emoties simpelweg niet kunt reproduceren. Het kippenvel staat nog steeds een meter hoog als ik de beelden van Fabio Capello zie die huilend in de dug-out zit tijdens dat ererondje van Van Basten in Milaan. Hoe ga je dat in godsnaam nabootsen zonder de waarheid geweld aan te doen? Stop dus alsjeblieft met die disneyficering van mooie sportmomenten: iconen verdienen beter. Véél beter.