Muziek doet leven: stichting laat muzikale wens uitkomen voor mensen met kanker

“Harry! Harry!”

Op de balustrades van het OLVG-ziekenhuis, locatie Amsterdam-West, zingen zorgmedewerkers luidkeels mee met Harry Slinger en zijn zoon Bram. Als de band Drukwerk (van onder andere de culthit Je loog tegen mij) geven zij een akoestisch optreden in de centrale hal. Hoe hard hun stemmen ook door de hal echoën: het meeste geluid komt toch echt vanaf de eerste rij. Daar zit een 82-jarige dame die speciaal voor Harry een mooie groene jurk heeft aangetrokken en bij wie zojuist de tranen in de ogen sprongen toen de Amsterdamse volksheld, met de karakteristieke rode muts, opeens voor haar stond. “Harry!” riep ze vol ongeloof. “Dat ik dit nog mag meemaken!”

Harry en Bram wijden één van de twee witte piano’s in die door stichting No Guts No Glory zijn geschonken aan het muziekproject van het ziekenhuis: Muziek aan Bed in OLVG. Dat is precies wat de naam al zegt: een muziekproject waarbij musici van onder andere het Nederlands Philharmonisch Orkest, afgestudeerde conservatoriumstudenten en jazzmuzikanten kleinschalige optredens verzorgen aan een ziekenhuisbed of in de huiskamers op de diverse afdelingen. Zo’n geschonken elektrische piano, die je door de wieltjes aan de onderkant makkelijk van de ene naar de andere afdeling kunt rijden, is hierbij zeer welkom, zegt coördinator muziekactiviteiten Dionne Polet-Brussee: “Muziek maakt iets los bij mensen, zeker bij de meest kwetsbaren.”

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Kwam keihard binnen

Ellen Gerritsen, directeur van No Guts No Glory, weet dat als geen ander. Al bijna veertien jaar zet zij zich in voor de stichting die muzikale wensen laat uitkomen van mensen met kanker en hun dierbaren. Nog één keer naar een festival met iemand die je liefhebt, nog één keer naar je favoriete band nu het nog kan. Ellen deed dat ook met haar broer Sander, die kanker had.

“Toen duidelijk werd dat hij niet meer lang zou leven, maakten wij er De Grote Sander en Ellen Tour van,” zegt ze nog altijd met een brok in haar keel. Sander en zij waren grote muziekliefhebbers, dus samen gingen ze nog één keer diverse poppodia af om hun favoriete bands te zien, voor zover Sanders energie dat toeliet.

'Letterlijk na de laatste noot van het nummer liet hij ons los, omdat hij zich comfortabel genoeg voelde om los te laten. In al ons verdriet was dat ook iets magisch'

Ellen: “Ik zag hoeveel dat met hem deed en dat deed weer heel veel met mij. In zo’n zaal met duizenden mensen, bij een band of artiest die na aan je hart ligt, vergeet je je ziekte even. Dan ben je even geen patiënt meer, maar mens. Dat voelden wij allebei heel sterk bij een concert van de band Anathema, vooral toen ze een cover van Pink Floyd speelden: Comfortably Numb. Dat moment zal ik nooit meer vergeten. De tekst van dat nummer kwam keihard bij ons binnen en dat wisten we ook van elkaar. Dat hoefden we niet eens tegen elkaar te zeggen, dat voelden we gewoon. Ik zag ook de ontspanning die over hem heen viel tijdens dat nummer. Alsof het heilzaam was, ik weet het niet. Het is ook het laatste liedje dat hij hoorde op zijn sterfbed. Letterlijk na de laatste noot van het nummer liet hij ons los, omdat hij zich comfortabel genoeg voelde om los te laten. In al ons verdriet was dat ook iets magisch.”

Het zaadje van No Guts No Glory, dat vernoemd is naar een nummer van metalband Bolt Thrower, ontkiemde op dat moment. Muziek als mentaal medicijn, hoe mooi wil je het hebben? Het zal je ziekte niet genezen, maar het laat het wel naar de achtergrond verdwijnen, al is het maar voor heel even. “Kanker is iets verschrikkelijks,” zegt Ellen. “Chemokuren slopen je, je bent zo ziek dat je vergeet wie je bent. Kanker kan je waardigheid ontnemen, maar door iemands muziekwens uit te laten komen laten we hem of haar gewoon weer even mens zijn.” 

Dat doet de stichting op verschillende manieren, hoe groot of hoe klein ook. Sommige uitbehandelde mensen met kanker willen nog één keer naar Skunk Anansie in Amsterdam, anderen naar een concert van Douwe Bob op Paaspop. Op Pinkpop is backstage tegenwoordig een gebied ingericht voor No Guts No Glory, compleet met een cabine waar begunstigden van de stichting, zoals de mensen wier muziekwensen uitkomen worden genoemd, zich even kunnen terugtrekken om op krachten te komen of om medische assistentie te krijgen. Maar het zit ’m niet in de grootte van de wens, zegt Ellen. Ogenschijnlijk kleine wensen zijn net zo waardevol, ieder op zijn eigen manier. 

Verborgen tranen

Zo is er het verhaal van Thijs (7). Bij zijn zus Anouk (11) werd vorig jaar een hersentumor ontdekt die ongeneeslijk was. Een van haar favoriete liedjes was Another Love van Tom Odell, een nummer dat Thijs graag op haar uitvaart wilde spelen. Eén klein probleem: Thijs had geen gitaar. Sterker nog: hij had nog nooit gitaar gespeeld. No Guts No Glory schonk een gitaar aan hem en vond Peter van Elderen, van onder andere de band Peter Pan Speedrock, bereid om het liedje met hem in te studeren. Waar alleen niemand rekening mee hield: amper een week nadat Tom zijn gitaar kreeg, overleed Anouk al. Weg wens? Allesbehalve. Thijs was vastbesloten om het nummer op haar uitvaart te spelen, iets anders kwam niet in hem op. “Zo’n wens is prachtig, op meerdere vlakken,” zegt Ellen. “Het geeft Thijs een goed gevoel dat hij nog iets kan doen voor zijn zus, en het geeft Anouk een goed gevoel om te weten dat haar broertje haar favoriete nummer op haar uitvaart speelt.”

Ze kan zulke verhalen nauwelijks vertellen zonder tranen in haar ogen. Vooral als er kinderen bij een wensverzoek betrokken zijn, zowel als patiënt of als nabestaande van een zieke ouder, komen de wensen die ze wekelijks binnenkrijgt extra hard binnen. 

Ook het verhaal van Roos (31). Roos is een alleenstaande moeder van vier kinderen. De oudste is 9, de jongste net 1. Een paar maanden geleden stortte haar wereld in. Op controle in het ziekenhuis – twee jaar geleden werd ze gediagnosticeerd met borstkanker die na een paar zware behandelingen weg leek te zijn – sprongen alle seinen op rood. De kanker was terug en hoe: door de vele uitzaaiingen was behandeling niet meer mogelijk. De boodschap van de arts kwam als een mokerslag aan: met een beetje mazzel leeft ze nog een jaar. Het is de derde keer dat er kanker bij haar werd geconstateerd, zegt ze. Als tiener had ze al een zogenaamde Ewing-sarcoom, een kwaadaardige bottumor, iets waar ze wonder boven wonder van genas. Deze derde keer kanker gaat ze alleen niet overleven. “Drie keer is scheepsrecht,” lacht ze terwijl ze de tranen achter haar ogen verborgen houdt. 

Lachen, wat moet ze anders? Haar verdriet houdt ze vooral voor zichzelf, zeker vandaag. Straks gaat ze als begunstigde van No Guts No Glory samen met haar twee oudste kinderen naar de musical Frozen in Scheveningen. De uitbundig schijnende zon maakt deze dag extra feestelijk. Het is een dag waar ze waarschijnlijk nog een week van moet bijkomen, zegt ze. Maar dat is het allemaal waard. Het feit dat ze dit nog kan doen met haar twee oudste kinderen die maar al te goed beseffen wat er met hun moeder aan de hand is: een mooier cadeau kan ze zich niet wensen. Lotte, haar dochter van 7, kruipt tegen Roos aan. De foto’s die net door fotograaf Nick zijn gemaakt, iemand die zich net als veel andere vrijwilligers belangeloos inzet voor de stichting, komen in haar herinneringenboek, zegt ze. Zodat ze zich altijd deze dag in Scheveningen kan herinneren, samen met haar moeder en haar broer Siem. 

Liedje opnemen

Herinneringen maken, dat is misschien wel het mooiste wat de stichting kan bewerkstelligen. “We huren ook weleens een hele muziekstudio,” zegt Ellen. Daar kunnen bijvoorbeeld uitbehandelde moeders het liedje opnemen dat zij altijd voor hun kinderen zingen. Die kunnen dan altijd troost halen uit haar stem, ook als ze er niet meer is. 

Of iemand als de ongeneeslijk zieke Simon (35). Zijn wens, met zijn band Shy Riot Club een plaat opnemen in een professionele studio, ging onlangs in vervulling door No Guts No Glory. Bijzonder voor Simon, maar zeker ook voor zijn vrienden in de band met wie hij dit nog mag meemaken. “Een fantastische manier om de tijd die ik met mijn band heb en hopelijk nog langer mag hebben, te vereeuwigen,” zegt hij op de website van de stichting. “Voor mijn bandgenoten en nabestaanden is dit een tastbare herinnering aan mij en aan hetgeen ik altijd het liefst heb gedaan. Dat maakt het voor mij zeer waardevol.”

Ellen benadrukt dat de wensen die de stichting laat uitkomen géén verrassingen zijn. Vaak zijn het vrienden of ouders van een begunstigde die een wens indienen, het was ook de moeder van Roos die haar dochter en kleinkinderen aanmeldde, maar diegenen worden daar altijd van op de hoogte gesteld. “Iemand met kanker is al de regie over zijn leven kwijt, dus we vinden het heel belangrijk dat de regie tijdens zo’n wens volledig bij de begunstigde ligt,” zegt Ellen. “Het is ook mooi om ergens naartoe te kunnen leven, om volledig in het moment te kunnen staan, zonder dat je daarbij wordt overvallen. Alles gebeurt in het tempo van de begunstigde, niet in dat van ons.”

Onbetaalbaar

Terug naar het OLVG-ziekenhuis in Amsterdam-West. Harry Slinger perst er nog een laatste noot uit, Bram laat de geschonken piano nog één keer als een orkest klinken. Ze zijn blij dat ze dit voor de stichting kunnen doen, zeggen ze allebei. Bram: “Muziek is een lichtpuntje als je donkere dagen kent. Laten wij dan dat lichtpuntje zijn, ook al is het maar voor een halfuurtje.”

Harry geniet ook van het moment, al kan hij niet ontkennen dat zijn sociale hart bloedt. “Het is toch werkelijk schandalig dat zulke stichtingen nodig zijn in Nederland,” fulmineert hij. “Dat onze fijne gezondheidsminister nergens een potje heeft waaruit een piano kan worden betaald voor een ziekenhuis of zorginstelling. Of om iemand met kanker een mooie dag te bezorgen. Dat we dat allemaal maar zelf moeten regelen. Ik vraag mij werkelijk weleens af waar we allemaal mee bezig zijn in dit land.” 

Hij maakt van de gelegenheid gebruik om nog maar eens een nummer van Drukwerk te citeren. “Ik zong het net nog,” zegt hij. 

Geld maakt niet gelukkig 

Maar gelukkig maakt wel rijk 

Als ik dat verdelen mocht

Waren we dan gelijk

De dame in de groene jurk op de eerste rij wacht rustig op haar beurt totdat ze met Harry op de foto mag. Gelukkiger kan hij haar niet maken en dat heeft inderdaad niks met geld te maken. Want een kleine geste van de een is onbetaalbaar voor de ander.

KINK-actieweek: ‘Muziek kan heel veel steun en kracht geven’

Michiel Veenstra (49) is naast programmaleider en dj van radiozender KINK ook ambassadeur van No Guts No Glory. Elke woensdag belt hij tijdens zijn ochtendshow met Ellen Gerritsen - Bellen met Ellen – om de mooiste verhalen van de stichting met de luisteraars te delen.

Veenstra: “Mensen kijken echt uit naar dat gesprek, wat ik in het begin best bijzonder vond. Het zijn namelijk niet de makkelijkste verhalen die je ’s ochtends op je nuchtere maag krijgt voorgeschoteld. Ik heb mij ook weleens afgevraagd of ik niet te veel van de luisteraar vraag, maar het tegenovergestelde is waar. Ja, het zijn moeilijke verhalen, maar het zijn ook heel móóie verhalen. Ze gaan namelijk over het meest pure dat bestaat: leven en muziek. En muziek is leven voor veel KINK-luisteraars. Voor hen is muziek méér dan alleen achtergrondgeluid. Zij weten als geen ander dat als het even niet zo goed gaat, muziek heel veel steun en kracht kan geven. Dat hoef ik niemand uit te leggen.” 

Zo hoeft hij ook niet uit te leggen waarom KINK een actieweek voor No Guts No Glory organiseert (7 t/m 11 april). “De gemiddelde KINK-luisteraar is tussen de dertig en de vijftig,” zegt hij. “Helaas komt bijna iedereen in zijn of haar directe omgeving in aanraking met kanker. Ik ook. Voor mijn werk kom ik al jaren op Eurosonic Noorderslag, het muziekfestival in Groningen in januari. Een paar jaar geleden leerde ik daar Dimitri kennen. Ik kende hem niet, maar hij redde mij uit een gesprek met iemand die zich iets te veel aan mij vastklampte. Ik zag dat je hulp nodig had, lachte hij. Meteen gevolgd door: Biertje? Dus we dronken samen een biertje, maakten een selfie samen en dat was het, niet wetende dat ik hem vanaf dat moment elk jaar in Groningen zou tegenkomen en we een soort selfietraditie startten. Op een gegeven moment vroegen mensen zich af of we misschien broers van elkaar waren, wat ik ergens wel begrijp: er zijn mensen die qua uiterlijk minder op mij lijken, zeg maar.” 

Eind 2020, toen de wereld in een corona-lockdown zat en Eurosonic 2021 niet op de gebruikelijke manier kon plaatsvinden, mailde Dimitri hem. Of er niet een manier was om hun selfietraditie voor te zetten, want, en toen kwam het hoge woord eruit: hij was gediagnosticeerd met kanker. Die selfie zou zomaar hun laatste kunnen zijn.

Veenstra: “Dat lukte uiteindelijk nog, in een lege zaal in Groningen waar ik was voor de uitreiking van de Pop Media Prijs. In 2022, toen zijn einde echt in zicht was, mocht hij als begunstigde van No Guts No Glory nog naar Pinkpop om Metallica, zijn favoriete band, te zien. Ik sprak hem daar en zag van dichtbij hoe hij stráálde, samen met zijn vrouw. Nog één keer konden zij samen iets moois meemaken, wat voor altijd een blijvende herinnering voor zijn vrouw zal zijn. Dimitri is er niet meer, maar dat laatste moment bij Metallica, zijn laatste wens, samen met zijn vrouw, is onbetaalbaar. En dat is précies waarom het zo waardevol is dat er een stichting als No Guts No Glory bestaat en waar wij dan ook graag actie voor voeren.”

Meer info over de KINK-actieweek: www.kink.nl

Dansen met plaatjesdraaiende BN’ers

Vrijdag (11 april) organiseert No Guts No Glory een benefietavond in poppodium Effenaar in Eindhoven. Een memorabele avond, dat beloven we je nu alvast. Want alsof dansen voor het goede doel al niet bijzonder genoeg is, verschijnen er namelijk mensen achter de draaitafel die je daar niet zo snel zal verwachten. Wat dacht je van de dj-duo’s Raven van Dorst en Ruben Block (frontman van de band Triggerfinger), zangeressen Froukje en S10, acteurs Huub Smit en Tim Haars (New Kids) en Michiel Veenstra samen met presentatrice Vivienne van den Assem?

Vorig jaar, toen de duo’s nog bestonden uit onder anderen Guus Meeuwis en Björn van der Doelen, Pieter van den Hoogenband en Tom Dumoulin en Frank Lammers en Rob Scheepers, werden de plinten al uit de Eindhovense poptempel gedanst en we hebben ons laten vertellen dat er dit jaar nog een schepje bovenop wordt gedaan. Zin in? Wij wel!

Wil je meer info over de kaartverkoop of wil je op een andere manier doneren? Kijk dan op www.stichtingngng.nl.