Wordt het delen van beelden van gewonden of doden strafbaar? '1 jaar cel'

Foto hierboven ter illustratie.

PvdA/GL en CDA willen hier verandering in brengen en pleiten voor een verbod op het filmen van gewonden of overledenen. Volgens De Telegraaf werken ze aan een wetsvoorstel waarmee het vastleggen van slachtoffers bestraft kan worden met een celstraf van maximaal één jaar of een flinke geldboete. Kamerleden Songül Mutluer (PvdA/GL) en Derk Boswijk (CDA) hopen zo te voorkomen dat dit soort situaties zich blijven herhalen.

'Verhuftering van de maatschappij'

In 2023 overleed een 20-jarige vrouw uit Nijmegen nadat ze was aangereden. In plaats van haar te helpen of 112 te bellen, begonnen omstanders haar massaal te filmen.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Een soortgelijk incident vond plaats in Almelo, waar een 16-jarige jongen overleed. Beelden van hem werden direct na zijn overlijden verspreid op het internet. Vaak circuleren deze video's al op sociale media voordat nabestaanden op de hoogte zijn gebracht.

Volgens Mutluer en Boswijk is dit volstrekt onacceptabel. "Het probleem van het openbaar maken, is gedurende de jaren steeds actueler geworden", zegt Boswijk. "Je ziet een verhuftering in de maatschappij en steeds vaker gebruiken mensen een smartphone om slachtoffers vast te leggen. Het filmen wordt vaak als belangrijker gezien dan het helpen. Het is puur sensatie", stelt de CDA'er volgens De Telegraaf.

PvdA/GL-Kamerlid Mutluer benadrukt de impact op de nabestaanden. "Trauma’s worden opengereten en soms zien familieleden eerder de beelden dan dat ze zijn geïnformeerd over bijvoorbeeld een ongeval of misdrijf waarbij een naaste betrokken is", aldus Mutluer.

Kritiek op wetsvoorstel

De Raad van State (RvS) uit kritiek op het voorstel, met name over de handhaafbaarheid. Ook vraagt de RvS zich af of een bewustwordingscampagne niet een effectievere oplossing zou zijn. Veel mensen die beelden delen, realiseren zich mogelijk niet wat de gevolgen zijn voor slachtoffers en hun naasten.

Mutluer en Boswijk vinden echter dat bewustwording alleen niet genoeg is. Er moet volgens hen een norm worden gesteld. "Slachtoffers zeggen: 'je bent door het openbaar maken eigenlijk twee keer slachtoffer'"

Moord op Peter R. de Vries

De moord op misdaadjournalist Peter R. de Vries is een ander schrijnend voorbeeld. Nadat hij in 2021 op klaarlichte dag werd neergeschoten, stonden omstanders klaar met hun telefoons om hem te filmen. De beelden werden vrijwel direct online verspreid.

"Je ziet ook dat hulpverleners bij ongevallen of misdrijven worden gehinderd door filmende omstanders die allemaal voor het beste shot gaan", verklaart Mutluer. "We willen graag normeren: het is onbeschoft gedrag dat écht niet kan."