De deugneus van tv blijkt een meedogenloze killer te zijn

Gracias is de vredige naam voor een slaperig provinciestadje in westelijk Honduras. Er gebeurt bijna nooit wat. Maar als er een nieuwe bakkerij opengaat of een vlooienmarkt plaatsvindt, is de lokale nieuwszender GRT er als de kippen bij. Op 29 mei 2023 doet de omroep live verslag van een ongekend schokkende gebeurtenis. Vanaf een bruggetje buiten het dorp meldt de razende reporter dat er ‘een levenloos lichaam’ in de rivier is gevonden.

De GRT-cameraman filmt eerst de omstanders die vanaf de weg toekijken hoe rechercheurs langs de oever sporenonderzoek doen. Daarna focust de camera op het troebele water van de Rio Supte. Er verschijnt een dobberend lijk van een jongeman vol in beeld. “Zijn naam is Carlos Efrain Sanabria,” leest de verslaggever voor vanaf zijn telefoon. Hij herhaalt het nog maar eens, voor de geliefden die het misschien gemist hebben: “Carlos Efrain Sanabria. Hij is door geweld om het leven gekomen.” 

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Het slachtoffer is de 14-jarige zoon van een lokale advocaat. Carlos staat in de buurt bekend als een vriendelijke jongen die geen vlieg kwaad doet. Op school gaat het prima. De schokkende ontdekking veroorzaakt een golf van ongeloof en verdriet in Gracias. Wie zou ‘Carlitos’ dit hebben aangedaan?  

Gouden tip 

De politie heeft dan al een verdachte in beeld. Het is een goede bekende van nieuwszender GRT. De gouden tip komt van een 16-jarige jongen die de schutter van heel dichtbij heeft gezien… Sterker nog: hij is door hem neergeschoten. De anoniem gebleven tiener, laten we hem Juan noemen, overleeft de gruwelijke aanval door te doen alsof hij dood is.  

‘Juan’ vertelt dat het slachtoffer en hij die avond daarvoor wat hebben gechild in het huis van een vriendin, laten we haar Rosa noemen. Ze is de dochter van Eugenio Membreño Turcios (49), een rijke zakenman en journalist die elke zaterdag een actualiteitenrubriek presenteert, op GRT. Wat de jongens en Rosa precies met elkaar uitspoken is niet duidelijk. Wel dat haar vader niet blij is wanneer hij iets na middernacht thuis komt en de jongeren in zijn huis aantreft…

Zijn lijfwachten drukken de tieners herhaaldelijk kopje onder in het zwembad. Vanaf de kant dreigt Eugenio: ‘Ik verzuip jullie!’

 Marteling 

Volgens Juans verklaring is Eugenio in het gezelschap van een gewapende ‘entourage’. De zakenman draagt de kleerkasten op om de jongens te fouilleren. Eugenio houdt Juan en Carlos onder schot terwijl de mannen hun handen vastbinden. Het is slechts het begin van een urenlange marteling. De lijfwachten brengen de jongens naar het zwembad van de villa en drukken de tieners herhaaldelijk kopje onder. Vanaf de kant dreigt Eugenio: “Ik verzuip jullie!” 

Juan beschrijft vervolgens hoe Eugenio ze in een pick-up duwt en naar de nabijgelegen rivier rijdt. Bij de brug schiet hij de jongens neer, waardoor ze in het water vallen. Uit de autopsie blijkt dat Carlitos een pijnlijke dood is gestorven. Een kogel heeft zijn longen doorboord, waardoor de 14-jarige langzaam is doodgebloed. Dat Juan de twee kogels heeft overleefd is een wonder, maar vooral ook een zegen voor politie en justitie… 

 Lynchpartij 

Binnen 24 uur na de moord bezoekt de Hondurese politie Eugenio op in zijn kapitale villa om hem in de boeien te slaan. De arrestatie zorgt voor beroering in Gracias. In zijn wekelijkse tv-rubriek Geen Leugens heeft Eugenio zich altijd voorgedaan als een deugneus die tegen onrecht vecht. Een maand voor de moord, vertelt hij zijn kijkers nog: “Er is geen grotere rijkdom dan de vrijheid. Het enige dat gevangenen begeren is die vrijheid. Dus gedraag je zodat je volop van het leven kunt genieten.” 

Maar het lijkt erop dat Eugenio voorlopig naar die vrijheid kan fluiten. Een week na de aanhouding legt het Openbaar Ministerie formeel hem zes aanklachten ten laste, waaronder moord en poging tot moord. Eugenio riskeert een maximale straf van 45 jaar. 

Buiten het rechtbankje van Gracias eisen boze burgers met spandoeken ‘justicia’.  Zodra Eugenio naar buiten komt, bekogelt de meute hem met waterflesjes en andere losse voorwerpen. De gewapende cipiers duwen de verdachte haastig in de arrestantenwagen om een lynchpartij te voorkomen. 

Ondertussen leggen nabestaanden elders in Gracias hun geliefde Carlitos te ruste. In zijn lijkrede beschrijft zijn oom Miguel het slachtoffer als een ‘charismatische en slimme jongen’. “Het was een knul met een heldere toekomst, maar alle dromen zijn abrupt verstoord.”  

Gerechtigheid 

Het zal nog ruim een jaar duren voordat het proces begint. De zaak speelt zich, vanwege de betrokkenheid van minderjarigen, grotendeels achter gesloten deuren af. Volgens waarnemers oogt Eugenio kalm, stoïcijns bijna. Al is de beschuldigde zichtbaar van slag wanneer de lijkarts de verwondingen behandelt.

Op 25 oktober 2024 is er dan toch de uitspraak: schuldig op alle aanklachten. Daarmee is hij verzekerd van een totale straf van 35 tot 45 jaar. Voor zover we kunnen nagaan is het vonnis nog niet bevestigd. 

Carlos’ nabestaanden hebben in ieder geval vrede met de veroordeling. “Het was geestelijk zwaar om al de details te horen die de aanklagers hebben gepresenteerd, over hoe inhumaan die kinderen zijn behandeld,” zegt Carlos’ moeder Glendy na afloop in een Hondurees tv-interview. ”Geen gevangenisstraf brengt mijn zoon terug, maar nu is er goddank gerechtigheid.” Of ze de familie van de dader kan vergeven? “Ik kan me niet in hun situatie verplaatsen, maar ook zij hebben veel meegemaakt. We kunnen ze niets kwalijk nemen.” 

Moord in Honduras

Het afgelopen jaar zijn er 3356 moorden geregistreerd in Honduras. Op een bevolking van nauwelijks 10 miljoen betekent dit ruim dertig moordzaken per honderdduizend inwoners. Alhoewel dit niet buitengewoon is voor Midden-Amerika, wil de vrouwelijke president Xiomara Castro met noodwetten de misdaad beteugelen. De regering wil bendeleden massaal berechten voor terreurdaden en is alvast begonnen met het bouwen van ‘megabajesen’, waaronder één voor liefst 20.000 gevangenen.