Belgische zanger Bart Peeters (65): 'Tom Waes blijft een held'

Een vernederlandste Belg 
Bart August Maria Peeters zag het levenslicht op 30 november 1959 in een plaatsje nabij Antwerpen. Zijn muzikale doorbraak kwam met de band The Radios, waarvan de hit She Goes Nana uitgroeide tot een internationaal succes. Voor de AVRO presenteerde hij populaire muziekprogramma’s zoals Toppop Yeah, Toppop Nonstop en Lalala Live. Ter ere van zijn 65ste verjaardag staat hij in de Lotto Arena met Bart Peeters Deluxe, waar hij in april en mei naar terugkeert voor een nieuwe reeks alweer bijna uitverkochte shows. Peeters is al jaren geleden getrouwd met zijn Anneke en samen hebben ze drie kinderen, Nona, Winnie en Pablo.  

Tijdens je concerten in de Lotto Arena in Antwerpen wijdde je een bijzonder moment aan je vriend Tom Waes, die zich te pletter had gereden met zijn Porsche. Je vroeg het publiek om de lichtjes van hun telefoons aan te zetten om hem zo een spoedig herstel te wensen. Later bleek dat hij gedronken had. Wat vond je van de reacties daarop?
“Ik vond de reacties hier in Vlaanderen totaal fout. Men zei: Tom Waes heeft een voorbeeldfunctie. Ik vind: Tom heeft géén voorbeeldfunctie. Tom Waes maakt programma’s waarbij er constant een disclaimer in beeld zou moeten staan met de tekst: Don't try this at home. Of anders moeten we allemaal de Marathon des Sables lopen, de zwaarste marathon ter wereld, of El Capitan op, de moeilijkst beklimbare bergwand ter wereld. Tom Waes is een stuntman, een soort superman, een held. En soms brandt Icarus zich aan de zon. Dat is nu gebeurd. Ik ga iets heel geks zeggen, maar de reden dat de oudejaarsfeesten in België goed verliepen qua alcoholmisbruik, kan wel eens Tom Waes zijn. Blijkbaar heerste er in het hele land het gevoel: alcohol kan gevaarlijk zijn. Het zou zijn alsof een bekende Nederlander zijn hand was kwijtgeraakt door vuurwerk. Dan zouden jullie een oudjaar hebben gehad met minder verschrikkelijke ongevallen door vuurwerk.” 

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Hoe is het eigenlijk met Tom Waes? Heb je hem al gezien?
“We sms'en, dat is alles. Hij is nog in revalidatie, thuis. Men zegt weleens: de rechtstreekse weg naar echte revalidatie is schuldbesef. Tom beseft dat hij iets heel doms heeft gedaan. Hij gaat dat nooit meer doen. En voor mij blijft hij exact dezelfde held die hij was, en met mij vinden veel Vlamingen dat. Hij zal nu misschien op een andere manier in het leven staan en dat is alleen maar goed. Ook voor alle mensen die van hem houden en dat zijn er heel veel in Vlaanderen.” 

'Ik ga iets heel geks zeggen, maar de reden dat de oudejaarsfeesten in België goed verliepen qua alcoholmisbruik kan weleens Tom Waes zijn'

In april en mei sta je weer acht keer in de Lotto Arena met Bart Peeters Deluxe. Wat is de tussenstand van deze tour?
“Achttien keer. Als een voorstelling uitverkocht is, komt er weer een nieuwe voorstelling bij. De vorige keer, vijf jaar geleden, heeft dat geleid tot 26 shows. Ik ben recordhouder, dus ik moet nog even volhouden.”

Onlangs ben je 65 geworden. Vorig jaar kreeg je de Lifetime Achievement Award bij de Music Industry Awards in België en op het podium lijk je energieker dan ooit. Had je ooit kunnen denken dat het zo zou lopen, nu je bijna pensioengerechtigd bent?
“Absoluut niet. Ik maak mij schuldig aan een atypische manier van 65 worden en ik vrees dat ik dat zelf opgezocht heb. Ik ben in die zin baas over mijn eigen leven. Ik werd gevraagd door de promotor van de Lotto Arena. Zo simpel is het. Dat was geen eigen initiatief. Vervolgens kan je zeggen: nee, ik ga met pensioen want ik ben 65. Of je kan zeggen, wat ik deed, leuk, dan kan ik daar proberen om te bewijzen dat 65 ook maar een getalletje is. En dat is tijdens de eerste tien voorstellingen bewaarheid geworden. Dus het blijkt zo te zijn dat je leeftijd zich toch vooral tussen je oren afspeelt.”

Want je springt en rent als een dolle over het podium. 
“Ik weet het, ik ga tekeer als een gek, maar soms ook niet. De concerten hebben drie pijlers: energie, humor en emotie. In al die disciplines durf ik tot het gaatje te gaan, en het tot het uiterste te drijven. Humor heb ik altijd gehad. Ik heb ook altijd over een grote dosis zelfrelativering beschikt. De emotionaliteit is er misschien met het ouder worden wat explicieter ingeslopen dan vroeger. Wat die energie betreft, als ik eerlijk ben moet ik dat een beetje opsparen. Dat vergt wel enige voorbereiding. Dus ik ben gaan joggen en werk nauw samen met een sportfysiotherapeut, want op het podium mogen mijn spieren niet schrikken als ik plotseling de raarste sprongen maak. Hetzelfde geldt voor mijn stem. Ik zit daarom in een traject met een zanglerares, want de zangtechniek is de laatste dertig jaar veranderd. Ik leer nu de modernste methoden.”

In Nederland ben je vooral bekend als tv-presentator. Je maakte onder meer Toppop Yeah en Lalala Live voor de AVRO.
“Ja, de reeks programma’s die ik heb gedaan is eindeloos. Tussen 1984 en 2010 deed ik best veel, ook bij jullie. Dat was altijd op uitnodiging, ik heb nooit zelf auditie gedaan. Ik maakte glamourprogramma’s, maar ook wetenschappelijke, zoals Hoe? Zo! Een beetje gek, want ik heb alles gestudeerd behalve de exacte wetenschappen. Maar goed, ik ben wel doctorandus, zij het in de filosofie, de letterkunde en de talen. Toch begon het allemaal met muziek. Op elfjarige leeftijd speelde ik al op een hippiefestival in mijn woonplaats. Ik leek wel de elfjarige versie van Bob Dylan. Ik besefte later dat het handiger is om je uit te drukken in de taal waarin je bij de bakker brood bestelt, dus ik zing nu alleen nog in het Nederlands.”

Maar je grootste hit was She Goes Nana met The Radios. 
“Dat is zo, maar dat was toeval. Ik kwam redelijk toevallig twee broers tegen die Stevie Wonder-achtige kwaliteiten bleken te hebben, Ronny en Robert Mosuse. We begonnen The Radios. Wij zongen prachtig driestemmig. Het raakte in een stroomversnelling en dat had ik in mijn eentje niet kunnen bolwerken. Ook dankzij Nederland ging het als een lopend vuurtje. Wij kwamen op de Duitse radio, we scoorden in Hongarije, Frankrijk, Indonesië en we speelden zelfs in het voetbalstadion van Dakar in Senegal. Wow! In het voorprogramma van Youssou N'Dour nog wel. En in Hongarije stonden we in het voorprogramma van Bryan Adams.

We leefden onze droom en alles lukte. We werden in Azië zelfs op straat herkend. Wij waren ervan overtuigd dat we een overnight sensation waren en een doorbraak zouden meemaken in Amerika. We mochten daar optreden tijdens het WK voetbal van 1994. Nederland speelde tegen België in de Citrus Bowl in Orlando, en daar zouden we optreden. Wij waren ongelooflijk blij. We werden overgevlogen naar Amerika en sliepen in de meest waanzinnige villa's. We dachten echt: nu zijn we het helemaal.

Op de dag zelf kwamen we in het stadion aan en over onze schouder keken we mee naar de voetbalwedstrijd, die overigens met 1-0 door België gewonnen werd. Dat was wel een dingetje. Een ander dingetje was dat de enige Amerikanen in dat stadion de mensen waren die het geluid en het licht verzorgden. Voetbal was daar toen totaal niet populair. Dus we hebben daar nooit echt iets betekend, speelden daar voor de aanwezige Belgen, en dat was wel even een reality check. Want alles leek te lukken. En toen bleek ook nog dat Robert Mosuse een hersentumor had. In 2000 stierf hij en daarmee ieder vooruitzicht op een reünie van The Radios. Je wekt een band op één been niet weer tot leven. Maar tijdens mijn concerten in de Lotto Arena speelden Ronny Mosuse en ik een Nederlandstalige versie van She Goes Nana als eerbetoon aan Robert. Dichterbij een terugblik op The Radios zal het nooit komen.”

'Het. is heel leuk om voor mensen te spelen die in werkelijkheid mijn kinderen zouden kunnen zijn, of zelfs mijn kleinkinderen'

Het was ooit je ultieme bedoeling om een bejaard sekssymbool te worden, is dat gelukt? 
“Nee, helaas. Bij Mick Jagger kun je wel spreken van een bejaard sekssymbool. En bij Ibrahim Ferrer van de Buena Vista Social Club ook. Maar hoe meer de oude dag naderde, hoe meer ik dat doel heb opgegeven. Dus ik ben het nu heel expliciet níet. In de tijd van The Radios waren er wel eens jongedames die flauwvielen en zo, vooral voor Robert, want die had blauw geverfd haar en een blote torso, maar nu komt er niemand voor mij; ze komen voor mijn muziek.”

Opvallend is dat er nu toch ook veel jonge mensen op je concerten afkomen. 
“Dat klopt en zeker bij de zomerfestivals waar we staan, zijn ze echt waanzinnig jong. Soms is ons publiek daar gemiddeld twintig jaar. Dat is confronterend. Dat heeft ermee te maken dat mijn muziek toevallig goed matcht met die van Pommelien Thijs. Zij is in Vlaanderen heel groot en blijkbaar komen veel festivalorganisatoren op de gedachte om eerst Pommelien te programmeren, dan Bart en dan nog wat acts. En het is natuurlijk Pommelien die dan de gemiddelde leeftijd naar beneden trekt. Blijkbaar komen die jongeren vervolgens zelf naar mijn concerten. Het is heel leuk om voor mensen te spelen die in werkelijkheid mijn kinderen zouden kunnen zijn, of zelfs mijn kleinkinderen. En dat is wonderbaarlijk, want mijn teksten zijn niet allemaal even vanzelfsprekend. Ze zijn soms redelijk geschift, maar de jonge mensen zingen niet alleen de refreinen mee, maar ook de coupletten. Ze kennen gewoon alles en dat is eigenlijk wel leuk om te ervaren.”

Als er in België een album van je uitkomt, staat dat ongeveer 100 tot 250 weken in de albumlijst en haalt dan vaak ook nog de nummer 1-positie. Aan de andere kant is je zangcarrière helemaal aan Nederland voorbijgegaan. Hoe kan dat?
“Dat is mijn eigen schuld. We scoren inderdaad heel goed in de albumlijst, maar wij zijn geen band die op hits drijft. We hebben ons in Nederland niet actief in de kijker gespeeld. Toen ik in het Vlaams begon was ik al veertig jaar - we spreken over het jaar 2000. Ik deed toen nog heel veel televisie in Nederland. Ik was het jongetje van tv. Mensen zien dan een televisiepresentator die zich aan muziek waagt. Die is per definitie verdacht. Dus ik zal hard moeten vechten om in Nederland het verhaal van de kip en het ei duidelijk te maken, dat mijn muziek er eerst was. Maar er komen wel mensen uit Nederland naar Antwerpen voor de concerten. Ik ben natuurlijk te volgen via Instagram en Spotify en ik verscheen wel eens bij Matthijs van Nieuwkerk, maar dan was het vaak om een Frans chanson te doen. Ze wisten wel dat Bart heel groot is in zijn eigen land met muziek, maar hoe precies, dat wist Matthijs ook niet. Maar wat niet is, kan nog komen. Dus mensen, kom ons bezoeken in ons eigen reservaat en je zal iets meemaken.”

In België wordt wel gezegd dat je ADHD hebt, klopt dat?
“Met aandoeningen moet je altijd voorzichtig zijn. Ik heb een beetje ADHD, maar alles heeft een spectrum. Toch word ik in België vaak als voorbeeld gebruikt: zie je wel dat je met ADHD best ver kan komen! Dat is een ongenuanceerde vaststelling, want er zijn vele vormen van ADHD die veel heftiger en minder leefbaar zijn dan de mijne. Maar ik vind het natuurlijk wel leuk dat ik op mijn leeftijd nog steeds als hyperactief word beschouwd. Ik mag daar niet mee flirten, maar dat doe ik heimelijk wel.”  

Je had ook jarenlang tinnitus, oorsuizen, maar nu ben je er vanaf, valt te lezen in de Vlaamse pers. Waar had je precies last van? 
“Ik hoor ‘s nachts de zee, terwijl ik niet aan zee woon. Zo moet je je dat voorstellen. Ik speel gitaar, daarop schrijf ik mijn songs, maar ik ben ook drummer. Ik drumde een tijd in de hevigste heavy metalband van België, The Clement Peerens Explosition. Die was bedoeld als parodie op de gemiddelde metalgroep en was harder dan Metallica. Op een bepaald moment werd het volume een beetje te gek. Zo heb ik die aandoening opgelopen, maar eigenlijk is het geen tinnitus. Ik heb hyperacusis, waardoor ik een geluid al snel als harder ervaar. Ik ben geluidsgevoelig. Mijn gehoor is zelfs zo gevoelig dat ik door muren heen hoor. Misschien is dat de reden dat ik nu smaakvolle muziek maak met prachtige warme klanken en vooral akoestische instrumenten.”

'Ik word in België vaak als voorbeeld gebruikt: zie je wel dat je met ADHD best ver kan komen! Dat is een ongenuanceerde vaststelling'

Je hebt dus nooit tinnitus gehad, maar die hyperacusis, daar ben je nog niet van af?
“Nee. Ik kan het mensen niet kwalijk nemen dat ze denken dat het tinnitus is, omdat de symptomen deels overeenkomen. In het slechtste geval krijg je bij tinnitus zo'n afschuwelijke pieptoon in je oor, maar dat heb ik nooit gehad. Ik heb weleens contact met mensen die aannemen dat ik dát heb en die zeggen: In godsnaam, hoe kan jij leven met tinnitus? Maar ik heb die pieptoon niet. Ik heb wel minder last van het geruis, maar dat komt door de manier waarop ik ermee omga. Daarvoor richt ik me tot het zenboeddhisme.

Ik had een fijn gesprek met een filosofische oorarts. Die zei: Heb je ooit in Oostende geslapen, dat aan zee ligt? Ik zei ja. En was dat moeilijk? Ik zei nee. En hoorde je de zee? Ik zei: Ik denk het wel, maar ik heb er niet op gelet. Dat is de oplossing. Ik maak mezelf gewoon wijs dat ik in Oostende slaap en dan let ik er niet meer op. En voor je het weet is dat geruis dan weg. Dus ik ben het nu min of meer kwijt. En ik ga op een goede manier om met de blootstelling aan hard geluid. Bij de muziek die ik nu maak zitten nooit schreeuwerige klanken, dus in de Lotto Arena kan ik zo hard gaan als ik wil. Op het podium blijft het geluid ook vrij zacht. Mocht ik nu nog steeds een ouwe rocker zijn, dan zou ik zeker meer last hebben van mijn oren. We zijn één keer op een gezinsuitje geweest naar Tomorrowland. Toen heb ik mijn oren professioneel beschermd met oordoppen, want daar had ik zéker kans gelopen op gehoorschade. Dat zijn écht harde klanken.”

Volgens de site van de Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde ervaren mensen met hyperacusis gewone geluiden als hinderlijk, irritant of zelfs pijnlijk. Dat heb je niet?
“Nee, alles is er in verschillende maten en vormen. Ik laat het zover gewoon niet komen. Mensen overdrijven altijd heel graag, zelfs medici. Het klopt niet.”’

Ook dat is dan bij deze rechtgezet.
“Dank u.”