Iedere dag het nieuws dat echte mannen interesseert
Chris en Angelique

De doodzieke Chris overleefde corona dankzij een Duits ziekenhuis

Chris Tolsma (48) lag met corona in een Nederlands ziekenhuis toen hij door de artsen opgegeven werd. Zijn zwager had als arts in Duitsland gewerkt en schakelde daarop het Duitse longcentrum in waaraan hij verbonden was geweest. Dat wilde Chris een kans op leven geven door hem vijf weken aan de hartlongmachine te houden. En Chris overleefde.

Toen Chris positief testte op corona schrok zijn vrouw Angelique Sas. “Dit was voorjaar 2021 en we deden al heel voorzichtig. Chris kreeg in 2014 de diagnose reumatoïde artritis. Dat betekende al dat hij minder moest gaan werken. Ook zijn longen waren aangetast door deze ziekte. Corona zou hem extra belasten, was onze verwachting. Maar ondanks alle voorzorgsmaatregelen, werd Chris toch ziek.”

Chris ging in quarantaine en het was wachten tot het weer beter met hem zou gaan. Waar veel mensen na vijf dagen de omslag maakten, gebeurde dat niet bij Chris. Hij werd niet beter en ging naar het ziekenhuis. Omdat het steeds slechter ging, werd hij naar de intensive care overgebracht en besloten de artsen tot beademing.

“Mijn broer Arthur hield een vinger aan de pols,” vertelt Angelique. “Hij is traumatoloog en orthopedisch chirurg. Daar hadden we zo veel geluk mee, want niet iedereen heeft een Arthur…” Zeventwintig dagen na Chris’ positieve test ging hij aan de beademing op de intensive care van het streekziekenhuis. “Ik wil niet zeggen dat een streekziekenhuis niet goed is, maar wellicht hadden ze daar toch iets minder kennis dan Chris nodig had op dat moment,” legt Angelique uit. “De beschadigingen in zijn longen werden aangezien voor longfibrose en dat is onomkeerbaar. Als hij aan de hartlongmachine (ECMO, red.) gekoppeld werd, zou hij daar nooit meer afkomen, stelden de artsen vast. Wij wilden een second opinion, want was dat wel zo? Arthur belde met zijn Duitse collega’s in een longcentrum waar hij nog half op de loonlijst stond en daar wilden ze Chris helpen. Ze zagen voldoende kansen om zijn leven te redden. In Nederland was hij ten dode opgeschreven.”

Chris en Angelique op de Nederlandse ic.

Drie herseninfarcten

Daarom werd besloten dat Chris per helikopter naar Duitsland zou gaan, alleen was er geen landingsplaats bij het streekziekenhuis. “Er kon wel een helikopter op een verderop gelegen vliegveld landen, maar dan moest Chris per speciaal uitgeruste ambulance, MICU, naar dat vliegveld. Er rijden maar een paar van die ambulances in Nederland rond. Het lukte. Chris werd op het vliegveld overgeladen in de helikopter, daar stonden onze zoons en andere familie en vrienden hem aan te moedigen. Vooral zijn zoons schreeuwden keihard, wat het helikopterpersoneel overhaalde om hem toch in de helikopter te laden, hoewel het erop leek dat Chris het niet meer zou halen. Ze vlogen ook een tijdje rond de grens met Duitsland, want als Chris in de helikopter was overleden, hadden ze niet in Duitsland mogen landen,” vertelt Angelique.

‘Vooral zijn zoons stonden op het vliegveld keihard te schreeuwen, wat het helikopterpersoneel overhaalde om hem toch in te laden, hoewel het erop leek dat Chris het niet zou halen’

Zij ging samen met Arthur in de auto naar het Duitse ziekenhuis en zag hoe Chris daar uit de helikopter werd gehaald en met gigantische haast naar binnen werd gebracht. “Chris lag te stuiteren op het bed, maar ik zag aan de strakke gezichten van de artsen dat het heel kritiek was. Ook in het ziekenhuis bleef het nog een tijdje onzeker of Chris het zou halen. Hij werd meteen aan de ECMO gelegd, maar de dagen daarna was het heel spannend of Chris het overleven zou.”

De nieuwe Panorama ligt nu in de winkel en is hier te bestellen.

Maar hij deed het. Achteraf bleek hij wel drie herseninfarcten te hebben gehad, waardoor het nog maar de vraag was hoe hij uit de kunstmatige coma zou komen, als hij dat al haalde. Chris lag vijf weken aan de ECMO, wat een week langer was dan volgens fabrikant van de ECMO kon zonder het systeem te vernieuwen. “Tijd was cruciaal, dat heb ik van het begin af aan al gezegd. Bij mij werkt alles net anders dan bij anderen. Alles werkt bij mij vertraagd, dus geef me gewoon wat tijd. In Nederland kon ik dat helaas niet krijgen, in Duitsland gelukkig wel.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Bekijk 'm in de nieuwste Panorama of check het via Blendle.