Iedere dag het nieuws dat echte mannen interesseert
Kenny zocht een nieuw leven in de Algarve, maar vond de dood

Kenny zocht een nieuw leven in de Algarve, maar vond de dood

Uit de editie van 2 september 2020: Hij vertrok uit Nederland om zich te vestigen in een van de zuidelijkste gebieden van Europa, de Portugese Algarve. Daar vond Kenny Dijksma (60) de dood. Panorama-verslaggever Christiaan Korterink reisde naar de streek, onderzocht de plaats delict en sprak er met locals: “De dader moet een bekende van hem zijn geweest.”

Donderdag 21 mei 2020, net buiten Barão de São Miguel. Het is bijna tien uur in de ochtend als de uit Frankrijk afkomstige Jean bij Casa de Palha arriveert. Op de oprit komt de hond Barry hem tegemoet. Eenmaal bij het huis aangekomen, ziet de Fransman al snel dat het foute boel is. Glasscherven liggen naast de deur en bij binnenkomst ziet hij Kenny deels op zijn bed met een ingeslagen schedel. Alle hulp die daarna nog wordt ingeschakeld is te laat. Kenny is overleden. Zijn dood is met veel vraagtekens omgeven.

Barão de São João, een maand na het overlijden van Kenny Dijksma. Dit is de plaats waar hij voor het laatst in het openbaar is gezien, op de avond voordat hij vermoord werd. Barão de São João is de plaats van samenkomst voor alle extranjeros die wonen in de vallei tussen Barão de São João en het een paar kilometer verderop gelegen Barão de São Miguel. Toch is de sfeer in beide plaatsjes totaal verschillend. In Barão de São Miguel is het met name de lokale bevolking die het straatbeeld kleurt en die weinig ophebben met al die buitenlanders.

Het straatbeeld in Barão de São João ziet er warm uit, maar de ontvangst is afstandelijk. Er zijn twee barretjes in de centrale straat. Aan het begin van de straat is dat bar Caramba. De medewerkers daar zijn niet erg happig op journalisten en wijzen al gauw door naar een café verderop. Volgens hen het stamcafé van Kenny, maar daar wil bijna niemand met me spreken. Een man zegt: “Mensen hier zijn moe, eerst corona, toen de moord op Kenny, vorige week de bosbranden. Ze zijn toe aan wat luchtiger zaken.” De mensen zijn geschrokken van het overlijden van Kenny, maar lijken nog meer te schrikken van pottenkijkers. Volgens een Nederlander die een aantal dorpen verderop woont, heeft dit te maken met de achtergrond van de bewoners van de vallei. Het zijn veelal mensen die legaal dan wel illegaal in het zuiden van Portugal verblijven om zich waar mogelijk te onttrekken aan de reguliere maatschappij. Ze staan volgens deze Nederlander niet echt te springen om te praten met buitenstaanders omdat ze vaak wel iets te verbergen hebben. Is het geen illegaal verblijf, dan wel het verbouwen of verhandelen van een beetje drugs. Het is in elk geval een interessante omgeving. Grote villa’s afgewisseld met stukken grond waarop een verdwaalde caravan staat of een zelf getimmerd houten huisje dat nog net overeind blijft staan.

Een nieuw avontuur

Kenny verbleef al bijna twintig jaar in het zuiden van Portugal. Hij is geboren op 4 maart 1960 in Leeuwarden. Zijn vader is bankdirecteur en zijn moeder lerares. Kenny heeft één zus. In de jaren 80 woont en werkt Kenny in de regio rond Steenwijk. Zo werkt hij als bedrijfsleider in de toenmalige supermarkt Pick Pack in Havelte en later ook als uitsmijter bij een kroeg in Steenwijk. Tussendoor werkt Kenny in de scheepsbouw en als monteur bij een bedrijf dat dakplaten installeert.

Eind jaren 90 is Kenny toe aan een nieuw avontuur. Na een paar vakanties in Portugal vertrekt hij met zijn vrouw en twee kinderen definitief naar het zuiden van Europa. Het romantische geluk is echter niet van lange duur, want binnen een jaar nadat de woning in Portugal gereed is gekomen, vertrekt zijn vrouw met de kinderen naar Duitsland.

Kenny keert rond het jaar 2000 terug naar Nederland. Het montagebedrijf waar hij eerder al gewerkt heeft altijd plek voor hem. Naast dat Kenny bevriend raakt met zijn werkgever ontmoet hij ook een nieuwe vriendin. Omdat zij beiden op een woonboot wonen en de gemeente Meppel de bewoning van woonboten aan banden wil leggen, wijken ze uit naar een caravan op de camping IJhorst. Omdat continue bewoning van een caravan in Nederland niet is toegestaan, worden ze gesommeerd de caravan te verlaten. Samen reizen ze begin 2009 naar Portugal om even op adem te komen. Zijn vriendin keert in 2016 terug naar Nederland, Kenny gaat nooit meer weg uit Portugal.

Sindsdien woonde Kenny met zijn twee honden Barry en Linda in Casa de Palha, wat Huis van Stro betekent. Dit is te danken aan de muren die tien tot twaalf centimeter dik zijn en ter isolatie zijn opgevuld met stro.

Het huis van Kenny staat dus net buiten het plaatsje Barão de São Miguel, op een plek die met een standaard routebeschrijving nagenoeg onvindbaar is. Adressen houden op wanneer je van de doorgaande weg de onverharde wegen opdraait, de vallei in. Alleen met heel duidelijke instructies die niet op Google Maps te vinden zijn, maar meer in de trant van ‘bij het eerste bruggetje links, de volgende afslag rechts, bij de grote eikenboom rechtdoor’, is het huis van Kenny te vinden. De weg loopt steil omhoog. Links, iets lager gelegen, staat een geel huis. Eenmaal bij het huis aangekomen is het meteen duidelijk dat dit de woning van Kenny moet zijn: het laatste restje van het politielint zit nog vast aan het naambordje ‘Casa de Palha’.

Glasscherven liggen naast de deur en bij binnenkomst ziet Jean dat Kenny op zijn bed ligt met een ingeslagen schedel

Handeltje in marihuana

Hoewel het politielint grotendeels verwijderd is en het huis en de omgeving officieel zijn vrijgegeven, heb je het idee dat je een crimescene betreedt. Het is inmiddels ruim een maand na het misdrijf, maar voor het huis staat nog steeds de lichtgrijze Renault Captur van Kenny geparkeerd. Over het dak van de auto ligt een groot grijs zeil. Van dichtbij is pas te zien dat zowel de voor- als de achterruit zijn ingeslagen. Net als het ruitje naast de voordeur. Hoewel de woning is dichtgetimmerd, liggen de glasscherven nog voor de deur.

Casa de Palha is eigenlijk een soort studio: het is één ruimte waarin zich zowel de keuken, het woongedeelte als het slaapgedeelte bevindt. Door de ramen van het huis is te zien dat de afwas nog op het aanrecht staat. Ook is te zien dat het bed waarin Kenny is gevonden zich aan de rechterkant pal naast de voordeur bevindt. Het woongedeelte is overhoop gehaald en niets wijst erop dat er na het misdrijf is opgeruimd.

Geschrokken en bang

Terug naar 21 mei 2020. Het is de Fransman Jean die Kenny donderdagochtend als eerste vindt. Hij rent naar buiten en haast zich naar de dichtstbijzijnde buren, een Duits echtpaar dat al geruime tijd naast Kenny woont. De vrijwillige brandweer wordt gebeld en ook de politie wordt ingeschakeld omdat het duidelijk is dat Kenny geen natuurlijke dood is gestorven. Wanneer de politie arriveert bij het huis is Jean er inmiddels vandoor. Uiteindelijk duurt het drie dagen voordat de politie hem te spreken krijgt.

Naar eigen zeggen was Jean dusdanig geschrokken en bang dat hij het op een lopen heeft gezet, zo vertelt hij in zijn houten huisje, omringd door zijn Engelse vriendin, huisvriend en drie honden.

Zijn onderkomen staat op een kleine 300 meter van Casa de Palha, en is te voet goed te bereiken via een steil bergpad binnendoor. Met de auto duurt het een kleine tien minuten om er te komen.

Jean vertelt dat hij de avond voor het overlijden van Kenny om tien uur ’s avonds nog bij hem thuis is geweest om een pakje shag te kopen. Kenny kocht volgens hem tabak in voor een goede prijs en verkocht het door om er een klein beetje aan te verdienen. Kenny was niet echt blij dat er nog iemand voor zijn deur stond, maar zou hem het pakje shag verkocht hebben. De volgende ochtend zou diezelfde Jean zich weer bij Kenny melden om in de tuin te helpen. Dat is het moment waarop hij Kenny heeft gevonden.

Wanneer de politie Jean te spreken krijgt, hebben ze nog niet veel vorderingen gemaakt. Ze krijgen van hem te horen wat er is meegenomen uit de woning: twee televisies en een pot kleingeld. De Fransman geeft aan dat hij sinds de moord op Kenny niet meer thuis heeft geslapen. Bang dat de overvallers terugkomen en ook hem te grazen nemen. Waarom ze dat zouden willen doen?

Dat weet hij zelf ook niet precies, maar hij neemt liever het zekere voor het onzekere omdat hij in de weken voor het overlijden van Kenny naar eigen zeggen veel bij hem thuis is geweest.

De moord speelt zich af in de periode dat Portugal in een gedeeltelijke lockdown is vanwege covid-19. Toch ontvangt Kenny af en toe mensen thuis. Zijn buren geven aan dat het om mensen ging die zij niet eerder gezien hadden. Meer dan dat krijgen ze niet echt mee: ze spreken Kenny nauwelijks vanwege de lockdown.

Een goede vriend van Kenny is ook op de hoogte van het bestaan van deze nieuwe kennissen. Wellicht waren zij in de veronderstelling dat Kenny een goede ‘prooi’ zou zijn, want hij geeft aan:

“Kenny was niet erg discreet. Hij handelde weleens een klein beetje in marihuana, maar als je goed oplette, dan was al snel te zien waar hij zijn belangrijke spullen verstopte.” Dat er echt wat bij Kenny te halen was, was een misvatting. “Kenny rookte af en toe een jointje, maar meer dan een paar honderd euro had hij zeker niet in huis.”

Ruzie met Jean

Een roofoverval lijkt vanwege de ligging van Casa de Palha niet voor de hand liggend. Het is geen plek waar je bij toeval langskomt en waar je makkelijk weg kunt vluchten. Niemand gaat er daarbij vanuit dat het daadwerkelijk ging om die twee televisies en een pot met kleingeld. Daarnaast is ook een mobiele telefoon verdwenen. Op basis van GPSgegevens is later uit te lezen hoe deze telefoon zich in de nacht verplaatst heeft. Tussen 03.17 uur en 04.20 uur is de telefoon verplaatst van Kenny’s huis naar de stadskern van Barão de São Miguel. Gezien de afstand van ongeveer twee kilometer en het tijdsbestek kan dit lopend gebeurd zijn. Vervolgens verplaatst de telefoon zich in een kwartier tijd bijna tien kilometer, naar een verderop gelegen plaats Bensafrim, waar het spoor doodloopt en de telefoon waarschijnlijk onklaar is gemaakt.

Twee maanden voor het overlijden van Kenny heeft zich echter ook een conflict afgespeeld waarbij Jean betrokken was, waardoor de omgeving speculeert over een alternatief scenario. Misschien is er op de avond van het misdrijf een uit de hand gelopen ruzie geweest, waarna de ‘roofoverval’ in scène is gezet. Naar aanleiding van de verhalen die rondgaan, geeft de buurman wat extra achtergrondinformatie: “Jean leefde een tijdlang op het erf in een caravan van Kenny. Hij mocht daar verblijven zolang hij in de tuin werkte. Dat verliep niet meer helemaal naar wens, waarop Kenny besloot hem uit zijn caravan te zetten. Dit leverde onenigheid op, helemaal toen Kenny besloot de caravan te verkopen. Hierdoor raakte de Fransman dakloos.” Dit leidde tot een fiks conflict tussen de twee. Volgens de buurman gaat nu het verhaal dat Jean het in de coronaperiode bijgelegd zou hebben met Kenny: “Maar of dat zo is, dat weet niemand zeker.”

Ook een Engelse vriend van Kenny weet te vertellen over dit conflict en geeft aan dat dit tot grote onenigheid tussen beide heren heeft geleid. Zelf ontkent Jean dat hij ruzie had met Kenny: omdat hij een nieuwe vriendin had gevonden, had hij niet langer de behoefte om in Kenny’s caravan te verblijven. Hij is uit vrije wil vertrokken en kan zich niets van een ruzie herinneren. Natuurlijk, ze schreeuwden weleens eens wat naar elkaar als ze allebei een drankje hadden gedronken, maar een echte ruzie? Daar was geen sprake van. Op de avond voor zijn overlijden zouden ze samen nog een biertje hebben gedronken op het terras.

Het politiebureau hier staat er niet zo goed op. Bij de verdwijning van Madeleine McCann werd openlijk geblunderd door de corrupte onderzoeksleider

Via via wordt me het telefoonnummer doorgespeeld van een van de beste vrienden van Kenny. Hij heeft ook de sleutels van het huis en is naast Kenny’s ex-vriendin als enige op de hoogte van het feit dat Kenny af en toe wat contant geld kreeg van Bent, een gepensioneerde Engelsman op leeftijd die jarenlang door Kenny werd verzorgd. Omdat Bent geen verdere familie heeft, schonk hij Kenny af en toe wat geld. Wanneer er telefonisch contact is met deze vriend om naar wat extra informatie te vragen, ontspoort het gesprek binnen een minuut: “Waarom ben je bij het huis? Waarom was je bij het huis!? Wat heb je daar te zoeken? Daar is niets te vinden!” Na een tirade van een paar minuten wordt de verbinding verbroken. Het maakt de situatie er niet minder schimmig op.

Het politieonderzoek

De buurman vertelt verder dat de politie een paar keer langs is geweest om te vragen of zij al iets nieuws hadden gehoord. Veel verder zijn ze nog niet gekomen.

Ook lijkt het of er erg onzorgvuldig met eventueel bewijsmateriaal wordt omgegaan. De informatie over de verdwenen telefoon en waar deze nog getraceerd is wordt ontdekt door de ex-vriendin van Kenny, die dat vanuit Nederland uitzoekt. Wanneer zij deze informatie naar de politie stuurt, krijgt ze geen reactie.

De leidinggevende rechercheur is zeer moeilijk te bereiken en niet gediend van een bezoek aan het bureau in Portimão. Pas na een paar weken proberen, lukt het om hem aan de telefoon te krijgen. Hoewel hij zegt dat hij geen Engels spreekt, maakt hij in het Engels duidelijk dat hij het onwenselijk vindt dat er vragen worden gesteld over de moord op Kenny. Het onderzoek is volgens hem nog in volle gang.

Daar merkt de omgeving van Kenny echter niet veel van. Kenny’s goede vrienden zijn niet benaderd door de politie. Ook andere buren geven aan dat de politie niet bij hen is geweest. Ongeveer vijftig meter van Casa de Palha staat een jong Duits stel met een camper. Aan hen is niets gevraagd over wat zij hebben meegekregen in de nacht van de moord. Zij staan daar al een paar maanden en passen op het huis en de eigendommen van vrienden. In de nacht van de moord zijn zij wakker geworden van hun eigen honden die normaal gesproken alleen aanslaan als er buiten rumoer is.

Ze denken dat het rond twee uur moet zijn geweest. Zij slaan er op dat moment geen acht op en slapen verder.

Iedereen die iets kwijt wil over de moord op Kenny begint over de honden, Barry en Linda. Twee grote honden die normaal gesproken flink van zich laten horen wanneer er mensen op bezoek komen. Zo zouden ze al hebben geblaft als iemand de oprit op kwam. Kenny is gevonden op zijn bed, met zijn voeten op de grond bij het voeteneinde en zijn bovenlichaam op het matras. Was hij toch ergens wakker van geworden, maar te laat om te reageren? Of was er iemand bij hem binnen die hem verrast heeft toen hij op zijn bed zat?

Ook van de ingeslagen ruiten van de auto hebben de buren niets gehoord.

Hond Barry was dusdanig van slag dat de directe buren hem met heel veel moeite naar buiten wisten te sleuren.

Hij wilde het huis niet meer verlaten. Linda was spoorloos in de ochtend en kwam pas halverwege de dag weer terug. Hebben zij ook iets van het geweld meegekregen? En in welke volgorde heeft het geweld plaatsgevonden?

Muur van wantrouwen

Buren en vrienden houden er ernstig rekening mee dat Kenny eerst vermoord is voordat de ruit naast de voordeur en die van de auto werden ingeslagen. Ze gaan ervan uit dat iemand het specifiek op Kenny had gemunt. “Het moet een bekende zijn geweest. Op woensdagavond bracht Kenny een Duitse tuinhulp naar het dorp. Daarna kwam hij thuis.

Om uiterlijk zeven uur ging hij altijd naar binnen, daarna wilde hij geen bezoek meer hebben. Als hij ’s avonds de deur op slot deed, dan was eigenlijk niemand meer welkom. Als er iemand is geweest, dan moet het een bekende zijn geweest van Kenny, anders had hij diegene niet binnengelaten of waren de honden wel aangeslagen.”

Al met al is de dood van Kenny met veel vraagtekens omgeven. Mensen in het dorp willen niet praten en laten het achterste van hun tong niet zien. De directe omgeving spreekt over een bekende die bij Kenny geweest moet zijn in de nacht van de moord. Er lijken genoeg aanknopingspunten te zijn voor de politie, maar die lijkt voorlopig nog de kat uit de boom te kijken. Of stuiten ook zij op een muur van wantrouwen, waar zij niet doorheen kunnen breken? De vraag is of de moord op Kenny ooit zal worden opgelost als de politie geen actievere rol gaat spelen.

De plek van Madeleine McCann

Het onderzoek naar de moord op Kenny Dijksma wordt geleid door het politiebureau in Portimão. De mensen in de omgeving van Kenny hebben weinig vertrouwen in het werk van de politie: “Het lijkt niet of ze er erg druk mee zijn.” Buren die nog geen vijftig meter van het huis van Kenny wonen, geven eind juni aan: “Er is nog geen politie bij ons geweest om te vragen naar die nacht of naar onze band met Kenny.” Ook andere mensen uit zijn directe omgeving horen niets van de politie. Met de media wordt al helemaal niet gecommuniceerd.

Het politiebureau in Portimão staat er toch al niet zo goed op in de publieke opinie. De aanleiding daarvoor kan liggen in een paar voorgaande zaken. Praia da Luz valt onder het district van Portimão. In een van de bekendste zaken ter wereld – de verdwijning van Madeleine McCann – werd openlijk geblunderd door de corrupte onderzoeksleider, die onder andere in de media de ouders van Madeleine meerdere keren beschuldigde van betrokkenheid. Hij was bovendien betrokken bij een eerdere verdwijningszaak, die van het 7-jarige meisje Joana Cipriano. Zij verdween op 12 september 2004, drie jaar voor de verdwijning van Madeleine McCann. Haar moeder en oom werden uiteindelijk veroordeeld voor haar verdwijning, zonder dat het meisje ooit is teruggevonden. Over die veroordeling is nogal wat te doen geweest, want de hoofdverdachte – de moeder van Joana – is ernstig mishandeld om een bekentenis op tafel te krijgen. Verschillende politiefunctionarissen zijn veroordeeld voor het mishandelen van de hoofdverdachte. Omdat niet precies duidelijk was wie welke verwonding had toegebracht, bleef het bij voorwaardelijke straffen. De moeder van Joana verdween wel achter de tralies. Afgelopen jaar kwam ze vrij.