Bij de politierechter: 'Een kindertas is snel gevuld'

"Waar is uw vrouw?” valt de rechter maar meteen met de deur in huis.

Om de vraag te vertalen, buigt de tolk zich naar de 43-jarige Sergei, een kleine, pezige Wit-Rus die geen woord Nederlands spreekt. Zijn antwoord behoeft geen vertaling.

“Corona,” zegt Sergei. Als door een wesp gestoken, schuift de tolk zijn stoel zeker een meter van hem vandaan.

“En u niet?” vraagt de rechter.

Sergei haalt zijn schouders op.

“In het asielzoekerscentrum zijn zelftests niet altijd even goed verkrijgbaar,” legt zijn advocaat uit. “Maar hij heeft geen klachten.”

Samen met zijn vrouw en hun zoontje woont Sergei al een paar jaar in azc Ter Apel, het centrum dat regelmatig in negatieve zin het nieuws haalt. Veiligheid en hygiëne zouden er als gevolg van de structurele overbevolking regelmatig ver onder de maat zijn, en bewoners zorgen er geregeld voor overlast. Zowel in het centrum zelf als in de lijnbussen die er voor de deur stoppen. Toch is Sergei blij dat hij er met zijn gezin mag wonen, zegt hij. Alles beter dan in zijn thuisland, dat hij om politieke redenen ontvluchtte, en waar hij nooit meer hoopt terug te keren. Dat het azc dankzij hem nu voor de zoveelste keer in diskrediet wordt gebracht, betreurt hij zelf misschien nog wel het meest.

“De omvang van mijn schaamte valt niet of nauwelijks in woorden te vatten,” laat hij via zijn tolk met het nodige gevoel voor pathetiek weten.

Afgelopen december reisde hij met zijn gezin vanuit Ter Apel naar het niet bepaald naast de deur gelegen Amersfoort.

Naar eigen zeggen om daar een aantal bezienswaardigheden te bewonderen, al weet hij er zo snel geen te noemen. De trip loopt anders dan gepland. In het overdekte winkelcentrum Sint Jorisplein worden hij en zijn vrouw in een filiaal van de C&A, toch niet bepaald een bezienswaardigheid, in de boeien geslagen. Uit de tassen die ze bij zich hebben, komen vier T-shirts en een jas tevoorschijn die niet zijn afgerekend.

Een van de kledingstukken wordt gevonden in de vrolijke Dino-rugzak van hun 7-jarige zoontje.

“Waarom heeft u die kleren gestolen?” vraagt de rechter. Opnieuw haalt Sergei zijn magere schouders op.

“Ik weet niet wat mij bezielde,” zegt hij. “Waarschijnlijk vond ik ze mooi.”

De aanhouding van het Wit-Russische echtpaar doet bij de politie al snel een heel carillon aan alarmbellen rinkelen.

‘De omvang van mijn schaamte valt niet of nauwelijks in woorden te vatten’

Op camerabeelden is te zien dat zij die middag meerdere kledingzaken in het winkelcentrum bezoeken, waar zij zich verdacht gedragen, maar meer gestolen goederen worden niet gevonden. Wel wordt in de kofferbak van hun auto een verzameling magneten en gereedschap aangetroffen die de politie herkent van zogenoemde strooptochten en die worden gebruikt om beveiligingssystemen te omzeilen.

“Ik had die auto pas twee weken daarvoor van iemand gekocht,” zegt Sergei. “Ik had die spullen wel zien liggen, maar ik had geen idee wat het was.”

In afwachting van het onderzoek zitten hij en zijn vrouw twee dagen vast. Jeugdzorg wordt ingeschakeld om zich over hun zoontje te ontfermen. Ook zij doen uitvoerig onderzoek voordat ze het ventje weer aan zijn ouders toevertrouwen.

Dat gebeurt pas zeven dagen later. Al die tijd hebben Sergei en zijn vrouw geen contact met hem en weten ze ook niets over zijn verblijfplaats.

“Dat was het ergste,” zegt Sergei. “Het idee hem te verliezen was ondraaglijk.”

“U heeft hem hier zelf in betrokken,” brengt de rechter hem fijntjes in herinnering.

Op camerabeelden is te zien hoe Sergei in de C&A zijn zoontje vrijwel continu stevig bij de bovenarm vasthoudt en hem de winkel door dirigeert. Hij lijkt hem als een soort schild te gebruiken om ongezien te werk te kunnen gaan.

“Die beelden zijn ronduit schrijnend,” houdt de rechter hem voor.

“Ik heb niets in zijn rugzak gedaan,” zegt Sergei.

“Uw vrouw wel?” vraagt de rechter.

Daar gaan de magere schouders weer.

Voor de diefstal van de vier kledingstukken eist de officier een boete van 350 euro, maar de rechter oordeelt milder en vindt een boete van 200 euro genoeg. Sergei’s vrouw zal later voor dezelfde feiten terecht moeten staan.

*Alle namen in deze rubriek zijn om privacyredenen gefingeerd.