Bij de politierechter: 'Vals alarmpistool'

"Inmiddels is gebleken dat de aanschaf van dit wapen in België niet mijn allerbeste keuze is geweest. Mogelijk heeft mijn psychische gesteldheid, mijn medicatie, of een combinatie van beide, een juiste beoordeling van de regelgeving omtrent gas- en alarmpistolen in de weg gestaan.”

De 31-jarige Gijsbrecht* praat in ronkende volzinnen. Zijn kleding – een modieus grijs maatpak, een wollen overjas en blinkende leren schoenen – is al even onberispelijk. Alleen zijn kapsel valt uit de toon. De onsamenhangende plukken doen vermoeden dat hij zelf met schaar en tondeuse in de weer is geweest. Wellicht weerspiegelt het de chaos in zijn hoofd. Gijsbrecht wordt al lange tijd geplaagd door hevige depressies en andere psychische klachten. Werken doet hij daarom al een tijdje niet meer. In plaats daarvan stak hij de voorbije jaren een groot deel van zijn tijd in zijn hobby: het verzamelen en herstellen van antieke wapens. Een vrij explosieve combinatie, zo vond ook zijn vriendin. In januari vorig jaar vertrouwde zij het niet meer en belde de politie. Die trof in zijn collectie weliswaar geen illegale wapens aan, maar adviseerde hem desondanks dringend om er afstand van te doen. Zijn vriendin ontvluchtte tot die tijd het huis. Ze voelde zich er niet meer veilig.

Aanvankelijk nam Gijsbrecht het politieadvies, of de dreigende breuk met zijn geliefde, ter harte. Hij verkocht zijn wapens. Maar toen kwam corona. Zonder zijn verzameling wist de labiele wapenliefhebber zich geen raad meer met zijn tijd.

Het bloed kroop waar het niet gaan kon. Op internet stuitte hij op een defect alarmpistool dat in België te koop werd aangeboden.

“Dat bleek om een gaspistool te gaan, en niet om een alarmpistool,” zegt de rechter.

“Nee hoor mevrouw, dat ging wel degelijk om een alarmpistool,” pareert Gijsbrecht.

Driftig scrolt de rechter door het digitale dossier op haar scherm.

“Volgens een wapendeskundige van de politie betreft het een gaspistool van het merk Bruni waarvan de loop is vervangen. Ook werden er 43 9 milimeterpatronen bij u aangetroffen.”

“Dat laatste is correct, maar het wapen is door de politie volstrekt ondeskundig beoordeeld. Ik ben een verzamelaar, mevrouw. Ik weet heel goed het verschil tussen een gas- en een alarmpistool. Dit was een alarmpistool. Een wapen waarmee je onmogelijk 9milimeterpatronen, of welke kogels dan ook, kunt afvuren. Daarvoor zul je inderdaad de loop moeten vervangen, maar ook dat is hier, anders dan de politie beweert, niet gebeurd. Ik heb het wapen slechts hersteld. Dat is mijn hobby.”

Hij mag dan psychische klachten hebben, met zijn kennis van wapens lijkt weinig mis. Bovendien staat op de factuur en op een expertverklaring die Gijsbrecht bij het wapen kreeg duidelijk ‘alarmpistool’. De rechter werpt een nadenkende blik op de officier. Als Gijsbrecht de waarheid spreekt dan is de tenlastelegging – ‘het bezit van een omgebouwd gaspistool’ – aan alle kanten onjuist. Het zou dan gaan om een niet omgebouwd alarmpistool, een wapen waarvan het bezit evengoed verboden is, maar waarop wel veel lichtere straffen staan. Bovendien kan Gijsbrecht niet veroordeeld worden voor iets dat het hem niet ten laste is gelegd.

De officier beraadt zich. Met toestemming van de rechter mag ze de tenlastelegging ter plekke wijzigen, maar liever laat ze het wapen door een onafhankelijke deskundige nogmaals onderzoeken. Dat betekent wel dat de zaak zal moeten worden aangehouden, en waarschijnlijk pas over een aantal maanden opnieuw zal worden behandeld. Daartegen verzet Gijsbrecht zich hevig.

“Deze kwestie staat mijn reïntegratie al meer dan een half jaar danig in de weg. Ik wil dit hoofdstuk afsluiten. Pas dan kan ik verder met mijn leven. Waarom zou ik moeten boeten voor de ondeskundigheid van politie en justitie?”

Het antwoord op die vraag is simpel: of een wapen wel of niet is omgebouwd kan letterlijk het verschil betekenen tussen leven en dood. Omgebouwde alarm- en gaspistolen vormen de laatste jaren een snel groeiend probleem. Zo maakte het Openbaar Ministerie onlangs nog bekend dat ook bij de moord op Peter R. de Vries een omgebouwd alarmpistool werd gebruikt. Hoe vervelend de vertraging ook mag zijn, de rechter heeft geen andere keuze dan het wapen nogmaals te laten onderzoeken. Gijsbrecht is het er niet mee eens. Hoofdschuddend loopt hij de zaal uit.