Voormalig ADO-icoon Michel Adam leert carbidschieten in Emmen: 'gaan we toch nog knallen met oudjaar!'

FIRE IN THE HOLE,” brult Michel Adam (52) wanneer hij met zijn peuk het lontje van een rotje heeft aangestoken. Het stuk vuurwerk zit vastgeklemd in een cilinder van dik staal waarin een brok carbid geduldig ligt te wachten op ontsteking.

Met een grijns van oor tot oor op zijn markante gezicht doet Adam een paar stappen achteruit.

“Moet je geen oordoppen, pa?” roept zijn dochter nog.

“Nee gek, ik wil die knal toch horen of niet dan?”

“Maar je hebt toch geen idee hoe...” De rest gaat verloren in een oorverdovende knal.

KABOEM!

Met een koffieblikje werkt het ook.

Henk-Jan Reinders

Michel Adam

“CHOLERA!” roept Adam terwijl zijn pretogen de plastic voetbal volgen die door de knal zeker dertig meter de lucht in wordt gevuurd.

“WACHT, DIE GA IK KOPPEN!

Het is zaterdagmiddag op een waterkoud bedrijventerrein in Emmen. Een paar dagen eerder heb ik de Haagse vuurwerkhandelaar voor het eerst aan de lijn. Of het hem wat lijkt om, nu al het vuurwerk verboden is, een keer carbid te schieten? Veel overtuigingskracht was er niet voor nodig.

“Tuurlijk joh!”

“Er zitten misschien wel een paar haken en ogen aan.”

“Zoals?”

“Het is aanstaande zaterdag al.”

“Ja, nou en?”

“In Emmen.”

“Ja,” zei hij nogmaals. “Nou en?

Het is niet dat ik het op het moment zo druk heb of zo, hè?”

In de jaren 80 en 90 is de ras- Hagenees ruim tien jaar lang de enige semi-prof in de selectie van ADO Den Haag. ’s Morgens is hij postbode in dienst van de PTT, ’s middags traint hij en ’s nachts zit hij regelmatig tot vier uur aan de bar van discotheek The Crusader, een beruchte voormalige hoerentent. Op zondagmiddag is hij belast met de edele taak om voetballers als Dennis Bergkamp en Romario onschadelijk te maken. Erg zachtzinnig gaat dat er niet aan toe. Zijn slidings en tackles zet hij onder luid gejuich van het thuispubliek bij voorkeur op kniehoogte in en bij corners, in het gedrang voor de goal, draait hij graag ongezien het scrotum van zijn directe tegenstander een paar slagen in de rondte. Aangenaam: Michel Adam.

Een doodschop van Hans Kraay jr., een man met soortgelijke kwaliteiten, maakt uiteindelijk een einde aan zijn loopbaan. Adam breekt de kop van zijn kuitbeen.

Op zich geen zware blessure, ware het niet dat ‘een lamlul van een dokter’ de breuk veel te laat opmerkt. Acht operaties zijn er uiteindelijk voor nodig om hem weer op de been te krijgen, maar voetballen kan de cultheld voortaan vergeten.

Met carbid is het precies hetzelfde als met vuurwerk: ongevaarlijk zolang je er kundig en verantwoord mee omgaat, levensgevaarlijk als je dat niet doet

Bushokkie opgeblazen

Om zijn postbodesalaris aan te vullen moet hij op 29-jarige leeftijd op zoek naar een andere bijbaan. Net als destijds met het voetbal kiest hij er dit keer voor om van een andere hobby zijn werk te maken. Hij stapt in de illegale vuurwerkhandel, maar daarvoor lijkt hij weinig talent te hebben. Vier keer wordt hij ervoor opgepakt en vastgezet. Bij een van de incidenten blaast hij zo’n beetje elk raam in zijn straat aan diggelen, inclusief die van een verderop gelegen basisschool. Zijn oudste dochter houdt er een levenslang vuurwerktrauma aan over, maar Adam zelf niet. Wanneer hij na vier keer brommen besluit om een eigen wasserette te beginnen, valt zijn oog niet toevallig op een bedrijfspand waar een vuurwerkvergunning op rust. Voortaan zit hij gebeiteld.

Tot corona. Omdat zijn wasserette voor honderd procent draait op het wasgoed van ruim vijftig horecazaken, wordt Adam, net als in het voorjaar, keihard getroffen door de tweede lockdown van het jaar.

Feitelijk verdient hij al weken geen cent. Het landelijke vuurwerkverbod maakte daarna ook nog eens korte metten met zijn jaarlijkse vuurwerkomzet. Tienduizenden euro’s loop hij mis, maar op compensatie van de overheid zit hij niet te wachten.

“Laat ze dat maar lekker in hun reet steken. Of beter: laat ze het aan de zorg geven.” Zijn eigen portemonnee was niet eens het eerste waar hij aan dacht toen het vuurwerkverbod een feit was. Veel meer zorgen maakt hij zich over al het illegale vuurwerk dat als gevolg van het verbod nu populairder is dan ooit. “Mensen gaan toch naar andere dingen graaien. Zeker in Den Haag. En dan ben je de controle kwijt. Ze hebben bij mij in de straat een paar weken geleden nog een bushokkie opgeblazen. Niks meer van over, van dat hokkie. En een hoop auto’s beschadigd ook. Nou, dat is echt niet van ons vuurwerk, dat kan ik je wel vertellen. En dan denk ik bij me eigen: dit ga je straks nog veel meer krijgen. Let maar op.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het gratis op Blendle.