Knock-out en schaakmat: het bizarre verhaal van schaakboksen

Twee mannen staan tegenover elkaar in de ring met hun handschoenen aan en bloed op het gezicht. Zojuist is de bel gegaan en de twee keren allebei terug naar hun hoek van de ring, waar hun coaches advies geven terwijl de sporters een handdoek om hun nek geslagen krijgen. Middenin de ring gebeurt er iets opmerkelijks. Waar normaal de scheidsrechter staat, wordt een tafel neergezet. Een minuut later gaat er weer een bel en de twee boksers stappen opnieuw op elkaar af, ditmaal zonder handschoenen. In het midden van de ring nemen ze plaats voor een potje schaak. De denksport gaat door tot er alweer een bel klinkt en zo begint alles opnieuw. Het lijkt misschien een soort bizarre droom, maar dit is de werkelijkheid van het schaakboksen.

Een wedstrijd schaakboksen bestaat uit elf rondes, waarvan zes schaak en vijf boksen. Een ronde schaak duurt vier minuten en een ronde boksen duurt twee minuten. Tussendoor is er een minuut de tijd voor het los- en vastmaken van de handschoenen en het bespreken van techniek. Winnen kan op een aantal manieren. Je kan de tegenstander knock-out slaan of je kan winnen door schaakmat, maar het is ook mogelijk om te winnen door een beslissing van de jury, doordat de tegenstander teveel tijd neemt voor zijn zet tijdens een ronde schaken of natuurlijk omdat de tegenstander de handdoek in de ring gooit.

Dit zijn niet altijd de regels van de sport geweest, die overigens begon als het bizarre idee van een Franse striptekenaar. Enki Bilal tekende de strijd tussen twee boksers, die na een volledige wedstrijd in de ring tegenover elkaar gingen zitten voor een potje schaken. Het was een grap en zeker niet bedoeld om echt uitgevoerd te worden, maar de Nederlandse Iepe Rubingh paste de regels aan en maakte er de sport van die nu al meer dan 15 jaar bestaat en hard onderweg is naar de Olympische spelen.

Rubingh werd de eerste wereldkampioen in een wedstrijd die goedgekeurd werd door zowel de Koninklijke Nederlandse Schaakbond als de World Chess Boxing Organization (WCBO). Hij versloeg zijn tegenstander, Jean Louis Veenstra, nadat die te veel tijd nam voor een zet tijdens een ronde schaken. Tegenwoordig wordt er elk jaar een wereldkampioenschap gehouden en zijn er steeds meer professionele schaakboksers te vinden. Het verspreidt zich wereldwijd, van Oekraïne tot Costa Rica, en ondertussen zijn er voor zowel mannen als vrouwen kampioenschappen in meerdere gewichtsklassen.

Schaakboksen heeft net als zoveel andere sporten tijdelijk stilgelegen vanwege het coronavirus, maar het eerstvolgende officiële toernooi zal op 7 november plaatsvinden in Parijs. Het is live te zien op redbulltv, dus dat wordt sowieso even kijken!