Iedere dag het nieuws dat echte mannen interesseert

Crime to Go - In gesprek met Gerard Spong: 'Nederland is een narcostaat' (+VIDEO)

Gedurende zeven weken rijdt Panorama-verslaggever Hettie Vos in haar Biro-karretje door Amsterdam. Naast haar zit een bekende of een minder bekend persoon die iets met misdaad heeft. Een ex-crimineel, een politieagent, een advocaat of een misdaadjournalist.

Crime to Go - In gesprek met Gerard Spong: 'Nederland is een narcostaat'

Deze week aflevering 2, met Gerard Spong, een van de bekendste strafadvocaten van ons land. “Ik wil een zeemansgraf.”

Er is een probleem. Gerard Spong wil wel meewerken aan een interview, maar hij wil niet in de Biro. Per-ti-nent niet. We sluiten een compromis: hij stapt wel in, maar met de belofte van mijn kant dat we geen centimeter gaan rijden. Spong gaat akkoord.

Ik parkeer de Biro dus op de afgesproken tijd voor het kantoor van Spong advocaten op de chique Keizersgracht in Amsterdam. Door de intieme setting van de Biro, je zit zo ongeveer op elkaars schoot en kunt geen kant op, wordt het toch wel een openhartig gesprek. Spong zit op z’n praat- stoel. En praten kan hij als geen ander. De advocaat bedient zich veelvuldig van treffende gezegdes en oude wijsheden. Hij vertelt uitgebreid over de toekomst van Spong advocaten, over hoe hij begraven zou willen worden, over zijn geboorteland Suriname, over Desi Bouterse en over het liegen en bedriegen door het Openbaar Ministerie.

Bypasses

Vijf jaar geleden moest Gerard Spong met spoed geopereerd worden: een openhartoperatie. Er werden maar liefst vijf bypasses geplaatst. Vandaag de dag voelt Spong zich uitstekend. De man maakt op de respectabele leeftijd van 74 nog werkweken van vijftig uur. Echter, tot middernacht doorwerken, laat hij liever over aan de jonge garde. Stoppen met werken komt dan ook niet in zijn ‘wetboek’ voor. Beroemde Amerikaanse advocaten die doorwerken tot hun 85ste zijn z’n grote voorbeeld. Spong zou het liefst in het harnas willen sterven. “Een mooiere dood zou ik me niet kunnen wensen.”

Over waar en hoe hij begraven zou willen worden, heeft Spong ook een uitgesproken mening. “Ik wil een zeemansgraf. Dat mijn as ergens in de Noordzee wordt uitgestrooid. Ik heb iets met water. Ik hou bijvoorbeeld ook van regen.” Op de vraag waarom niet voor zijn kantoor op de Keizersgracht, want dat is immers ook water, antwoordt Spong: “Nee, te smoezelig. Het moet wel een behoorlijk graf zijn.”

Zo uitgesproken als Spong is over zijn begrafenis over pak ’m beet 120 jaar, minder uitgesproken is hij over het voortbestaan van zijn advocatenkantoor na zijn dood. “Het hangt er natuurlijk vanaf wie het kantoor gaan voortzetten, als die er een zooitje van maken, dan is het snel bekeken. Het is mijn levenswerk, maar het gaat niet zover dat ik hoop dat het over honderd jaar nog bestaat. Als je eenmaal in je kist ligt, dan valt er weinig te hopen. Dus tot die tijd leef ik met de dag.”

Suriname

Spong heeft een bijzondere relatie met Suriname. Zijn wieg staat op 9 juni 1946 in Paramaribo. Op zijn zestiende verruilt hij de tropen voor het oer-Hollandse Oegstgeest. Na een studie rechten aan de Universiteit van Amsterdam keert Spong terug naar Paramaribo. Hij start er zijn carrière als advocaat. Drie jaar later keert hij voorgoed terug naar Nederland, waar hij een eigen advocatenkantoor begint. Toch blijft de band met Suriname sterk. Sinds de Decembermoorden van 1982, waarbij vijftien tegenstanders (waaronder een aantal goede vrienden van Gerard Spong) van het militaire regime van de toenmalige dictator Desi Bouterse gemarteld en gedood worden, is het Spong zijn doel om Desi Bouterse achter de tralies te krijgen. Echter, 38 jaar later loopt Bouterse nog steeds vrij rond. Hoe kan dat?

Spong legt uit: “Gods molens malen langzaam. De krijgsraad heeft Bouterse een straf opgelegd van twintig jaar. Buitengewoon moedig van de drie rechters van de krijgsraad. Zij hebben wat mij betreft rechtgesproken met het geweer op hen gericht. Ook hangt Bouterse nog een straf van elf jaar boven het hoofd in Nederland wegens cocaïnehandel. Ik heb grote zorgen of Bouterse überhaupt ooit een cel vanbinnen ziet. We vermoeden dat hij een politieke machtsbasis heeft, een gewapende garde die hem beschermt. Daarbij beschikt Bouterse over lijfwachten. Het is niet iemand die zich gedwee zal laten arresteren, als het zo ver is. Bouterse hoort in de gevangenis, daar moet hij eindigen als je het mij vraagt. Zodra het vonnis van de krijgsraad onherroepelijk is, mogen ze Bouterse wat mij betreft direct arresteren, à la minute.”

Doorvoerland voor cocaïne

“Ik denk niet dat Suriname op dit moment een grotere narcostaat is dan Nederland. Ik vrees zelfs dat wat verdovende middelen betreft, Nederland financieel uitgedrukt hogere omzetten en winsten behaalt in de narco-industrie dan Suriname. Als ergens het begrip narcostaat van toepassing is, dan moeten we in Nederland onze hand in eigen boezem steken. Ja, Suriname is een doorvoerland voor Colombiaanse cocaïne, maar in Nederland wordt amfetamine en xtc geproduceerd, en dat is qua hoeveelheden nog een graadje erger. Dat zal alleen nog maar meer worden de komende jaren. Met de komst van de nieuwe president Santokhi heb ik goede hoop dat Suriname zich niet verder zal ontwikkelen als narcostaat. Maar er zal veel moeten gebeuren wil Suriname met opgeheven hoofd door de geschiedenis gaan. Als Santokhi mijn advies nodig heeft, dan zou ik dat gaarne geven.”

Roomser dan de paus

Op de vraag of Spong zichzelf onkreukbaar vindt, antwoordt hij ferm: “Ik ben roomser dan de paus. Ik vind mezelf onkreukbaar, ben financieel smetteloos en heb integriteit hoog in het vaandel staan. Ik zou nooit omwille van financiën enig risico nemen. Cliënten kunnen bij mij, tenzij sprake is van acceptabele redenen, bijvoorbeeld als iemand geen bankrekening heeft, ook geen contante bedragen storten. Ik heb me laten vertellen dat dat bij sommige collega’s wel het geval is.”

Liegen en bedriegen door het OM

Spong vertelt dat hij als strafrecht- advocaat weleens meemaakt dat officieren van justitie liegen. “Bijvoorbeeld valse processen-verbaal van de politie gebruiken.” Het ergste vindt Spong dat er vrij weinig sancties aan een liegende officier worden opgelegd, wanneer het ontdekt wordt. “Sterker nog, dan worden die officieren weggepromoveerd. Dan worden ze rechter in een of ander gehucht of ze krijgen een nóg hogere baan. Daar heb ik genoeg voorbeelden van. De rechterlijke macht en het OM dienen het summum van integriteit te zijn. Dat halen ze in mijn ogen niet.

Mind you, er zijn ook hele goede officieren. Er is een gezegde: aan elke trein hangt een laatste wagon. Dat heb je bij het Openbaar Ministerie ook, die laatste wagon is een liegende officier.” Een liegende advocaat vindt Spong net zo kwalijk. “Je hoeft als advocaat niet te liegen, daar is geen enkele reden voor. Je hoeft ook niet te zeggen dat je cliënt zo onschuldig als een lam is. Het enige wat je zegt, en daar zit een belangrijke nuance in, is dat de schuld van je cliënt niet voldoende bewezen kan worden. Strafadvocaten die voor hun cliënten liegen, deugen niet in mijn ogen.”

Collega-advocaten

Een laatste advies heeft Spong voor zijn collega-advocaten. Hij irriteert zich aan de manier waar- op sommigen zich uitlaten in de media over andere advocaten: “Beetje azijnpissers zijn het soms, dat hoort niet. Je hoeft elkaar niet meteen een veer in de reet te steken, maar als je niks positief te melden hebt over deze of gene, hou dan gewoon je mond.” Waarvan akte.

Misschien ook voor jou:
Crime to Go: in gesprek met de 'Godmother' van de penoze, Thea Moear (+VIDEO)
Misdaad
  • Hettie Vos