Van stuwmeer naar oceaan: 40.000 strafzaken in de wacht

Langzaamaan lijkt Nederland te ontwaken uit een soort coronacoma. Je ziet steeds meer mensen op straat, het wordt weer drukker in de supermarkt en je komt meer en meer verkeer tegen op de wegen. Ik stond vorige week voor het eerst weer eens ouderwets in de file! Ah, die good old times... De bioscopen zijn vanaf deze week geen verboden terrein meer, de kroegen mogen weer beperkt open en we kunnen weer eten in restaurants. Alles moet op afspraak, zelfs terrassen moet je van tevoren boeken, maar het is een begin.

Ook het gerechtelijk apparaat ontwaakt langzaam uit de coronacoma.

Sommige zittingen gingen wel door, maar de meeste bleven op de plank liggen. Hoe lang moet die plank nu wel niet zijn? Voor corona was er al sprake van een stuwmeer aan rechtszaken die lagen te wachten op behandeling. Nu is dat stuwmeer een oceaan geworden. Eind april schreef NRC nog in een artikel dat er 40.000 strafzaken in de wachtrij stonden.

Het is afwachten hoe justitie dit gigantische probleem gaat oplossen.

Er was al een proefballonnetje opgelaten om een soort van generaal pardon voor oude strafzaken in te stellen. Korpschef van de Nationale Politie Henk van Essen zei daarover in dat artikel: “Mensen die zich in een rechtsstaat niet aan de spelregels houden, moeten zo snel mogelijk worden berecht. Als de politie zijn werk verricht en de rechterlijke macht zou er niets mee doen, dan functioneert de rechtsstaat niet goed.” Daar heeft ie wel een punt, maar ondertussen zijn we dus alweer een maand verder en is het probleem alleen maar groter geworden.

Ik moet nu ik dit schrijf, terugdenken aan een stukje van vorig jaar. Het ging over de tragische dood van de 23-jarige Julie Van Espen uit België. De dader was al veroordeeld voor een andere zaak, maar liep vrij rond omdat de behandeling van zijn hoger beroep maar duurde en duurde. Dat kwam toen omdat er ineens zoveel rechters met pensioen gingen waardoor veel zaken – daar komt ie weer – op de plank belandden. Een van die zaken was dus die van de eind dertiger Steve B. Hij zwierf wat door Antwerpen en omgeving toen hij ineens Julie zag rijden op haar fiets. Hij overmeesterde haar, probeerde haar te verkrachten en toen dat niet lukte, wurgde hij haar met ijzerdraad dat tussen bouwafval lag. Wat zou het verschrikkelijk zijn als dit ook in Nederland zou gebeuren omdat zoveel mensen nog wachten – en misschien wel buiten de gevangenis – op behandeling van hun strafzaak. Wedden dat er dan ineens alles op alles gezet zou worden om dat probleem op te lossen?

Vorige week sprak ik een advocaat die aangaf blij te zijn dat de rechtbanken weer opengingen. Ik denk dat we dat met z’n allen moeten zijn.

Misschien ook voor jou:

OM eist geen straf voor liquidatiepoging: waarom dit treurig is